સુઈગામ તાલુકાની દુધવા શાળામાં છેલ્લા એક વર્ષથી 8 શિક્ષકો ખાલી, વાલીઓએ લખિત રજુઆત કરી, નિરાકરણ ન આવે તો આંદોલનની ચીમકી
બનાસકાંઠા જિલ્લાના સુઈગામ તાલુકાના દુધવા ગામની પ્રાથમિક શાળામાં છેલ્લા એક વર્ષથી શિક્ષકોની ઘટ જટિલ બની ગઈ છે. કુલ મંજૂર 11 શિક્ષકોમાંથી હાલ માત્ર 3 શિક્ષકો હાજર છે – જેમાંથી એક આચાર્ય છે અને બે વિષયાધ્યાપક. આ રીતે 310 જેટલા વિદ્યાર્થીઓની શિક્ષણ જરૂરિયાત પૂરી પાડવા માટે માત્ર ત્રણ શિક્ષક સક્ષમ રહે એ શક્ય જ નથી.
આ સ્થિતિએ હવે ગામના વાલીઓનો કોપ ફાટી પડ્યો છે. તંત્રની કાનફાડ ઉંઘ ખોલવા માટે સુઈગામના પ્રાંત અધિકારીને લેખિત રજૂઆત કરી અને જો આવનારા સમયમાં શિક્ષકોની ભરતી નહીં થાય તો ગાંધી ચિંધેલા માર્ગે આંદોલન કરવા પણ ચિમકી ઉચ્ચારવામાં આવી છે.

🔹 ઘટતી સંખ્યાએ શિક્ષણની ગુણવત્તા પર લગાવ્યો પ્રશ્નચિહ્ન
દુધવા ગામની આ શાળા હાલ ધોરણ 1 થી 8 સુધી કાર્યરત છે. 310 જેટલા બાળકો અહીં દરરોજ ભણવા આવે છે. સરકારશ્રીએ પ્રતિ 30 વિદ્યાર્થીઓ પર એક શિક્ષકની નિયુક્તિ કરવાની સૂચનાઓ આપી છે. પરંતુ આ શાળામાં 300 થી વધુ બાળકો માટે ફક્ત 3 શિક્ષકો જ હોય – તો કઈ રીતે શિક્ષણનું ગુણવત્તાસભર સંચાલન શક્ય બને?
શાળાના વિદ્યાર્થીઓનો અનુભવ પણ આ વ્યવસ્થાની દયનીયતા ઉજાગર કરે છે. કેટલાક બાળકોએ જણાવ્યું કે, “સાહેબ અમને બધાં વિષયો ભણવામાં નથી આવતા. માત્ર બે વિષય – ગણિત અને ગુજરાતી –ના શિક્ષકો છે. બાકીના વિષયોની પાઠ્યપુસ્તકો તો છે, પણ ભણાવનાર નથી.”
🔹 શિક્ષકો ઉપર વધતો બોજો અને બાળકોએ ગુમાવતો ભવિષ્ય
એક રીતે જુઓ તો, ત્રણ શિક્ષકો ઉપર રોજે રોજ અઢીથી ત્રણથી વધુ ધોરણના ક્લાસ સંભાળવાનો ભાર છે. તેઓ દિવસભર ધોરણ 1 થી ધોરણ 8 સુધીના બાળકોને વિભાજીત રીતે ભણાવવાનો પ્રયાસ કરે છે, પણ આ છે તેલ વિના લામણું ફેરવવાનો પ્રયાસ. શાળાના આચાર્યે પણ સ્વીકાર્યું કે, “અમે તંત્રને અનેક વખત રજુઆત કરી છે, પણ હજુ સુધી ભરતીના કોઈ નિધિ કે નિર્દેશ મળ્યા નથી.”
આ સ્થિતિમાં સૌથી વધુ નુકસાન દુધવા ગામના નાનાં, નિર્દોષ બાળકોએ સહન કરવું પડી રહ્યું છે, જેમના શિક્ષણભવનના સપનાઓ ઠપ થઇ રહ્યા છે.
🔹 વાલીઓનો ધીરજ તૂટ્યો – હવે આંદોલનનો અવાજ ઊંચો
આગામી દિવસોમાં જો શિક્ષકોની તાત્કાલિક ભરતી નહીં થાય તો દુધવા ગામના વાલીઓએ શાંતિપૂર્ણ ધરણા, રેલીફેરો, તેમજ શિક્ષણ મંત્રીને આવેદન આપવા જેવા પગલાં લેવા માટે એકજૂઠ થવાનું નક્કી કર્યું છે.
