જામનગર | તા. ૧૫ ડિસેમ્બર
જામનગર જિલ્લાના ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં સ્વચ્છ અને નિયમિત પીવાના પાણીની સુવિધા તેમજ પાણી વેરા વસૂલાતમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી વધારવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે જિલ્લા જળ અને સ્વચ્છતા સમિતિની ૬૪મી બેઠક આજે જિલ્લા કલેકટર શ્રી કેતન ઠક્કરના અધ્યક્ષ સ્થાને કલેકટર કચેરીના સભાખંડ ખાતે યોજાઈ હતી. આ બેઠકમાં જિલ્લામાં જળ વ્યવસ્થાપન ક્ષેત્રે નોંધપાત્ર કામગીરી કરનાર ગામોને નાણાકીય પ્રોત્સાહન આપવાનો મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો.
બેઠક દરમિયાન વાસ્મો (WASMO – વોટર એન્ડ સેનેટેશન મેનેજમેન્ટ ઓર્ગેનાઇઝેશન) દ્વારા સંચાલિત પાણી વેરા પ્રોત્સાહન યોજના અંતર્ગત જામનગર જિલ્લાના કુલ ૬૬ ગામોને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે જિલ્લા પંચાયત જામનગરને કુલ રૂ. ૩૪,૫૧,૫૬૭/-ની રકમ ફાળવવામાં આવી હોવાની સત્તાવાર માહિતી આપવામાં આવી હતી. આ નિર્ણયથી ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં પાણી પુરવઠા યોજનાઓને વધુ મજબૂતી મળશે તેમજ ગામ સ્તરે જવાબદારી અને સ્વનિર્ભરતા વધશે.
પાણી વેરા પ્રોત્સાહન યોજનાનો વ્યાપક લાભ
બેઠકમાં રજૂ થયેલી વિગતો અનુસાર, ફાળવવામાં આવેલી કુલ રકમમાંથી રૂ. ૩૩,૦૭,૯૯૩/-ની રકમ ૬૬ ગામોને મુખ્ય પ્રોત્સાહન સ્વરૂપે આપવામાં આવશે. આ રકમ તે ગામોને મળશે, જેમણે પાણી વેરાની વસૂલાતમાં નિયમિતતા, પારદર્શિતા અને ઉત્તમ વહીવટ દાખવ્યો છે. સરકાર દ્વારા આ પ્રકારની પ્રોત્સાહક યોજનાઓનો હેતુ એ છે કે ગ્રામ પંચાયતો પોતે જ પાણી પુરવઠા વ્યવસ્થાને અસરકારક રીતે સંચાલિત કરે અને નાગરિકોમાં પાણી બચત તથા વેરા ચુકવણી અંગે જાગૃતિ ફેલાવે.
આ ઉપરાંત, સુધાઘુના સેવા સહકારી મંડળીને રૂ. ૩૦,૦૦૦/-ની પ્રોત્સાહક રકમ ફાળવવામાં આવી છે, જ્યારે લગત ગામના VCE (વિલેજ કમ્પ્યુટર એન્ટ્રપ્રેનર)ને રૂ. ૧,૧૩,૫૭૪/-ની રકમ આપવામાં આવશે. VCE દ્વારા ગામ સ્તરે ડેટા સંચાલન, રેકોર્ડ જાળવણી અને પાણી વેરાની ગણતરીમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવામાં આવે છે, જેથી તેમની કામગીરીને પણ પ્રોત્સાહન આપવામાં આવ્યું છે.
જિલ્લા કલેકટરનું માર્ગદર્શન
બેઠકને સંબોધતાં જિલ્લા કલેકટર શ્રી કેતન ઠક્કરે જણાવ્યું હતું કે, “ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં પાણી સંચાલન માત્ર સરકારની જવાબદારી નથી, પરંતુ તેમાં સ્થાનિક સ્વરાજ્ય સંસ્થાઓ અને ગ્રામજનોની સક્રિય ભાગીદારી પણ એટલી જ મહત્વપૂર્ણ છે. પાણી વેરા વસૂલાતમાં જે ગામોએ ઉત્તમ કામગીરી કરી છે, તે અન્ય ગામો માટે પણ પ્રેરણારૂપ છે.”
તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, પાણી એક અમૂલ્ય સંસાધન છે અને તેનો યોગ્ય ઉપયોગ તથા સંરક્ષણ કરવું દરેક નાગરિકની ફરજ છે. પાણી પુરવઠા યોજનાઓ લાંબા સમય સુધી ટકાઉ રહે તે માટે નિયમિત જાળવણી, યોગ્ય વેરા વસૂલાત અને સમયસર સુધારણા જરૂરી છે. સરકાર દ્વારા આપવામાં આવતું પ્રોત્સાહન એ ગામોને આત્મનિર્ભર બનવા તરફ દોરી જશે.
