તહેવારોની સીઝન નજીક આવતાં જ રેલવે સ્ટેશનો પર મુસાફરોની ભીડ વધતી જતી હોય છે. ખાસ કરીને દિવાળી, છઠ્ઠી અને નવા વર્ષના તહેવારો દરમિયાન રેલવે મુસાફરીમાં અતિશય વાર્ધમાન ભીડ જોવા મળે છે. આવા સમયમાં મુસાફરોની સુરક્ષા અને સુવિધા સુનિશ્ચિત રહે તે માટે વેસ્ટર્ન રેલવેએ એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે. વેસ્ટર્ન રેલવેના ચાર મુખ્ય સ્ટેશનો — મુંબઈના બાંદરા ટર્મિનસ, તેમજ ગુજરાતના વાપી, ઉધના અને સુરત રેલવે સ્ટેશનો પર ૧૫થી ૩૧ ઑક્ટોબર સુધી પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટનું વેચાણ તાત્કાલિક રૂપે બંધ રાખવામાં આવશે.
આ નિર્ણય તહેવારોની સિઝનમાં રેલવે સ્ટેશનો પર વધતી જતી ઓવરક્રાઉડિંગની સમસ્યાને કાબૂમાં રાખવા માટે લેવામાં આવ્યો છે. તાજેતરના વર્ષોમાં તહેવારો દરમ્યાન સ્ટેશનો પર એટલી ભીડ એકઠી થતી હતી કે લોકો માટે ટ્રેનમાં ચડવું કે ઉતરવું પણ મુશ્કેલ બની જતા હતું. રેલવે અધિકારીઓના જણાવ્યા મુજબ, આ પગલું મુસાફરોની સલામતી અને વ્યવસ્થિત મુસાફરી માટે અત્યંત જરૂરી હતું.
🚉 પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ પર ૧૫ દિવસનો પ્રતિબંધ : મુસાફરો માટે અસ્થાયી પરંતુ જરૂરી પગલું
વેસ્ટર્ન રેલવેના અધિકારીએ જણાવ્યું કે, આ પ્રતિબંધ માત્ર ૧૫ દિવસ માટે જ લાગુ રહેશે. ૧૫ ઑક્ટોબરથી ૩૧ ઑક્ટોબર સુધી કોઈપણ મુસાફર આ ચાર સ્ટેશનો પર પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ ખરીદી શકશે નહીં. સામાન્ય દિવસોમાં રેલવે સ્ટેશન પર મુસાફરોને છોડવા અથવા આવકારવા માટે મોટી સંખ્યામાં લોકો આવતા હોવાથી પ્લૅટફૉર્મ વિસ્તાર અત્યંત ભરચક બની જાય છે. તહેવારોના દિવસોમાં આ ભીડ બે ગણો વધી જતી હોવાથી અનિચ્છનીય અકસ્માતો, ધક્કામુક્કી, તથા ચોરીનાં બનાવો થવાના જોખમો વધી જતા હતા.
પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટના વેચાણ પર આ પ્રતિબંધથી રેલવે આશા રાખે છે કે માત્ર મુસાફરી કરતા લોકો જ સ્ટેશન સુધી પહોંચશે અને સ્ટેશન પર અનાવશ્યક ભીડ નહીં થાય.
⚠️ ભીડ અને દુર્ઘટનાઓની ભૂતકાળની ઘટના બની કારણ
ગયા વર્ષના તહેવારના દિવસોમાં મુંબઈના બાંદરા ટર્મિનસ ખાતે મુસાફરોની ભીડ દરમિયાન થયેલી એક દુર્ઘટનાએ રેલવે તંત્રને ચેતવી દીધું હતું. ટ્રેનમાં ચડવા દોડાદોડી દરમિયાન પડેલા ધક્કામુક્કીમાં ૯ મુસાફરો ઘાયલ થયા હતા, જેમાંથી કેટલાકને ગંભીર ઇજા થઈ હતી. તે સમયે રેલવે તંત્ર પર પૂરતી વ્યવસ્થા ન હોવાની ટીકા પણ થઈ હતી.
