ગૂગલ મૅપ્સ ફરી જોખમના દરિયે? રાયડરનો વાયરલ વીડિયો સોશિયલ મીડિયામાં ભારે ચર્ચાનો વિષય

ટેક્નોલોજી માનવજીવનને સરળ બનાવવા માટે બનાવવામાં આવી છે—પણ જ્યારે એ જ ટેક્નોલોજી માણસને જોખમ તરફ ધકેલી જાય, ત્યારે પ્રશ્નો ઊભા થવા સ્વાભાવિક છે. ગૂગલ મૅપ્સ એવું પ્લેટફોર્મ છે જે કરોડો લોકો દરરોજ વિશ્વાસથી ઉપયોગ કરે છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આવી ઘણી ઘટનાઓ સામે આવી છે જ્યારે નકશાએ બતાવેલો ખોટો માર્ગ યુઝરને જીવલેણ પરિસ્થિતિમાં મૂકતો જોવા મળ્યો છે. તાજેતરના એક વાયરલ વીડિયોએ ફરી એક વખત ચર્ચા જગાવી દીધી છે કે—શું ગૂગલ મૅપ્સ સંપૂર્ણપણે વિશ્વસનીય છે?

આ વાયરલ વીડિયોમાં એક બાઇક રાઇડર થોડા ઇંચ પાછળ-આગળ થયા હોત તો સીધા ખીણમાં પટકાઈ જવાનું ભયજનક દ્રશ્ય જોવા મળે છે. વિડિયો પોસ્ટ કર્યા પછી સેકન્ડોમાં જ સોશિયલ મીડિયા ગરમા-ગરમ ચર્ચાઓથી ભરાઈ ગયું.

દ્રશ્ય જેનાથી રોમાંચ અને ભય બંને જગ્યા

વાયરલ વીડિયોમાં પર્વતની ટોચ પર ઉભેલો એક બાઇક રાઇડર દેખાય છે. તેની બાઇકના હેન્ડલ પર મોબાઇલ લગાડેલું છે અને ગૂગલ મૅપ્સ તેમાં આગળનો રસ્તો બતાવી રહ્યું છે. સમસ્યા એટલી ગંભીર છે કે—મૅપ્સ જે દિશામાં રસ્તો બતાવી રહ્યું છે, ત્યાં કોઈ રસ્તો છે જ નહીં. સીધી ખીણ છે!

રાઇડરનો પવનથી ધબકતો અવાજ, નીચે દેખાતી ઊંડી ખીણ, અને સ્ક્રીન પરનો વાદળા રંગનો “રૂટ એરો”—આ બધું જોઈને કોઈપણ વ્યક્તિની શ્વાસ અટકી જાય એટલું તાણવાળું દ્રશ્ય છે.

પ્રાથમિક નજરે લાગે છે કે જો રાઇડર માત્ર થોડું આગળ વધે તો તેનું સંતુલન જળવાઈ રહેવું લગભગ અશક્ય છે. ખીણનું અંતર એટલું ઊંડું છે કે તેને જોઈને જ શરીરમાં થથરાટ થઈ જાય.

આ વીડિયો મજાક છે કે હકીકત? ચર્ચા ગરમ

સોશિયલ મીડિયા પર મતો બે ભાગમાં વહેંચાઈ ગયા છે.

એક જૂથનું માનવું છે કે—આ મજાક છે

તેમનું કહેવું છે કે આજકાલ સોશિયલ મીડિયા પર કન્ટેન્ટ બનાવવા માટે લોકો જોખમી સ્ટન્ટ પણ ફેક રીતે કરે છે.
વાયરલ થવાના આશયથી આવા એન્ગલ અને દ્રશ્યો બનાવવામાં આવે છે.

બીજા જૂથનું માનવું છે—ગૂગલ મૅપ્સ સાથે આવું વાસ્તવમાં થાય છે

અને તેઓએ જૂના અનેક કેસ પણ શેર કર્યા:

ગૂગલ મૅપ્સ ખોટો હાઇવે બતાવે
જંગલના રસ્તે મૂકી દે
નવી બનાવેલી બ્રિજને ઓળખતું નથી
બંધ રસ્તાને ઓપન બતાવે
અને અનેક જગ્યાએ નદીમાં ઉતરી જવા જેવી દિશા બતાવવાના કિસ્સાઓ

એક યુઝરે લખ્યું—“બાઇકવાળો બચી ગયો, એ ગૂગલ મૅપ્સની કૃપા નથી, એ તેની કિસ્મત છે.”

ગૂગલ મૅપ્સની ભૂલો—ઈતિહાસ કેવળ એક વાયરલ વીડિયો સુધી મર્યાદિત નથી

આ પહેલી ઘટના નથી. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આવી ઘણી દુર્ઘટનાઓ બની છે જેમાં લોકો ખોટા નકશા કારણે જીવ ગુમાવ્યા છે.

ભારતની કેટલીક નોંધપાત્ર ઘટનાઓ

• હિમાચલમાં એક કાર ગૂગલ મૅપ્સના ખોટા રૂટને અનુસરીને નેરો વેલીમાં ગઈ અને ખીણમાં પડી.
• ઉટ્રાખંડમાં પ્રવાસીઓને મૅપ્સે બંધ રોડ પર લઈ જઈ કાર ફસાઈ ગઈ અને 10 કલાક સુધી રેસ્ક્યૂ કરવો પડ્યો.
• મુંબઈમાં એક ટેક્સીને મૅપ્સે ખોટો અન્ડરપાસ બતાવ્યો અને કાર પાણીમાં ફસાઈ ગઈ.

