મુંબઈના લાલબાગચા રાજા માત્ર એક દેવસ્થાન નથી, પરંતુ આસ્થા, શ્રદ્ધા અને સંસ્કૃતિનું અદભૂત પ્રતિક છે. દર વર્ષે કરોડો ભક્તો અહીં દર્શન માટે ઉમટી પડે છે. માનવામાં આવે છે કે અહીં દર્શન કરનારની મનોકામના પૂર્ણ થાય છે. પરંતુ આ ભક્તિની ગંગામાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી એક કડવો સત્ય સામે આવી રહ્યો છે – VIP દર્શનની ભેદભાવપૂર્ણ પ્રથા અને સામાન્ય ભક્તો સાથેનો દુર્વ્યવહાર.
તાજેતરમાં જ એડવોકેટ આશિષ રાય અને પંકજકુમાર મિશ્રા દ્વારા રાજ્ય માનવ અધિકાર આયોગ (SHRC) સમક્ષ દાખલ કરાયેલી ફરિયાદે આ મુદ્દાને ફરી ચર્ચાના કેન્દ્રમાં લાવી દીધો છે. ચાલો, આ સમગ્ર પ્રકરણને 2000 શબ્દોમાં વિગતે સમજીએ.
લાલબાગચા રાજા : ભક્તિનો દરિયો
-
1934 થી શરૂ થયેલા લાલબાગચા રાજા ના મહોત્સવને આજે એશિયાનો સૌથી મોટો ગણેશોત્સવ માનવામાં આવે છે.
-
અહીં 11 દિવસ સુધી ચાલતા ઉત્સવમાં લાખો લોકો ભક્તિભાવ સાથે ઉમટી પડે છે.
-
દરેક ભક્તની ઈચ્છા હોય છે કે તેઓ બાપ્પાના ચરણોમાં થોડો સમય વિતાવી શકે.
પણ, આ ભક્તિભાવના સાગરમાં VIP અને સામાન્ય ભક્તો વચ્ચેની સ્પષ્ટ રેખા ભક્તોના મનને દુખાવે છે.
VIP દર્શન : ભેદભાવની પ્રથા
ફરિયાદ મુજબ –
-
સામાન્ય ભક્તોને 24 થી 48 કલાક લાંબી લાઈનોમાં ઊભું રહેવું પડે છે.
-
તેમને પાણી, સ્વચ્છતા, આરોગ્ય સુવિધા જેવી મૂળભૂત સુવિધાઓ નથી મળે.
-
બીજી બાજુ, VIP માટે અલગ દરવાજા, અલગ સુરક્ષા અને ઝડપી દર્શન વ્યવસ્થા રાખવામાં આવે છે.
👉 સવાલ એ છે કે ભગવાન સમક્ષ બધા સમાન છે, તો પછી ભક્તોમાં અસમાનતા કેમ?
માનવ અધિકારોના ઉલ્લંઘનના આક્ષેપ
ફરિયાદમાં ખાસ કરીને નીચેના મુદ્દા ઉઠાવવામાં આવ્યા છે:
-
સામાન્ય ભક્તો સાથે દુર્વ્યવહાર
-
મૂર્તિની સામે VIPઓ લાંબા સમય સુધી ઉભા રહી ફોટા પાડે છે.
-
જ્યારે સામાન્ય ભક્તોને અમાનવીય રીતે ધક્કો મારીને બહાર કાઢવામાં આવે છે.
-
બાઉન્સર્સ અને સંચાલકો દ્વારા અપશબ્દો અને મારપીટ થવાનો આક્ષેપ છે.
-
-
બાળકો, મહિલાઓ અને વૃદ્ધોની અવગણના
-
VIP દર્શન દરમિયાન સામાન્ય જનતા માટે દર્શન બંધ કરી દેવામાં આવે છે.
-
ખાસ કરીને બાળકો, દિવ્યાંગ અને વૃદ્ધોને ખૂબ તકલીફનો સામનો કરવો પડે છે.
-
ઘણીવાર તેમને ભીડમાં ઇજા થવાના બનાવો બન્યા છે.
-
-
સુરક્ષા અને વ્યવસ્થાની નબળાઈ
-
ભીડને નિયંત્રિત કરવાની કોઈ સક્ષમ વ્યવસ્થા નથી.
-
અનેક વખત ભાગદોડ જેવી દુર્ઘટનાઓ થવાની શક્યતા રહે છે.
-
કિંમતી વસ્તુઓની ચોરીની પણ ફરિયાદો મળી છે.
-
પ્રશાસનની જવાબદારી
ફરિયાદીઓએ જણાવ્યું કે –
-
તેઓ છેલ્લા બે વર્ષથી પોલીસ કમિશનરને લેખિતમાં ફરિયાદ કરી રહ્યા છે.
