ભારતમાં રાજકારણ એ હંમેશાં સંકેતો, અટકળો અને પાર્શ્વ ગતિવિધિઓથી ભરેલું હોય છે. ખાસ કરીને દેશના બીજા સૌથી મોટા સંવિધાનિક પદ ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીની પૂર્વસંધ્યાએ જો રાજકારણના દિગ્ગજ નેતા અને પ્રભાવશાળી ઉદ્યોગપતિની મુલાકાત થાય, તો સ્વાભાવિક રીતે રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચાઓ તેજ થાય છે. તાજેતરમાં એવી જ પરિસ્થિતિ સર્જાઈ છે, જ્યારે રાષ્ટ્રવાદી કોંગ્રેસ પાર્ટીના વરિષ્ઠ નેતા શરદ પવાર અને ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણી વચ્ચે મુંબઈમાં મુલાકાત થઈ. આ મુલાકાતના તુરંત પછી રાજકારણમાં નવો માહોલ સર્જાયો છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીનો સંદર્ભ
ભારતના ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી 9 સપ્ટેમ્બર 2025 ના રોજ યોજાવાની છે. ચૂંટણી પંચ દ્વારા તમામ તૈયારીઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. NDA (નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ) એ પોતાના ઉમેદવાર તરીકે મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ સીપી રાધાકૃષ્ણનને મેદાનમાં ઉતાર્યા છે. બીજી તરફ, INDIA ગઠબંધને બી. સુદર્શન રેડ્ડીને ઉમેદવાર જાહેર કર્યા છે.
આંકડાકીય રીતે જોવામાં આવે તો NDAની જીત લગભગ નિશ્ચિત માનવામાં આવી રહી છે. NDA પાસે 391 મતોથી 39 વધુ મત ઉપલબ્ધ છે, જ્યારે વિપક્ષના ઉમેદવાર રેડ્ડીને જીતવા માટે INDIA ગઠબંધનના તમામ મતો ઉપરાંત વધારાના 79 મતની જરૂર છે, જે વ્યવહારિક રીતે મુશ્કેલ છે. એટલે કે આ ચૂંટણી એકતરફી કહેવાય, છતાં પણ રેડ્ડી અને INDIA ગઠબંધન તેને રસપ્રદ બનાવવા માટે તમામ પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
મુલાકાતનો સમય અને સ્થાન
ચૂંટણી પૂર્વે જ મુંબઈના સિલ્વર ઓક નિવાસસ્થાન પર ગૌતમ અદાણી, શરદ પવારને મળવા પહોંચ્યા. મુલાકાત ગુરુવારના રોજ થઈ હતી. અધિકૃત રીતે આ મુલાકાતનો કોઈ રાજકીય એજન્ડા જાહેર કરવામાં આવ્યો નથી, પરંતુ આ મુલાકાતના સમયને જોતા ચર્ચાઓનો માહોલ ગરમાયો છે.
શરદ પવારને ગૌતમ અદાણી અગાઉ પણ મળ્યા છે. 2023માં તેઓ ગુજરાતમાં મળ્યા હતા, ત્યારે પણ ભારે ચર્ચા થઈ હતી. પવારે પછી સ્પષ્ટતા કરી હતી કે અદાણી સાથે તેમના લાંબા સમયથી વ્યક્તિગત સંબંધો છે અને તે મુલાકાત મિત્રતાના આધારે હતી. પરંતુ રાજકારણમાં આવા સ્પષ્ટીકરણો ઘણી વાર ચર્ચાઓને અટકાવતાં નથી.
અટકળો : શું ચર્ચા થઈ હશે?
સૂત્રો જણાવે છે કે આ મુલાકાતમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીના એજન્ડા પર ચર્ચા થઈ હોઈ શકે છે. શરદ પવારની પાર્ટી પાસે લોકસભામાં 8 સાંસદો છે. જો કે આ આંકડો NDAની જીત-હાર માટે નિર્ધારક નથી, પરંતુ રાજકીય સંદેશા આપવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. ભાજપ ઇચ્છે છે કે NDA ઉમેદવાર ભવ્ય બહુમતી સાથે જીતે, જેથી કોંગ્રેસની આગેવાની હેઠળના INDIA ગઠબંધનને બેકફૂટ પર ધકેલવામાં આવે.
સાથે સાથે એક મત એ પણ છે કે આ મુલાકાત માત્ર ખાનગી અને વ્યક્તિગત હોઈ શકે છે, કારણ કે પવાર અદાણી ને “મિત્ર” કહે છે. પરંતુ રાજકારણમાં વ્યક્તિગત અને રાજકીય રેખાઓ ઘણી વાર અસ્પષ્ટ બની જાય છે.
ફડણવીસ – પવારની ટેલિફોનિક વાતચીત
આ પહેલાં મહારાષ્ટ્રના ઉપમુખ्यमंत्री દેવેન્દ્ર ફડણવીસે સીપી રાધાકૃષ્ણન માટે સમર્થન માંગવા શરદ પવારને ફોન કર્યો હતો. પરંતુ પવારે NCP (SP) તરીકે પોતાના INDIA ગઠબંધનના ઉમેદવાર રેડ્ડીને ટેકો આપવાની જાહેરાત કરી દીધી હતી. ત્યારબાદ અચાનક અદાણી – પવાર મુલાકાતથી અનેક નવા પ્રશ્નો ઊભા થયા છે.
