મુંબઈ શહેરની ઓળખ માત્ર ઊંચી ઇમારતો, દરિયાકિનારો કે ફિલ્મ ઉદ્યોગથી જ નથી, પરંતુ અહીંનું સંસ્કૃતિપ્રેમી અને ધાર્મિક જીવન પણ એટલું જ સમૃદ્ધ છે. દર વર્ષે ગણેશોત્સવના દસ દિવસો પૂરા થયા પછી અનંત ચતુર્દશી નિમિત્તે ગિરગાંવ ચોપાટી પર થતું ગણેશ વિસર્જન માત્ર મુંબઈ નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશ માટે આકર્ષણનું કેન્દ્ર બની રહે છે. હજારો મોટી-નાની મૂર્તિઓ અને લાખો ભક્તોની હાજરીમાં થતું આ વિસર્જન દ્રશ્ય ધાર્મિકતા, સંસ્કૃતિ અને સમાજજીવનનો અનોખો મેળાપ છે.
આ વર્ષે પણ ગિરગાંવ ચોપાટી પર ભક્તોની ભારે ભીડ ઉમટી પડશે તે નિશ્ચિત હોવાથી પશ્ચિમ રેલ્વેએ આગોતરા આયોજન કર્યું છે. ખાસ કરીને ચોપાટી નજીક આવેલું ચર્ની રોડ સ્ટેશન આ દિવસે સૌથી વધુ ભીડ અનુભવતું હોય છે. આ કારણસર પશ્ચિમ રેલ્વે અને સુરક્ષા તંત્ર દ્વારા વિશેષ વ્યવસ્થાઓ ઉભી કરવામાં આવી છે.
ભક્તોના અનુભવ અને પ્રતિસાદ
ચર્ની રોડ પર આવેલા એક ભક્તે પોતાનો અનુભવ શેર કરતા જણાવ્યું કે, “આ વખતે પશ્ચિમ રેલ્વેની વ્યવસ્થા ખરેખર સરાહનીય છે. ટિકિટ લેવા માટે કોઈ મુશ્કેલી નથી, ઑનલાઇન તેમજ કાઉન્ટર પર પૂરતી વ્યવસ્થા છે. વધુમાં, આરપીએફ સ્ટાફ ભક્તોને ખૂબ જ સૌજન્યપૂર્વક માર્ગદર્શન આપી રહ્યા છે. ભીડમાં પણ કોઈ ગેરસમજ ઊભી થતી નથી.”
તેમણે ઉમેર્યું કે, ભીડના દબાણ છતાં સુરક્ષા સ્ટાફ સતત સજાગ રહ્યો છે. “અમે દર વર્ષે બાપ્પાના વિસર્જન માટે અહીં આવીએ છીએ, પરંતુ આ વર્ષે જે વ્યવસ્થિત રીતે કતારો ગોઠવાઈ છે અને સતત જાહેરાતો થતી રહે છે તે ખરેખર પ્રશંસનીય છે.”
સુરક્ષા દળોની તૈનાતી
ગણેશ વિસર્જન દરમ્યાન સૌથી મોટો પડકાર છે ભીડનું નિયંત્રણ અને સલામતી. આ માટે ચર્ની રોડ સ્ટેશન પર 250 થી વધુ RPF (રેલ્વે પ્રોટેક્શન ફોર્સ) અને GRP (ગવર્નમેન્ટ રેલ્વે પોલીસ) ના જવાનો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. તેઓ પ્લેટફોર્મ, પ્રવેશદ્વાર, બહાર નીકળવાના રસ્તા તેમજ સ્ટેશનની આસપાસ સતત પેટ્રોલિંગ કરી રહ્યા છે.
દરેક અધિકારીને ચોક્કસ જવાબદારીઓ સોંપવામાં આવી છે –
-
પ્લેટફોર્મ પર ભીડ સંભાળવી
-
ટિકિટ કાઉન્ટર અને ઑનલાઇન બુકિંગ ઝોનમાં ગડબડ ન થાય તેની તકેદારી
-
સ્ત્રીઓ, વૃદ્ધો અને બાળકોને પ્રાથમિકતા આપીને માર્ગદર્શન
-
શંકાસ્પદ વ્યક્તિઓ અને વસ્તુઓ પર નજર રાખવી
-
ઇમરજન્સી સમયે તાત્કાલિક કાર્યવાહી
સ્ટેશન પર ખાસ સુવિધાઓ
ભીડને કારણે સામાન્ય મુસાફરોને તેમજ બાપ્પાના ભક્તોને મુશ્કેલી ન પડે તે માટે પશ્ચિમ રેલ્વેએ અનેક પગલાં લીધાં છે :
-
ક્યૂ મેનેજમેન્ટ અને બેરિકેડિંગ – ભક્તો સરળતાથી પ્રવેશ અને નિર્ગમ કરી શકે તે માટે સ્ટેશન પર અલગ કતારો ગોઠવવામાં આવી છે.