-
છતાં, કોઈ સકારાત્મક પગલા લેવાયા નથી.
-
જો કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના બને છે તો રાજ્ય વહીવટ, પોલીસ વહીવટ અને મંડપ વ્યવસ્થાપનને જવાબદાર ઠેરવવું જોઈએ.
SHRC સમક્ષ માંગણીઓ
ફરિયાદમાં SHRC સમક્ષ ખાસ કરીને નીચેના મુદ્દાઓ ઉઠાવવામાં આવ્યા છે:
-
VIP અને બિન-VIP દર્શન વ્યવસ્થામાં સમાનતા
-
કોઈ પણ ભેદભાવ વગર બધા ભક્તો માટે સમાન વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ.
-
-
સુવિધાઓની વ્યવસ્થા
-
બાળકો, મહિલાઓ, વૃદ્ધો અને દિવ્યાંગો માટે ખાસ સુવિધા.
-
પાણી, આરોગ્ય અને સ્વચ્છતાની યોગ્ય વ્યવસ્થા.
-
-
જવાબદારી નક્કી કરવી
-
મંડળના મેનેજર અને કામદારો દ્વારા અપમાનજનક વર્તન સામે કડક કાર્યવાહી.
-
દુર્વ્યવહાર અથવા છેડતી બદલ તાત્કાલિક ફરિયાદ નોંધવાની સુવિધા.
-
ભક્તોની પીડા : એક નજર
-
એક ભક્તે જણાવ્યું કે તેમણે 36 કલાકની લાઈનમાં ઊભા રહીને દર્શન મેળવ્યા, પરંતુ મૂર્તિની સામે barely 5 સેકન્ડ જ રોકાઈ શક્યા.
-
બીજી બાજુ, VIPઓ ફોટોશૂટ કરે છે, જે સામાન્ય ભક્તોની ધાર્મિક લાગણીઓને ઠેસ પહોંચાડે છે.
-
મહિલાઓએ સુરક્ષા કર્મચારીઓ અને બાઉન્સર્સના અણછાજતા વર્તન અંગે આક્ષેપ કર્યા છે.
સોશિયલ મીડિયામાં વિરોધ
લાલબાગચા રાજા અંગે આ મુદ્દો સોશિયલ મીડિયા પર પણ ગરમાયો છે:
-
ઘણા લોકોએ લખ્યું કે “ભગવાન VIP કે સામાન્ય નથી જુએતા, તો પછી માનવો કેમ જુએ?”
-
કેટલાક લોકોએ તો VIP દર્શન પૂરેપૂરો બંધ કરવાની માંગ કરી છે.
-
#EqualDarshanForAll જેવા હેશટેગ ટ્રેન્ડ થયા.
કાનૂની દ્રષ્ટિકોણ
કાયદા નિષ્ણાતો કહે છે કે –
-
કોઈ પણ ધાર્મિક સ્થળ પર ભક્તોને ભેદભાવ વગર દર્શન કરવાનો અધિકાર છે.
-
VIP દર્શન માટેની અલગ વ્યવસ્થા મૂલભૂત અધિકાર અને માનવ અધિકારનું ઉલ્લંઘન છે.
-
SHRC પાસે આ મુદ્દે કાયદેસર ભલામણો કરવાનો અધિકાર છે.
સમાજ માટેનો સંદેશ
આ આખી ઘટનામાં એક ઊંડો સંદેશ છુપાયેલો છે:
-
ધર્મ સમાનતાનો પાઠ શીખવે છે.
-
ભગવાન સમક્ષ બધા સમાન છે.
-
વ્યવસ્થાપનનો હેતુ ભક્તોની સુવિધા હોવો જોઈએ, ભેદભાવ નહીં.
નિષ્કર્ષ
લાલબાગચા રાજાના આ મુદ્દાએ ફરી સાબિત કર્યું કે આપણા સમાજમાં VIP સંસ્કૃતિ કેટલા ઊંડે વેરાઈ ગઈ છે. જ્યારે સામાન્ય ભક્તો આસ્થા સાથે 48 કલાક સુધી લાઈનમાં ઊભા રહે છે, ત્યારે VIPઓ માટે પાથરણાં પાથરવામાં આવે છે.
SHRC સમક્ષ દાખલ થયેલી આ ફરિયાદ માત્ર એક કિસ્સો નથી, પરંતુ સમાનતા, ન્યાય અને માનવ અધિકાર માટેની લડત છે.
👉 જો આ ફરિયાદથી સકારાત્મક પરિણામ મળે, તો કદાચ ભવિષ્યમાં લાલબાગચા રાજા સમક્ષ બધા ભક્તો – VIP કે સામાન્ય – સમાન શ્રદ્ધા અને માન સાથે દર્શન કરી શકશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
