જામનગર, તા. ૫ ઑક્ટોબર, ૨૦૨૫ — અરબી સમુદ્રમાં ઝડપથી વેગ પકડતું ‘શક્તિ’ વાવાઝોડું હવે ગુજરાતના દરિયાકાંઠા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. આ વાવાઝોડો આવતા ૪૮ કલાકમાં તીવ્ર ચક્રવાત (Severe Cyclonic Storm) માં પરિવર્તિત થવાની શક્યતા હવામાન વિભાગે વ્યક્ત કરી છે. રાજ્યના અનેક દરિયાકાંઠાના વિસ્તારો — ખાસ કરીને જામનગર, દ્વારકા, પોરબંદર, જુનાગઢ અને કચ્છ જિલ્લાઓને ઉચ્ચ સતર્કતા રાખવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
રાજ્ય સરકારે તમામ જિલ્લા કલેક્ટર, પોલીસ, વન, આરોગ્ય, વીજળી અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન વિભાગોને એલર્ટ પર રાખ્યા છે. ખાસ કરીને જામનગર જિલ્લામાં, જ્યાં દરિયાકાંઠાનો વિસ્તાર વિશાળ છે, તંત્રએ સરકારી કર્મચારીઓની રજાઓ રદ કરી દીધી છે અને દરેક અધિકારીને હેડક્વાર્ટર પર હાજર રહેવા ફરજિયાત સૂચના આપી છે.
🌊 અરબી સમુદ્રમાં ‘શક્તિ’ વાવાઝોડાની રચના કેવી રીતે થઈ
ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD)ના અહેવાલ અનુસાર, અરબી સમુદ્રના મધ્ય ભાગમાં નિકાલેલા લો-પ્રેશર એરિયામાં છેલ્લા બે દિવસથી હવામાનમાં ઉથલપાથલ સર્જાઈ હતી. ધીમે ધીમે તે ડિપ્રેશનમાંથી ડીપ ડિપ્રેશન અને ત્યારબાદ સાયક્લોનિક સ્ટોર્મ માં પરિવર્તિત થયું છે.
IMDએ વાવાઝોડાને “Cyclone SHAKTI (TC-07A)” નામ આપ્યું છે. હાલમાં તે જામનગરથી દક્ષિણ-પશ્ચિમ દિશામાં લગભગ 600 કિમી દૂર સ્થિત છે અને ઉત્તર-પૂર્વ દિશામાં ગુજરાતની તટરેખા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે.
વિજ્ઞાનીઓના અનુમાન મુજબ, વાવાઝોડાની ગતિ પ્રતિ કલાકે 130 થી 150 કિમી સુધી પહોંચે તેવી શક્યતા છે, જે ખતરનાક માનવામાં આવે છે.
🚨 રાજ્ય સરકારની તાત્કાલિક કાર્યવાહી
વાવાઝોડાની આશંકા સામે ગુજરાત સરકારે તાત્કાલિક કાર્યવાહી શરૂ કરી છે. મુખ્યમંત્રી ભુપેન્દ્ર પટેલે ઉચ્ચસ્તરીય બેઠક બોલાવી હતી જેમાં મુખ્ય સચિવ, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અધિકારીઓ, હવામાન નિષ્ણાતો અને દરિયાકાંઠાના જિલ્લાના કલેક્ટરો જોડાયા હતા.
મુખ્યમંત્રીએ તમામ તંત્રોને નીચે મુજબ સૂચનાઓ આપી છે:
-
સરકારી કર્મચારીઓની રજાઓ તાત્કાલિક રદ કરવી.
-
દરેક અધિકારીએ પોતાના હેડક્વાર્ટર પર હાજર રહેવું ફરજિયાત.
-
જિલ્લા નિયંત્રણ રૂમો 24×7 કાર્યરત રાખવા.
-
દરિયાકાંઠા વિસ્તારના માછીમારોને તરત દરિયાથી પરત બોલાવવા.