સોર્સ સસ્ટેનેબિલિટી પ્લાનને મંજૂરી
આ બેઠકની一 મહત્વપૂર્ણ સિદ્ધિ તરીકે જામનગર જિલ્લાના ‘સોર્સ સસ્ટેનેબિલિટી પ્લાન’ને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આ યોજના હેઠળ જિલ્લાના જળ સ્ત્રોતોની લાંબા ગાળાની જાળવણી અને સંરક્ષણ માટે વ્યાપક આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. સોર્સ સસ્ટેનેબિલિટી પ્લાનનો મુખ્ય હેતુ એ છે કે ભૂગર્ભ જળ સ્તર જળવાઈ રહે, વરસાદી પાણીનો વધુ સંગ્રહ થાય અને ભવિષ્યમાં પાણીની અછત જેવી પરિસ્થિતિ સર્જાય નહીં.
આ પ્લાન અંતર્ગત ચેકડેમ, પરકોલેશન ટાંકા, રિચાર્જ વેલ, વોટરશેડ વિકાસ, તેમજ વરસાદી પાણીના સંરક્ષણ જેવી કામગીરીને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવશે. જિલ્લાના વિવિધ વિસ્તારોમાં જળ સ્ત્રોતોની હાલતને ધ્યાનમાં રાખીને અલગ-અલગ કામગીરીનો રોડમૅપ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે.
ગ્રામ્ય વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ પગલું
જિલ્લા વિકાસ અધિકારી શ્રી અંકિત પન્નુએ બેઠક દરમિયાન જણાવ્યું હતું કે, પાણી વેરા પ્રોત્સાહન યોજના અને સોર્સ સસ્ટેનેબિલિટી પ્લાન બંને ગ્રામ્ય વિકાસ માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ યોજનાઓથી ગામોમાં સ્વચ્છ પીવાનું પાણી સુલભ બનશે, તેમજ પંચાયતોની નાણાકીય સ્થિતિ પણ મજબૂત બનશે.
તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, જે ગામોએ આ વર્ષે સારું પ્રદર્શન કર્યું છે, તે આગામી વર્ષોમાં પણ આ જ ગતિ જાળવી રાખે અને અન્ય ગામો પણ તેમની પાસેથી શીખે તે જરૂરી છે. જિલ્લા પંચાયત તરફથી તમામ ટેકનિકલ અને માર્ગદર્શક સહાય ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.
બેઠકમાં અધિકારીઓની હાજરી
આ બેઠકમાં જિલ્લા કલેકટર શ્રી કેતન ઠક્કર, જિલ્લા વિકાસ અધિકારી શ્રી અંકિત પન્નુ ઉપરાંત વાસ્મોના અધિકારીઓ, જિલ્લા જળ અને સ્વચ્છતા સમિતિના સભ્યો, તેમજ સંબંધિત વિભાગોના અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. બેઠક દરમિયાન અગાઉની કામગીરીની સમીક્ષા કરવામાં આવી અને આવનારા સમયમાં હાથ ધરવાની યોજનાઓ અંગે વિસ્તૃત ચર્ચા કરવામાં આવી.
નિષ્કર્ષ
જામનગર જિલ્લામાં જિલ્લા જળ અને સ્વચ્છતા સમિતિની ૬૪મી બેઠકમાં લેવાયેલા નિર્ણયો ગ્રામ્ય વિસ્તારો માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થવાના છે. ૬૬ ગામોને મળેલું રૂ. ૩૪.૫૧ લાખથી વધુનું પાણી વેરા પ્રોત્સાહન એક તરફ ઉત્તમ કામગીરીને માન્યતા આપે છે, તો બીજી તરફ અન્ય ગામોને પણ પ્રોત્સાહિત કરે છે. સાથે જ સોર્સ સસ્ટેનેબિલિટી પ્લાનની મંજૂરીથી જિલ્લામાં જળ સંસાધનોનું લાંબા ગાળાનું સંરક્ષણ સુનિશ્ચિત થવાની આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે.
આ બેઠકથી સ્પષ્ટ થાય છે કે, જિલ્લા તંત્ર ગ્રામ્ય જળ વ્યવસ્થાપનને વધુ સુદૃઢ, પારદર્શક અને ટકાઉ બનાવવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે.
