હવે માત્ર બોડી-વૉર્ન કેમેરાથી સજ્જ પોલીસ જ ચલાન ઈશ્યુ કરી શકશે; CM દેવેન્દ્ર ફડણવીસે નવી પૉલિસીની જાહેરાત કરી
મહારાષ્ટ્રમાં ટ્રાફિક વ્યવસ્થામાં એક મોટો અને ઐતિહાસિક ફેરફાર લાવવામાં આવી રહ્યો છે. ખાસ કરીને ઈ-ચલાન અને ટ્રાફિક પોલીસની કામગીરીને પારદર્શક બનાવવા રાજ્ય સરકાર હવે બોડી-વૉર્ન કેમેરા (BWC) ફરજિયાત કરી રહી છે. વિધાન પરિષદમાં ચર્ચા દરમિયાન મુખ્ય પ્રધાન દેવેન્દ્ર ફડણવીસે સ્પષ્ટ કર્યું કે આગામી ત્રણ મહિનામાં નવી પૉલિસી અમલી બનાવવામાં આવશે અને ત્યાર બાદ માત્ર BWCથી સજ્જ ટ્રાફિક પોલીસ જ કોઈ વાહનચાલક સામે ચાલાન ઈશ્યુ કરી શકશે.
ટ્રાફિક સિસ્ટમમાં પારદર્શિતા લાવવા “બોડી-વૉર્ન કેમેરા” ફરજિયાત
ગઈકાલે વિધાન પરિષદમાં એક મહત્વપૂર્ણ ચર્ચા દરમિયાન ફડણવીસે જણાવ્યું કે ટ્રાફિક પોલીસે અનેક વખત પ્રાઇવેટ મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ કરીને ઈ-ચલાન ઇશ્યુ કરતી ફરિયાદો આવે છે. આ મુદ્દે વિવાદ વધતા સરકારે નક્કી કર્યું:
“હવે દરેક ટ્રાફિક પોલીસને BWC આપવામાં આવશે અને તે પહેરેલા વગર કોઈને ચલાન કરવાની મંજૂરી નહીં હોય.”
આ પગલું નીચેના બે મહત્વપૂર્ણ ઉદ્દેશો સાથે લેવામાં આવ્યું છે:
-
પારદર્શિતા અને ભ્રષ્ટાચાર રોકવો
-
નિયમોનું યોગ્ય અમલીકરણ, જેથી પોલીસ અને નાગરિક વચ્ચેના વિવાદ ઓછા થાય
પ્રાઇવેટ ફોનથી ચલાનની ફરિયાદો — MLCઓનો તીવ્ર વાંધો
વિધાન પરિષદમાં અનેક MLCએ ગંભીર મુદ્દો ઉઠાવ્યો કે:
-
ઘણા ટ્રાફિક પોલીસકર્મીઓ પોતાનો ખાનગી મોબાઇલ ઉપયોગ કરીને ઈ-ચલાન કરે છે
-
તેમાં ઘણીવાર ભૂલો થાય છે
-
જાહેરમાં શંકા ઊભી થાય છે કે દંડ સાચો લેવામાં આવી રહ્યો છે કે નહિ
-
evidence ના અભાવે નાગરિકો આક્ષેપ કરી શકતા નથી
આ ફરિયાદોને ગંભીરતાથી લઈને રાજ્ય સરકારે કાર્યવાહી કરવાની જરૂરિયાત સ્વીકારી.
ચીફ મિનિસ્ટર ફડણવીસે આપ્યું સ્પષ્ટ નિવેદન
ફડણવીસે કહ્યું:
“ટ્રાફિક પોલીસનું વર્તન અને કામકાજ પારદર્શક હોવું જોઈએ. બોડી-વૉર્ન કેમેરા સાથેની સિસ્ટમ સૌથી અસરકારક છે. આ કેમેરા ફરજિયાત પહેરેલા પોલીસ જ ભારતના કોઈપણ શહેરમાં ચાલાન ઇશ્યુ કરી શકશે.”
તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું કે ટ્રાફિક પોલીસને BWC તબક્કાવાર આપવામાં આવશે અને શરૂઆત મહારાષ્ટ્રના મુખ્ય શહેરો જેમ કે મુંબઈ, પુણે, નાગપુર, નાશિક, અને ઠાણે માંથી થશે.
ચલાનના દંડની વસૂલાત માટે નવી સિસ્ટમ — 6 મહિનાની અંદર દંડ વસૂલાશે
ચીફ મિનિસ્ટરે બીજા મહત્વપૂર્ણ મુદ્દા પર પણ ધ્યાન દોર્યું. તેમણે જણાવ્યું:
“ચલાન ઇશ્યુ થયા બાદ 6 મહિનાની અંદર દંડ વસૂલવા માટે એક centralized system તૈયાર કરવામાં આવી રહી છે.”
