જામનગર જિલ્લાના કાલાવડ તાલુકાનું કાલમેઘડા ગામ હાલમાં ખનીજ માફીયાઓના વધતા કૃત્યોના કારણે ચર્ચામાં આવ્યું છે. અહીં સરકારી ખરાબા એટલે કે ગૌચર તેમજ ઓરણીની જમીનમાંથી સતત માટી ઉખેડવામાં આવી રહી છે, તો બીજી તરફ ગામ નજીક વહેતી ફોફળ નદીમાંથી જાહેરમાં, દિનદહાડે રેતીની ખનન કરીને બેફામ રીતે ચોરી કરવામાં આવી રહી છે. સમગ્ર મામલાને લઈને સ્થાનિક લોકોમાં ભારે રોષ જોવા મળી રહ્યો છે.
સ્થિતિ એ હદે પહોંચી ગઈ છે કે જ્યારે નદીના પુલ નજીક જાહેર રોડની તદન બાજુમાં જ રેતી-માટી ભરેલા ડમ્પર ઘસાઈ રહ્યા છે, ત્યાં પણ કોઈ અધિકારી કે તંત્રની નજરે આવી રહેલું નથી. ખોટા બિલ્ટ અપ પત્રો, ખોટી મંજૂરીઓ, તેમજ ખનીજ ખનનના નાણાંકીય લાભ માટે તંત્રના અમુક શખ્સોની સંભવિત મૌન સંમતિથી સમગ્ર તંત્ર સામે મોટું પ્રશ્નચિહ્ન ઉભું થવા લાગ્યું છે.
ખનીજ માફીયાઓનો ઉચ્છિન્ન તાંડવ
કલમેઘડા ગામના વાતાવરણમાં મોટાપાયે માટી ઉખેડવાની કામગીરી સતત ચાલી રહી છે. ખનીજ ચોરી માટે ખોદકામની યંત્રસામગ્રી, જુગાડ ટ્રેક્ટરો, ડમ્પર, ટેમ્પો જેવા વાહનોનો ખુલ્લેઆમ ઉપયોગ થાય છે. રોજના દિવસે પથ્થર જેવી ઢગલા ઉછાળતા માટીના પાટા સરકારી જમીનમાંથી ઉકેલીને ખાનગી પ્રોજેક્ટો માટે ખપાવાય છે. અનેકવાર ગામના યુવાનો અને સંવેદનશીલ નાગરિકોએ તંત્રને ફરિયાદ પણ કરી છે, પરંતુ કોઈ પ્રભાવી પગલાં લેવામાં આવ્યા નથી. પરિણામે ખનીજ માફીયાઓનાં હૌંસલા દિવસેને દિવસે વધુ બળવાન બનતા જાય છે.
ફોફળ નદીમાંથી રેતીની daylight robbery
કલમેઘડા ગામથી પસાર થતી ફોફળ નદી હવે ખનીજ ચોરીનો મુખ્ય સ્ત્રોત બની ચૂકી છે. અહીં રાત દિવસ રેતીના ટ્રેક્ટરો ધસડા પણે ફરે છે. રેતી ભરેલા વાહનો સ્થાનિક રસ્તાઓ પર વહેંચાઈ જાય છે. અસંખ્ય વાહનો નદીના કિનારેથી અનિયમિત રીતે રેતી ઉપાડી રહ્યા છે. વારંવાર નદીઓમાંથી રેતી ખનન કરવામાં આવે ત્યારે પર્યાવરણ અને પાણીના સ્તર ઉપર ગંભીર અસર થાય છે, પરંતુ અહીં તો તમામ નિયમોનો ખ્યાલ રાખ્યા વિના ખુલ્લેઆમ આ તમામ પ્રવૃત્તિઓ ચાલી રહી છે.
તંત્રનું મૌન અને શંકાસ્પદ નિષ્ક્રિયતા
જેમજેમ આ ચોરી વધી રહી છે તેમજ તંત્રની નિષ્ક્રિયતા પર શંકા ઊભી થઈ રહી છે. સ્થાનિક લોકોનો દાવો છે કે સંબંધિત વિભાગો પાસે ચોક્કસ જાણકારી હોવા છતાં કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવતી નથી. પોલીસ, ગ્રામ્ય તંત્ર, ખનિજ વિભાગ સહિતના અધિકારીઓ જાણે તો આ મામલે આંખ આડા કાન કરી રહ્યાં હોય તેમ વર્તે છે.
