આજના સમયમાં મીડિયા માત્ર સમાચાર આપવાનું સાધન નથી રહ્યું, પરંતુ તે લોકશાહીની ચોથી કડી તરીકે લોકોની વચ્ચે વિશ્વસનીયતા, પારદર્શિતા અને લોકજાગૃતિ લાવવાનું કાર્ય કરે છે. અખબારો અને સામયિકો એ આ મીડિયા જગતનો એક અત્યંત અગત્યનો ભાગ છે. પ્રકાશન ક્ષેત્રે પારદર્શક અને સરળ પ્રક્રિયા માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા “પ્રેસ એન્ડ રજિસ્ટ્રેશન ઓફ પિરિયોડિકલ્સ (PRP) એક્ટ, 2023” અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો છે. આ નવા કાયદા સાથે જોડાયેલી પ્રક્રિયા સરળ બનાવવા માટે કેન્દ્ર સરકારનો એક મહત્વપૂર્ણ પ્રયાસ એટલે “પ્રેસ સેવા પોર્ટલ”.
આ પોર્ટલ વિશે વિસ્તૃત સમજણ અને તાલીમ આપવા માટે પ્રેસ રજિસ્ટ્રાર જનરલ ઓફ ઇન્ડિયા (PRGI) દ્વારા પ્રેસ ઇન્ફોર્મેશન બ્યુરો (PIB), ગુજરાત અને માહિતિ વિભાગ, ગુજરાત સરકારના સહયોગથી અમદાવાદ ખાતે એક વિશેષ વર્કશોપનું આયોજન કરવામાં આવ્યું.
વર્કશોપનું આયોજન
આ વર્કશોપ ખાસ કરીને ગુજરાતભરમાં પ્રકાશિત થતા અખબારો અને સામયિકોના માલિકો અને પ્રકાશકો માટે રાખવામાં આવ્યો હતો. વર્કશોપમાં મોટી સંખ્યામાં પ્રકાશકો ઉપસ્થિત રહ્યા.
મુખ્ય મહેમાન તરીકે માહિતિ અને પ્રસારણ મંત્રાલયના સંયુક્ત સચિવ કે. કે. નિરાલા, પીઆઇબીના અપર મહાનિદેશક પ્રશાંત પાઠરાબે, પીઆરજીઆઇના અપર મહાનિદેશક ધીરજ કાકડીયા, તેમજ રાજ્ય માહિતી નિયામક કે. એલ. બચાણી ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
કે. કે. નિરાલાના વિચારો
વર્કશોપને સંબોધતા કે. કે. નિરાલાએ જણાવ્યું કે, સરકાર ઈચ્છે છે કે દરેક પ્રકાશક, ભલે તે જિલ્લાસ્તરનો હોય કે રાજ્યસ્તરનો, નવો હોય કે જૂનો, તે આ પોર્ટલ દ્વારા રજીસ્ટ્રેશન પ્રક્રિયામાં જોડાય.
તેમણે ખાસ ભાર મૂક્યો કે, ઘણી વખત મંત્રાલય સુધી નાની મોટી ફરિયાદો આવે છે, પરંતુ મોટાભાગે તે અપૂરતી સમજણને કારણે હોય છે. હકીકતમાં આ પ્રક્રિયા ખૂબ સરળ છે, પરંતુ યોગ્ય માર્ગદર્શનના અભાવે લોકો મુશ્કેલી અનુભવે છે. આ વર્કશોપ એ જ સમજણ પૂરી પાડવા માટે આયોજિત કરવામાં આવ્યો છે.
નિરાલાએ પ્રકાશકોને અપીલ કરી કે તેઓ પોતાની અરજી કે પ્રશ્નો માટે સીધો PRGIનો સંપર્ક કરે અને સરકાર દ્વારા તૈયાર કરાયેલા પ્રેઝન્ટેશન તથા વીડિયો ક્લિપ્સનો ઉપયોગ કરે.
પ્રશાંત પાઠરાબેનું ઉદ્ઘાટન ભાષણ
પીઆઇબીના અપર મહાનિદેશક પ્રશાંત પાઠરાબેએ વર્કશોપનું ઉદ્ઘાટન કરતા મીડિયા જગતની મહત્તા પર પ્રકાશ પાડ્યો.
તેમણે જણાવ્યું કે:
-
મીડિયા એ જનમતનો અવાજ છે.
-
નાગરિકો સુધી સાચી અને પારદર્શક માહિતી પહોંચાડવાનું જવાબદાર કાર્ય મીડિયાના માધ્યમથી જ થાય છે.
-
તેથી PRGIની ભૂમિકા અગત્યની છે, જે પ્રકાશકો માટેની પ્રક્રિયાઓને સરળ બનાવવા પર કેન્દ્રિત છે.
પાઠરાબેએ તમામ પ્રકાશકોને આ તકનો યોગ્ય ઉપયોગ કરવા અને ઓનલાઈન પ્રક્રિયાઓ વિશે વિગતવાર સમજ મેળવવા અપીલ કરી. તેમણે જિલ્લાનાં કલેક્ટરોને પણ આભાર માન્યો જેમણે ઓનલાઇન જોડાઈને વર્કશોપમાં સહભાગિતા દર્શાવી.
