જામનગર શહેરમાં મંડપ વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા નાના વેપારીઓ માટે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં પરિસ્થિતિ ઘણી મુશ્કેલ બની ગઈ છે. મંડપ એસોસિએશનના તમામ સભ્યો એક મંચ પર ભેગા થઈને આજે માનનીય કલેક્ટરને આવેદનપત્ર આપ્યું છે. આ આવેદનપત્રમાં મુખ્ય મુદ્દો એ છે કે હાલમાં મંડપ વ્યવસાય પર કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા લાગુ કરાયેલો માલ અને સેવા કર (જી.એસ.ટી) 18 ટકા છે. વેપારીઓનો દાવો છે કે આ દર ખૂબ જ વધારે છે અને નાના વેપારીઓને ભારે આર્થિક નુકસાન પહોંચાડી રહ્યો છે.
આવેદનપત્રનો મુખ્ય મુદ્દો
મંડપ એસોસિએશનના સભ્યોનું સ્પષ્ટ કહેવું છે કે માનનીય વડાપ્રધાનશ્રીએ દેશને સંબોધતા સમયે અનેકવાર જણાવ્યું હતું કે નાના વેપારીઓના હિતોને ધ્યાનમાં રાખીને જી.એસ.ટીના દરમાં ઘટાડો કરવામાં આવશે. પરંતુ આજે પણ મંડપ વ્યવસાય પર 18 ટકા દર જાળવવામાં આવ્યો છે. આ વ્યવસાયમાં એવા ઘણા નાના ઉદ્યોગકારો જોડાયેલા છે, જેમની આવક અત્યંત મર્યાદિત છે. લગ્ન-પ્રસંગો, ધાર્મિક કાર્યક્રમો, રાજકીય મંચો કે સામાજિક ઉજવણીઓ માટે મંડપ, ડેકોરેશન, સાઉન્ડ સિસ્ટમ જેવી સેવાઓ પ્રદાન કરનારા આ વ્યવસાયીઓને ભારે આર્થિક તકલીફોનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
એસોસિએશનની માંગ છે કે જી.એસ.ટીનો દર 18 ટકા બદલે માત્ર 5 ટકા કરવામાં આવે જેથી નાના વેપારીઓને રાહત મળી શકે અને તેઓ પોતાનો વ્યવસાય સરળતાથી ચલાવી શકે.
નાના વેપારીઓની ચિંતાઓ
આ વ્યવસાયમાં મોટાભાગે મધ્યમ વર્ગ અને નાના વેપારીઓ જોડાયેલા છે. તેઓ લગ્ન કે પ્રસંગોના મૌસમમાં જ સારી આવક મેળવી શકે છે, બાકી આખું વર્ષ સુકું રહે છે. આવી સ્થિતિમાં 18 ટકા જેટલો જી.એસ.ટીનો ભાર તેમને સહન કરવો મુશ્કેલ બની જાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ પરિવાર લગ્ન માટે મંડપ અને ડેકોરેશન માટે રૂ. 1 લાખનો ખર્ચ કરે તો તેના પર સીધો રૂ. 18,000 જી.એસ.ટી લાગશે. આ કારણે ગ્રાહકો પણ સેવા લેવા સંકોચ અનુભવે છે અને વેપારીઓનું કામ ઘટી જાય છે.
ઘણા વેપારીઓએ જણાવ્યું કે કોરોના મહામારી પછીથી જ મંડપ વ્યવસાય તૂટી પડ્યો છે. મહામારી દરમ્યાન બે વર્ષ સુધી લગભગ તમામ કાર્યક્રમો બંધ રહ્યા. હજી સુધી વેપારીઓ સંપૂર્ણ રીતે ઊભા થઈ શક્યા નથી. હવે 18 ટકા જી.એસ.ટી તેમને દિવાળિયાપણાની કગારમાં ધકેલી રહ્યો છે.
વડાપ્રધાનના વચનનો ઉલ્લેખ
વેપારીઓએ તેમના આવેદનપત્રમાં વડાપ્રધાનશ્રીએ જાહેર મંચો પર આપેલા વચનોનો ખાસ ઉલ્લેખ કર્યો છે. વડાપ્રધાનએ નાના વેપારીઓને સશક્ત બનાવવા અને સરળ વ્યવસાય માટે સહાયરૂપ થવા અનેક સુધારાઓની વાત કરી હતી. પરંતુ આજે મંડપ વ્યવસાયીઓએ અનુભવ્યું કે જી.એસ.ટીના ઊંચા દરે તેઓને માથું ઊંચું રાખીને કામ કરવું મુશ્કેલ બન્યું છે.
જી.એસ.ટી ઘટાડાની માંગ પાછળના તર્ક
મંડપ એસોસિએશનના સભ્યોનો દાવો છે કે –
-
મંડપ વ્યવસાય આવશ્યક સેવા ગણાતી નથી, પરંતુ સામાન્ય પ્રજાના સામાજિક જીવનનો અભિન્ન ભાગ છે.
