પાટણ:
જિલ્લામાં આરોગ્ય સેવાઓને લઈને ચિંતાજનક સ્થિતિ સામે આવી છે. ચાણસ્મા પોલીસ સ્ટેશન વિસ્તાર હેઠળ એસ.ઓ.જી. (સ્પેશિયલ ઓપરેશન ગ્રુપ) પાટણની ટીમે મેડિકલ ડિગ્રી વગર સારવાર કરતા બે બોગસ ડોક્ટરોને ઝડપી પાડીને જાહેર જનતાના આરોગ્ય સાથે થતા ગંભીર ચેડાનો પર્દાફાશ કર્યો છે. આ કાર્યવાહીમાં દેલમાલ ગામમાં ચાલતી ગેરકાયદેસર સારવાર પ્રવૃત્તિઓ સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવી હતી, જેમાં દવાઓ, ઇન્જેક્શનો સહિત કુલ રૂ. 4,728નો મુદ્દામાલ જપ્ત કરવામાં આવ્યો છે.
ગુપ્ત માહિતીના આધારે SOGની કાર્યવાહી
પાટણ SOGને છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચાણસ્મા તાલુકાના ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં બિનઅધિકૃત રીતે સારવાર કરતા બોગસ તબીબો અંગે ગુપ્ત માહિતી મળી રહી હતી. ખાસ કરીને દેલમાલ ગામ અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં કેટલાક શખ્સો કોઈપણ માન્ય મેડિકલ ડિગ્રી કે રજિસ્ટ્રેશન વગર દર્દીઓની સારવાર કરી રહ્યા હોવાની ફરિયાદો હતી. આ ફરિયાદોને ગંભીરતાથી લઈ SOG પાટણની ટીમે વિગતવાર તપાસ શરૂ કરી હતી.
દેલમાલ ગામમાં દરોડો
ગુપ્ત માહિતીની ચકાસણી બાદ SOGની ટીમે ચાણસ્મા પોલીસ સ્ટેશનની હદમાં આવતા દેલમાલ ગામમાં દરોડો પાડ્યો હતો. દરોડા દરમિયાન બે શખ્સો દર્દીઓને દવાઓ અને ઇન્જેક્શનો આપી રહ્યા હોવાનું સામે આવ્યું. તપાસમાં ખુલ્યું કે આ બંને પાસે કોઈ માન્ય MBBS, BAMS કે અન્ય મેડિકલ ડિગ્રી નહોતી તેમજ ગુજરાત મેડિકલ કાઉન્સિલ અથવા અન્ય અધિકૃત સંસ્થામાં નોંધણી પણ નહોતી.
દવાઓ અને ઇન્જેક્શનો જપ્ત
પોલીસે સ્થળ પરથી વિવિધ પ્રકારની એલોપેથીક દવાઓ, ઇન્જેક્શનો, સિરિન્જ, ગ્લોવ્સ અને અન્ય તબીબી સામગ્રી જપ્ત કરી હતી. આ તમામ મુદ્દામાલની કુલ કિંમત રૂ. 4,728 આંકવામાં આવી છે. મહત્વની વાત એ છે કે આ દવાઓ દર્દીઓને કોઈ પણ યોગ્ય તપાસ, લેબોરેટરી રિપોર્ટ કે તબીબી માર્ગદર્શન વગર આપવામાં આવી રહી હતી, જે દર્દીઓના જીવ માટે ગંભીર જોખમ ઊભું કરે છે.
જાહેર જનતાના આરોગ્ય સાથે ગંભીર ચેડો
પોલીસ અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે બોગસ ડોક્ટરો દ્વારા કરવામાં આવતી આવી ગેરકાયદેસર સારવારથી સામાન્ય લોકોના આરોગ્ય સાથે ગંભીર ચેડા થઈ રહ્યા છે. ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં અજ્ઞાનતા અને સસ્તી સારવારના લાલચમાં લોકો આવા નકલી તબીબો પાસે સારવાર લે છે, જેના કારણે અનેક વખત ગંભીર સાઈડ ઇફેક્ટ, બીમારીમાં વધારો અથવા જીવલેણ પરિસ્થિતિ ઊભી થાય છે.