આ ઘટનાને ધ્યાનમાં રાખીને જ આ વર્ષે રેલવે તંત્ર પહેલેથી જ સચેત બની ગયું છે. રેલવેના વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું કે, “અમારું મુખ્ય લક્ષ્ય મુસાફરોની સુરક્ષા છે. સ્ટેશન પર ભીડ ન વધે તે માટે જ પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટનું વેચાણ બંધ રાખવામાં આવ્યું છે.”
👵 વડીલો, દિવ્યાંગો અને મહિલાઓ માટે રાહત
વેસ્ટર્ન રેલવેના પરિપત્રમાં સ્પષ્ટ રીતે જણાવાયું છે કે, આ પ્રતિબંધ છતાં કેટલીક કેટેગરીના લોકો માટે વિશેષ છૂટછાટ રહેશે.
જે લોકો વરિષ્ઠ નાગરિકો, દિવ્યાંગ વ્યક્તિઓ, અથવા મહિલાઓ સાથે મુસાફરી માટે સહાયરૂપ તરીકે સ્ટેશનમાં પ્રવેશવા માંગે છે, તેઓને પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ વિના પ્રવેશની મંજૂરી આપવામાં આવશે. પરંતુ આ છૂટ ફક્ત યોગ્ય ઓળખ તથા પરિસ્થિતિના આધારે જ આપવામાં આવશે.
💬 રેલવે અધિકારીઓનો સ્પષ્ટ સંદેશ — “સલામતી પ્રથમ”
વેસ્ટર્ન રેલવેના જનસંપર્ક વિભાગ દ્વારા જાહેર કરાયેલા નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે, “દિવાળી તહેવાર દરમ્યાન મુસાફરોની સંખ્યા ઘણી વધે છે. મુસાફરોની સુરક્ષા અમારી પ્રથમ પ્રાથમિકતા છે. ભીડને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે આ પગલું સંપૂર્ણપણે તાત્કાલિક છે.”
અધિકારીઓએ આગળ ઉમેર્યું કે, સ્ટેશન પર સુરક્ષા વ્યવસ્થા મજબૂત બનાવવામાં આવી છે. RPF (Railway Protection Force) અને **GRP (Government Railway Police)**ના અધિકારીઓની સંખ્યામાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે. CCTV સિસ્ટમ અને જાહેર સંદેશા પ્રણાલી દ્વારા મુસાફરોને સતત માર્ગદર્શન આપવામાં આવશે.
🧳 તહેવારોમાં મુસાફરીની લહેર — વધારાની ટ્રેનો અને તૈયારી
દર વર્ષે દિવાળી દરમિયાન ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર વચ્ચે મુસાફરોની અવરજવર વધી જાય છે. ખાસ કરીને સુરત, ઉધના અને વાપી જેવા સ્ટેશનો પરથી હજારો મુસાફરો પોતાના વતન તરફ રવાના થાય છે. આ વર્ષે પણ રેલવે વિભાગે વધતી માંગને પહોંચી વળવા માટે દિવાળી સ્પેશિયલ ટ્રેનોની વ્યવસ્થા કરી છે.
પરંતુ મુસાફરોની સંખ્યા એટલી વિશાળ હોય છે કે ઘણા લોકો ફક્ત પોતાના સગાને છોડવા કે મળવા જ પ્લૅટફૉર્મ સુધી પહોંચે છે, જે ભીડ વધારવામાં મોટું યોગદાન આપે છે. પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ પર પ્રતિબંધ મૂકવાથી રેલવે આશા રાખે છે કે આ અતિરિક્ત ભીડમાં ઘટાડો થશે અને મુસાફરો માટે વધુ વ્યવસ્થિત માહોલ રહેશે.
🧭 સ્ટેશનોની વિશેષ તૈયારી અને વ્યવસ્થા
ચારેય સ્ટેશનો પર ખાસ આયોજન કરવામાં આવ્યું છે —
-
બાંદરા ટર્મિનસ (મુંબઈ) : RPFની પેટ્રોલિંગ ટીમો સતત રાઉન્ડ કરશે. મુસાફરોને મદદરૂપ થવા માટે હેલ્પડેસ્ક કાઉન્ટર વધારવામાં આવશે.