-
આ વ્યવસાયથી હજારો મજૂરો, કારગિરો, લાઇટ-સાઉન્ડ ઓપરેટરો, ડેકોરેશન કામદારોને રોજગાર મળે છે.
-
ઊંચો જી.એસ.ટી દર હોવાથી ગ્રાહકો સ્થાનિક નાના વેપારીઓ પાસે સેવા લેતા સંકોચે છે અને મોટા શહેરોના કોર્પોરેટ ઇવેન્ટ મેનેજમેન્ટ તરફ વળી જાય છે.
-
જો જી.એસ.ટી દર 5 ટકા કરવામાં આવે તો વેપારીઓનો વ્યવસાય ફાળે ચડે અને સરકારને પણ વધુ આવક મળે, કારણ કે લોકો ખુલ્લેઆમ બિલ સાથે વ્યવહાર કરશે.
સામાજિક-આર્થિક પ્રભાવ
મંડપ વ્યવસાયને સીધી રીતે 18 ટકા જી.એસ.ટીના ભોગ બનવું પડે છે, પરંતુ તેના પરોક્ષ પ્રભાવ અનેક સ્તરે પડે છે. એક તરફ ગ્રાહકો માટે પ્રસંગોનો ખર્ચ વધે છે, બીજી તરફ નાના વેપારીઓને નુકસાન થાય છે. આ વ્યવસાયથી રોજીંદા મજૂરોને સીધો રોજગાર મળે છે. જો વેપારીઓ પર તંગી આવશે તો રોજિંદા મજૂરોને કામ ઓછું મળશે અને તેમના પરિવારો પર તેની ગંભીર અસર પડશે.
એક વેપારીનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો કે, “અમે આખો દિવસ મહેનત કરીએ છીએ, લગ્નની મોસમમાં જ થોડી કમાણી થાય છે. એમાં પણ સરકાર 18 ટકા ટેક્સ લઈને જાય તો પરિવાર કેવી રીતે ચલાવવો?”
કલેક્ટર સમક્ષ રજૂઆત
આજે એસોસિએશનના દાયકાઓ સભ્યો કલેક્ટર કચેરીએ પહોંચ્યા હતા. તેઓએ સંયુક્ત રીતે આવેદનપત્ર રજૂ કરી સરકાર સુધી તેમની પીડા પહોંચાડવા વિનંતી કરી. કલેક્ટરશ્રીએ તેમનું આવેદન ગંભીરતાથી લઈ ઉચ્ચ અધિકારીઓ સુધી મોકલવાની ખાતરી આપી. વેપારીઓએ આશા વ્યક્ત કરી કે સરકાર તાત્કાલિક પગલા ભરીને તેમને રાહત આપશે.
દેશવ્યાપી અસર
આ માત્ર જામનગરની વાત નથી, પરંતુ સમગ્ર દેશમાં મંડપ વ્યવસાયીઓ આવી જ મુશ્કેલીનો સામનો કરી રહ્યા છે. ઘણા રાજ્યોમાં વેપારીઓએ આંદોલનો પણ કર્યા છે. ક્યાંક “એક દિવસનો બંધ” રાખવામાં આવ્યો હતો તો ક્યાંક સાંસદ-વિધાયકોને આવેદનપત્ર અપાયા હતા. વેપારીઓનું માનવું છે કે જો સરકાર તાત્કાલિક નિર્ણય નહીં કરે તો તેઓ મોટા પાયે ચકાસણી આંદોલન કરવા મજબૂર થશે.
અંતિમ સંદેશ
જામનગર મંડપ એસોસિએશનના સભ્યોનું માનવું છે કે સરકારનો હેતુ નાના વેપારીઓને તકલીફમાં મૂકવાનો નથી, પરંતુ પ્રણાલી એવી રીતે રચાઈ ગઈ છે કે નાના વેપારીઓ સૌથી વધુ પીડાઈ રહ્યા છે. તેઓ આશાવાદી છે કે વડાપ્રધાનશ્રી અને નાણાં મંત્રાલય તેમની પીડા સમજી તાત્કાલિક જી.એસ.ટીનો દર ઘટાડશે.
👉 આ સમગ્ર મુદ્દાને જોતા સ્પષ્ટ થાય છે કે જી.એસ.ટીનો દર માત્ર આર્થિક જ નહીં પરંતુ સામાજિક જીવનને પણ અસર કરે છે. લગ્ન-પ્રસંગો ભારતીય સંસ્કૃતિનો અભિન્ન ભાગ છે, અને આ પ્રસંગોમાં કામ કરતા નાના વેપારીઓ દેશની આર્થિક ચક્રનો મહત્વપૂર્ણ હિસ્સો છે. સરકાર જો તાત્કાલિક તેમને રાહત આપશે તો એ માત્ર વેપારીઓને જ નહીં પરંતુ સમગ્ર સમાજને ફાયદો થશે.
શું તમે ઈચ્છો છો કે હું આમાં જામનગરના કેટલાક મંડપ વ્યવસાયીઓના કલ્પિ
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
