ગણેશોત્સવમાં શિક્ષણવિશ્વનો નિર્ણય: મનસેના હસ્તક્ષેપ બાદ પરીક્ષાઓ મુલતવી

ગણેશોત્સવ મહારાષ્ટ્રની આત્મા સમાન ઉજવણી છે. દર વર્ષે ભાદ્રપદ મહિનાની ચતુર્થીથી અનંત ચતુર્દશી સુધી 10 દિવસ મહારાષ્ટ્રની ગલીઓ, મંડળો અને ઘરોમાં બાપ્પાની આરાધના થાય છે. આ દિવસોમાં માત્ર ધાર્મિક નહીં, પરંતુ સામાજિક, સાંસ્કૃતિક અને સામૂહિક એકતાના કાર્યક્રમો યોજાય છે.

પરંતુ 2025ના ગણેશોત્સવ પહેલાં એક અનોખો વિવાદ ઊભો થયો — કેટલીક પ્રતિષ્ઠિત શૈક્ષણિક સંસ્થાઓએ તહેવાર દરમિયાન જ પોતાની પરીક્ષાઓનું આયોજન કર્યું. જેના કારણે વિદ્યાર્થીઓ તથા વાલીઓમાં ભારે ચિંતાનો માહોલ સર્જાયો. વિદ્યાર્થીઓ માટે એક તરફ ગણેશભક્તિમાં જોડાવાનો ઉત્સાહ હતો, તો બીજી તરફ પરીક્ષાનો તણાવ.

આ મુદ્દે મનસે (મહારાષ્ટ્ર નવનિર્માણ સેના)એ સીધો હસ્તક્ષેપ કર્યો અને અંતે મહારાષ્ટ્ર સરકારે જાહેરનામું બહાર પાડીને તમામ પરીક્ષાઓ મુલતવી કરવાનો ઐતિહાસિક નિર્ણય લીધો.

📌 ઘટના કેવી રીતે શરૂ થઈ?

સર્વપ્રથમ NMIMS ડીમ્ડ યુનિવર્સિટી, સિંહગઢ ટેક્નિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ, સેન્ટ આર્નોલ્ડ્સ ઇંગ્લિશ મીડિયમ સ્કૂલ (SSC બોર્ડ) અને J.B. વાચા સ્કૂલ (ICSE બોર્ડ) જેવી સંસ્થાઓએ પોતાના પરીક્ષાક્રમ જાહેર કર્યા. એમાં ગણેશોત્સવના દિવસો આવતાં હોવાને કારણે વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓ ગૂંચવણમાં મુકાયા.

વાલીઓએ પ્રશ્ન પૂછ્યો: “શું બાળકોને ગણેશોત્સવની ઉજવણી છોડીને પરીક્ષા માટે બેસવું પડશે?”
વિદ્યાર્થીઓએ મનસેના વિદ્યાર્થી પાંખ પાસે ફરિયાદ કરી કે “ઉત્સવમાં ભાગ લેવો હોય તો અભ્યાસમાં ખોટ પડશે અને પરીક્ષામાં બેસવું હોય તો ઉત્સવ ચૂકી જવો પડશે.”

આ રીતે નાના-મોટા સ્તરે અનેક ફરિયાદો એકઠી થઈ.

🔥 મનસેનો હસ્તક્ષેપ

મનસે હંમેશા પ્રાદેશિક સંસ્કૃતિ અને પરંપરાઓના રક્ષણ માટે જાણીતી છે. પક્ષના વડા અમિત ઠાકરે અને તેમની ટીમે તરત જ મુદ્દો હાથમાં લીધો.

વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓની ફરિયાદો સાંભળી.
સીધા રાજ્યના શિક્ષણ મંત્રી આશિષ શેલાર સાથે બેઠક યોજી.
મંત્રીને સમજાવ્યું કે ગણેશોત્સવ દરમિયાન પરીક્ષા રાખવી એ માત્ર શૈક્ષણિક અન્યાય નથી, પણ સાંસ્કૃતિક અવગણના પણ છે.

શેલાર સાહેબે ગંભીરતાથી આ મુદ્દાની નોંધ લીધી અને મુખ્ય સચિવ રાજેશ કુમાર મીણા (IAS)નો સંપર્ક કર્યો.

🏛️ સરકારની તાત્કાલિક કાર્યવાહી

મુખ્ય સચિવે તરત જ વિવિધ શિક્ષણ વિભાગોને સૂચના આપી. તેમાં શાળા શિક્ષણ, ઉચ્ચ અને ટેક્નિકલ શિક્ષણ, આરોગ્ય શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ શિક્ષણ વિભાગો સામેલ હતા.

ત્યારબાદ, ઉચ્ચ અને ટેક્નિકલ શિક્ષણ મંત્રાલયે એક ઔપચારિક જાહેરનામું બહાર પાડ્યું:

SSC, CBSE, CISCE, IB, IGCSE, MIEB અને NIOS સહિત તમામ બોર્ડની શાળાઓએ ગણેશ ચતુર્થીથી અનંત ચતુર્દશી સુધી પરીક્ષાઓ યોજવી નહિ.
લઘુમતી સંસ્થાઓ, સ્વાયત્ત અને સ્વનિર્ભર કોલેજો પર પણ આ નિયમ લાગુ પડશે.
જે સંસ્થાઓએ પહેલેથી જ પરીક્ષાઓ જાહેર કરી છે, તેમને તાત્કાલિક પરીક્ષાઓ રદ કરી ફરીથી શેડ્યૂલ કરવી પડશે.

