આજે થી ગુજરાતમાં RERAના નવા નિયમ અમલમાં, પ્રોજેક્ટ સાઇટ પર ફરજિયાત માહિતી બોર્ડ રાખવાનો આદેશ
ગુજરાતમાં રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર માટે આજે થી એક મહત્વપૂર્ણ અને કડક નિયમનો અમલ શરૂ થયો છે. રાજ્ય રેરા (RERA – Real Estate Regulatory Authority) દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા નવા માર્ગદર્શનો અનુસાર હવે રાજ્યના દરેક રેરા-રજીસ્ટર્ડ રિયલ એસ્ટેટ પ્રોજેક્ટની સાઇટ પર ફરજિયાત રીતે વિશેષ પ્રકારનો માહિતી-બોર્ડ અથવા બેનર લગાવવામાં આવશે. આ બોર્ડમાં પ્રોજેક્ટની જરૂરી વિગતો स्पष्ट રીતે દર્શાવવી ફરજિયાત બનશે. રેરાનો આ નિર્ણય ગૃહખરીદારની સુરક્ષા, પારદર્શિતા અને પ્રોજેક્ટ સંબંધિત સાચી માહિતી મળવાનું સુનિશ્ચિત કરવાનું મુખ્ય ધ્યેય ધરાવે છે.
નવા નિયમો મુજબ, બોર્ડ કે બેનરના રંગ, તેમાં દર્શાવવાની વિગતો અને તેની રીત પણ નિશ્ચિત કરવામાં આવી છે. સફેદ અથવા પીળા રંગના બોર્ડ પર લાલ રંગથી RERA રજિસ્ટ્રેશન નંબર, પ્રોજેક્ટનું નામ, બિલ્ડરનું નામ, મંજૂરીઓ, પ્રોજેક્ટ સંબંધિત બેંક એકાઉન્ટ નંબર અને અન્ય ફરજિયાત વિગતો લખવી રહેશે. રેરાએ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે આ બોર્ડ નહીં લગાવવામાં બિલ્ડરો સામે દંડ અને કાર્યવાહી પણ થઇ શકે છે.
નિયમનો અમલ આજથી શરૂ : દરેક પ્રોજેક્ટની સામે સ્પષ્ટ, દેખાય તેવો બોર્ડ ફરજિયાત
રેરાના તાજેતરના સર્ક્યુલર મુજબ, ગુજરાતના કોઈપણ શહેર, તાલુકા કે ગ્રામ્ય વિસ્તારમાં ચાલી રહેલા તમામ ongoing અને upcoming રેરા-રજીસ્ટર્ડ પ્રોજેક્ટમાં આજે થી આ નિયમ લાગુ પડશે. પ્રોજેક્ટ સાઇટ પર મૂકવામાં આવતો બોર્ડ પ્રવેશદ્વારની નજીક, સરળતાથી દેખાય તેવો અને પૂરતા કદનો હોવો પડશે.
બોર્ડ પર ફરજિયાત દર્શાવવાની વિગતો આ મુજબ રહેશે :
-
પ્રોજેક્ટનું નામ
-
બિલ્ડર/પ્રોમોટરનું નામ અને સંપર્ક
-
RERA Registration Number
-
પ્રોજેક્ટની મંજૂરીની તારીખ
-
Completion Date અથવા Possession Date
-
પ્રોજેક્ટ માટે ખોલવામાં આવેલ RERA Designated Bank Account નો નંબર
-
વિકાસકર્તા/એજન્સીના તકનિકી સલાહકારો, આર્કિટેક્ટ, સ્ટ્રક્ચરલ એન્જિનિયર વગેરેની માહિતી
-
પ્રોજેક્ટનો કુલ વિસ્તાર, બિલ્ડિંગના ટાવર્સ અને ફ્લેટોની માહિતી
-
કોઈ ફેરફાર કે સુધારો RERA મંજૂરી વગર ન કરવાના નિયમનો સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ
રેરાએ ખાસ કરીને લાલ રંગનો ઉપયોગ ફરજિયાત કર્યો છે જેથી RERA Registration Number અને Bank Account Number સ્પષ્ટપણે દેખાય. અત્યાર સુધી આવા બોર્ડ બહુવિધ પ્રોજેક્ટોમાં પોતાની રીતે બનાવવામાં આવતા હતા, પરંતુ હવે રાજ્યભરમાં એકસરખો ફોર્મેટ ફરજિયાત થશે.
