હવે 3 ડિસેમ્બરથી ખુલશે જાહેર સબ્સ્ક્રિપ્શન
પ્રાઇસ બેન્ડ રૂ.105–111, કુલ ઈશ્યૂ સાઈઝ રૂ.5,421 કરોડ – ભારતીય ઈન્ટરનેટ બિઝનેસનાં ઈતિહાસમાં સૌથી વધુ ચર્ચિત IPO પૈકી એક
ભારતના યુવા ઉદ્યોગકારો માટે પ્રેરણારૂપ બની ગયેલી ઇ-કોમર્સ કંપની મીશો (Meesho) હવે તેના વિકાસના સૌથી મોટા અધ્યાયમાં પ્રવેશી રહી છે. કંપનીએ 2025ની સૌથી મોખરે ગણાતી પબ્લિક ઇશ્યૂ જાહેરાત કરી છે. 3 થી 5 ડિસેમ્બર 2025 દરમિયાન રોકાણકારો માટે IPO સબ્સ્ક્રિપ્શન ખુલશે. કંપનીએ પ્રાઇસ બેન્ડ રૂ.105 થી રૂ.111 નક્કી કર્યો છે, જ્યારે IPO નું કુલ આકાર રૂ.5,421 કરોડ નું છે.
આ IPO માત્ર એક ફાઇનાન્શિયલ ઇવેન્ટ નહીં પરંતુ ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમના વિકાસ અને ઇ-કોમર્સ ક્ષેત્રમાં બનેલા પરિવર્તનનો ઇતિહાસ છે. કારણ કે આ કંપની માત્ર એક એપાર્ટમેન્ટમાંથી શરૂ થઈ અને આજે 50,000 કરોડ રૂપિયાના બિઝનેસ વેલ્યુએશન સુધી પહોંચી છે.
⭐ મીશો—2015માં બે મિત્રોથી શરૂ થયેલું સ્ટાર્ટઅપ
2015માં બે મિત્રો – વિધાન શાંભળી અને સંજીવ બર્નવાલ –એ બેંગ્લોરના એક નાના એપાર્ટમેન્ટમાં بیٹھીને નક્કી કર્યું કે ભારતમાં એવા લાખો લોકો છે જેમની પાસે વેચવા માટે પ્રોડક્ટ છે, પરંતુ પ્લેટફોર્મ નથી. આ વિચારથી જન્મ્યું—મીશો (Meri Shop).
પ્રારંભે મીશો માત્ર વોટ્સએપ અને ફેસબુક રીસેલર્સને સપોર્ટ કરતું પ્લેટફોર્મ હતું. પરંતુ થોડા જ સમયમાં કંપનીએ સામાન્ય લોકો માટે “નો ઈન્વેસ્ટમેન્ટ ઇ-કોમર્સ” નો મોડેલ રજૂ કર્યો, જે ખાસ કરીને ગૃહિણીઓ અને નાના વેપારીઓ માટે આશીર્વાદ સમાન બન્યો.
આ મોડેલના કારણે લાખો મહિલાઓ ઘરેથી કમાણી કરવા લાગી, અને મીશો એક સામાજિક આર્થિક ક્રાંતિ બની ગયું.
⭐ IPO નું સ્ટ્રક્ચર – ફક્ત Offer For Sale (OFS)
મીશોનું IPO સંપૂર્ણ રીતે Offer For Sale (OFS) છે. એટલે કે કંપનીને આ IPO માંથી સીધો પૈસો મળતો નથી, પરંતુ તેના વર્તમાન રોકાણકારો અને શેરહોલ્ડરો પોતાના શેર વેચશે.
📌 ટોટલ OFS – રૂ.5,421 કરોડ
આનો અર્થ એ છે કે સ્ટાર્ટઅપના શરૂઆતના રોકાણકારો હવે તેમની હિસ્સેદારીનો ભાગ જાહેર બજારમાં મૂકી રહી છે.
