ખાડા ભરવા મેદાનમાં સીધા ચીફ મિનિસ્ટર : ગણપતિ પહેલાં ખાડામુક્ત મુંબઈનો સંકલ્પ

મુંબઈની શિરા પર ઘા – ખાડા

મુંબઈ, ભારતનું આર્થિક રાજધાની શહેર, દર વર્ષે મોન્સૂન આવ્યા પછી ખાડાઓના પ્રહારથી પીડાય છે. લાખો વાહનચાલકો, પદયાત્રીઓ, જાહેર પરિવહન અને અગત્યની સેવાઓ રોજિંદા જીવનમાં ખાડાઓથી થતી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરે છે. ટ્રાફિક જામ, અકસ્માતો, વાહનને નુકસાન, સ્વાસ્થ્ય જોખમ અને આર્થિક નુકસાન જેવી સમસ્યાઓ નાગરિકો માટે મોટો માથાનો દુખાવો બની ગઈ છે.

આ વર્ષે પણ પરિસ્થિતિ જુદી નથી. 2024ના ચોમાસામાં મુંબઈમાં ખાડાની ફરિયાદો ધડાધડ વધતાં લોકોમાં ભારે અસંતોષ ફેલાયો. આ અસંતોષ એટલો ઉગ્ર બન્યો કે મહારાષ્ટ્રના ઉપમુખ्यमंत्री તથા ચીફ મિનિસ્ટર દેવેન્દ્ર ફડણવીસે જાતે મેદાનમાં ઊતરવાનો નિર્ણય લીધો.

ચીફ મિનિસ્ટરનો સીધો આદેશ BMCને

ફડણવીસે BMCના કમિશનર ભૂષણ ગગરાણીને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં આદેશ આપ્યો કે –

👉 “મુંબઈના દરેક રસ્તા પરના ખાડા તાત્કાલિક ભરવામાં આવે, ભલે પછી એ રસ્તા BMC હેઠળ આવતા હોય કે નહીં.”

આ શબ્દો માત્ર આદેશ જ નહોતા, પરંતુ એક પ્રકારની જવાબદારીનું સ્પષ્ટ ઘોષણાપત્ર હતું. અત્યાર સુધી અલગ-અલગ એજન્સીઓ વચ્ચે જવાબદારી ટાળવાના રમકડાં રમાતા હતા. પરંતુ હવે BMCને સત્તાવાર રીતે જવાબદાર બનાવી દેવામાં આવી છે કે શહેરના કોઈ પણ ખૂણામાં ખાડો બાકી ન રહે.

ખાડાની ફરિયાદોનો આંકડો

સરકારી આંકડા પ્રમાણે, મુંબઈમાં લગભગ 8000 જેટલી ખાડાની ફરિયાદો મળી હતી.

કેટલીક ફરિયાદો પુનરાવર્તિત હતી.
ઘણા રસ્તા અન્ય એજન્સીઓના હતા – જેમ કે PWD, NHAI, MMRDA વગેરે.
છતાં, કમિશનરે નિર્ણય લીધો કે લોકો માટે ફરક નથી પડતો કે રસ્તો કોણનો છે, તેઓને માત્ર રસ્તો સારું જોઈએ. તેથી BMC જ તમામ ખાડા ભરશે.

કૉન્ક્રીટ રોડ યોજના – વચન અને વાસ્તવિકતા

2022માં મહાયુતિ સરકાર આવ્યા બાદ જાહેરાત થઈ હતી કે –
“મુંબઈના તમામ રસ્તાઓ ખાડામુક્ત કરવા માટે કૉન્ક્રીટના બનાવવામાં આવશે.”

મુંબઈનું રોડ નેટવર્ક ≈ 2000 કિ.મી.
અત્યાર સુધીમાં ≈ 1250 કિ.મી. રોડ કૉન્ક્રીટના બનેલા.
છતાં, બાકી રહેલા રસ્તાઓ પર મોન્સૂન આવતા જ ખાડાઓની સમસ્યા ફરીથી ઊભી થઈ ગઈ.

આથી લોકોને લાગ્યું કે સરકારના દાવા અને જમીન હકીકત વચ્ચે મોટો અંતર છે.

નાગરિકોના દૈનિક જીવન પર અસર

ખાડાઓને કારણે –

ટ્રાફિક જામ કલાકો સુધી ચાલે છે.
વાહનોના ટાયર, સસ્પેન્શન અને એન્જિનને ભારે નુકસાન.
અકસ્માતોની સંભાવના વધી જાય છે.
જાહેર પરિવહનમાં મોડું થાય છે.
દર્દીઓ લઈને જતી એમ્બ્યુલન્સો પણ અટવાઈ જાય છે.

એક સ્થાનિક ટેક્સી ડ્રાઈવરે કહ્યું –
“દરેક વરસાદી સીઝનમાં અમારા વાહનના મરામત માટે હજારોથી લાખો રૂપિયા ખર્ચાઈ જાય છે. સરકાર ફક્ત વચનો આપે છે, પણ રોડ પરના ખાડા ક્યારેય પૂરા નથી થતા.”

મોબાઇલ ઍપથી ફરિયાદ – પણ પરિણામ?

BMCએ જૂનમાં “પૉટહોલ ક્વિકફિક્સ ઍપ” લોન્ચ કર્યું.

નાગરિકો ખાડાની તસવીર અપલોડ કરી શકે છે.
227 એન્જિનિયરોને ફરિયાદો મૉનિટર કરવાની જવાબદારી.
દરરોજ તેમના વિસ્તારના રસ્તાઓનું નિરીક્ષણ કરવાની ફરજ.

