૭થી વધુ વાહનો જળઝળ, હાઈવે પર કલાકો સુધી ટ્રાફિક જામ – જાનહાનિની ગાઢ આશંકા
ગુજરાતના કચ્છ જિલ્લામાં આવેલી ભચાઉ પાસે શનિવારે બપોરે એક ભયાનક અકસ્માત સર્જાતાં સમગ્ર વિસ્તારમાં અફડાતફડી મચી ગઈ. LPG ગેસથી ભરાયેલા મોટા ટેન્કરમાં અચાનક જોરદાર વિસ્ફોટ થતા આગનો ભીષણ ગોળો આકાશમાં ફાટી નીકળ્યો. ઘટનાની તીવ્રતા એટલી વધારે હતી કે આસપાસ ઉભેલા ૭થી વધુ વાહનો ટોળે વળીને આગની ચપેટમાં આવી ગયા. હાઈવે પર મુસાફરી કરતા લોકો ગભરાઈ ગયા અને કેટલાક મિનિટોમાં જ નેશનલ હાઈવે-૦૮ પર લાંબો ટ્રાફિક જામ સર્જાઈ ગયો. આ દુર્ઘટનામાં જાનહાનિના પ્રબળ આશંકા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે, જોકે અધિકૃત પુષ્ટિ માટે રાહ જોવાઈ રહી છે.
વિસ્ફોટ એટલો જોરદાર કે કિલોમીટરો સુધી સંભળાયો અવાજ
પ્રાથમિક માહિતી મુજબ, LPG ભરેલો ટેન્કર મુંદ્રાથી ભચાઉ તરફ જતો હતો ત્યારે અચાનક જ તેમાં લીકેજ થવા લાગ્યું. રસ્તા પરથી પસાર થતા લોકોને પહેલા ગેસની તીવ્ર ગંધ આવતાં શંકા તો થઈ, પરંતુ થોડા જ પળોમાં અચાનક જોરદાર ધડાકો થયો. વિસ્ફોટ એટલો તીવ્ર હતો કે ૧-૨ કિલોમીટર દૂર સુધી ધડાકાનાં કંપન અનુભવાયા હતાં. નજીકની દુકાનોમાં રાખેલા કાચનાં શો-કેસ પણ ધ્રૂજી ઉઠ્યાં હોવાનું લોકોએ જણાવ્યું.
વિસ્ફોટ પછી ટેન્કર સળગી ઊઠ્યું અને દહાડતા અગ્નિકુંડમાં ફેરવાઈ ગયું. LPG જેવી અત્યંત જ્વલનશીલ ગેસ સિન્ઝ થઈને ભઠ્ઠી જેવા ધગધગતા જ્વાલાની ઊંચી લપસાટો આકાશ સુધી પહોંચી હતી. સ્થાનિકોએ વર્ણવ્યું કે જ્વાળાઓ એટલી ઉંચી દેખાતી હતી કે જાણે હાઈવે પર આગનો પર્વત ઊભો થઈ ગયો હોય.
૭થી વધુ વાહનો આગમાં ઘેરાયા – કારો, બાઈક, ટ્રક બધું જ વેરવિખેર
ટેન્કરનો વિસ્ફોટ થતા સાથે જ તેની આજુબાજુ ઉભેલા નાના-મોટા વાહનો પણ સેકન્ડોમાં આગની ઝપેટમાં આવી ગયા. કાર, બાઈક, ઑટો અને કેટલાક નાના ટ્રકসহ ૭થી વધુ વાહનો સંપૂર્ણ રીતે રાખમાં ફેરવાઈ ગયા.
ઘટનાસ્થળે હાજર ટ્રક ચાલકે જણાવ્યું કે ધડાકો થતાં જ હાઈવે પર હાહાકાર મચી ગયો. લોકો વાહનોમાંથી કૂદી ભાગવા લાગ્યા. ભારે ગભરાટને કારણે ભાગદોડમાં કેટલાક લોકો ઇજાગ્રસ્ત થયા હોવાની શંકા છે. હાલ તેમનો આંક સચોટ નથી, પરંતુ સ્થળની ભયાનકતાને જોતા જાનહાનિની શક્યતા નકારી શકાતી નથી.
ઘટનાસ્થળે ફાયર બ્રિગેડના ૧૫થી વધુ ટેન્ડર દોડી આવ્યા
વિસ્ફોટના સમાચાર મળતા જ ભચાઉ, ગાંધીધામ, આદિપુર અને મુંદ્રાની ફાયર બ્રિગેડ ટીમો તાત્કાલિક સ્થળે દોડી આવી હતી. LPGનો સંગ્રહ હોય તેથી આગને કાબૂ કરવો અત્યંત જોખમભર્યો હતો. ફાયર કર્મચારીઓએ લગભગ ૨ કલાકના સતત ઓપરેશન બાદ આગને નિયંત્રણમાં લીધી હતી.