એક વાલીશ્રી એ કહ્યું, “હમણાં અમારે લખિત રજુઆત કરી છે, પણ જો તંત્ર હવે પણ ઉંઘ્યું રહેશે તો અમે ગામના વડીલો, યુવાઓ, સ્ત્રીઓ સહીતમાં જૂથ બનાવીને તાલુકા કક્ષાએ આંદોલન ઊભું કરીશું. અમારા બાળકોનો ભવિષ્ય કોઈની નિષ્ઠુરતા કે ખાલી જગ્યાઓના અંધારામાં ગુમાવવાનો સમય હવે નથી.”
🔹 સુઈગામ પ્રાંત અધિકારી સમક્ષ રજૂઆત – તાત્કાલિક કાર્યવાહી અપેક્ષાય છે
દુધવા ગામના વાલીઓએ 8 શિક્ષકોની જગ્યા ખાલી હોવા છતાં એક વર્ષથી કોઈ નિયુક્તિ ન થવા બદલ કડક શબ્દોમાં રજુઆત કરી છે. તેમની માંગ છે કે, “પ્રાથમિક શિક્ષણના અધિકાર અધિનિયમ અંતર્ગત શિક્ષણ આપવાનું રાજ્ય સરકારનું બંધારણિક ફરજ છે. આવા પરિવેશમાં બાળ અધિકાર અને શિક્ષણ અધિકાર બંનેનું ઉલ્લંઘન થઈ રહ્યું છે.”
પ્રાંત અધિકારીએ રજૂઆત સ્વીકારીને જણાવ્યું કે, “જિલ્લા પ્રાથમિક શિક્ષણ અધિકારી અને DEO સુધી રજૂઆત પહોંચાડી અને પ્રવર્તમાન ફાળવણી અનુસાર educators’ poolમાંથી તાત્કાલિક ભરતી માટે પ્રયાસ કરીશું.“
🔹 દૂરસ્થ પછાત વિસ્તારોમાં શિક્ષણ નીતિની અસફળતા ?
દુધવા ગામના જેવો કેસ ગિરિમથક અને સરહદી જિલ્લાઓમાં વારંવાર જોવા મળે છે, જ્યાં શિક્ષકોની કાયમી ભરતીમાં વિલંબ થતો હોય છે. રાજ્ય સરકારની વિવિધ યોજનાઓ હોવા છતાં, દૂરસ્થ ગામોમાં શિક્ષકોની નિમણૂક થતી નથી, અથવા નિયુક્ત શિક્ષકો થોડા સમય પછી બદલી લઈ લેતા હોય છે.
વિશેષજ્ઞોનું માનવું છે કે, “જ્યાં શિક્ષણની પ્રથમ પાયાની જરૂરિયાત જ અપૂર્ણ હોય ત્યાં RTE, સમયસર અભ્યાસક્રમ, NEP જેવા નિયમો ફક્ત કાગળ પર રહે છે.” દુધવા જેવી શાળાઓ માટે જાહેર ભરતીની સાથે સાથે મિશન મોડમાં નિયુક્તિ અને સ્થાયી શિક્ષકોનું સ્થળ ફાળવણું અનિવાર્ય છે.
🔚 નિષ્કર્ષ : શિક્ષણથી વંચિત બાળકો માટે હવે સમાજે અવાજ ઊંચો કરવો પડશે
દુધવા ગામની શાળાની હાલત એ શિક્ષણતંત્ર માટે એક ચેતવણીરૂપ છે. જ્યારે દેશ નવી શિક્ષણ નીતિ અને ડિજિટલ શિક્ષણની વાત કરે છે, ત્યારે કેટલાક ગામોમાં બાળકો શિક્ષક વગરની શાળામાં ભણવા મજબૂર છે – એ દયનીય અને અવ્યવસ્થિત સ્થિતિ છે.
દુધવા જેવા ગામો માટે હવે માત્ર રજુઆતથી નહીં, પણ જમીનસ્તરથી શિક્ષણ વ્યવસ્થામાં સુધારા લાવવી પડશે. જો તંત્ર અને સરકાર આ ગંભીર મુદ્દાને હવે પણ નંદકોઠી ગણે તો આવનારા દાયકાઓના પિઢી માટે આપણે એક અધૂરી ધરોહર છોડી જઈશું.
✍️ લેખક નોંધ:
જો તમારે આ લેખ પીડીએફ, ઈમેજ અથવા પ્રિન્ટિંગ ફોર્મેટમાં જોઈએ કે અન્ય જિલ્લાની આવી જ ઘટના માટે આધારરૂપ લેખ બનાવવો હોય તો તમે સ્પષ્ટ કરી શકો.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