બી. સુદર્શન રેડ્ડી પણ તેમના મહારાષ્ટ્ર પ્રવાસ દરમિયાન શરદ પવારને મળ્યા હતા. એટલે કે બન્ને પક્ષના ઉમેદવારોએ પવાર સાથે ચર્ચા કરી છે.
અદાણી – પવાર સંબંધોની રાજકીય ગૂંચ
ગૌતમ અદાણી અને શરદ પવાર વચ્ચેના સંબંધો હંમેશાં ચર્ચાનો વિષય રહ્યા છે.
-
એક તરફ, રાહુલ ગાંધી સતત ગૌતમ અદાણી પર હુમલો બોલે છે અને અદાણીને લઈને મોદી સરકાર પર ગંભીર આક્ષેપ કરે છે.
-
બીજી તરફ, શરદ પવાર ખુલ્લેઆમ અદાણી સાથેના તેમના સારા સંબંધોનો સ્વીકાર કરે છે.
આ વિરોધાભાસ INDIA ગઠબંધનની એકતા અંગે પ્રશ્નો ઉભા કરે છે. શું ગઠબંધનના અંદરના મતભેદો આ મુલાકાતથી વધુ સ્પષ્ટ થયા? કે પછી પવાર માત્ર તેમના વ્યક્તિગત સંબંધોને જાળવી રહ્યા છે?
શરદ પવારની રાજકીય કૂટનીતિ
શરદ પવારને ભારતીય રાજકારણમાં માસ્ટર સ્ટ્રેટેજિસ્ટ માનવામાં આવે છે. તેઓ ઘણી વાર અચાનક પગલાં લઈ રાજકીય પરિસ્થિતિ બદલતા આવ્યા છે.
-
તેમના પાસે લાંબો રાજકીય અનુભવ છે અને તેઓ વિરોધીઓને પણ મિત્ર બનાવવામાં કુશળ છે.
-
પવારના રાજકારણની વિશેષતા એ છે કે તેઓ સત્તાધારી પક્ષ અને વિપક્ષ બન્ને સાથે સંબંધ જાળવી રાખે છે.
-
આ મુલાકાતને પણ ઘણા લોકો પવારની એ જ કૂટનીતિનો એક ભાગ માની રહ્યા છે.
એકતરફી ચૂંટણી પણ રસપ્રદ કેમ?
ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીમાં NDAની જીત લગભગ નક્કી છે. છતાં પણ :
-
INDIA ગઠબંધન માટે આ ચૂંટણી એક મહત્વપૂર્ણ રાજકીય સંદેશ આપવાની તક છે.
-
જો તેઓ ચૂંટણીમાં મજબૂત સંઘર્ષ બતાવે, તો તે 2029ની લોકસભા ચૂંટણી પૂર્વે માટે માનસિક રીતે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે.
-
NDA માટે આ ચૂંટણીમાં ભવ્ય બહુમતી જરૂરી છે, કારણ કે તે તેમની રાજકીય છબી મજબૂત કરશે અને વિપક્ષને કમજોર બનાવશે.
એવા સમયે પવાર જેવા નેતાની ભૂમિકા ચર્ચામાં આવવી સ્વાભાવિક છે.
પવારના 8 સાંસદોનું મહત્વ
લોકસભામાં પવારની પાર્ટી પાસે 8 સાંસદો છે. જો કે NDA પાસે પહેલાથી પૂરતા મત છે, પરંતુ :
-
આ સાંસદો NDA તરફ મત આપે તો જીત વધુ ભવ્ય બની શકે.
-
INDIA ગઠબંધન માટે આ 8 મત મોરાલ બૂસ્ટર છે.
-
પવારની ભૂમિકા અહીં કિંગમેકરની નહીં, પરંતુ સંદેશ આપનારની બની શકે છે.
રાજકીય નિષ્ણાતોની પ્રતિક્રિયા
નિષ્ણાતો માને છે કે :
-
આ મુલાકાત NDAની જીતના સમીકરણમાં કોઈ મોટો ફેરફાર લાવતી નથી.
-
પરંતુ INDIA ગઠબંધનની એકતા અને વ્યૂહરચના અંગે પ્રશ્નો ઊભા કરે છે.
-
પવાર હંમેશાં પોતાનું રાજકીય અસ્તિત્વ મજબૂત રાખવા માટે વ્યૂહાત્મક પગલાં લે છે, અને આ મુલાકાત એ જ દિશામાં એક કડી છે.
નિષ્કર્ષ
ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી 2025 એકતરફી દેખાતી હોવા છતાં રાજકારણના પરિસ્થિતિમાં ચર્ચાઓ, અટકળો અને દાવપેચો ઓછા નથી. શરદ પવાર – ગૌતમ અદાણી મુલાકાત એનો સૌથી તાજો ઉદાહરણ છે. આ મુલાકાતે એ સાબિત કરી દીધું છે કે ભારતીય રાજકારણમાં કોઈ ઘટના નાની નથી અને દરેક મુલાકાતનો અર્થ શોધવામાં આવે છે.
શું આ મુલાકાત માત્ર મિત્રતાની હતી કે તેમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણીનો એજન્ડા છુપાયેલો છે? તેનો જવાબ કદાચ ક્યારેય સ્પષ્ટ નહીં થાય, પરંતુ એક વાત ચોક્કસ છે – આ મુલાકાતે રાજકીય તાપમાન ચઢાવી દીધું છે અને આવનારા દિવસોમાં એની અસર વધુ સ્પષ્ટ થઈ શકે છે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
