ભારતીય શેરબજાર માટે વર્ષ 2025નો ઑક્ટોબર મહિનો એક ઐતિહાસિક અને સુવર્ણ પાનું સાબિત થયો છે. આ એક જ મહિનામાં કુલ 14 મોટી કંપનીઓએ પોતાની શરૂઆતની જાહેર ઓફર (IPO) મારફતે રોકાણકારો પાસેથી આશ્ચર્યજનક ₹46,000 કરોડ જેટલી રકમ ભેગી કરી છે. આ આંકડો અત્યાર સુધીના ભારતીય IPO ઇતિહાસમાં એક મહિનામાં ભેગી થયેલી સૌથી મોટી રકમ તરીકે નોંધાયો છે.
બજારમાં તાજગી લાવતી અને રોકાણકારોમાં નવો વિશ્વાસ જાગૃત કરતી આ IPO લહેરને કારણે ઑક્ટોબર મહિનો હવે નાણાકીય જગતમાં ‘ગોલ્ડન મंथ’ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યો છે.
🔹 તાતા કૅપિટલ અને LG ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઇન્ડિયા – અડધાથી વધુ રકમ ભેગી કરનાર દિગ્ગજો
આ 14 IPOમાં બે નામ એવા હતા જેમણે લગભગ અડધાથી વધુ રકમ એકત્ર કરી — તાતા કૅપિટલ લિમિટેડ અને LG ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઇન્ડિયા.
તાતા કૅપિટલના IPOને રોકાણકારોમાં અદભૂત પ્રતિસાદ મળ્યો અને કંપનીએ ₹15,512 કરોડ ભેગા કર્યા. બીજી બાજુ, દક્ષિણ કોરિયાની ટેક્નોલોજી દિગ્ગજ LG ઇલેક્ટ્રોનિક્સની ભારતીય શાખાએ ₹11,607 કરોડ ભેગા કરીને રોકાણકારોના વિશ્વાસને વધુ મજબૂત બનાવ્યો.
આ બે કંપનીઓએ મળીને કુલ ₹27,000 કરોડથી વધુનું ફંડ એકત્ર કર્યું, જે આ મહિનાના કુલ IPO ફંડનો લગભગ 58% ભાગ છે.
🔹 બાકી કંપનીઓની પણ મજબૂત હાજરી
તાતા અને LG સિવાય અનેક અન્ય કંપનીઓએ પણ ઑક્ટોબરમાં બજારમાં પ્રવેશ કર્યો હતો.
-
વીવર્ક ઇન્ડિયા,
-
કૅનેરા HSBC લાઇફ ઇન્શ્યોરન્સ,
-
રુબિકોન રિસર્ચ,
-
સિલ્વરલાઇન ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર,
-
બ્લૂસ્પાર્ક ડિજિટલ,
-
અને નેક્સ્ટજન ટેક લેબ્સ જેવી કંપનીઓએ રોકાણકારોનો વિશ્વાસ જીત્યો.
વીવર્ક ઇન્ડિયાનો IPO ખાસ કરીને યુવા રોકાણકારોમાં લોકપ્રિય રહ્યો. કંપનીએ કો-વર્કિંગ સ્પેસના મોડેલને આધારે નવો ઈકોસિસ્ટમ ઊભો કરવાનો દાવો કર્યો હતો અને રોકાણકારોએ તેમાં ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો.
🔹 રોકાણકારોમાં ઉત્સાહ અને વિશ્વાસનો ઉમળકો
IPOમાં થયેલા આ રેકોર્ડ બ્રેકિંગ સબ્સ્ક્રિપ્શન્સે બતાવ્યું છે કે ભારતીય રોકાણકારો હવે વધુ આત્મવિશ્વાસ સાથે ઈક્વિટી માર્કેટ તરફ વળી રહ્યા છે.