-
વાવાઝોડાની દિશા અને તીવ્રતા અંગે સતત અપડેટ રાખવા.
મુખ્યમંત્રીએ જણાવ્યું કે,
“ગુજરાત સરકાર પૂરતી તૈયાર છે. લોકોમાં ઘબરાટ ફેલાવવાની જરૂર નથી, પરંતુ સતર્ક રહેવું જરૂરી છે.”
⚓ જામનગરમાં બેડી બંદર પર ત્રણ નંબરનું સિગ્નલ ફરકાવાયું
જામનગરના બેડી બંદર પર તંત્રએ ત્રણ નંબરનું ખતરાનું સિગ્નલ લગાવી દીધું છે, જેનો અર્થ એ થાય છે કે દરિયામાં તોફાની પવન અને ઊંચી મોજાં ઉઠવાની શક્યતા છે.
બંદર અધિકારીઓએ તમામ માછીમાર બોટોને તાત્કાલિક બંદરે પરત બોલાવવાનો આદેશ આપ્યો છે. દરિયામાં ગયેલી ૩૫૦ થી વધુ માછીમાર બોટોને કોસ્ટગાર્ડની સહાયથી પરત ફરવા સૂચના અપાઈ છે. અત્યાર સુધીમાં મોટાભાગની બોટો સુરક્ષિત રીતે તટ પર પહોંચી ગઈ છે.
જામનગર પોર્ટ ઓફિસર કેપ્ટન મનોજ પરમારે જણાવ્યું કે,
“અમે બેડી સહિતના નાના બંદરોને એલર્ટ રાખ્યા છે. હાલ દરિયો ખૂબ ઉછળકૂદ કરી રહ્યો છે. માછીમારોને ૧૦ ઑક્ટોબર સુધી દરિયામાં ન જવાની વિનંતી છે.”
🐟 માછીમારોમાં દહેશત અને તૈયારી
સૌરાષ્ટ્રના દરિયાકાંઠા વિસ્તારોમાં, ખાસ કરીને ઓખા, દ્વારકા, મીઠાપુર, નાણાવદર, બેડી અને સલાયા વિસ્તારોમાં માછીમારોમાં દહેશતનો માહોલ છે. ઘણા માછીમારોના પરિવારો હજી પણ દરિયાની બોટમાં રહેલા પોતાના સગા લોકોના સંપર્ક માટે પ્રયત્નશીલ છે.
સરકારની સૂચના બાદ, મરીન પોલીસ, કોસ્ટગાર્ડ, ફિશરીઝ વિભાગ અને સ્થાનિક તંત્ર સંયુક્ત રીતે દરિયાકાંઠે સતત પેટ્રોલિંગ કરી રહ્યા છે.
એક માછીમાર ભરત કાઠીયા કહે છે,
“દરિયો હાલ ઉછળકૂદ કરી રહ્યો છે, તરંગો ૮-૧૦ ફૂટ સુધી ઊંચા છે. અમે બધા બોટ બંદર તરફ લઈ જઈ રહ્યા છીએ. વાવાઝોડું શક્તિશાળી લાગે છે.”
🏠 દરિયાકાંઠાના ગામોમાં એલર્ટ અને ખાલી કરવાની તૈયારી
જામનગર જિલ્લાના બેલણા, બેડી, મીઠાપુર, કુંબારવાડા, રાવળ, અને અંબેડકરનગર જેવા ગામોમાં તંત્રએ સાવચેતીરૂપે એલર્ટ જાહેર કર્યો છે. ગ્રામ પંચાયતોને સૂચના આપવામાં આવી છે કે, જો પવનની ગતિ વધુ થાય, તો લોકોનો સેફ શેલ્ટર હોમ્સમાં તાત્કાલિક ખસેડવાનો પ્લાન તૈયાર રાખવો.
