ચકાસણી પ્રક્રિયા છતાં ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિનો સરનામો જાહેર કેવી રીતે થયો ?
ભારત સહિત વિશ્વભરમાં લોકો પોતાના ઘર, ઓફિસ, દુકાન કે સંસ્થા ગૂગલ મેપ્સ પર લોકેશન ટેગ કરી રાખે છે જેથી કોઈને એ સ્થાન શોધવામાં મુશ્કેલી ન પડે. ગૂગલ મેપ્સની લોકપ્રિયતા એટલી વધી છે કે હવે મોટાભાગના લોકો કોઈ પણ સ્થળ પર જવા પહેલાં એનું લોકેશન શોધે છે. પરંતુ આ સુવિધાનો દુરુપયોગ થતો હોય ત્યારે ચોંકાવનારી પરિસ્થિતિ ઉભી થાય છે. તાજેતરમાં આવો જ એક બનાવ સામે આવ્યો છે જેમાં ગૂગલ મેપ્સ પર ‘દેશી દારૂ અડ્ડા’ નામે એક સ્થાન જાહેર રીતે દેખાવામાં આવ્યું.
ચોંકાવનારી શરૂઆત : ગૂગલ મેપ પર દેખાયું ગેરકાયદેસર ટેગ
ભાસ્કરના પ્રતિનિધિને લોકો પાસેથી ફરિયાદ મળી કે શહેરના એક વિસ્તારમાં ગૂગલ મેપ પર ‘દેશી દારૂ અડ્ડા’નું ટેગિંગ જોવા મળે છે. સામાન્ય રીતે ગૂગલ મેપ પર રેસ્ટોરન્ટ, સ્કૂલ, હોસ્પિટલ કે ઓફિસ જેવા લોકેશન દેખાતા હોય છે. પરંતુ અહીં સીધો જ ‘દારૂ અડ્ડા’ દર્શાવાતો હતો. આ જોઈને સૌ કોઈ ચોંકી ગયા.
ગૂગલની ચકાસણી પ્રક્રિયા કેવી રીતે ચાલે છે?
કોઈપણ વ્યક્તિ પોતાનું બિઝનેસ કે ઓફિસ ગૂગલ મેપ પર ઉમેરવા માંગે તો ગૂગલ વેરિફિકેશન પ્રક્રિયા કરે છે. સામાન્ય રીતે ગૂગલ તમારા સરનામે એક પોસ્ટકાર્ડ મોકલે છે. તેમાં કોડ હોય છે, જે કોડ ઓનલાઈન દાખલ કર્યા પછી જ તે સ્થાન જાહેર થાય છે. એટલે જો ખરેખર ‘દારૂ અડ્ડા’ નામે સ્થાન દેખાઈ રહ્યું છે તો એની પાછળ કોઈએ જાણી જોઈને પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરી હશે એવો તર્ક ઉભો થાય છે.
સ્થળ પર તપાસ : હકીકત ખુલ્લી પડી
ભાસ્કરના પત્રકારોએ લોકેશન ટ્રેસ કરીને સીધા ત્યાં પહોંચ્યા. સ્થળ પર જઈને જોવા મળ્યું કે હકીકતમાં ત્યાં લોકો બેઠા બેઠા દારૂ પીતા હતા. એટલે કે, માત્ર ગૂગલ મેપ પર નામ ઉમેરાયું હોય એટલું જ નહીં, પરંતુ વાસ્તવમાં ત્યાં ગેરકાયદેસર દારૂ પીનારાઓ ભેગા થતા હતા. તપાસમાં મળેલા આ પુરાવાઓએ પોલીસ તંત્રને પણ હચમચાવી દીધા.
કાયદાની નજરે મોટો સવાલ
ગુજરાતમાં દારૂની મનાઈ છે. છતા આ પ્રકારના દારૂ અડ્ડા શહેરના વિવિધ વિસ્તારોમાં ચલાવાય છે તે વાત કોઈ નવી નથી. પરંતુ હવે તો ટેકનોલોજીના દુરુપયોગથી સીધા ગૂગલ મેપ પર પણ આવા સ્થળોના નામ ટેગ થઈ રહ્યા છે. આ પરિસ્થિતિ કાયદાની દ્રષ્ટિએ વધુ ગંભીર બની જાય છે. કારણ કે જે સ્થાન કાયદેસર હોવા જોઈએ ત્યાં ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ જાહેર પ્લેટફોર્મ પર દેખાય છે.