બ્રોકરેજ ફર્મો અને નાણાકીય વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે સરકારની સ્થિર નીતિઓ, નાણાકીય શિસ્ત અને ઉદ્યોગજગતમાં વધતા ડિજિટલ ટ્રાન્સફોર્મેશનને કારણે રોકાણકારો IPOમાં ભારે રસ લઈ રહ્યા છે.
વિશ્લેષક હેમંત મહેતા કહે છે —
“IPO માર્કેટમાં આ વખતે જે ઉછાળો જોવા મળ્યો તે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાની મજબૂતી અને રોકાણકારોના વિશ્વાસની નિશાની છે. અગાઉ IPO માત્ર મોટી મેટ્રો શહેરોમાં લોકપ્રિય હતા, હવે નાના શહેરોના રોકાણકારો પણ મોટી સંખ્યામાં જોડાઈ રહ્યા છે.”
🔹 2025માં અત્યાર સુધીના કુલ IPO અને રકમનો આંકડો
અત્યાર સુધી 2025માં કુલ 89 IPO બજારમાં આવ્યા છે.
આ બધી કંપનીઓએ મળીને ₹1.38 લાખ કરોડ જેટલી રકમ ભેગી કરી છે.
હજુ નવેમ્બર અને ડિસેમ્બર મહિનામાં કેટલીક મોટી કંપનીઓ IPO લાવવા તૈયાર છે. જો તે પણ સફળ થાય, તો 2025 વર્ષમાં કુલ IPO ફંડ રકમ ₹1.60 લાખ કરોડનો રેકોર્ડ તોડવાનો પૂરો ચાન્સ છે — જે 2024માં થયેલી કુલ IPO રકમ હતી.
🔹 બજારના નિષ્ણાતોનો અભિપ્રાય
બજાર નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ IPO બૂમ માત્ર એક વર્ષનો ટ્રેન્ડ નથી, પણ ભારતની વધતી આર્થિક સ્થિરતા અને આંતરરાષ્ટ્રીય રોકાણકારોના વિશ્વાસનું પ્રતિબિંબ છે.
ICICI ડિરેક્ટના એનાલિસ્ટ નિકુનજ દોશી કહે છે —
“ભારત હવે વૈશ્વિક રોકાણનું કેન્દ્ર બની રહ્યું છે. IPOના માધ્યમથી કંપનીઓ ફક્ત મૂડી જ એકત્ર નથી કરતી, પરંતુ પારદર્શિતા અને જવાબદારીની દિશામાં પણ આગળ વધી રહી છે.”
તે ઉપરાંત, આ IPO લિસ્ટિંગ પછી શેરના ભાવમાં થયેલા ઉછાળાએ રોકાણકારોને મોટો નફો આપ્યો છે. કેટલીક કંપનીઓ તો લિસ્ટિંગના પ્રથમ દિવસે જ 80% સુધી પ્રીમિયમ પર ટ્રેડ થઈ હતી.
🔹 ટેકનોલોજી, ફાઇનાન્સ અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સેક્ટર આગળ
આ વર્ષના મોટાભાગના IPO ફાઇનાન્સિયલ સર્વિસિસ, ટેકનોલોજી, અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ક્ષેત્રના રહ્યા છે.
ટેક કંપનીઓ માટે રોકાણકારોમાં ખાસ ઉત્સાહ જોવા મળ્યો છે કારણ કે આ ક્ષેત્રમાં ઝડપી વૃદ્ધિની સંભાવના છે.
ફાઇનાન્સ સેક્ટર, ખાસ કરીને NBFC અને ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીઓના IPOએ પણ મજબૂત પ્રતિસાદ મેળવ્યો છે.
🔹 સરકારની નીતિઓનો IPO માર્કેટ પર પ્રભાવ
સરકાર દ્વારા લાવવામાં આવેલા કેટલાક સુધારા IPO માર્કેટ માટે ખૂબ ફાયદાકારક સાબિત થયા છે.