⭐ ઈશ્યૂમાંથી કોને ફાયદો?
કારણ કે આ સંપૂર્ણ OFS છે, તેથી IPO પછી:
મીશોનું મેનેજમેન્ટ અને સ્ટ્રેટેજી યથાવત્ રહેશે।
કંપનીના રોજિંદા બિઝનેસ પર સીધી અસર નહીં પડે।
પણ કંપનીનો માર્કેટ વેલ્યુએશન ઓપન હશે, જે ભવિષ્યના ફંડ રેઇઝિંગ માટે મોટું ફાયદો આપે છે।
મીશો હવે પોતાના એક્સપાન્શન પ્લાન, ટેક્નોલોજી અપગ્રેડેશન અને આંતરરાષ્ટ્રીય માર્કેટમાં પ્રવેશ માટે લાંબી વ્યૂહરચના બનાવી રહી છે.
⭐ પ્રાઇસ બેન્ડ – અસરકારક અને બજારને અનુકૂળ
કંપનીએ પ્રાઇસ બેન્ડ રૂ.105–111 નક્કી કર્યું છે. નાસ્ડાક અને અન્ય વૈશ્વિક ટેક સ્થાપનાઓની તુલનામાં ભારતના રિટેઇલ-કોઝ્યુમર આધારિત મોડેલને ધ્યાનમાં રાખીએ તો આ કિંમત મધ્યમ વર્ગના રોકાણકારો માટે ખૂબ આકર્ષક માનવામાં આવી રહી છે.
એક નિષ્ણાતના શબ્દોમાં:
“મીશોનું IPO પ્રાઇસિંગ માર્કેટને ચોંકાવશે નહીં, પરંતુ લાંબા ગાળે Return-on-Equity અને ગ્રાહક આધારની વૃદ્ધિ ધ્યાનમાં લો તો આ IPO ખૂબ પ્રોમિસિંગ છે.”
⭐ ભારતીય ઇ-કોમર્સ માર્કેટમાં મીશોનો ઉદય
ભારતનો ઈ-કોમર્સ માર્કેટ અમેઝોન અને ફ્લિપકાર્ટ જેવા દિગ્ગજોથી ચાલતો હતો. પરંતુ મીશો એ Ultra-Low Price Model, Zero Commission Policy, અને Reseller Network દ્વારા આખો ગેમ બદલ્યો.
મીશોનું ત્રિપક્ષીય મોડલ:
સસ્તા ભાવમાં પ્રોડક્ટ ઓફર કરવું
મધ્યસ્થીઓ દૂર કરીને સીધા મેન્યુફેક્ચરરથી ગ્રાહક સુધી પહોંચાડવું
રીસેલર્સને કમિશન કમાવવાની તક આપવી
આ મોડેલ ખાસ કરીને Tier-2, Tier-3 શહેરોમાં બહુ સફળ રહ્યો.
⭐ IPO પાછળનું માર્કેટ લોજિક – શું મીશો стабиль છે?
તાજેતરના વર્ષોમાં મીશોએ ત્રણ મુખ્ય બાબતોમાં સરાહનીય સુધારા કર્યા છે:
✔ 1. નફામાં ફેરવાયેલ બિઝનેસ મોડલ
કંપનીએ 2024-25 ના નાણાકીય વર્ષમાં પ્રથમ વખત ઓપરેશનલ લેવલ પર નફો નોંધાવ્યો.
✔ 2. ગ્રાહકનો આધાર 140 મિલિયનથી વધુ
માત્ર પાંચ વર્ષમાં મીશોના ગ્રાહકો 20 મિલિયનથી વધીને 140 મિલિયન થયા.
✔ 3. એપ સૌથી વધારે ડાઉનલોડ થતી એપ્સમાં
ભારતમાં મીશો હવે સૌથી વધુ ડાઉનલોડ થતી શોપિંગ એપ્સમાં ગણાય છે.