કે. એલ. બચાણીની દ્રષ્ટિ
માહિતિ નિયામક કે. એલ. બચાણીએ સંસ્કૃતના શ્લોકનો ઉલ્લેખ કરીને પોતાના વિચારો વ્યક્ત કર્યા. તેમણે જણાવ્યું કે,
“પરમાત્મા ચારે દિશાઓમાંથી ઉત્તમ વિચારો અમારી તરફ વહેતા કરે.”
તેમણે ઉમેર્યું કે આ વર્કશોપ ગુજરાત માટે વિશેષ છે કારણ કે “એક જ રાજ્ય માટે ડેડીકેટેડ” સેમિનાર તરીકે આ કાર્યક્રમ આયોજિત થયો છે. બચાણીએ જણાવ્યું કે આ પોર્ટલ સંપૂર્ણપણે “પબ્લિશર ફ્રેન્ડલી” છે.
હવે કલેક્ટર કચેરીએ જવું, અધિકારીઓની રાહ જોવી અને મંજૂરી માટે લાંબી પ્રક્રિયા કરવી—all these things will end. હવે બધું ઓનલાઈન અને પારદર્શક રીતે શક્ય બનશે.
ધીરજ કાકડીયાનું પ્રેઝન્ટેશન
પીઆરજીઆઇના અપર મહાનિદેશક ધીરજ કાકડીયાએ પ્રેઝન્ટેશન આપીને પોર્ટલની ટેકનિકલ બાબતો પર પ્રકાશ પાડ્યો.
તેમણે સમજાવ્યું કે,
-
ઓનલાઈન રજિસ્ટ્રેશન,
-
નવીકરણ,
-
નામ ફેરબદલ,
-
માલિકી હસ્તાંતરણ વગેરે હવે પોર્ટલ મારફતે ઓછા સમયમાં થઈ શકે છે.
આ પ્રેઝન્ટેશનમાં નેશનલ ઇન્ફોર્મેટિક્સ સેન્ટરના સહાયક નિદેશક ગૌરવ શર્મા અને યુનિકોપ્સની પૂનમ શર્માએ પણ વિસ્તૃત માર્ગદર્શન આપ્યું.
PRP એક્ટ, 2023ની વિશેષતાઓ
આ વર્કશોપનો મુખ્ય આધાર પ્રેસ એન્ડ રજિસ્ટ્રેશન ઓફ પિરિયોડિકલ્સ (PRP) એક્ટ, 2023 હતો.
આ કાયદા હેઠળ:
-
પ્રકાશક કે સંપાદકને ટાઇટલ બદલવા, ભાષા બદલવા, પાનાં વધારવા કે ઘટાડવા માટે હવે પૂર્વમંજુરી લેવાની જરૂર નથી.
-
અખબારો તેમજ સામયિકો માટેની પ્રક્રિયા હવે વધુ પારદર્શક અને સરળ બની ગઈ છે.
-
નવી વ્યાખ્યા અનુસાર, દરરોજ કે અઠવાડિયામાં ઓછામાં ઓછું એકવાર ન્યૂઝપ્રિન્ટ પર છપાતું પ્રકાશન “ન્યૂઝપેપર” તરીકે ઓળખાશે.
-
હવે ટાઇટલ માટે અલગથી અરજી કરવાની કે કલેક્ટર ઓફિસમાંથી પ્રમાણિકરણ કરાવવાની જરૂર નહીં રહે.
-
આ નવા નિયમો પ્રકાશન ક્ષેત્રે સ્વતંત્રતા, જવાબદારી અને નવીનતા લાવે છે.
વર્કશોપના હેતુઓ
આ વર્કશોપનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય હતો:
-
પ્રકાશકોને PRP એક્ટ, 2023 વિષે માહિતગાર કરવો.
-
પ્રેસ સેવા પોર્ટલની પ્રક્રિયા અંગે તાલીમ આપવી.
-
પ્રકાશકોને આવતી સમસ્યાઓનો સીધો ઉકેલ લાવવો.
-
જિલ્લા કલેક્ટરોને પણ નવી પ્રક્રિયા અંગે માહિતગાર કરવી.
નિષ્કર્ષ
અમદાવાદ ખાતે યોજાયેલા આ વિશેષ વર્કશોપે રાજ્યભરના અખબારો અને સામયિકોના પ્રકાશકોને પ્રેસ સેવા પોર્ટલ વિષે ઊંડાણપૂર્વકની સમજ આપી.
આ પોર્ટલ માત્ર એક તકનીકી પ્લેટફોર્મ નથી, પરંતુ એ ડિજિટલ યુગમાં મીડિયા ક્ષેત્રની પારદર્શિતા અને સહુલિયત તરફનું મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.
આ વર્કશોપથી પ્રકાશકોને પ્રેરણા મળી કે તેઓ પોતાની પ્રક્રિયાઓ ડિજિટલ માધ્યમથી ઝડપી અને સરળ બનાવી શકે, તેમજ સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલી સેવાઓનો સંપૂર્ણ લાભ લઈ શકે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