જે જમીન ગૌચર તરીકે પશુઓ માટે ખુલ્લી રાખવી જોઈએ, જ્યાંથી ચોમાસા સમયે પાણીના પ્રવાહ દ્વારા જમીન સ્ફૂર્તિ પામે છે, એજ જમીન આજે ખોદકામ અને ટ્રેકટર દ્વારા મચાવવામાં આવી રહેલા તાંડવના કારણે ખાલી ઢગલાંમાં પરિવર્તિત થતી જાય છે. ગામના વડીલો અને કુદરતપ્રેમીઓ કહે છે કે “આવો ખોદકામ ચાલશે તો કાલમેઘડાની ધરતી ભવિષ્યમાં રણમાં ફેરવાઈ જશે.”
આસપાસના ગામો સુધી અસર
કલમેઘડા ગામની સરકારી જમીન અને નદીમાંથી ચાલતી રેતી-માટી ચોરી હવે આસપાસના ગ્રામ્ય વિસ્તારના રસ્તાઓ પર પણ અસર પાડી રહી છે. ભારી વાહનો અને ડમ્પરોને કારણે માર્ગો ખખડી ગયા છે. પરિવહન વ્યવસ્થામાં વિક્ષેપ સર્જાયો છે અને લોકોને અવારનવાર અકસ્માતનો ભય પણ ઉભો રહ્યો છે.
પદાધિકારીઓની જવાબદારી પર પ્રશ્નચિહ્ન
જ્યારે ગામના યુવાનોના મોઢેથી આવા કૃત્યો સામે અવાજ ઊઠે છે ત્યારે પ્રશ્ન થાય છે કે જિલ્લાની તંત્રશાહી, પોલીસ તંત્ર, ખનિજ વિભાગ અને તાલુકા પ્રશાસન શું કરી રહ્યું છે? શું અમુક અધિકારીઓ ખનીજ માફીયાઓ સાથે ગૂઠBeneficiary બની ગયા છે? શું સરકારી મશીનરી ખુદ આ માફિયાગીરીના રક્ષણમાં કાર્યરત છે?
લોકોની માગણી – તાકીદે કાર્યવાહી થવી જોઈએ
હવે સ્થાનિક લોકો અને સમાજસેવી સંગઠનો દ્વારા તાકીદે આ મામલે તપાસ કરવાની માંગ ઉઠી રહી છે. ગામના વડીલો કહે છે કે જો તાત્કાલિક કાર્યવાહી નહીં થાય તો સંયુક્ત રીતે ડી.એમ., કલેક્ટર, અને રાજ્યના ખનિજ વિભાગ સુધી લેખિત રજુઆત કરવામાં આવશે. ગામના યુવકો હવે સામૂહિક રજુઆતની તૈયારીમાં છે અને ચેતવણી આપી છે કે જો આવી ખનીજ ચોરી ચાલુ રહેશે તો વિરોધ પ્રદર્શન અને ધારાસભ્યથી લઈ મંત્રી સુધીનું ઘેરاؤ કરવામાં આવશે.
અંતે…
કલમેઘડા ગામમાં ચાલતી ખનીજ ચોરી માત્ર એક ગામનો મુદ્દો નથી. આ સમગ્ર વ્યવસ્થાની યોગ્યતાને પડકારતી બાબત છે. સમય રહેતાં તંત્ર ખંજવાળે અને આવી માફીયાગીરીનો પડઘમ બંધ ન કરે તો ભવિષ્યમાં ધરતી, પાણી અને પર્યાવરણ—all three vital elements—એ ભોગ બનવાના છે.
હવે લોકો તાકીદે કોઈ પણ પક્ષપાત વિના કામગીરી જોઇ રહ્યા છે – નહિ કે તંત્ર ફરી એકવાર માફિયાઓની છાવણીઓમાં સૂઈ જાય.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