-
અલગ પ્રવેશ-નિર્ગમ દ્વાર – ભીડ ભેગી ન થાય તે માટે પ્રવેશ અને બહાર નીકળવાના દ્વારો અલગ રાખવામાં આવ્યા છે.
-
જાહેર જાહેરાત પ્રણાલી – સતત જાહેર સંદેશા આપી ભક્તોને ટ્રેન સમયપત્રક, કતારો અને ચોપાટી જવાના માર્ગ અંગે સૂચના આપવામાં આવી રહી છે.
-
પીવાનું પાણી અને આરોગ્ય સુવિધા – સ્ટેશન પર પીવાના પાણીની સુવિધા તથા તાત્કાલિક સારવાર માટે મેડિકલ ટીમની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી છે.
-
વધારાની ટ્રેનો અને ફ્રિક્વન્સી – અનંત ચતુર્દશીના દિવસે ભીડને ધ્યાનમાં રાખીને ખાસ લોકલ ટ્રેનો અને વધારાના કોચ ઉમેરવામાં આવ્યા છે.
સ્વયંસેવકો અને માર્ગદર્શકોની ભૂમિકા
આ આયોજનમાં માત્ર પોલીસ કે રેલ્વે સ્ટાફ જ નહીં પરંતુ અનેક સ્વયંસેવક સંગઠનો પણ જોડાયા છે. તેઓ ભક્તોને પાણી, માર્ગદર્શન અને જરૂરી મદદ પૂરી પાડી રહ્યા છે. કેટલાક યુવાનો ભીડ નિયંત્રણમાં આરપીએફને સહકાર આપી રહ્યા છે.
ગિરગાંવ ચોપાટીનું ધાર્મિક અને સામાજિક મહત્ત્વ
ગિરગાંવ ચોપાટી પર થતું વિસર્જન મુંબઈના સૌથી મોટા જાહેર ધાર્મિક કાર્યક્રમોમાંનું એક છે. અહીં માત્ર મુંબઈના જ નહીં પરંતુ અન્ય રાજ્યોમાંથી આવેલા ભક્તો પણ હાજરી આપે છે. મંડળો દ્વારા લાવવામાં આવતી ઊંચી અને ભવ્ય મૂર્તિઓનું વિસર્જન એક અનોખું દ્રશ્ય સર્જે છે. દરિયા કિનારે ભક્તો દ્વારા ગુંજતા “ગણપતિ બાપ્પા મોરયા” ના નાદ સાથે માહોલ અત્યંત ભાવવિભોર બની જાય છે.
સુરક્ષા પડકાર અને તકેદારી
ભીડમાં અચાનક ગડબડ, અકસ્માત કે આતંકવાદી ખતરો જેવા જોખમોને ધ્યાનમાં રાખીને પશ્ચિમ રેલ્વે અને મુંબઈ પોલીસ બંને સંયુક્ત રીતે કાર્યરત છે. સીસીટીવી કેમેરાની મોનિટરિંગ, ડ્રોન દ્વારા નજર અને મેટલ ડિટેક્ટર ગેટ્સ દ્વારા સુરક્ષા ચકાસણી કરવામાં આવી રહી છે.
સરકાર અને રેલ્વેનો સંદેશ
પશ્ચિમ રેલ્વેના અધિકારીઓએ જાહેર જનતાને અપીલ કરી છે કે તેઓ વ્યવસ્થાને સહકાર આપે, કતારમાંથી બહાર ન નીકળે અને બાળકો તથા વૃદ્ધો પર ખાસ ધ્યાન આપે. તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે, “ભીડ જેટલી મોટી હોય તેટલી જ શિસ્ત જરૂરી છે. દરેક ભક્ત જો સહકાર આપશે તો વિસર્જન શાંતિપૂર્ણ અને સફળતાપૂર્વક સંપન્ન થશે.”
નિષ્કર્ષ
ગણેશ વિસર્જન માત્ર ધાર્મિક વિધિ નથી પરંતુ એ મુંબઈની સામૂહિક એકતાનું પ્રતિક છે. પશ્ચિમ રેલ્વે અને સુરક્ષા દળો દ્વારા ચર્ની રોડ સ્ટેશન પર ઉભી કરાયેલ વ્યવસ્થા દર્શાવે છે કે યોગ્ય આયોજન અને સહકારથી ભીડ જેવી મોટી પડકારજનક પરિસ્થિતિઓને પણ સરળતાથી સંભાળી શકાય છે.
ભક્તોના શબ્દોમાં કહીએ તો – “બાપ્પાની વિદાય ભલે ભાવુક બનાવે, પરંતુ પશ્ચિમ રેલ્વેની સુવિધાઓને કારણે આ સફર સરળ અને સુખદ બની ગઈ છે.”
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
