પાટણ જિલ્લાનું માખણિયા પરા વિસ્તાર છેલ્લા કેટલાક વર્ષથી ગટરના દૂષિત પાણીની સમસ્યા સાથે ઝઝૂમી રહ્યો છે. ભૂગર્ભ ગટરની લાઈનોના અયોગ્ય આયોજનને કારણે દર વર્ષે ચોમાસાની મોસમમાં ગંદુ પાણી તળાવમાં ભેગું થાય છે. ગત રાત્રે ભારે વરસાદને કારણે તળાવનો પાળો તૂટી પડ્યો અને આ ગટરમિશ્રિત પ્રદૂષિત પાણી સીધું જ ખેડૂતોના ખેતરોમાં ઘૂસી ગયું. પરિણામે સોંથી વધુ એકર જમીનમાં ઉભેલા પાકને ભારે નુકસાન થયું છે. ખેડૂતોના મહીનાઓની મહેનત પળવારમાં બરબાદ થઈ ગઈ છે.
🌾 ખેડૂતોના સપના તૂટ્યાં – પાક જળબંબાકાર
સ્થાનિક ખેડૂત જયેશ પટેલે વ્યથિત અવાજે જણાવ્યું કે,
“અમારે ભારે ખર્ચ કરીને વાવણી કરી હતી. ગયા પંદર દિવસ પહેલા પણ તળાવનો પાળો તૂટતાં ખેતરોમાં ગંદુ પાણી ઘૂસી આવ્યું હતું. પાક બરબાદ થતાં ફરી હિંમત કરીને બીજ વાવીને નવો પાક ઊગાડ્યો. પરંતુ આ વખતે ફરીથી પાળો તૂટતાં ખેતરોમાં ગટરનું પાણી ફરી વળ્યું. હવે અમારે કાંઈ બચ્યું નથી. ખેતીમાં નુકસાન એટલું મોટું થયું છે કે કુટુંબ ચલાવવું મુશ્કેલ બન્યું છે.”
આ માત્ર એક ખેડૂતની વાર્તા નથી, પણ માખણિયા ગામના દજ્જો ખેડૂતોની વ્યથા છે.
🏘️ ગામવાસીઓની દુર્ગંધ અને રોગચાળાનો ભય
ખેતરોમાં જ નહીં, પરંતુ આખા ગામમાં ગંદુ પાણી ફરી વળતાં હાલત અત્યંત ખરાબ છે. ગામના લોકો જણાવે છે કે દુર્ગંધ એટલી વધી ગઈ છે કે ઘરમાં બેસવું મુશ્કેલ બની ગયું છે. નાનાં બાળકો અને વૃદ્ધો સતત બીમારીની ઝપેટમાં આવી રહ્યા છે. મચ્છરોના પ્રકોપથી ડેન્ગ્યુ અને મલેરિયાની ભયાવહ સ્થિતિ ઊભી થવાની દહેશત લોકોમાં છે.
એક ગૃહિણી બેન જણાવે છે –
“અમે દરરોજ આ દુર્ગંધ અને ગંદકીમાં જીવવા મજબૂર છીએ. નગરપાલિકા ક્યારેય આવું પાણી ખેતરો કે ઘરોમાં ન ઘૂસે તે માટે યોગ્ય આયોજન કરતી નથી. અધિકારીઓ માત્ર કાગળ પર કામ બતાવે છે, હકીકતમાં કોઈ પગલાં લેતા નથી.”
🏛️ નગરપાલિકાની બેદરકારી સામે આક્રોશ
ગામના કોર્પોરેટર ભરત ભાટિયાએ ખુલ્લેઆમ નગરપાલિકાને જવાબદાર ઠેરવીને જણાવ્યું –
“ચીફ ઓફિસર હોય કે પાલિકા પ્રમુખ, માખણિયાના લોકોની સમસ્યા પ્રત્યે કોઈ ધ્યાન આપતું નથી. વારંવાર રજૂઆતો છતાં પાણી અટકાવવા કે તળાવના પાળાનું મજબૂતિકરણ કરવા માટે કઈ કાર્યવાહી થતી નથી. આ તો સ્પષ્ટ બેદરકારી છે. વહીવટી નિષ્ક્રિયતાને કારણે ખેડૂતોને વર્ષો થી નુકસાન ભોગવવું પડે છે. હવે લોકોનો આક્રોશ ફાટી નીકળે તે સ્વાભાવિક છે.”