કાયદાકીય કાર્યવાહી: BNS-2023 અને મેડિકલ પ્રેક્ટિસનર એક્ટ
પોલીસે બંને આરોપીઓ સામે BNS-2023 કલમ 319(2) તેમજ મેડિકલ પ્રેક્ટિસનર એક્ટની કલમ 30 હેઠળ ગુનો નોંધીને તેમની ધરપકડ કરી છે. આ કલમો હેઠળ બિનઅધિકૃત રીતે તબીબી વ્યવસાય કરવો ગંભીર ગુનો ગણાય છે અને દોષિત સાબિત થવા પર કડક સજા તથા દંડની જોગવાઈ છે.
ચાણસ્મા પોલીસ ચલાવી રહી છે વધુ તપાસ
આ સમગ્ર કેસની આગળની વધુ તપાસ ચાણસ્મા પોલીસ દ્વારા હાથ ધરવામાં આવી છે. પોલીસે આરોપીઓની પૂછપરછ શરૂ કરી છે, જેમાં તેઓ કેટલા સમયથી સારવાર કરતા હતા, કેટલા દર્દીઓની સારવાર કરી છે, દવાઓ ક્યાંથી મેળવતા હતા અને અન્ય કોઈ બોગસ તબીબો સાથે જોડાણ છે કે નહીં તે તમામ મુદ્દાઓની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. ઉપરાંત, અગાઉ તેમની સારવાર લીધેલા દર્દીઓની વિગતો પણ એકત્રિત કરવામાં આવી રહી છે.
આરોગ્ય વિભાગની ભૂમિકા પર પ્રશ્ન
આ ઘટનાએ ફરી એકવાર આરોગ્ય વિભાગની દેખરેખ અને મોનિટરિંગ વ્યવસ્થાને લઈને પ્રશ્નો ઊભા કર્યા છે. ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં બોગસ ડોક્ટરો કેવી રીતે લાંબા સમય સુધી નિર્ભય બનીને સારવાર કરતા રહે છે, તે બાબતે તપાસની જરૂરિયાત ઊભી થઈ છે. સ્થાનિક લોકો દ્વારા વારંવાર ફરિયાદો છતાં કાર્યવાહી મોડેથી થતી હોવાનો આરોપ પણ ઉઠી રહ્યો છે.
પોલીસની અપીલ: સાવચેત રહો
પોલીસ અને આરોગ્ય વિભાગે સામાન્ય નાગરિકોને અપીલ કરી છે કે તેઓ માત્ર માન્ય ડિગ્રી અને રજિસ્ટ્રેશન ધરાવતા ડોક્ટરો પાસે જ સારવાર લે. કોઈપણ ક્લિનિક કે દવાખાનામાં સારવાર લેતા પહેલા ત્યાં ડોક્ટરની ડિગ્રી અને રજિસ્ટ્રેશન નંબર ચકાસવાની આદત વિકસાવવી જરૂરી છે. જો ક્યાંય બોગસ તબીબોની શંકા થાય તો તરત નજીકના પોલીસ સ્ટેશન અથવા આરોગ્ય વિભાગને જાણ કરવા પણ અપીલ કરવામાં આવી છે.
અગાઉ પણ આવી ઘટનાઓ
પાટણ જિલ્લામાં અગાઉ પણ અનેક વખત બોગસ ડોક્ટરો ઝડપાયા છે. ખાસ કરીને ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ગરીબ અને અજ્ઞાન લોકોને નિશાન બનાવી આવા નકલી તબીબો સારવારના નામે પૈસા કમાઈ રહ્યા છે. SOG અને સ્થાનિક પોલીસ દ્વારા સમયાંતરે કાર્યવાહી છતાં આ પ્રવૃત્તિઓ પૂર્ણ રીતે બંધ થતી નથી, જે ચિંતાજનક બાબત છે.
નિષ્કર્ષ
ચાણસ્મામાં SOG પાટણની કાર્યવાહીથી બે બોગસ ડોક્ટરો ઝડપાયા હોવાની ઘટના જાહેર આરોગ્ય માટે ચેતવણીરૂપ છે. મેડિકલ ડિગ્રી વગર સારવાર કરવી માત્ર કાયદેસર ગુનો નથી, પરંતુ માનવ જીવન સાથે સીધો ખેલ છે. પોલીસની આ કાર્યવાહીથી આવા તત્વોમાં ભય ફેલાશે તેવી આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. હવે જોવાનું એ રહેશે કે તપાસમાં વધુ કેટલા ખુલાસા થાય છે અને આરોગ્ય વિભાગ આવા બનાવો અટકાવવા માટે કેટલી અસરકારક કાર્યવાહી કરે છે.