આ સિસ્ટમથી નીચેની સમસ્યાઓ ઉકેલાશે:
-
વર્ષો સુધી બાકી રહેલા ચાલાનો હિસાબ
-
એક જ વાહનપર અનેક ચલાન હોવા છતાં કોઈ કાર્યવાહી ન થવી
-
નિયમિત ટ્રાફિક રેકોર્ડ એકત્રિત ન થવો
-
રોડ અકસ્માતોમાં处罚 કાર્યક્રમોને મદદ
નવી સિસ્ટમ હેઠળ:
-
સમયમર્યાદામાં દંડ ન ભરવામાં આવે તો
-
વાહનદારોને રિમાઇન્ડર
-
વધુ સમય બાદ કાનૂની કાર્યવાહી
-
વાહન રિન્યુઅલ દરમ્યાન outstanding dues linked હશે
આથી અનુશાસન વધશે અને લોકો નિયમોનું પાલન કરે તે સુનિશ્ચિત થશે.
BWC કેમેરાનું મહત્વ — નાગરિક અને પોલીસ બંનેની સુરક્ષા
સરકાર દ્વારા BWC ફરજિયાત કરવા પાછળના મુખ્ય ફાયદા નીચે મુજબ છે:
1. દરેક કાર્યવાહીનો રેકોર્ડ રહેશે
ચલાન યોગ્ય છે કે નહિ, તે સિસ્ટમ પૂરેપૂરી રીતે વિડિયો ફૂટેજ પરથી સાબિત કરી શકાશે.
2. ભ્રષ્ટાચાર પર કાબૂ મળશે
પોલીસ દ્વારા “કેશમાં દંડ લેવો” જેવી ફરિયાદો ઓછા થશે.
3. નાગરિકોની સુરક્ષા
કેટલાક કિસ્સામાં ટ્રાફિક પોલીસે ગેરવર્તન કર્યું હોવાના આરોપો સામે હવે પુરાવા રહેશે.
4. પોલીસની સુરક્ષા
ઘણા સમયે નાગરિકો પણ પોલીસ સાથે અયોગ્ય વર્તન કરે છે.
BWCFootage પોલીસને પણ રક્ષા કરશે.
ટ્રાફિક સિસ્ટમ સુધારણા તરફ રાજ્ય સરકારના પગલા
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં મહારાષ્ટ્ર સરકારે ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટમાં અમુક મહત્વપૂર્ણ સુધારા કર્યા છે:
-
ઈ-ચલાન સિસ્ટમ
-
ANPR (Automatic Number Plate Recognition) cameras
-
ઈ-રિક્ષા નિયમન વ્યવસ્થા
-
રોડ સલામતી અભિયાન
-
બ્લેક સ્પોટની ઓળખ
બોડી-વૉર્ન કેમેરા ઉમેરાતા સિસ્ટમને વધુ મજબૂતી મળશે.
નવી નીતિ 3 મહિનામાં — સમગ્ર રાજ્યમાં લાગુ
CM ફડણવીસે સ્પષ્ટ જણાવ્યું:
“આગામી ત્રણ મહિનામાં નવી નીતિ અમલમાં મૂકીશું. તેની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ચૂકી છે.”
આનો અર્થ એ છે કે:
-
કાયદાકીય દિશામાં નીતિ તૈયાર
-
બજેટ ફાળવણી
-
BWC procurement
-
ટ્રેનિંગ પ્રોગ્રામ
-
ટેકનિકલ સ્ટાફની નિમણૂક
બધું તબક્કાવાર રીતે અમલમાં આવશે.
MLCઓએ આપ્યો સમર્થન — લાંબા સમયથી આવી સિસ્ટમની માંગ
વિધાન પરિષદમાં ઘણા સભ્યોએ CMની જાહેરાતનું સ્વાગત કર્યું.
તેમના જણાવ્યા મુજબ:
-
અસંગત ચલાન
-
પોલીસ અને નાગરિક વચ્ચેના વિવાદ
-
સમયસર દંડ વસૂલાત
-
પારદર્શક પોલીસિંગ
આ મુદ્દાઓને ઉકેલવા BWC સૌથી યોગ્ય પગલું છે.
નાગરિકો માટે શું બદલાશે?
1. માત્ર BWC ધરાવતા પોલીસ જ દંડ કરી શકશે
કોઈ પ્રાઇવેટ ફોનમાંથી ફોટો લઈ દંડ નહીં.
2. રેકોર્ડિંગને કારણે તમારું વ્હિકલ રોકવામાં આવ્યું તેનું પુરાવું હશે
3. Live video evidence એટલે ખોટું ચલાન મળવાની શક્યતા ઓછી
4. દંડ ભરવાની પ્રક્રિયા સરળ થશે
5. 6 મહિનાથી વધુ બાકી રહેલા દંડ પર કડક પગલાં
સુરક્ષા, પારદર્શિતા અને વિશ્વાસ વધારતી મહત્વપૂર્ણ નીતિ
મહારાષ્ટ્ર સરકારે જે જાહેરાત કરી તે માત્ર ટેક્નોલોજી અપગ્રેડ નથી, પરંતુ ટ્રાફિક સિસ્ટમમાં વિશ્વાસ પુનઃસ્થાપિત કરતું પગલું છે.
આ નીતિ અમલ પછી:
-
પોલીસનો દુરુપયોગ અટકશે
-
નાગરિકોના અધિકારોનું રક્ષણ થશે
-
ટ્રાફિક સિસ્ટમ વધુ વ્યવસ્થિત બનશે
-
દંડ વસૂલાત સમયસર થશે
આગામી ત્રણ મહિનામાં નીતિ જાહેર થતા રાજ્યવ્યાપી પરિવર્તન જોવા મળશે.