શા માટે લાવવામાં આવ્યા નવા નિયમો? – વધતી ફરિયાદો, ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો અને પારદર્શિતાની જરૂરિયાત
છેલ્લાં કેટલાક વર્ષો દરમિયાન गुजरात RERA સમક્ષ અનેક ફરિયાદો નોંધાઈ હતી. ઘણી જગ્યાએ ગૃહખરીદારોએ જણાવ્યુ હતું કે:
-
પ્રોજેક્ટ સાઇટ પર યોગ્ય માહિતી ન હોવાના કારણે ખોટી કે અધૂરી વિગતો મળતી હતી
-
બિલ્ડરો દ્વારા RERA-રજીસ્ટ્રેશન નંબર વગરના પ્રોજેક્ટને ‘રેરા હેઠળ’ બતાવવામાં આવતાં હતા
-
બેન્ક એકાઉન્ટની વિગતો સ્પષ્ટ ન હોવાથી ગૃહખરીદારોને ચુકવણી કઈ રીતે અને ક્યાં કરવી તેની જાણકારી ન મળતી
-
ઘણાં પ્રોજેક્ટોમાં મંજૂરીની તારીખ કે completion timeline જાહેર કરવામાં આવતી નહોતી
આ તમામ મુદ્દાઓને ધ્યાનમાં લેતા RERA એ પ્રોજેક્ટ સાઇટ પર પારદર્શિતાનું સ્તર વધારવા આ મહત્વપૂર્ણ પગલું લીધું છે.
રેરાએ સ્પષ્ટ જણાવ્યું છે કે જો કોઈ બિલ્ડર આ નિયમોને અવગણે અથવા બોર્ડ ન લગાવે, તો તે રેરા અધિનિયમની કલમ 61 હેઠળ દંડને પાત્ર બનશે. દંડની રકમ લાખો રૂપિયા સુધી જઈ શકે છે, તેમજ સતત નિયમના ભંગ માટે કામકાજ અટકાવવાના આદેશ પણ આપી શકાય છે.
રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્ર માટે લાભદાયક – ખરીદદારને વિશ્વસનીય, બિલ્ડરને પારદર્શક ઓળખ
નવા નિયમોના અમલથી બજારમાં ઘણાં આશાવાદી ફેરફારો જોવા મળી શકે છે. રિયલ એસ્ટેટ નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે:
-
ખરીદદારને પ્રોજેક્ટની સાચી અને પૌષ્ટિક માહિતી સાઇટ પર જ તરત મળી જશે.
-
કોઈપણ અજાણી વ્યક્તિ કે સેલ્સ એજન્ટ દ્વારા ખોટી જાહેરાતની સંભાવના ઘટશે.
-
પ્રોજેક્ટના વિવાદો કે ગેરસમજો ઘટશે.
-
RERA Registration Numberના સ્પષ્ટ પ્રદર્શનથી ‘ફેક પ્રોજેક્ટ’ના જોખમો ઓછા થશે.
-
બિલ્ડર માટે પણ પોતાના પ્રોજેક્ટની પ્રતિષ્ઠા મજબૂત બનાવવા મદદ મળશે.
રિયલ એસ્ટેટ માર્કેટમાં પારદર્શિતા વધારવાની દિશામાં આ પગલું “માઇલ સ્ટોન” સાબિત થશે, એવી ધારણા છે.
બિલ્ડરોની પ્રતિક્રિયા : કેટલીક કંપનીઓએ સ્વાગત કર્યું, કેટલીક મુશ્કેલીઓની વાત કરી
અમદાવાદ, વડોદરા, રાજકોટ અને સુરત સહિતના મોટા શહેરોમાં કાર્યરત કેટલાક બિલ્ડરો અને ડેવલપર્સ એસોસિએશને રેરાના નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું છે.
