રાજ્યમાં ટેક્સ ચોરી અને ફેક બિલિંગના વધતા કેસો વચ્ચે ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીઝ ટેક્સ ઇન્ટેલિજન્સ (DGGI) દ્વારા એક વિશાળ અને સુવ્યવસ્થિત ઑપરેશન ચલાવીને 800 કરોડ રૂપિયાથી વધુના નકલી GST બિલિંગ કૌભાંડનો પર્દાફાશ કર્યો છે. આ કૌભાંડમાં માત્ર જામનગર જ નહિ પરંતુ અમદાવાદ, રાજકોટ, ભાવનગર અને મુંબઈ સહિત અનેક શહેરોમાં એકસાથે સર્ચ ઑપરેશન હાથ ધરાયું હતું. સાથે જ સુરત, જુનાગઢ અને જામનગરમાં પણ ટીમોએ તલાશી અભિયાન ચલાવી મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજો જપ્ત કર્યા છે.
ઘરેણું કારણ કે આ માત્ર અલગ–અલગ વેપારીઓનો કિસ્સો નથી, પરંતુ ગુજરાતના ત્રણ મોટા કૌભાંડોમાં સંકળાયેલા ચાર માસ્ટરમાઈન્ડોની ધરપકડ થયા બાદ સમગ્ર નેટવર્ક ખુલ્લું પડ્યું છે. DGGI સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ રાજ્યમાં ફેક બિલિંગ દ્વારા હજારો કરોડના ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ (ITC)નો ગેરકાયદેસર લાભ લેવામાં આવતો હતો, જેનાથી સરકારને વિશાળ આર્થિક નુકસાન થયું છે.
🔍 કેવી રીતે કામ કરતું હતું નકલી GST બિલિંગ નેટવર્ક?
પ્રાથમિક તપાસ પરથી જાણવા મળ્યું છે કે આ ગેંગે વિવિધ શહેરોમાં દર્જનો બોગસ ફર્મો ઉભી કરી, તેઓના નામે ફેક બિલો જનરેટ કરવામાં આવતા હતા. આ ફર્મો વાસ્તવમાં કોઈ વેપાર કરતી જ નહોતી, માત્ર કાગળ પર જ અસ્તિત્વ ધરાવતી હતી.
-
નકલી GST નંબર
-
ખોટા બૅંક એકાઉન્ટ
-
બોગસ ઇ-વે બિલ
-
રબર સ્ટેમ્પ અને નકલી ઇન્વૉઇસ બૂક્સ
આ બધા સાધનો દ્વારા તેઓએ હજારો કરોડનું વર્ચ્યુઅલ ટ્રાન્ઝેક્શન બતાવી 800 કરોડથી વધુનો ITC પાસ–ઓન કર્યો હતો.
સુત્રોના જણાવ્યા મુજબ, 4 માસ્ટરમાઈન્ડ સમગ્ર નેટવર્ક ચલાવતા હતા. તેઓ કમિશન લઈ અન્ય વેપારીઓને નકલી બિલ પૂરા પાડી સરકારને છેતરતા હતા.
🔎 જામનગરમાં ખાસ કાર્યવાહી
જામનગરમાં DGGIની ટીમે વહેલી સવારથી એક સાથે અનેક સ્થળો પર દરોડા પાડ્યા હતા.
-
એક જાણીતા સ્ક્રેપ વેપારી
-
સ્ટીલ–રોલિંગ યુનિટ
-
ટ્રાન્સપોર્ટ–ઓપરેટર
-
કાગળ પર ચાલતી બોગસ ટ્રેડિંગ ફર્મો
આ તમામ જગ્યાઓ પરથી લૅપટોપ, પેનડ્રાઇવ, બિલ બૂક, GST રિટર્ન્સ સહિતના મહત્વપૂર્ણ પુરાવા મળી આવ્યા છે. તપાસ અધિકારીઓ અનુસાર જામનગર આ ગેંગનું મહત્વનું હબ હતું અને અહીંથી જ મોટાભાગના બિલો જનરેટ થતા હતા.
📁 અમદાવાદ, રાજકોટ, ભાવનગર અને મુંબઈમાં પણ ચકાસણી
DGGIએ આ કેસને “મલ્ટી–સિટી ઓપરેશન” જાહેર કર્યું છે કારણ કે નેટવર્ક અનેક રાજ્યોમાં ફેલાયેલો હતો.
-
અમદાવાદમાં 12 જેટલા સ્થળોએ સર્ચ
-
રાજકોટમાં મેટલ અને સ્ટીલ ટ્રેડરોને નોટિસ
-
ભાવનગરમાં સ્ક્રેપ ટ્રેડિંગ પર તલાશી
-
મુંબઈમાં ફાઇનાન્સિંગ મોડ્યુલોની તપાસ
દરોડા દરમિયાન અનેક ટીમોએ 20 કલાકથી વધુ સમય સુધી સતત તપાસ ચાલુ રાખી હતી.
