ભારત દેશની સંસ્કૃતિ, પરંપરા અને ઇતિહાસ હજારો વર્ષ જૂનો છે. અહીંનું દરેક તીર્થ, ગામ કે નગર માત્ર વસવાટનું સ્થાન નથી, પરંતુ તે ધર્મ, સાધના અને આધ્યાત્મિક ઊર્જાનું પ્રતિબિંબ છે. દ્વારકા, જે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની નાગરી તરીકે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે, ત્યાંથી અતિ નજીક આવેલું બેટ દ્વારકા એ એવું જ એક સ્થળ છે જ્યાં હજારો વર્ષોથી સાધુ-સંતો, યાત્રિકો અને તપસ્વીઓની પવિત્ર પગલીઓ પડતી આવી છે.
બેટ દ્વારકાને આજે દુનિયા એક તીર્થસ્થળ તરીકે ઓળખે છે, પરંતુ આ ભૂમિનું પ્રાચીન નામ “રમણદ્વિપ” હતું. લોકોના મંતવ્ય અનુસાર દરિયા કિનારે શંખો મળવાના કારણે તેને પછી “શંખોદ્વાર” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવ્યું, અને છેલ્લે લોકપ્રચલિત નામ બેટ દ્વારકા બન્યું. પરંતુ ગામના વડીલો, સંસ્કૃતિપ્રેમી નાગરિકો અને ગ્રામજનો આજે એક સૂરમાં માંગ કરી રહ્યા છે કે – ગામનું નામ તેની પૌરાણિક ઓળખ સાથે જોડાઈને ફરીથી “રમણદ્વિપ” રાખવામાં આવે.
બેટ દ્વારકાના પૌરાણિક નામો
બેટ દ્વારકાનું ઇતિહાસ નામોની યાત્રા સાથે સંકળાયેલું છે.
-
રમણદ્વિપ –
મહાભારત અને અન્ય ગ્રંથોમાં જે નામનો ઉલ્લેખ મળે છે તે આ પ્રાચીન નામ છે. અહીં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે કાળીયા નાગને યમુના નદીમાંથી બહાર જવા કહ્યું ત્યારે કાળીયા નાગે પૂછ્યું કે – બહાર જાઉં તો ગરુડજી મને મારી નાખશે. ત્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું કે તું રમણદ્વિપ પર વસવાટ કરજે અને જ્યારે ગરુડજી તને જોવા આવે ત્યારે મારા પગના નિશાન બતાવજે, એટલે તને કોઈ નુકસાન નહીં કરે. આ રીતે ગ્રંથોમાંથી સ્પષ્ટ થાય છે કે આ ભૂમિનું પહેલું નામ રમણદ્વિપ હતું. -
શંખોદ્વાર –
દરિયાકાંઠે મોટી સંખ્યામાં મળતા શંખોના કારણે આ નામ પ્રચલિત થયું. લોકકથાઓ અનુસાર અહીં ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે શંખાસુર રાક્ષસનો વધ પણ કર્યો હતો. આજેય અહીં “શંખતળાવ” નામનું ધાર્મિક તળાવ આવેલું છે, જે હજારો યાત્રિકો માટે શ્રદ્ધાનો કેન્દ્ર છે. -
બેટ દ્વારકા –
“બેટ” શબ્દનો અર્થ થાય છે – ચારે બાજુ પાણીથી ઘેરાયેલો દ્વીપ. કારણ કે આ ભૂમિ સમુદ્રથી ઘેરાયેલી છે, તેથી તેને સરળ શબ્દોમાં “બેટ” કહેવામાં આવતું, અને દ્વારકા નજીક હોવાથી લોકપ્રચલનમાં તેનું નામ બેટ દ્વારકા થઈ ગયું.
મહાભારતમાંથી ઉલ્લેખ
મહાભારતના શ્લોકોમાં સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ છે :
“નાગાલયં રમણકં કσματα્ત્ત્યાજ કાલિયઃ।
કૃતં કિं વા સુપર્ણસ્ય તેનૈકેનાસમઞ્જસમ્ ॥”
આ શ્લોક દર્શાવે છે કે રમણદ્વિપ માત્ર લોકવાહિકા નહીં પરંતુ ધાર્મિક ગ્રંથોમાંથી પુરાવા સાથેનું નામ છે.
ધાર્મિક અને આધ્યાત્મિક મહત્વ
-
બેટ દ્વારકા એ સ્થળ છે જ્યાં સાધુ-સંતોએ અનાદિકાળથી સાધના કરી છે.
-
અહીં આવેલા મંદિરો માત્ર સ્થાપત્યના ઉદાહરણ નથી પરંતુ આ ભૂમિની પ્રાચીન સંસ્કૃતિ અને આસ્થા પ્રતીક છે.
-
શંખતળાવ, શંખોદ્વાર, દરિયાકાંઠે મળતા પવિત્ર શંખો – આ બધું સ્થળની અનોખી ઓળખ છે.
-
યાત્રિકો અને પર્યટકો માટે અહીંનું પ્રવાસન માત્ર દર્શન પૂરતું નથી, પરંતુ શ્રદ્ધા, ભક્તિ અને આધ્યાત્મિક ઊર્જાનો અનુભવ કરાવનારું છે.
