જામનગર — ધ્રોલ તાલુકાના આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં આજ રોજ એક મહત્વપૂર્ણ અને ચકચારજનક ન્યાયિક નિર્ણય સામે આવ્યો છે. છેલ્લા સાત વર્ષથી ચાલી રહેલા ગર્ભપરીક્ષણ સંબંધિત કેસમાં ધ્રોલની ખાનગી પાર્થ હોસ્પિટલના મુખ્ય તબીબ ડો. હીરેન કણઝારિયાને અદાલતે પીસી એન્ડ પીએનડીટી કાયદા અંતર્ગત દોષિત ઠેરવતા એક વર્ષની જેલસજા તથા રૂ. 5000ના દંડની સજા ફટકારી છે. સાથે હોસ્પિટલમાં કાર્યરત મહિલા તબીબ ડો. સંગીતા દેવાણીને પણ રૂ. 5000નો દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે.
શું છે સમગ્ર મામલો?
આ કેસની શરૂઆત 2018માં થઈ હતી, જ્યારે જામનગર જિલ્લા આરોગ્ય વિભાગે ધ્રોલ ખાતે આવેલી પાર્થ હોસ્પિટલમાં ચોંકાવનારી રેડ કરી હતી. આ ચેકિંગ દરમિયાન આરોગ્ય અધિકારીઓએ ડમી મહિલાઓને દર્દી બનાવી હોસ્પિટલમાં સોનોગ્રાફી માટે મોકલ્યા હતા. ચેકિંગ દરમિયાન બહાર આવ્યું કે હોસ્પિટલ દ્વારા ગર્ભસ્થ શિશુના લિંગ નિર્ધારણથી બચવા માટે જરૂરી સોનોગ્રાફી રજિસ્ટરમાંથી કેટલીક મહિલાઓના નામો અને વિગતો નોંધવામાં જ નહોતાં આવી.
આ પ્રકારની નોંધણીમાં ગફલતને પીસી (Pre-Conception) અને પીએનડીટી (Pre-Natal Diagnostic Techniques) કાયદા હેઠળ ગંભીર ઉલ્લંઘન માનવામાં આવે છે. શિશુના લિંગના આધારે ગર્ભપાત જેવી વિકૃતિ રોકવા માટે લાગુ કરાયેલો આ કાયદો દેશમાં સખ્ત રીતે અમલમાં મૂકાયેલો છે.
કાયદાકીય કાર્યવાહી અને અદાલતી ચુકાદો
આ ચેકિંગ બાદ આરોગ્ય વિભાગે ધ્રોલ પોલીસે ફરિયાદ નોંધાવી હતી. જે મામલો ધ્રોલની અદાલતના હવાલે થયો હતો. કુલ છ વર્ષ સુધી કેસની સુનાવણી ચાલી. સરકારી વકીલે પુરાવાઓ, તબીબી દસ્તાવેજો, અને સ્થાનિક આરોગ્ય અધિકારીઓના નિવેદનો રજૂ કર્યા હતા.
અદાલતે તમામ પાસાઓનો વિચાર કર્યા બાદ નક્કી કર્યું કે ડો. હીરેન કણઝારિયાની ભૂમિકા મુખ્ય છે અને હોસ્પિટલની સંચાલન જવાબદારી તેમનાં પર હતી. તેથી તેમને એક વર્ષની સાદી કેદ અને રૂ. 5000નો દંડ ફટકાર્યો છે. બીજી તરફ, મહિલા તબીબ ડો. સંગીતા દેવાણીને સહભાગી ગણાવી દંડ ફટકાર્યો છે, પરંતુ જેલસજામાં છૂટ આપી છે.
ડો. સંગીતા દેવાણીને રૂ. 25,000ના જાતમુચરકા (Personal Bond) સાથે ત્રણ વર્ષ સુધી શરતી જામીન આપવામાં આવ્યા છે. જો આ સમયગાળામાં તેઓ કોઈપણ પ્રકારની કાયદાકીય ભૂલ કરશે તો જામીન રદ થઇ શકે છે.
પીસી-પીએનડીટી કાયદાનું મહત્વ
શિશુના જન્મ પહેલા લિંગ પરીક્ષણને રોકવા માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા પીસી એન્ડ પીએનડીટી એક્ટ 1994માં લાગુ કરાયો હતો. આ કાયદો લિંગ આધારિત ભેદભાવ અને ગર્ભપાત જેવી ઘટનાઓને અટકાવવા માટે રચાયેલો છે. દેશમાં ઘણા વિસ્તારોમાં બાળકીના જન્મનો દર અત્યંત ઓછો જોવા મળ્યો હતો, જેને કારણે સરકાર આ કાયદાને અત્યંત કડક રીતે અમલમાં લાવે છે.
આ કેસ એ બતાવે છે કે આરોગ્ય ક્ષેત્રે કાર્યરત તબીબો અને હોસ્પિટલો માટે માત્ર તબીબી વ્યવહાર પૂરતો જ નહીં, પણ કાયદાકીય જ્ઞાન અને જવાબદારી પણ એટલી જ અગત્યની છે.
આરોગ્ય વિભાગની દૃઢતા
જામનગર જિલ્લા આરોગ્ય તંત્રે આ કેસમાં અનિચ્છિત ગફલત સામે પ્રતિક્રિયા આપતાં જણાવ્યું હતું કે, “આવી ઘટનાઓના કારણે સમાજમાં તબીબી વ્યવસાય પ્રત્યે的不信 વધે છે. ગર્ભપરીક્ષણ જેવા વિષય પર શૂન્ય સહિષ્ણુતા અમલમાં મૂકવામાં આવશે.” આરોગ્ય અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે, ભવિષ્યમાં પણ નિયમિત ચેકિંગ ચાલુ રહેશે અને અનિયમિતતા સામે કડક પગલાં લેવાશે.
તબીબી વર્તુળમાં મિશ્ર પ્રતિસાદ
આ ચુકાદા બાદ તબીબી સમુદાયમાં મિશ્ર પ્રતિસાદ જોવા મળ્યો છે. કેટલાક તબીબો માને છે કે કેટલાક મામલાઓમાં તબીબો અજાણતા શાસન બાબતોમાં ગફલત કરે છે, જ્યારે કેટલાક તબીબોનું કહેવું છે કે આવા કાયદા માટે સલાહકાર અને કાયદા જાણકારોની મદદ જરૂરી છે.
અંતે…
આ કેસ જામનગર જિલ્લામાં પીસી એન્ડ પીએનડીટી કાયદા હેઠળનો સૌથી નોંધપાત્ર અને દંડાધીન ચુકાદો છે. આથી તબીબી વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા તમામ વ્યક્તિઓ માટે એ ચોક્કસ સંદેશ આપે છે કે, શિસ્ત, દસ્તાવેજીકરણ અને કાયદાની પૂરી સમજ વિના કોઇપણ તબીબી સેવા આપવી જોખમી સાબિત થઇ શકે છે.
આ ન્યાયિક ચુકાદો ભવિષ્યમાં ગર્ભપરીક્ષણના કાયદાને વધુ ગંભીરતાથી અમલમાં મુકાવાનો એક સશક્ત દસ્તાવેજ બની રહેશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