વિદેશમાં બનેલી ગંભીર ઘટનાઓ

• અમેરિકા: નકશાએ તૂટી ગયેલા બ્રિજને ઓપન બતાવ્યો, SUV સીધી નદીમાં પડી.
• બ્રાઝિલ: મૅપ્સે ગેંગવાળી વિસ્તારમાં લઈ જઈ પ્રવાસીને જીવ ગમાવ્યો.
• નોર્વે: હિમવર્ષામાં ખોટો રસ્તો બતાવી 3 પ્રવાસી ફસાયા.

વિડિયોમાં દર્શાવેલી સમસ્યાનું ટેકનિકલ વિશ્લેષણ

ટેક્નોલોજી નિષ્ણાતોના મત મુજબ, મૅપ્સમાં ખોટો માર્ગ બતાવવાનું મુખ્ય કારણ કેટલાક હોઈ શકે છે:

GPS ડ્રિફ્ટ

પર્વતીય વિસ્તારોમાં સેટેલાઇટ સિગ્નલ અસ્થિર રહે છે. GPS પોતાના સ્થાનથી થોડા મીટર દૂર ડ્રિફ્ટ થાય છે અને રસ્તો ખોટો દેખાય.

અપડેટ ન થયેલી મેપિંગ ડેટા

દૂરસ્થ વિસ્તારોમાં રસ્તાના ડેટા રીઅલ-ટાઇમમાં અપડેટ થતા નથી. જૂના ડેટા આધારિત રૂટ બને છે.

ખોટી યૂઝર-રિપોર્ટેડ માહિતી

કેટલાક યુઝર્સ જે રસ્તો નથી તેવો પણ “ઍડ પાથ” તરીકે અપલોડ કરી દે છે. તે પછી મૅપ્સ તેને રસ્તા તરીકે સમજવા લાગે છે.

નેટવર્ક સમસ્યાઓ

ઇન્ટરનેટ મધ્યમાં કપાઇ જાય તો મૅપ્સ કેશમાં સંગ્રહિત જૂના રૂટ બતાવવાનું શરૂ કરે છે.

AI નો ઓટો-એડજસ્ટ અલ્ગોરિધમ

Google Maps નો રૂટ એન્જિન જટિલ AI પર આધારિત છે. ક્યારેક દિશા સ્નેપિંગ સિસ્ટમ ખોટા માર્ગને “ઓપન રૂટ” તરીકે ઓળખે છે.

સોશિયલ મીડિયા પ્રતિક્રિયાઓ—મજાક અને સાવચેતી બંને સાથે

વાયરલ વીડિયાને લઈને લોકો ત્વરિત પ્રતિક્રિયા આપી રહ્યા છે.
• કેટલાકને આ વીડીયો “માઉન્ટેન મીમ” તરીકે હસવાનું કારણ લાગ્યો.
• કેટલાકે કહ્યું—“ગૂગલ મૅપ્સ પર 100% વિશ્વાસ જીવનને જોખમમાં મૂકી શકે.”
• કેટલાકે બાઇક રાઇડરને મૂર્ખ ગણાવી કહ્યું—“મૅપ્સ જોતાં ફરીથી આંખો સામે દેખાતા ખાડા કેમ નહીં જુએ?”

એક યુઝરે લખ્યું:
“Maps shows the way, not the wisdom.”
ટેક્નોલોજી રસ્તો બતાવે છે, પરંતુ સમજ યુઝરને રાખવી પડે.

ગૂગલ મૅપ્સની વિશ્વસનીયતા અંગે ચર્ચા કેમ આવશ્યક છે?

જ્યારે વિશ્વના 1.2 બિલિયનથી વધુ લોકો Google Mapsનો ઉપયોગ કરે છે, ત્યારે થોડો પણ ખોટો ડેટા મોટા જોખમનું કારણ બની શકે છે.

સરકારો અને નગરપાલિકાઓ હવે ડિજિટલ મૅપિંગ પર વધુ આધાર રાખી રહી છે. ઈમરજન્સી સર્વિસિસ, ટ્રાન્સપોર્ટેશન, લોજિસ્ટિક્સ—all heavily dependent on Maps.

આથી લોકો માને છે કે ગૂગલ જેવી કંપનીઓએ:
• દૂરસ્થ વિસ્તારોના ડેટાને વારંવાર અપડેટ કરવા જોઈએ
• યુઝર-રિપોર્ટેડ ડેટાને ડબલ ચેક કરવો જોઈએ
• જોખમી વિસ્તારોમાં “warning banners” દર્શાવવા જોઈએ
• ગેરમાર્ગે દોરનારા માર્ગોને “unsafe” તરીકે માર્ક કરવા જોઈએ

ઘણા દેશોમાં સ્થાનિક સરકારો મેપ્સ સાથે મળીને રસ્તાના ભરખમ ડેટા અપડેટ કરે છે, પણ હિમપ્રદેશ, જંગલ અને પહાડી વિસ્તારોમાં હજુ પણ મોટી સમસ્યા છે.