-
સુરત સ્ટેશન : મુખ્ય પ્રવેશદ્વાર પર ત્રણ સ્તરની સુરક્ષા ચકાસણી. પ્રવાસીઓ માટે દિશા સૂચક બોર્ડ અને ડિજિટલ જાહેરાત સ્ક્રીન લગાવવામાં આવ્યા છે.
-
ઉધના અને વાપી સ્ટેશન : ક્લીનલાઇન અને ફૂડ સ્ટોલ વ્યવસ્થામાં સુધારા સાથે પોલીસ પેટ્રોલિંગમાં વધારો કરવામાં આવ્યો છે.
સ્ટેશનો પર “ક્લીન સ્ટેશન – સેફ સ્ટેશન” અભિયાન હેઠળ વધારાનું સફાઈ અભિયાન પણ ચલાવવામાં આવી રહ્યું છે.
🚨 મુસાફરોને સૂચના — બિનજરૂરી રીતે સ્ટેશન ન આવવું
વેસ્ટર્ન રેલવે દ્વારા મુસાફરોને અપીલ કરવામાં આવી છે કે તેઓ ફક્ત ટ્રેનમાં મુસાફરી માટે જ સ્ટેશન પર આવે, કોઈને છોડવા કે આવકારવા માટે નહીં. પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ વગર પ્રવેશ કરવાનો પ્રયાસ કરનાર વ્યક્તિઓ સામે રેલવે અધિનિયમ મુજબ કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
રેલવે અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે, “આ સમયગાળો મુસાફરો માટે પડકારરૂપ છે. જો બધા નાગરિકો સહયોગ આપે, તો રેલવેની વ્યવસ્થા વધુ અસરકારક રીતે સંચાલિત થઈ શકે.”
💡 સામાજિક જવાબદારી અને મુસાફરોની સહભાગીતા જરૂરી
રેલવે સુરક્ષા નિષ્ણાતોના મત મુજબ, આવા સમયમાં માત્ર તંત્રની નહીં, પરંતુ સામાન્ય નાગરિકોની જવાબદારી પણ એટલી જ મહત્વની બને છે. જો મુસાફરો પોતે શિસ્તપાલન રાખે, ભીડમાં ધક્કામુક્કી ન કરે, બાળકો અને વડીલોને મદદ કરે, તો તહેવારોનું મુસાફરીનું અનુભવ વધુ સુરક્ષિત અને આનંદદાયક બની શકે.
✨ સારાંશ : સુરક્ષા અને વ્યવસ્થા માટે જરૂરી પગલું
વેસ્ટર્ન રેલવેનો આ નિર્ણય તાત્કાલિક છે, પરંતુ તેનો હેતુ લાંબા ગાળે મુસાફરોની સુરક્ષા અને સુવિધા સુનિશ્ચિત કરવાનો છે. દિવાળી તહેવારના આનંદમાં લોકોના જીવને કોઈ જોખમ ન થાય તે માટે આ એક પ્રતિબંધ નહીં પરંતુ સુરક્ષા ઉપાય છે.
૨૧મી સદીની આધુનિક રેલવે વ્યવસ્થા માટે મુસાફરોની સંસ્કારી ભાગીદારી પણ એટલી જ આવશ્યક છે. તેથી રેલવે તંત્રનો આ સંદેશ સ્પષ્ટ છે — “આ તહેવારોમાં આનંદ કરો, પણ સલામતી સાથે!”
🔶 અંતમાં, ૧૫થી ૩૧ ઑક્ટોબર દરમિયાન બાંદરા, વાપી, ઉધના અને સુરત સ્ટેશનો પર પ્લૅટફૉર્મ ટિકિટ ઉપલબ્ધ નહીં હોય. પરંતુ જો આ નાના પગલાથી પણ એક અકસ્માત અટકે અને અનેક પરિવારો સલામત રીતે પોતાના પ્રિયજનો સુધી પહોંચે — તો નિશ્ચિતપણે આ નિર્ણય તહેવારની ખુશીઓમાં વધારો જ લાવશે.