📜 વારંવારની રજૂઆતો છતાં અવાજ બેહાલ
માખણિયાના ખેડૂતો અને નાગરિકોએ નગરપાલિકાને અનેક વાર લેખિત રજૂઆતો કરી છે. કેટલાકે ગાંધી ચિંધ્યા ઉપવાસનો કાર્યક્રમ કરવાની ચેતવણી પણ આપી હતી, છતાં સમસ્યા હલ થતી નથી. લોકો કહે છે કે માત્ર વચનો આપવામાં આવે છે, પરંતુ જમીન સ્તરે કોઈ ઉકેલ નથી.
એક વૃદ્ધ ખેડૂત બાલુભાઈએ ગુસ્સામાં કહ્યું –
“અમારા ખેતરોમાં ગટરના પાણી ઘૂસે છે, પાક બરબાદ થાય છે, બાળકો બીમાર પડે છે… છતાં અધિકારીઓ કાંઈ નહીં કરે. શું અમે નાગરિક નથી? અમારી સમસ્યા સાંભળનાર કોઈ છે કે નહીં?”
💰 આર્થિક નુકસાનના આંકડા
અંદાજે 200 થી વધુ ખેડૂતોએ આ ઘટનાથી સીધો ફટકો અનુભવ્યો છે. કપાસ, મગફળી, તુવેર અને મકાઈ જેવા પાકો જળબંબાકાર થયા છે. ખેડૂતોના જણાવ્યા મુજબ પ્રતિખેડૂત ઓછામાં ઓછું 50 હજારથી એક લાખ રૂપિયા સુધીનું નુકસાન થયું છે. સમગ્ર વિસ્તારમાં કુલ નુકસાનનો આંકડો કરોડોમાં પહોંચી ગયો હોવાનું માનવામાં આવે છે.
📢 રાજકીય વર્ગનો પ્રતિસાદ
આ ઘટનાને પગલે સ્થાનિક રાજકીય નેતાઓએ પણ તંત્રની બેદરકારી પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા છે. કેટલાકે રાજ્ય સરકારને તાત્કાલિક વળતર પેકેજ જાહેર કરવાની માંગ કરી છે. ગ્રામજનોએ ચેતવણી આપી છે કે જો એક અઠવાડિયામાં યોગ્ય કામગીરી ન થાય તો માખણિયા ગામમાં રસ્તા રોકો આંદોલન કરવામાં આવશે.
👨🔬 નિષ્ણાતોની ચેતવણી
પર્યાવરણ નિષ્ણાતો જણાવે છે કે ગટરના પાણીમાં રહેલા ઝેરી તત્ત્વો માટીની ઉર્વરક ક્ષમતા નષ્ટ કરી નાખે છે. જો સતત આવું જ ચાલતું રહે તો આગામી વર્ષોમાં આ જમીન ખેતી લાયક પણ નહીં રહે. માત્ર પાક નહીં, પરંતુ પાણીની ગુણવત્તા પણ દૂષિત થઈ રહી છે. નજીકના બોરવેલોમાં પણ પ્રદૂષણ ફેલાવવાનો ભય છે.
🚜 ખેડૂતોના જીવન પર અસર
ખેડૂતો કહે છે કે તેઓએ બેન્કમાંથી લીધેલા કાજલ, મહેનત અને આશા સાથે વાવણી કરી હતી. હવે પાક બરબાદ થતાં લોન ચુકવવા અસમર્થ બની રહ્યા છે. ઘણા પરિવારો પાસે પશુઓને ખવડાવા પૂરતું ચારો પણ નથી બચ્યો. આર્થિક તેમજ માનસિક રીતે ખેડૂતો ભારે તણાવમાં છે.
🛑 સંભવિત ઉકેલ અને લોકોની માંગણીઓ
-
તળાવના પાળાનું તાત્કાલિક મજબૂતિકરણ.
-
ગટરના પાણી માટે અલગ ચેનલાઇઝેશન સિસ્ટમ.
-
ખેડૂતોને પાક વીમા કે વળતર સહાય.
-
આરોગ્ય વિભાગ દ્વારા ગામમાં તબીબી કેમ્પો.
-
લાંબા ગાળાની ટકાઉ યોજના – ગંદા પાણીનું ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ.
📌 નિષ્કર્ષ
માખણિયા ગામમાં તળાવનો પાળો તૂટી ખેતરોમાં ગટરનું પાણી ઘૂસવું એ માત્ર એક દુર્ઘટના નથી, પરંતુ નગરપાલિકાની અવગણના, અયોગ્ય આયોજન અને તંત્રની નિષ્ક્રિયતાનું પરિણામ છે. ખેડૂતોના સપના પાણીમાં તણાઈ રહ્યા છે અને સામાન્ય નાગરિકોનું જીવન નરકસમાન બની રહ્યું છે. જો તાત્કાલિક પગલાં ન લેવાય તો આગામી દિવસોમાં આ સમસ્યા વધુ વિકરાળ સ્વરૂપ ધારણ કરશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