ફાયર અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે LPG ટેન્કર સાથેની આગને સંતાડવા માટે વિશેષ ફોમ ટેન્ડર્સ અને હાઈ-પ્રેશર વોટર ગન્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. હાઈવે પર આગ એટલી તીવ્ર હતી કે વધુ નજીક જવું શક્ય નહતું અને નિશ્ચિત અંતર જાળવીને કામગીરી કરવી પડી હતી.
નેશનલ હાઈવે-૦૮ સંપૂર્ણ રીતે ઠપ – બંને તરફ ૧૦ થી ૧૫ કિલોમીટર લાંબો ટ્રાફિક જામ
વિસ્ફોટ પછી હાઈવે સંપૂર્ણ રીતે બંધ કરી દેવામાં આવ્યો. બંને તરફ વાહનોની અનિયંત્રિત લાઈનો ઊભી થઈ ગઈ. મુસાફરોને કલાકો સુધી હાઈવે પર અટવાઈ રહેવું પડ્યું. પોલીસએ તાત્કાલિક ટ્રાફિક ડાઈવર્ઝન જાહેર કર્યું, પરંતુ ભારે વાહનોને હટાવવા સમય લાગી રહ્યો હતો.
ઘણા પ્રવાસીઓએ ગરમી અને ધૂળના કારણે ભારે તકલીફનો સામનો કરવો પડ્યો. કેટલાક પરિવારોએ સ્થળ પર નાના બાળકો સાથે મુશ્કેલીઓનો સામનો કર્યાની વાત કરી.
આસપાસના ગામોમાં પણ ફેલાઈ ગભરાટ – લોકોને ઘરેથી બહાર ન નીકળવાની અપીલ
વિસ્ફોટ એટલો મોટો હતો કે નજીકના ગામોમાં રહેવાસીઓમાં પણ ભયનું માહોલ ફેલાયો. અનેક લોકોએ માન્યું કે કદાચ કોઈ ભૂકંપનો કંપ આવ્યાના કારણે ધડાકો થયો. થોડા સમય સુધી લોકો ઘરનાં કાચનાં બારણાં સુધી બંધ રાખી દીધાં.
જિલ્લા તંત્ર દ્વારા આસપાસના લોકોને અપીલ કરવામાં આવી હતી કે હાઈવે વિસ્તારથી દૂર રહે અને અકસ્માત સ્થળે કોઈપણ રીતે ભેગાં ન થાય. LPGના કારણે ફરી સેકન્ડરી બ્લાસ્ટનો ભય હોવાથી સંપૂર્ણ એરિયા કોર્ડન કરી દેવામાં આવ્યો હતો.
જાનહાનિ અંગે તંત્ર મૌન – શોધખોળ કામગીરી ચાલુ
અત્યાર સુધી અધિકારીઓ દ્વારા કોઇ સત્તાવાર જાનહાનિનું નિવેદન આપવામાં આવ્યું નથી. પરંતુ જે રીતે ટેન્કરનો વિસ્ફોટ થયો અને જે રીતે વાહનો બળી ગયા એને જોતા ગંભીર જાનહાનિ થયાની આશંકા છે. કેટલીક વાહનોમાં મુસાફરો હતા કે નહીં તેની તપાસ ચાલી રહી છે.
ફાયર ટીમો બળી ગયેલી કારોના અવશેષોમાં શોધખોળ કરી રહી છે કે અંદર કોઈ ફસાયેલું વ્યકિત હતું કે નહીં. ફાયર અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે આગ સંપૂર્ણ ઠારીને ઠંડી થવા દેવી જરૂરી છે જેથી સચોટ તપાસ થઈ શકે.
પોલીસ દ્વારા અકસ્માતના કારણોની તપાસ શરૂ
પ્રાથમિક માહીતી મુજબ ટેન્કરમાં ગેસ લીકેજ થવાની સંભાવના સૌથી વધુ જણાય રહી છે. પરંતુ તે વાલ્વની ખામી હતી, ટ્રેલરના ટેકનિકલ ઈશ્યુ હતા કે બહારથી કોઈ આગ લાગી – તેની તપાસ અલગ-અલગ એંગલથી શરૂ થઈ ગઈ છે.
પોલીસે ટેન્કરના ડ્રાઈવર અને ક્લીનર અંગેની માહિતી એકત્ર કરી છે. જો આ લોકો અકસ્માત પહેલા જ કોઈ અનોખી ઘટના અંગે જાણતા હતા કે નહીં તે અંગે પણ પૂછપરછ થશે.
હાઈવે પર કરુણ દશા – બળી ગયેલી કારોના ઢગલા, કાળા ધુમાડાનો સામ્રાજ્ય
ઘટનાસ્થળે જોવી જાય તો પરિસ્થિતિ અત્યંત કરુણ દેખાતી હતી. સમગ્ર વિસ્તાર કાળા ધુમાડાથી છવાઈ ગયો હતો. આગની તીવ્રતા એવી હતી કે અનેક વાહનોની માત્ર લોખંડની ફ્રેમ જ બાકી રહી ગઈ.
