વિશ્વના અનેક દેશોમાં હાલ રાજકીય અસ્થિરતા, બેરોજગારી, આર્થિક મંદી અને શાસનવ્યવસ્થાથી અસંતોષને કારણે લોકો રસ્તા પર ઉતરી રહ્યાં છે.
તાજેતરમાં નેપાળમાં સર્જાયેલી રાજકીય ઉથલપાથલ બાદ હવે યુરોપના મહત્વના દેશ ફ્રાન્સમાં પણ રાજકીય સંકટ ઊભું થયું છે. ત્યાં રાષ્ટ્રપતિની નીતિઓ સામે વ્યાપક અસંતોષ ફાટી નીકળ્યો છે. હજારો નહીં પરંતુ લાખો લોકો એકસાથે રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા છે. સરકારે આંદોલનને નિયંત્રણમાં લેવા માટે 80 હજાર જેટલા પોલીસકર્મીઓને તૈનાત કર્યા છે, છતાં અનેક શહેરોમાં આગચંપી અને તોડફોડનાં બનાવો સામે આવ્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિ સામે જનતાનો ગુસ્સો
ફ્રાન્સમાં છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી સરકારની આર્થિક નીતિઓ, કડક કરવ્યવસ્થા, પેન્શન સુધારણા અને વધતા મોંઘવારીના મુદ્દાઓને કારણે પ્રજા અસંતોષમાં હતી. જનતા માને છે કે સરકારે સામાન્ય નાગરિકોના જીવન સાથે રમખાણ કર્યું છે. પેન્શન ઉંમરમાં વધારો, ઈંધણના ભાવમાં અતિશય વધારો અને નોકરીના અવસરોમાં ઘટાડો લોકોને ભારે પડ્યો છે. હવે આ અસંતોષ ચરમસીમાએ પહોંચ્યો છે અને સીધી રાષ્ટ્રપતિના રાજીનામાની માંગ ઉઠવા લાગી છે.
રાજધાની પેરિસમાં સૌથી મોટું પ્રદર્શન
પેરિસ, જે ફ્રાન્સની રાજધાની છે, ત્યાં એક લાખથી વધુ પ્રદર્શનકારીઓ એકઠા થયા હતા. એફિલ ટાવર અને શાંઝ એલિઝે એવન્યૂ જેવા પ્રખ્યાત વિસ્તારોમાં જનસાગર જોવા મળ્યો હતો. લોકો હાથમાં પ્લેકાર્ડ લઈને સરકાર વિરૂદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કરતા જોવા મળ્યા. અનેક સ્થળોએ પોલીસ અને પ્રદર્શનકારીઓ વચ્ચે અથડામણ સર્જાઈ હતી.
આગચંપી અને તોડફોડના બનાવો
ફ્રાન્સના અનેક શહેરોમાં પ્રદર્શન હિંસક વળાંક લેતા પરિસ્થિતિ ગંભીર બની ગઈ હતી. અનેક વાહનોને આગ ચાંપી દેવામાં આવ્યા, દુકાનોમાં તોડફોડ થઈ અને જાહેર મિલકતોને નુકસાન પહોંચાડવામાં આવ્યું. આગચંપીના દૃશ્યો સમગ્ર વિશ્વમાં ચર્ચાનો વિષય બન્યા છે. પોલીસ દ્વારા આંસુગેસના સેલ છોડવામાં આવ્યા અને અનેક પ્રદર્શનકારીઓને અટકાયત કરવામાં આવી.
80 હજાર પોલીસકર્મીઓની તૈનાતી છતાં પરિસ્થિતિ કાબુ બહાર
સરકાર દ્વારા એક જ દિવસે 80 હજારથી વધુ પોલીસકર્મીઓને રાષ્ટ્રીય સ્તરે તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. છતાં પણ પ્રદર્શનનું પ્રમાણ એટલું વિશાળ હતું કે પોલીસને પરિસ્થિતિ કાબુમાં રાખવામાં મુશ્કેલી પડી રહી હતી. પોલીસના દળોએ અનેક જગ્યાએ પાણીની બેડીઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો, પરંતુ આંદોલનકારીઓ પણ અત્યંત આગ્રહપૂર્વક રાજીનામાની માંગ પર અડગ રહ્યા.
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ચિંતા
યુરોપના સૌથી મજબૂત દેશોમાંનો એક ગણાતા ફ્રાન્સમાં રાજકીય અસ્થિરતા ઊભી થતા યુરોપિયન યુનિયન સહિત વિશ્વના અન્ય દેશોમાં પણ ચિંતા ફેલાઈ છે. ફ્રાન્સ યુરોપની અર્થવ્યવસ્થા અને રાજકીય સંતુલન માટે અગત્યનું છે. જો આંદોલન લાંબો સમય ચાલે તો તે સમગ્ર યુરોપ માટે આર્થિક મંદીનું કારણ બની શકે છે.