લોકોની માંગ : પૌરાણિક નામ પાછું અપાવવું
ગામના વડીલો, સંસ્કૃતિપ્રેમીઓ અને સામાન્ય ગ્રામજનો સૌએ મળીને નક્કી કર્યું છે કે –
-
બેટ દ્વારકાનું પ્રાચીન નામ રમણદ્વિપ ફરીથી સત્તાવાર રીતે જાહેર કરાવવું જોઈએ.
-
આ નામ માત્ર ઇતિહાસને સાચવતું નથી, પરંતુ આજની પેઢીને પણ તેની સાંસ્કૃતિક મૂળ સાથે જોડે છે.
-
નામ બદલવાથી ગામનું ધાર્મિક અને પર્યટન મૂલ્ય પણ વધશે.
આગ્રહ પત્ર – વડાપ્રધાનથી લઇને ધારાસભ્ય સુધી
ગ્રામજનો દ્વારા આ માંગને લઈને દેશના ટોચના નેતાઓને વિનંતી કરવામાં આવી રહી છે :
-
પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી
-
ગૃહમંત્રી શ્રી અમિત શાહ
-
સાંસદ બેનશ્રી પૂનમબેન માડમ
-
ગુજરાત રાજ્યના મુખ્યમંત્રી શ્રી ભૂપેન્દ્ર પટેલ
-
ગ્રહ રાજ્ય મંત્રી શ્રી હર્ષ સાંઘવી
-
પ્રવાસન મંત્રી શ્રી મુળુભાઇ બેરા
-
ધારાસભ્ય શ્રી પાબુભા માનેક
લોકોનો વિશ્વાસ છે કે જેમ ઉત્તરપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શ્રી યોગી આદિત્યનાથજીએ અનેક જિલ્લાઓ અને ગામોના નામો ફરીથી તેમના પૌરાણિક સ્વરૂપમાં આપ્યા છે, તેમ ગુજરાત સરકાર અને ભારત સરકાર પણ આ માંગને વહેલી તકે સ્વીકારશે.
કેમ જરૂરી છે નામ પરિવર્તન?
-
સાંસ્કૃતિક વારસાનું સંરક્ષણ – પ્રાચીન નામ ભૂલાઈ ગયું છે, તેને ફરી જીવંત કરવું એ અમારી સંસ્કૃતિ પ્રત્યેની જવાબદારી છે.
-
ધાર્મિક ઓળખ – “રમણદ્વિપ” નામ સીધો ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ અને મહાભારત સાથે જોડાય છે.
-
પર્યટન વિકાસ – પૌરાણિક નામથી ગામની ઓળખ વધુ વિશાળ સ્તરે થશે, જે યાત્રિકોને આકર્ષશે.
-
સ્થાનિક ગૌરવ – ગામના લોકો માટે તેમની ધરતીનું પ્રાચીન નામ ગૌરવ અને ઓળખનું પ્રતીક છે.
પર્યટન પર પડનાર પ્રભાવ
જો બેટ દ્વારકાનું નામ ફરીથી રમણદ્વિપ રાખવામાં આવશે તો –
-
રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય યાત્રિકો અહીં વધુ સંખ્યામાં આવશે.
-
ધાર્મિક પર્યટન સાથે સાથે સાંસ્કૃતિક પર્યટનને પણ પ્રોત્સાહન મળશે.
-
સ્થાનિક લોકો માટે રોજગારની નવી તકો ઊભી થશે.
-
ગામ અને જિલ્લાની આર્થિક સમૃદ્ધિમાં વધારો થશે.
ગ્રામજનોની લાગણી
“આટલી પવિત્ર ધરતીનું નામ વર્ષોથી લોકપ્રચલનમાં બદલાઈ ગયું છે, પરંતુ હવે અમે ઈચ્છીએ છીએ કે અમારા ગામને તેનું સાચું પૌરાણિક નામ રમણદ્વિપ પાછું અપાય. આ નામ માત્ર એક શબ્દ નથી, પરંતુ અમારી સંસ્કૃતિ, શ્રદ્ધા અને ભક્તિનો આધાર છે.”
ગામના વડીલો અને નાગરિકો એવી આશા વ્યક્ત કરે છે કે રાજ્ય અને કેન્દ્ર સરકાર તેમની આ ભાવનાને સમજશે અને વહેલી તકે આ નિર્ણય લેશે.
ઉપસંહાર
બેટ દ્વારકા – કે જેને આજે દુનિયા એક તીર્થસ્થળ તરીકે ઓળખે છે – તેનું મૂળ નામ રમણદ્વિપ છે. આ નામ મહાભારતના શ્લોકોમાંથી પુરવાર થાય છે, લોકકથાઓ અને ધાર્મિક માન્યતાઓમાં જીવંત છે, અને સ્થાનિક ગ્રામજનોના હૃદયમાં વસેલું છે.
આજની પેઢીની ફરજ છે કે તે પોતાના પૌરાણિક વારસાને સાચવે. ગામના લોકોની આ માંગ માત્ર એક નામ બદલવાની નથી, પરંતુ સાંસ્કૃતિક પુનર્જાગરણની માંગ છે.
ગુજરાતના સાંસ્કૃતિક વારસાને જીવંત રાખવા માટે અને ભારતને આધ્યાત્મિકતા તથા સંસ્કૃતિનું વૈશ્વિક કેન્દ્ર બનાવવા માટે – બેટ દ્વારકાનું પૌરાણિક નામ રમણદ્વિપ પુનઃ સ્થાપિત કરવું એ ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક રીતે અનિવાર્ય છે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