ગૂગલની ભૂમિકા પર પ્રશ્ન
લોકોનો સવાલ એ છે કે જો ગૂગલ પોતે પોસ્ટકાર્ડ મોકલીને સરનામું ચકાસે છે તો પછી આ દારૂ અડ્ડાનું સરનામું જાહેર થવાનું કારણ શું? શું ખરેખર કોઈએ નકલી સરનામું આપીને કોડ પ્રાપ્ત કર્યો? કે પછી સિસ્ટમમાં loophole છે? આ મુદ્દે ગૂગલ તરફથી હજી સુધી કોઈ સત્તાવાર નિવેદન મળ્યું નથી, પરંતુ આવી ઘટના ગૂગલની સુરક્ષા પ્રણાલીને લઈને પ્રશ્નાર્થ ઉભા કરે છે.
પોલીસની પ્રાથમિક પ્રતિક્રિયા
જ્યારે આ મામલે પોલીસ અધિકારીઓનો સંપર્ક કરવામાં આવ્યો ત્યારે તેઓએ કહ્યું કે, “જો ગૂગલ મેપ પર ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ દર્શાવવામાં આવી હોય તો આ ગંભીર બાબત છે. અમે ગૂગલ સાથે સંપર્ક કરીને માહિતી મેળવશું કે આ લોકેશન કેવી રીતે જાહેર થયું. સાથે સાથે જે સ્થળ પર દારૂ પીવામાં આવતો હતો ત્યાં પણ કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.”
ટેકનોલોજીનો દુરુપયોગ – ચિંતાજનક દ્રશ્ય
આ ઘટના એ દર્શાવે છે કે ટેકનોલોજી એક તરફ માણસને સુવિધા આપે છે, તો બીજી તરફ તેનો દુરુપયોગ થઈ શકે છે. એક તરફ લોકો પોતાનું બિઝનેસ કે કામ સરળતાથી પ્રચાર માટે ગૂગલ મેપનો ઉપયોગ કરે છે, બીજી તરફ ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિ ચલાવનારાઓ માટે પણ એ એક સાધન બની શકે છે.
નાગરિકોમાં ચર્ચા
શહેરમાં આ ઘટનાએ ચર્ચાનો વિષય પેદા કર્યો છે. ઘણા નાગરિકો કહે છે કે “જો ગૂગલ પર આ રીતે દારૂ અડ્ડા કે અન્ય ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિ દર્શાવાશે તો બાળકો અને યુવાનો પર પણ ખોટો પ્રભાવ પડશે.” કેટલાક લોકો તો આને સત્તાવાળાઓની બેદરકારી પણ ગણાવી રહ્યા છે કે, “દારૂ અડ્ડા ખુલ્લેઆમ ચાલે છે એટલે જ કોઈએ હિંમત કરી ગૂગલ પર નામ મૂક્યું હશે.”
કાયદેસર પગલાં લેવા જરૂરી
કાનૂની નિષ્ણાતો માને છે કે આ ઘટના માત્ર સામાજિક જ નહીં પરંતુ કાયદેસર રીતે પણ ગંભીર છે. ગૂગલ મેપ પર ખોટા કે ગેરકાયદેસર નામ મૂકનાર વ્યક્તિ સામે આઈટી એક્ટ હેઠળ કાર્યવાહી થઈ શકે છે. સાથે સાથે પોલીસ વિભાગે પણ સ્થળ માલિકો અને સંકળાયેલા લોકો સામે દારૂ સંબંધિત કાયદા હેઠળ કાર્યવાહી કરવાની ફરજ પડશે.
ભવિષ્ય માટે શીખ
આ સમગ્ર ઘટનાએ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે ટેકનોલોજીના યુગમાં માત્ર કાયદાની કડકાઈ પૂરતી નથી, પરંતુ ટેકનિકલ પ્લેટફોર્મની જવાબદારી પણ એટલી જ જરૂરી છે. જો ગૂગલ જેવી કંપનીઓ તેમની ચકાસણી પ્રક્રિયા વધુ મજબૂત બનાવે તો આવી પરિસ્થિતિઓ અટકાવી શકાય.
અંતિમ નિષ્કર્ષ
“દારૂ અડ્ડા” જેવા શબ્દો ગૂગલ મેપ પર જાહેર થવા એ માત્ર એક ભૂલ નથી, પરંતુ એક મોટો સામાજિક અને કાનૂની પ્રશ્ન છે. લોકો માટે એ ચેતવણી છે કે ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ હવે ટેકનોલોજીના આધારે કેવી રીતે જાહેર થઈ શકે છે. ગૂગલની ભૂમિકા, પોલીસની સજ્જતા અને નાગરિકોની જાગૃતિ – ત્રણે મુદ્દાઓ સાથે મળીને જ આવી પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરી શકાશે
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606