જિલ્લા કલેક્ટર હર્ષાદ પટેલે જણાવ્યું કે,
“દરિયાકાંઠાના દરેક ગામે ટીમો તૈયાર છે. આશ્રયસ્થળો, શાળાઓ અને સમુદાય હોલને ખાલી રાખવામાં આવ્યા છે જેથી જરૂર પડે ત્યારે લોકોને ખસેડી શકાય.”
તંત્રએ NDRF અને SDRFની ત્રણ ટીમોને જામનગર જિલ્લામાં તાત્કાલિક તહેનાત કરી દીધી છે.
⚡ વીજળી, પાણી અને આરોગ્ય વિભાગ તૈયાર
વાવાઝોડા દરમિયાન વીજ પુરવઠો ખોરવાય તેવી શક્યતા રહેતી હોવાથી PGVCL દ્વારા રિપેર ટીમો તૈયાર રાખવામાં આવી છે. દરેક ટાઉન અને તાલુકા માટે સ્ટેન્ડબાય ટીમો બનાવી દેવામાં આવી છે.
આરોગ્ય વિભાગ દ્વારા મેડિકલ ટીમો, એમ્બ્યુલન્સ અને રેસ્ક્યુ સ્ટાફને એલર્ટ પર રાખવામાં આવ્યા છે. ખાસ કરીને દરિયાકાંઠા ગામોમાં પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્રોમાં દવાઓનો વધારાનો સ્ટોક પહોંચાડવામાં આવ્યો છે.
🗣️ લોકોમાં સતર્કતા લાવવા જનજાગૃતિ અભિયાન
જામનગર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અને જિલ્લા માહિતી વિભાગ દ્વારા ‘સાવધાન શક્તિ વાવાઝોડું’ નામે અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. જેમાં લોકોને ઘરમાં રહેવાની, વીજ તારોથી દૂર રહેવાની, ખાલી મેદાનોમાં ન જવાની સલાહ આપવામાં આવી રહી છે.
FM રેડિયો, સોશ્યલ મીડિયા અને વોટ્સએપ ગ્રુપ દ્વારા સતત એલર્ટ સંદેશાઓ મોકલવામાં આવી રહ્યા છે. તંત્રએ ખાસ હેલ્પલાઇન નંબર પણ જાહેર કર્યો છે:
📞 જામનગર કન્ટ્રોલ રૂમ – 0288-2552025 / 0288-2552030
🛰️ ઉપગ્રહ ચિત્રો અને આગાહી
IMD દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ઉપગ્રહ ચિત્રોમાં સ્પષ્ટ દેખાઈ રહ્યું છે કે ‘શક્તિ’ વાવાઝોડાનું કેન્દ્ર ખૂબ ઝડપથી ઉત્તરપૂર્વ દિશામાં ખસે છે. ૭ થી ૮ ઑક્ટોબર દરમિયાન આ વાવાઝોડો ગુજરાતના દરિયાકાંઠાને સ્પર્શી શકે છે.
હવામાન વિભાગે અનુમાન આપ્યું છે કે,
-
૬ ઑક્ટોબરથી જામનગર, દ્વારકા અને પોરબંદર જિલ્લામાં ભારે વરસાદ શરૂ થઈ શકે છે.
-
પવનની ગતિ પ્રતિ કલાક 100–120 કિમી સુધી પહોંચી શકે છે.
-
વીજળીના કડાકા સાથે ઝાપટાં અને સમુદ્રમાં ઊંચી મોજાં ઉઠવાની શક્યતા છે.
🧭 તંત્રની તકેદારી અને રેસ્ક્યુ ડ્રિલ
જિલ્લા તંત્ર દ્વારા પહેલેથી જ Mock Drill હાથ ધરવામાં આવી છે. શાળાઓ, હોસ્પિટલો, કિનારાના ગામો અને બંદર વિસ્તારોએ રેસ્ક્યુ ટ્રેનિંગ કર્યું છે જેથી કોઈ પણ આકસ્મિક પરિસ્થિતિમાં લોકો પેનિક ન થાય.