🧑‍🎓 વિદ્યાર્થીઓ અને વાલીઓની રાહત

આ નિર્ણય સાંભળીને વિદ્યાર્થીઓએ જાણે એક મોટો ભાર ઉતારી નાખ્યો.

વિદ્યાર્થીઓએ કહ્યું: “હવે અમે બાપ્પાની આરાધના નિરાંતે કરી શકીશું.”
વાલીઓએ કહ્યું: “આ નિર્ણયથી આપણા બાળકોની માનસિક શાંતિ ટકી રહેશે.”

પરીક્ષાઓનું મુલતવીકરણ માત્ર શૈક્ષણિક નહીં, પરંતુ સાંસ્કૃતિક મૂલ્યોના રક્ષણ માટે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ગણાયું.

🗣️ અમિત ઠાકરેનું નિવેદન

મનસેના નેતા અમિત ઠાકરે કહ્યું:
“વિદ્યાર્થીઓને ક્યારેય શૈક્ષણિક ફરજ અને સાંસ્કૃતિક ફરજ વચ્ચે પસંદગી કરવાની ફરજ ન પડવી જોઈએ. આ નિર્ણય વિદ્યાર્થીઓના હિતનું રક્ષણ કરે છે અને મહારાષ્ટ્રની પરંપરાઓને જીવંત રાખે છે.”

તેમણે સરકારનો આભાર માન્યો અને વચન આપ્યું કે ભવિષ્યમાં પણ મનસે વિદ્યાર્થીઓ અને સંસ્કૃતિ માટે લડત ચાલુ રાખશે.

📊 સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક પ્રભાવ

ગણેશોત્સવ માત્ર તહેવાર નથી, તે મહારાષ્ટ્રની એકતા, ભક્તિ અને લોકશક્તિનું પ્રતિક છે.

સાંસ્કૃતિક સમાગમ: દરેક વયના લોકો એક સાથે આવીને કાર્યક્રમોમાં જોડાય છે.
શૈક્ષણિક અવકાશ: વિદ્યાર્થીઓ આ સમયમાં નવી કળાઓ શીખે છે, સાંસ્કૃતિક સ્પર્ધાઓમાં ભાગ લે છે.
માનસિક આરામ: વર્ષભર અભ્યાસ અને દબાણ બાદ આ 10 દિવસ વિદ્યાર્થીઓ માટે આનંદ અને આરામ લાવે છે.

પરીક્ષાઓ વચ્ચે આવી જાય તો સમગ્ર ઉત્સવનો આનંદ અધૂરો રહી જાય.

🔍 શિક્ષણવિશ્વ માટે પાઠ

આ ઘટનાએ સ્પષ્ટ સંદેશ આપ્યો:

સંસ્થાઓએ શૈક્ષણિક કેલેન્ડર બનાવતી વખતે સ્થાનિક સંસ્કૃતિ અને તહેવારોને ધ્યાનમાં લેવું ફરજિયાત છે.
માત્ર અભ્યાસ અને પરીક્ષા પૂરતા નથી, વિદ્યાર્થીનું સર્વાંગી વિકાસ મહત્વનું છે.
સરકાર અને સમાજના દબાણ પછી નહિ, પરંતુ સ્વેચ્છાએ આવાં નિર્ણય લેવાં જોઈએ.

🌐 વિવાદ અને ચર્ચા

કેટલાંક શૈક્ષણિક વર્તુળોમાંથી દલીલ કરવામાં આવી કે:

પરીક્ષા મુલતવી કરવાથી શૈક્ષણિક સમયપત્રક ખોરવાઈ જશે.
યુનિવર્સિટી સ્તરે સત્રની લંબાઈ વધી શકે છે.

પરંતુ બહુમતી મત એ રહ્યો કે વિદ્યાર્થીઓની માનસિક અને સાંસ્કૃતિક શાંતિ વધારે મહત્વની છે.

📜 સમાપન

ગણેશોત્સવ દરમિયાન પરીક્ષાઓ મુલતવી કરવાનો મહારાષ્ટ્ર સરકારનો નિર્ણય માત્ર એક શૈક્ષણિક સૂચના નથી, પરંતુ એ એક સંસ્કૃતિ-મૈત્રીપૂર્ણ પગલું છે. મનસેના હસ્તક્ષેપથી આ મુદ્દો ઉકેલાયો અને હજારો વિદ્યાર્થીઓ તથા તેમના પરિવારજનોને રાહત મળી.

આવો નિર્ણય ભવિષ્ય માટે પણ એક માર્ગદર્શક બનશે કે શિક્ષણ અને સંસ્કૃતિ વચ્ચે સંતુલન જાળવવું અનિવાર્ય છે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060