વિરોધ પક્ષની ભૂમિકા
ફ્રાન્સની રાજકીય પાર્ટીઓમાં વિરોધ પક્ષોએ આંદોલનને વધારાનું બળ આપ્યું છે. તેઓ માને છે કે રાષ્ટ્રપતિએ પોતાની નીતિઓ બદલી નાંખવી જોઈએ અથવા તરત રાજીનામું આપવું જોઈએ. વિરોધ પક્ષે પ્રજાના સમર્થન સાથે સંસદમાં પણ સરકાર વિરુદ્ધ કઠોર વલણ અપનાવ્યું છે.
સામાન્ય નાગરિકોની વેદના
રસ્તા પર ઉતરેલા પ્રદર્શનકારીઓમાં યુવાઓ, વિદ્યાર્થીઓ, મહિલા સંગઠનો, મજૂર સંઘો અને નિવૃત્ત વયના લોકોનો પણ સમાવેશ થાય છે. એક નિવૃત્ત નાગરિકે જણાવ્યું કે, “પેન્શન ઉંમરમાં વધારાથી અમારું ભવિષ્ય અંધકારમય બન્યું છે. અમારે હવે વધુ વર્ષો સુધી કામ કરવું પડશે, જ્યારે આરોગ્ય પણ સાથ નથી આપતું.” એક વિદ્યાર્થીએ કહ્યું કે, “નોકરીના અવસરોમાં ઘટાડો થયો છે, અમે ભણીએ છીએ પણ ભવિષ્ય માટે કોઈ સુરક્ષા નથી.”
સરકારનો કઠોર વલણ
સરકાર તરફથી હજુ સુધી રાજીનામાની કોઈ તૈયારી દેખાતી નથી. રાષ્ટ્રપતિએ પોતાની નીતિઓને યોગ્ય ગણાવી છે અને કહ્યું છે કે દેશને આર્થિક સુધારણા માટે આ કડક નિર્ણયો લેવાના જ પડશે. પરંતુ જનતા આ દલીલોને સ્વીકારવા તૈયાર નથી. આ કારણે ટકરાવ વધુ ગંભીર બનતો જાય છે.
વિશ્લેષકોની દ્રષ્ટિએ
વિશ્વના રાજકીય વિશ્લેષકો માને છે કે ફ્રાન્સની હાલની પરિસ્થિતિ માત્ર એક આંદોલન નથી, પરંતુ લાંબા ગાળાની રાજકીય અસ્થિરતાનું સૂચક છે. જો સરકાર નીતિઓમાં ફેરફાર નહીં કરે તો આંદોલન વધુ વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કરી શકે છે. કેટલાક વિશ્લેષકો માને છે કે આંદોલન 1968ના ફ્રાન્સમાં થયેલા ઐતિહાસિક વિદ્યાર્થી આંદોલન જેવી સ્થિતિ પેદા કરી શકે છે.
ફ્રાન્સના પ્રદર્શન અને વિશ્વ પર અસર
ફ્રાન્સમાં ચાલી રહેલા આંદોલનોનો પ્રભાવ માત્ર સ્થાનિક સ્તરે નહીં પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ જોવા મળે છે. પર્યટન ઉદ્યોગ પર ભારે અસર પડી રહી છે. હજારો વિદેશી પ્રવાસીઓએ તેમની યાત્રા રદ કરી દીધી છે. એરપોર્ટ્સ પર ફ્લાઇટ્સ રદ્દ થવાના કિસ્સા વધ્યા છે. વેપાર-વ્યવસાય પર નકારાત્મક અસર પડી રહી છે.
આગલા દિવસો નિર્ણાયક
હાલની પરિસ્થિતિમાં સરકાર પર ભારે દબાણ છે. જો સરકાર થોડો પણ વળગી રહેવાનો પ્રયાસ કરશે તો પરિસ્થિતિ વધુ વિસ્ફોટક બની શકે છે. બીજી બાજુ જો રાષ્ટ્રપતિ રાજીનામું આપે તો દેશ ફરી એકવાર રાજકીય અનિશ્ચિતતાના કાંઠે ધકેલાઈ જશે. એટલે આગામી દિવસો ફ્રાન્સ માટે ખૂબ જ નિર્ણાયક સાબિત થશે.
નિષ્કર્ષ
ફ્રાન્સમાં હાલ સર્જાયેલી પરિસ્થિતિ માત્ર એક દેશની આંતરિક સમસ્યા નથી, પરંતુ એ વિશ્વ રાજકારણ અને અર્થતંત્ર માટે પણ ચિંતાનો વિષય છે. લાખો લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા છે, રાજીનામાની માંગ ઉઠાવી રહ્યા છે અને સરકાર અડગ છે. 80 હજાર પોલીસકર્મીઓની તૈનાતી છતાં પરિસ્થિતિ કાબુ બહાર છે. નેપાળ બાદ ફ્રાન્સમાં પણ આવી અરાજકતા સર્જાતા વિશ્વને સ્પષ્ટ સંદેશ મળી રહ્યો છે કે લોકશાહીનો આધાર જનમત છે અને તેને અવગણવામાં આવશે તો લોકો રસ્તા પર ઉતરીને પોતાની શક્તિ બતાવશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