⭐ IPO ની Outcome શું હોઈ શકે? – બજારની આગાહી
નાણાકીય વિશ્લેષકોનું માનવું છે કે મીશોનો IPO સૂચના મળતા જ રોકાણકારોનું ભારે ધ્યાન ખેંચી રહ્યો છે. ખાસ કરીને:
રિટેઇલ ઈન્વેસ્ટરો
યુવા ટેક-ફ્રેન્ડલી રોકાણકારો
સ્ટાર્ટઅપના દિવાનાં લોકો
ગ્લોબલ માર્કેટ પણ મીશોને ધ્યાનથી જોઈ રહ્યું છે, કારણ કે ભારતીય ઇ-કોમર્સ ક્ષેત્રમાં છેલ્લાં વર્ષોમાં IPO બહુ ઓછાં આવ્યાં છે.
⭐ તેના રિસ્ક ફેક્ટર્સ પણ ધ્યાનમાં લેવા જેવાં છે
મીશો સાથે જોડાયેલા કેટલીક જોખમ બાબતો પણ છે:
સુપર લોઉ-પ્રાઇસ મોડેલથી માર્જિન પાતળો રહે શકે
ઑનલાઇન રીટર્નનું પ્રમાણ હજુ પણ ઊંચું
ફ્રેઇટ ચાર્જ અને લોજિસ્ટિક્સનો ખર્ચ વધતો જાય છે
સ્પર્ધા ભારે – ખાસ કરીને Flipkart, Amazon, Ajio, Snapdeal
પરંતુ કંપની સતત ટેક્નોલોજી અને ઓટોમેશનમાં રોકાણ કરી રહી છે, જે આ પડકારો ઘટાડશે.
⭐ સ્ટાર્ટઅપથી Unicorn બની IPO સુધીની સફર—એક પ્રેરણાત્મક કથા
2015 – એપાર્ટમેન્ટમાં શરૂઆત
2017 – 1 મિલિયન યૂઝર
2019 – પ્રથમ Unicorn (1 બિલિયન ડોલર વેલ્યુએશન)
2022 – 100 મિલિયન ગ્રાહકો
2025 – IPO જાહેરાત – 50,000 કરોડ વેલ્યુએશન
આવી વૃદ્ધિ ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ જગતમાં દુર્લભ છે.
⭐ રોકાણકારો માટે આવતો IPO શું સૂચવે છે?
મધ્યમ જોખમ – ઊંચી સંભાવના
લાંબા ગાળાના ટેક પોર્ટફોલિયો માટે યોગ્ય
રીટેઇલ ઈન્વેસ્ટરો માટે સસ્તું અને વ્યાજબી
સ્ટાર્ટઅપ ગ્રોથ સ્ટોરીમાં ભાગીદાર બનવાની તક
📝 અંતિમ શબ્દ: મીશોનો IPO – ફક્ત એક ફાઇનાન્સિયલ ડીલ નહીં, એક નવી દિશાની શરૂઆત
મીશોનો IPO ભારતીય ઇ-કોમર્સ માર્કેટના વિકાસનું પ્રતિબિંબ છે. એક સમય એવું હતું કે ઇ-કોમર્સ ફક્ત શહેરો સુધી મર્યાદિત હતો, પરંતુ મીશોએ ગામડાં સુધી ઓનલાઇન વ્યવહાર પહોંચાડવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે.
મહિલાઓ, નાના વેપારીઓ અને રીસેલરોને કમાણીની તક આપી મીશોએ બજારમાં અનોખી ઓળખ બનાવી છે.
હવે રોકાણકારો માટે 3 ડિસેમ્બરથી શરૂ થતો IPO માત્ર એક શેર સબ્સ્ક્રિપ્શન નહીં પરંતુ ભારતની સૌથી પ્રગતિશીલ સ્ટાર્ટઅપ સ્ટોરીનો હિસ્સો બનવાની તક છે.