રસ્તા પર પીગળેલા રબર, સળગેલી પોલીથિન, ધૂમાડા સાથેનું ગરમ હવાનાં વકરા કારણે આસપાસ ઊભા રહેવું મુશ્કેલ બની ગયું હતું. હાઈવેની બાજુના વૃક્ષો પણ અર્ધેક સળગી ચૂક્યા હતાં.
ડ્રાઈવરોએ જણાવ્યું કે જો વિસ્ફોટ થોડા સેકન્ડ બાદ થયો હોત તો કદાચ વધુ વાહનો તેની ચપેટમાં આવી જતા.
તંત્રનો રેસ્ક્યૂ અને સુરક્ષા ઓપરેશન હજુ ચાલુ
ઘટના બાદ જિલ્લા કલેક્ટર, SP સહિતના વહીવટી અધિકારીઓ સ્થળે પહોંચી ગયા હતા. સમગ્ર વિસ્તારને સુરક્ષિત કાર્ડન કરવામાં આવ્યો છે. ટેન્કરના અવશેષોને અલગ કરવા, ગેસનું લીકેજ સંપૂર્ણપણે બંધ થયું છે કે નહીં, નજીકના વિસ્તારમાં કોઈ ખતરનાક પરિસ્થિતિ બાકી છે કે નહીં – એ અંગે વિવિધ તંત્રોની ટીમો સ્થળે જ કામ કરી રહી છે.
NDRF અને SDRFને પણ એલર્ટ પર રાખવામાં આવ્યા છે. આવશ્યકતા પડે તો તેઓને પણ ઓપરેશનમાં જોડાશે.
સ્થાનિક લોકોની બહાદુરી – આગની વચ્ચે ફસાયેલા લોકોને બહાર ખેંચ્યા
ઘટનામાં સૌથી નોંધપાત્ર બાબત હતી સ્થાનિકોના રહેણાંકમાં રહેલી હિંમત અને માનવતા. વિસ્ફોટ પછી પણ ઘણા સ્થાનિક યુવાનો આગની નજીક જઈ ફસાયેલા લોકોને બહાર લાવવાનો પ્રયાસ કરતા જોવા મળ્યા હતા.
એક સ્થાનિક રહેવાસીએ જણાવ્યું:
“અમે વિસ્ફોટની દિશામાં દોડ્યા. બે બાઈકવાળા લોકો ગભરાઈને રોડના કિનારે પડી ગયા હતા, તેમને અમે બહાર કાઢ્યા. આગ ખુબ જ તીવ્ર હતી, પણ સમયસર મદદ કરી શક્યા એ માટે ભગવાનનો આભાર.”
LPG ટેન્કર સલામતી અંગે ફરી ચર્ચા – હાઈવે પર ગેસ ટેન્કર માટે આગલા ચેકપોસ્ટ જરૂરી?
આ ઘટનાએ LPG સહિતના અન્ય ગેસ ટેન્કર સુરક્ષા અંગે મોટું પ્રશ્નચિન્હ ઉભું કર્યું છે. દરરોજ સેકડો એવા ટેન્કર પસાર થાય છે, પરંતુ તેમની મેન્ટેનન્સ, વાલ્વ ક્લીયરન્સ, ટેન્કર પ્રેશર અને ડ્રાઈવર ટ્રેનિંગ પર પૂરતી દેખરેખ છે કે નહીં તેની ફરી ચર્ચા શરૂ થઈ છે.
વિશેષજ્ઞો માને છે કે LPG ટેન્કર માટે આગલા ચેકપોસ્ટ, સલામતી અનિવાર્ય ચકાસણી અને નિયમિત ઇન્સ્પેક્શનનો માપદંડ વધુ કડક કરવાની જરૂર છે.
અંતમાં: ભચાઉની ઘટનાએ ફરી રજૂ કરી સુરક્ષા અંગેની ચેતવણી
આ અકસ્માત માત્ર એક દુર્ઘટના નથી પરંતુ ભવિષ્ય માટે ચેતવણી છે કે હાઈવે પર ગેસ અને કેમિકલ વ્હિકલ્સ માટે વધુ કડક સુરક્ષા પ્રોટોકોલ અનિવાર્ય છે. લોકોમાં ભયની અસર તો છે જ, પણ સદભાગ્યે વધુ મોટું નુકસાન ટળ્યું એવું તંત્રનું માનવું છે.
ઘટનાની વિગતવાર તપાસ ચાલી રહી છે અને નજીકના કલાકોમાં વધુ માહિતી બહાર પડી શકે છે. હાલ તંત્ર લોકો ને અપીલ કરી રહ્યું છે કે તેઓ હાઈવે પર અનાવશ્યક ભીડ ન કરે અને સંપૂર્ણ કાબૂમાં સ્થિતિ આવે ત્યાં સુધી વિસ્તારથી દૂર રહે.