🚔 માસ્ટરમાઈન્ડ તરીકે 4 લોકો ઝડપાયા
DGGIએ આ જંગી કૌભાંડમાં સંકળાયેલા મુખ્ય સુત્રધારોને ઝડપી લીધા છે. અધિકારીઓ જણાવે છે કે આ લોકો આખા નેટવર્કને ફાઇનાન્સ અને મૅનેજ કરતા હતા.
આ ચારેય પર GST ઍક્ટની ગંભીર કલમોમાં ગુના દાખલ કરવામાં આવ્યા છે અને કોર્ટમાં રિમાન્ડની માંગણી કરવામાં આવી છે.
📉 સરકારને કેટલું નુકસાન થયું?
પ્રાથમિક અંદાજ મુજબ આ નકલી બિલિંગ નેટવર્કને કારણે સરકારને 800થી 1000 કરોડ રૂપિયા જેટલું નુકસાન થયું હોવાની શક્યતા છે.
-
ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટનો ખોટા રીતે લાભ
-
GST રિફન્ડની છેતરપીંડી
-
રિવર્સ ચાર્જ મિકેનિઝમનો ગેરવપરાશ
સારાંશમાં કહીએ તો, અનેક વેપારીઓએ ટેક્સ ન ચૂકવી કાનૂની સિસ્ટમનો દુરુપયોગ કર્યો હતો.
📌 કયા ક્ષેત્રો સૌથી વધુ સંકળાયેલા?
તપાસમાં નીચેના સેક્ટર સૌથી વધુ સંડોવાયેલા હોવાનું બહાર આવ્યું છે—
-
સ્ક્રેપ વેપાર
-
સ્ટીલ–રોલિંગ યુનિટ
-
મેટલ ટ્રેડિંગ
-
ટ્રાન્સપોર્ટ ક્ષેત્ર
-
ફેક ફાઇનાન્સ અને સપ્લાય ચેઇન કંપનીઓ
આ ક્ષેત્રોમાં ફેક બિલિંગ દ્વારા મોટા પાયે “સર્ક્યુલર ટ્રાન્ઝેક્શન” બનાવવામાં આવતા હતા.
📢 DGGIનું સત્તાવાર નિવેદન
DGGIના ઉચ્ચ અધિકારીએ જણાવ્યું—
“રાજ્યના ઇતિહાસમાં ફેક બિલિંગના સૌથી મોટાં કૌભાંડો પૈકીનો આ કિસ્સો છે. સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન મોટી સંખ્યામાં સંદિગ્ધ દસ્તાવેજો મળી આવ્યા છે અને નેટવર્કના અન્ય સભ્યોને પણ ટૂંક સમયમાં પકડી લેવામાં આવશે.”
🧾 આગળની કાર્યવાહી શું?
-
ઝડપાયેલા આરોપીઓનો સોફ્ટવેર, ઈ-મેઈલ અને બેન્કિંગ ડેટાનો ડિજિટલ ફોરેન્સિક ઓડિટ
-
200થી વધુ કંપનીઓના GSTINની ક્રોસ–વેરિફિકેશન
-
ખોટું ITC લીધેલા વેપારીઓને નોટિસ
-
રાજ્યમાં GST ઇન્ટેલિજન્સની ભૂમિકા વધુ સક્રિય
સાથે જ, અન્ય શહેરોમાં ભાગેડુ આરોપીઓની શોધખોળ ચાલુ છે.
📊 વેપારી વર્ગમાં ભારે ચકચાર
આ નકલી બિલ કૌભાંડ બહાર આવતા—
-
વેપારી સંગઠનોમાં ખળભળાટ
-
ટેક્સ કન્સલ્ટન્ટમાં ચર્ચા
-
આયકર અને GST ની ઑડિટ વધવાની શક્યતાઓ
ઘણા ટ્રેડરો પોતાના GST રેકોર્ડ ફરી તપાસી રહ્યા છે, કારણ કે DGGI આગામી દિવસોમાં વધુ કડક પગલાં લઈ શકે છે.
🏛 સરકારનું સંદેશ—“ટેક્સ ચોરી નહિ ચાલે”
રાજ્ય સરકાર અને કેન્દ્ર સરકાર બંને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહી ચૂક્યા છે કે GST ચોરી રોકવા હવે વિશાળ મૉનિટરિંગ, ડેટા–મૅચિંગ અને AI આધારિત સ્ક્રૂટિની કરવામાં આવશે. આ કેસ તેને વધુ વેગ આપે છે.
🔚 અંતિમ તારણ
જામનગર સહિત ગુજરાતના અનેક જિલ્લાઓમાં 800 કરોડથી વધુનો નકલી GST બિલિંગ કૌભાંડ ખુલ્લો પડતા હવે રાજ્યમાં ફેક બિલિંગ નેટવર્ક પર મોટો કસો જોવા મળશે. આ ધરપકડો માત્ર શરૂઆત છે, હજી વધુ મોટા ખેલાડીઓની ધરપકડ થઈ શકે છે.
GST સિસ્ટમને મજબૂત અને પારદર્શક માટે આ કામગીરીને મહત્વનો માઇલસ્ટોન માનવામાં આવી રહી છે.
લોક મુખે ચર્ચા