2024માં અત્યાર સુધી 25,632 મેટ્રિક ટન માસ્ટિક આસ્ફાલ્ટ ખાડા પૂરવા અને પ્રી-મોન્સૂન રિપેર માટે વપરાઈ ચૂક્યો છે.

પણ પ્રશ્ન એ છે કે – જો કામ એટલું જોરથી ચાલી રહ્યું છે, તો હજુ પણ નાગરિકો ખાડાઓથી કેમ પરેશાન છે?

ગણેશોત્સવ પહેલાં ખાડામુક્ત મુંબઈનો સંકલ્પ

મુંબઈમાં ગણેશોત્સવ માત્ર ધાર્મિક તહેવાર જ નથી, પરંતુ શહેરની ઓળખ છે. લાખો લોકો શહેરમાં ઉમટે છે, રાત-દિવસ ઉજવણી થાય છે. આ સમયે ખાડાઓને કારણે અકસ્માત કે ટ્રાફિકની સમસ્યા થાય તો મોટી મુશ્કેલી ઊભી થઈ શકે.

આથી ચીફ મિનિસ્ટર અને બન્ને પાલક પ્રધાનોએ નિર્ધાર કર્યો છે કે –
👉 27 ઑગસ્ટ પહેલાં મુંબઈને સંપૂર્ણ ખાડામુક્ત કરી દેવામાં આવશે.

મંગલ પ્રભાત લોઢા અને આશિષ શેલારનો નિવેદન

આશિષ શેલાર : “કૉન્ટ્રૅક્ટરોને સ્પષ્ટ ઇન્સ્ટ્રક્શન આપવામાં આવ્યા છે કે માસ્ટિક ટેક્નૉલોજી વાપરીને તમામ ખાડા ત્રણ દિવસમાં પૂરા કરવામાં આવે. હાઇવે હોય કે અંદરના રસ્તા – કોઈ ખાડો બાકી નહીં રહે.”
મંગલ પ્રભાત લોઢા : “BMCના કર્મચારીઓએ ખાડા પૂરવાનું કામ શરૂ કરી દીધું છે. હવે નાગરિકોને રાહત મળશે.”

નિષ્ણાતોની ટિપ્પણીઓ

રોડ એન્જિનિયરો અને નગર આયોજન નિષ્ણાતો કહે છે કે –

માસ્ટિક આસ્ફાલ્ટ ટૂંકા ગાળે સારું કામ કરે છે, પરંતુ લાંબા ગાળે કૉન્ક્રીટ રોડ જ એક માત્ર ઉકેલ છે.
મુંબઈ જેવા દરિયાકાંઠાના ભેજવાળા વિસ્તારમાં બીટુમિન આધારિત રસ્તાઓ ઝડપથી ખરાબ થાય છે.
કૉન્ટ્રૅક્ટરો પર કડક દેખરેખ રાખવાની જરૂર છે, નહિંતર ખાડા ભરવાનું કામ ફક્ત કાગળ પર જ પૂરું થશે.

જામનગરના રણજીત સાગર રોડ વિસ્તારમાં રહેવાસીઓનો આક્રોશ : સહજાનંદ, તુલસી અને સિલ્વર પાર્ક સોસાયટીઓમાં રોડ રસ્તાની બેદરકારી સામે ઉઠી રહેલી બૂમો

મુંબઈના ખાડા હવે ફક્ત નાગરિક સુવિધાનો મુદ્દો નથી, પરંતુ રાજકીય મુદ્દો બની ચૂક્યો છે.

વિરોધ પક્ષ સતત સરકારને નિશાન બનાવે છે.
સોશિયલ મીડિયા પર મીમ્સ, વીડિયો અને અભિયાન ચાલી રહ્યા છે.
સરકાર માટે આ મુદ્દો “લોકલ ઇલેક્શન ઇશ્યૂ” બની શકે છે.

આથી ફડણવીસે સીધી કમાન હાથમાં લીધી છે.

ભવિષ્યના ઉકેલ – શું શક્ય છે?

સંપૂર્ણ કૉન્ક્રીટ રોડ નેટવર્ક – લાંબા ગાળાનો ઉકેલ.
પબ્લિક-પ્રાઇવેટ પાર્ટનરશિપ દ્વારા ઝડપી કામ.
ટેકનોલૉજિકલ મોનિટરિંગ – ડ્રોન સર્વે, AI આધારિત ખાડા મૅપિંગ.
કોન્ટ્રેક્ટરો પર દંડની વ્યવસ્થા – કામ બરાબર ન થાય તો સીધી સજા.
નાગરિકોની સીધી ભાગીદારી – મોબાઇલ ઍપ, ઑનલાઇન રિપોર્ટિંગ.

નિષ્કર્ષ : શું ખરેખર ખાડામુક્ત મુંબઈ મળશે?

મુંબઈના લોકો માટે ખાડા હંમેશા એક અશાપ બન્યા છે. ચીફ મિનિસ્ટરનો સીધો આદેશ, BMCની કામગીરી અને પાલક પ્રધાનોની ખાતરીથી આશા જાગી છે કે આ વખતનો પ્રયાસ સચ્ચો સાબિત થશે.

પરંતુ નાગરિકોનો પ્રશ્ન એ જ છે –
👉 “આ ફક્ત ગણેશોત્સવ સુધીની કામગીરી છે કે ખરેખર લાંબા ગાળાનો ઉકેલ આવશે?”

સમય જ તેનો જવાબ આપશે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060