તેમનું માનવું છે કે:
-
રાજ્યભરમાં એકસરખો ફોર્મેટ લાગુ થતાં ગેરસમજો દૂર થશે
-
ગ્રાહકો સાથે વિશ્વાસનું સ્તર વધશે
-
પ્રોજેક્ટની રજૂઆત વધુ વ્યાવસાયિક બનશે
પરંતુ કેટલીક નાના-મધ્યમ ડેવલપર્સે કહ્યું છે કે:
-
ongoing પ્રોજેક્ટોમાં તાત્કાલિક બોર્ડ બદલવાનું ખર્ચાળ બની શકે છે
-
ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં બોર્ડનો સ્ટાન્ડર્ડ ફોર્મેટ બનાવવામાં સમય લાગશે
તેમ છતાં, મોટા ભાગના ડેવલપર્સનું માનવું છે કે રેરાના નિયમોનું પાલન ‘લાંબા ગાળે ફાયદાકારક’ છે.
ગ્રાહકો માટે શું બદલાશે?
1. સાઇટ પર જ તમામ માહિતી એક નજરમાં મળવી
ખરીદદારને હવે ઓફિસ કે વેબસાઇટ પર જવાની જરૂર નહીં પડે. સાઇટ પર જ તમામ માહિતી લખેલી મળશે.
2. ગેરમાર્ગે દોરતી જાહેરાતો સામે સુરક્ષા
ઘણા બિલ્ડરો દ્વારા “પ્રોજેક્ટ રેરા હેઠળ” જેવી જાહેરાતો કરવામાં આવતી હતી, પરંતુ ઘણા વખતે તે સાચું ન હોય. હવે આ રોકાશે.
3. ચુકવણીના નિયમમાં સ્પષ્ટતા
RERA-designated bank account project fund misuseથી બચાવે છે. ગ્રાહક જાણે છે કે તેની ચુકવણી કયા ખાતામાં જવી જોઈએ.
4. વિવાદોની સંખ્યા ઘટશે
પ્રોજેક્ટ વિષે સાચી માહિતી સમયસર મળવાથી ભવિષ્યના વિવાદો, ફરિયાદો અને કોર્ટના કેસો ઘટશે.
રેરા દ્વારા આગામી સમયમાં વધુ કડક પગલાં શક્ય
નિષ્ણાંતોનું માનવું છે કે રેરાની આ કાર્યવાહી ભવિષ્યમાં વધુ કડક નિયમો લાવવાનું સંકેત આપે છે. શક્ય છે કે આવનારા મહિનાઓમાં:
-
પ્રોજેક્ટ સાઇટ પર QR કોડ આધારિત માહિતી સિસ્ટમ ફરજિયાત બને
-
સ્ટાન્ડર્ડ સાઇઝના ડિજિટલ ડિસ્પ્લે બોર્ડની વ્યવસ્થા અમલમાં આવે
-
ગેરરીતિ કરતા બિલ્ડરોનો ડેટા જાહેર કરવામાં આવે
ગુજરાત રેરા સતત ખરીદદાર હિત માટે પગલાં લઈ રહ્યું છે, જે રાજ્યના રહેણાંક અને કોમર્શિયલ પ્રોજેક્ટોની ગુણવત્તામાં વધારો કરશે.
સમાપ્તી : ગૃહખરીદાર માટે સુરક્ષા અને બિલ્ડર માટે જવાબદારી વધારતો નિર્ણય
આજે થી અમલમાં આવેલા રેરાના નવા નિયમો રાજ્યના રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ પરિવર્તન લાવશે. હવે પ્રોજેક્ટની સાઇટ પર સ્પષ્ટ, પારદર્શક અને એકસરખા ફોર્મેટમાં માહિતી ઉપલબ્ધ હોવાથી ગ્રાહકોને નિર્ભયતાથી રોકાણ કરવાનો વિશ્વાસ મળશે.
રેરા અધિનિયમનો મૂળ હેતુ — પારદર્શિતા, જવાબદારી અને ગ્રાહક સુરક્ષા — આ નવા નિયમોથી વધુ મજબૂત બનશે એવો વિશ્વાસ નિષ્ણાતો વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.







