હંમેશા માટે સુરક્ષિત સમુદ્રતટ: જામનગરમાં અનધિકૃત ધાર્મિક દબાણો દૂર કરવાની સફળ કામગીરી
ભારતીય દરિયાઈ સુરક્ષા વ્યવસ્થાને વધુ મજબૂત અને કાર્યક્ષમ બનાવવા માટે સરકાર વિવિધ સ્તરે પ્રયાસ કરી રહી છે. તેમાં મહત્વનો ભાગ ભજવતી ઘટનાઓમાં જમણાગર જિલ્લાના પંચ એ અને બેડી મરીન પોલીસ સ્ટેશનની હદમાં આવેલ ખાસ કામગીરીનો સમાવેશ થાય છે. આ કામગીરી દરમિયાન દરિયાકાંઠા વિસ્તારમાં આવેલા જુદા જુદા અનધિકૃત ધાર્મિક દબાણોને દૂર કરવામાં આવ્યા છે, જે દેશમાં ન માત્ર સુરક્ષા માટે જોખમરૂપ હતા પરંતુ આ વિસ્તારમાં આવેલા સંવેદનશીલ ઇકોસિસ્ટમ માટે પણ હાનિકારક હતા.


ખાસ અભિયાન: સુરક્ષા અને પ્રાકૃતિક સંવેદનશીલતાને મુખ્યતા
જામનગર જિલ્લાના ફોરેસ્ટ વિભાગ અને પોલીસ વિભાગના સંકલિત પ્રયાસો દ્વારા આ કામગીરી અમલમાં મૂકી હતી. પંચ એ તથા બેડી મરીન પોલીસ સ્ટેશનના હદ વિસ્તારમાં આવેલા લેન્ડિંગ પોઇન્ટ નજીક વિવિધ સ્થળોએ ૭ જેટલા અનધિકૃત ધાર્મિક ઢાંચાઓ સ્થાપવામાં આવ્યા હતા. આ ઢાંચાઓ ત્યાંના મરીન સેન્ચ્યુરી તેમજ ખીજડીયા બર્ડ સેન્ચ્યુરીની જૈવ વિવિધતા (Bio-diversity) માટે ગંભીર રીતે હાનિકારક બની રહ્યા હતા.
મહત્વપૂર્ણ છે કે આ બેધાંગી રીતે બનેલા ઢાંચાઓ જમીનના અંદાજિત ૧૫,૦૦૦ સ્ક્વેર ફૂટ વિસ્તાર પર પ્રસરી ગયેલા હતા. જ્યારે બાંધકામ ક્ષેત્રફળ આશરે ૯,૦૦૦ સ્ક્વેર ફૂટ જેટલું હતું. વિશ્લેષણમાં જાણવા મળ્યું કે આ દબાણો છેલ્લા આશરે દશ વર્ષથી અસ્થાયી રૂપે ઉભા કરવામાં આવ્યા હતા, જે કાયદાકીય રીતે પણ અસંગત હતા અને પર્યાવરણ માટે જોખમરૂપ સાબિત થઈ રહ્યા હતા.
પર્યાવરણ માટે મોટા જોખમ
જામનગર જિલ્લો દેશના અતિ મહત્વના દરિયાઈ ઇકોસિસ્ટમમાંથી એક છે. અહીં મંગ્રૂવ જંગલો, ખારાપાણીના વિસ્તારો અને પક્ષીઓના આવાસ તરીકે જાણીતું ખીજડીયા બર્ડ સેન્ચ્યુરી આવેલી છે. આવાં વિસ્તારોમાં થતી કોઇપણ અનધિકૃત પ્રવૃતિ ન માત્ર પર્યાવરણ માટે નુકસાનદાયક હોય છે, પરંતુ નાયાબ પ્રકારની જીવજંતુઓ માટે પણ ખતરો ઉભો કરે છે. આ ઉપરાંત, મરીન સેન્ચ્યુરીમાં જીવજંતુઓના પ્રજનન માટે ખાસ તટવર્તી પરિસરો મહત્વ ધરાવે છે. અનધિકૃત દબાણો દ્વારા આવા વિસ્તારોમાં માનવ પ્રવેશ વધે છે, જેના કારણે કુદરતી સંતુલન બગડે છે.
કાયદેસરની કામગીરી
આ ઢાંચાઓના નિકાલ માટે સમગ્ર પ્રક્રિયા કાયદેસરના આધારે સુસંગત રીતે હાથ ધરવામાં આવી હતી. ફોરેસ્ટ વિભાગ, પોલીસ વિભાગ અને સ્થાનિક વહીવટીતંત્રના સહયોગથી કામગીરી માટે યોગ્ય સમય પસંદ કરવામાં આવ્યો હતો. પહેલા તબક્કામાં સ્થળ વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું, દબાણકારોને જરૂરી નોટિસ આપવામાં આવી અને ત્યારબાદ તંત્ર દ્વારા કાર્યવાહી અમલમાં મૂકી.
અમે જોઈ શકીએ છે કે આ પ્રકારની દબાણોને દૂર કરવી માત્ર કાયદેસર પ્રક્રિયા નથી, પણ તેની પાછળ નીતિગત દ્રષ્ટિકોણ પણ છુપાયેલો છે, જેમાં દેશની સુરક્ષા અને પર્યાવરણ સંરક્ષણને સમાન મહત્વ આપવામાં આવ્યું છે.
સ્થાનિક સંસ્થા અને સેન્ટ્રલ એજન્સીઓ વચ્ચેના સંકલનનું ઉત્તમ ઉદાહરણ
આ કાર્યવાહી એ પણ દર્શાવે છે કે જ્યારે પોલીસ અને ફોરેસ્ટ વિભાગ જેવી અલગ-અલગ એજન્સીઓ એકસાથે કામ કરે છે, ત્યારે કોઈ પણ મુશ્કેલ કાર્ય સરળ બની જાય છે. સમગ્ર અભિયાન દરમ્યાન શાંતિ અને વ્યવસ્થા જળવાઈ રહી, અને કોઈ પણ પ્રકારની સામાજિક કે ધાર્મિક અસહિષ્ણુતા જોવા મળી નહિ.
આગામી દિશા અને ભવિષ્યની તકેદારી
આ કામગીરી બાદ તંત્ર હવે વધુ સતર્ક બન્યું છે અને દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં આવાં દબાણો કે ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિ ન વધી એ માટે નિયમિત સર્વેલન્સની યોજના પણ ઘડી રહી છે. રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકારના દરિયાઈ સુરક્ષા મિશન હેઠળ આવનારા સમયમાં વધુ વિસ્તૃત કામગીરી હાથ ધરાશે.
અંતિમ સંદેશ
જામનગર જિલ્લામાં થયેલી આ કામગીરી માત્ર એક દબાણ હટાવવાનું કાર્ય નહીં, પણ એ સંકેત છે કે દેશ હવે પર્યાવરણ અને સુરક્ષા બાબતમાં વધુ ગંભીર બની રહ્યો છે. આવા પ્રયત્નો દ્વારા ન માત્ર આપણા દેશના દરિયાઈ વિસ્તાર સુરક્ષિત રહેશે, પણ આવનારા પેઢીઓ માટે સ્વચ્છ અને ટકાઉ કુદરતી વારસો પણ જળવાઈ રહેશે.
સંદેશ સ્પષ્ટ છે:
“પર્યાવરણ સુરક્ષિત, દેશ સુરક્ષિત – ગેરકાયદેસર દબાણોનો થશે નાશ!”
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો.