-
SEBIના નિયમોમાં સરળતા,
-
ડિજિટલ એપ્લિકેશન પ્રક્રિયાની શરૂઆત,
-
અને નાના રોકાણકારો માટે પારદર્શક સિસ્ટમ
આ બધા કારણોસર IPO પ્રક્રિયા વધુ વિશ્વસનીય અને ઝડપી બની છે.
વિશેષ કરીને UPI આધારિત એપ્લિકેશન સિસ્ટમને કારણે નાના રોકાણકારો માટે IPOમાં ભાગ લેવું વધુ સરળ બન્યું છે.
🔹 વિદેશી રોકાણકારોનો વધતો રસ
ભારતની સ્થિર વૃદ્ધિ અને યુવા વસ્તી વિદેશી રોકાણકારોને પણ આકર્ષી રહી છે.
ફોરેન ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફંડ્સ (FII) અને પ્રાઇવેટ ઇક્વિટી ફંડ્સ ભારતીય IPOમાં સતત ભાગ લઈ રહ્યા છે.
તેમનું માનવું છે કે આગામી દાયકા દરમિયાન ભારત એશિયાના સૌથી મોટાં IPO હબ તરીકે ઊભરશે.
🔹 રોકાણકારો માટે ચેતવણી અને તક
જ્યાં IPO બજારમાં ઉત્સાહ છે, ત્યાં નિષ્ણાતો રોકાણકારોને ચેતવણી આપે છે કે દરેક IPO સમાન નફાકારક નથી હોતાં.
બજારમાં ઉતાર-ચઢાવને ધ્યાનમાં રાખીને લિસ્ટિંગ પછીની સ્થિતિનું વિશ્લેષણ કરવું જરૂરી છે.
રોકાણ સલાહકાર હર્ષ પટેલ કહે છે —
“IPO હંમેશા શાનદાર રિટર્ન આપે એવું નથી. રોકાણ કરતા પહેલા કંપનીનો બિઝનેસ મોડેલ, નાણાકીય સ્થિતિ અને ફ્યુચર ગ્રોથ પોટેન્શિયલ ચકાસવો અનિવાર્ય છે.”
🔹 નિષ્કર્ષ : ભારત IPO માટે વૈશ્વિક શક્તિ બનવા તરફ
ઓક્ટોબર મહિનાનો આ રેકોર્ડ માત્ર આંકડાનો ખેલ નથી, પરંતુ ભારતના નાણાકીય ઇતિહાસમાં એક મોટું માઇલસ્ટોન છે.
તાતા કૅપિટલ અને LG ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઇન્ડિયાની સફળતા સાથે સાથે અનેક મધ્યમ સ્તરની કંપનીઓએ પણ રોકાણકારોના વિશ્વાસને બળ આપ્યું છે.
જો આ IPO લહેર આવનારા મહિનાઓમાં પણ ચાલુ રહેશે, તો ભારત ખરેખર વિશ્વના સૌથી મોટાં IPO માર્કેટમાં સ્થાન મેળવશે.
📊 અંતિમ ગણતરી:
-
IPOની સંખ્યા (ઓક્ટોબર): 14
-
કુલ ભેગી રકમ: ₹46,000 કરોડ
-
મુખ્ય IPO: તાતા કૅપિટલ (₹15,512 કરોડ) અને LG ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ઇન્ડિયા (₹11,607 કરોડ)
-
વર્ષ 2025 સુધીનો કુલ IPO ફંડ: ₹1.38 લાખ કરોડ
-
લક્ષ્ય: ₹1.60 લાખ કરોડનો રેકોર્ડ તોડવાનો
📜 અંતિમ શબ્દો:
ભારતીય IPO બજારનો ઑક્ટોબર મહિનો એ સાબિત કરે છે કે ભારત હવે વૈશ્વિક રોકાણના નકશા પર તેજસ્વી તારાની જેમ ઝળકતું દેશ બની ગયું છે. રોકાણકારો માટે આ માત્ર નફાનો સીઝન નથી, પરંતુ વિશ્વાસ અને વૃદ્ધિની નવી શરૂઆત છે.