પોરબંદરથી જામનગર સુધીના દરિયાકાંઠે NDRFની 12 વાહનો સાથે ટીમો ફરજ પર છે. તેઓએ ઊંચા ઝાડો અને વીજ તાર નીચેના વિસ્તારોમાંથી લોકો દૂર રહે તે માટે સૂચના આપી છે.
💬 નાગરિકો માટે માર્ગદર્શિકા
તંત્રએ જાહેર કર્યું છે કે દરેક નાગરિક નીચેની તકેદારી રાખે:
-
ઘરની બારણાં, કાચનાં કબાટ બંધ રાખવા.
-
છત પરનાં પાણીના ટાંકા, ડિશ એન્ટેના અથવા લૂઝ વસ્તુઓ હટાવી દેવી.
-
વીજળી પડતી વખતે મોબાઇલ ચાર્જર, ફ્રિજ વગેરે બંધ રાખવા.
-
નદી, દરિયા અથવા કાંઠા પાસે ન જવું.
-
તંત્ર દ્વારા આપવામાં આવતી સૂચનાઓનું પાલન કરવું.
🌦️ વરસાદી અસર અને આગામી દિવસોની આગાહી
IMDના મુજબ, ૭ થી ૯ ઑક્ટોબર દરમિયાન જામનગર અને આસપાસના વિસ્તારોમાં ૨૦૦ મીમીથી વધુ વરસાદ પડવાની શક્યતા છે. ખેતરોમાં પાકને નુકસાન ન થાય તે માટે કૃષિ વિભાગે ખેડૂતોને સૂચના આપી છે કે તેઓ પાકને સલામત જગ્યાએ ખસેડે.
ખાસ કરીને મગફળી, તલ અને જુવારના પાક પર ભારે અસર થવાની શક્યતા છે.
🧡 નાગરિકોને વિશ્વાસ: સરકાર સજ્જ છે
જિલ્લા કલેક્ટર હર્ષાદ પટેલે જણાવ્યું કે,
“અમારું તંત્ર પૂરતું સજ્જ છે. લોકોને વિનંતી છે કે અફવા ન ફેલાવે, માત્ર સત્તાવાર માહિતી પર વિશ્વાસ રાખે. શક્તિ વાવાઝોડાને પહોંચી વળવા માટે દરેક વિભાગ સંકલિત રીતે કાર્યરત છે.”
રાજ્ય સરકાર દ્વારા ૨૪ કલાક મોનિટરિંગ સેન્ટર કાર્યરત છે, જ્યાંથી હવામાન વિભાગના તાજેતરના અપડેટ્સ મેળવવામાં આવે છે અને જિલ્લાઓ સુધી પહોંચાડવામાં આવે છે.
🔚 નિષ્કર્ષ
‘શક્તિ’ વાવાઝોડો અરબી સમુદ્રમાંથી ઉત્પન્ન થઈને ગુજરાતની તટરેખા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. રાજ્ય તંત્રે અગાઉથી જ તૈયારીઓ શરૂ કરી છે — રજાઓ રદ, તંત્ર એલર્ટ, માછીમારોને પરત બોલાવવાની કાર્યવાહી, અને બેડી બંદર પર ત્રણ નંબરનું સિગ્નલ લગાવવું એ તમામ પગલાં એ જ દિશામાં છે.
આ વાવાઝોડો કુદરતી ખતરો છે, પરંતુ યોગ્ય તૈયારી, જનજાગૃતિ અને સંકલનથી નુકસાન ઘટાડી શકાય છે.
જામનગર સહિત સૌરાષ્ટ્રના લોકો માટે હવે મુખ્ય સંદેશ એ છે —
“ઘબરાશો નહીં, સતર્ક રહો — શક્તિ સામે એકતા જ સૌથી મોટી શક્તિ છે.”
