અમદાવાદ,
ગુજરાતના ઈતિહાસમાં દુઃખદ પાનાં તરીકે નોંધાઈ ગયેલી અમદાવાદ પ્લેન ક્રેશ દુર્ઘટના પછી સરકારે સમગ્ર દેશ અને વિશ્વના સમક્ષ માનવતા, સંવેદના અને ધાર્મિક આસ્થા માટે ઊંડો આદર દર્શાવતા પગલાં ભર્યા છે. દુર્ઘટના સ્થળે મળેલા માનવ અંગોની ઓળખ માટે થયેલી ડી.એન.એ. મેચિંગ પ્રક્રિયાના અંતે મોતનો મલાજો જાળવીને, દરેક નશ્વર અવશેષોની અંતિમ વિધિ સંપૂર્ણ ધાર્મિક રીતે સંપન્ન કરવામાં આવી હતી.
✔️ નશ્વર અવશેષોની ઓળખ માટે વ્યાપક ડી.એન.એ. પરીક્ષા
ક્રેશ પછી વિખેરાયેલા અવશેષોની ઓળખ અત્યંત પડકારજનક હતી. પરંતુ ગુજરાત સરકાર અને અમદાવાદ સિવિલ હોસ્પિટલના તંત્રએ યોગ્ય તબીબી અને વિજ્ઞાનિક અભિગમ સાથે ડી.એન.એ. સેમ્પલ મેળવણી અને મેચિંગની પ્રક્રિયા અમલમાં મૂકી. મૃતકોના પરિવારજનો સાથે સતત સંપર્કમાં રહીને તેમને યોગ્ય માહિતી આપવામાં આવતી રહી. હૃદયવિદારી સ્થિતિમાં પણ રાજ્ય સરકારે સંવેદનાશીલ અને વ્યવસ્થિત દૃષ્ટિકોણ દાખવ્યો.
✔️ 26 મૃતદેહોની ઓળખ, પરિવારોની સંમતિ સાથે ધાર્મિક વિધિ
ડી.એન.એ. સમરસતાપૂર્વક મેચ થયા પછી કુલ 26 મૃતકોના અવશેષોની ઓળખ થઈ. આમાંથી 7 પરિવારો પોતે અંતિમ વિધિ માટે અવશેષો લઈ ગયા, જ્યારે બાકીના 19 પરિવારજનોએ સરકારી તંત્રને આખી પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની સંમતિ આપી. ત્યારે રાજ્ય સરકારે આ જવાબદારી ભાવપૂર્ણ રીતે નિભાવી.
✔️ મુસ્લિમ મૃતક માટે દફનવિધિમાં કુરાનની આયતોનું પઠન
આ 19 મૃતકોમાંનો એક મુસ્લિમ વ્યકિત હતો. સરકારે સંપૂર્ણ ધાર્મિક સન્માન સાથે તેની દફનવિધિ મૌલવીની ઉપસ્થિતીમાં કરાવી. દફનવિધિ દરમિયાન કુરાન શરીફની આયતોનું પઠન કરવામાં આવ્યું. આ ઘટનાએ રાજ્ય સરકારના ધાર્મિક સહિષ્ણુતા અને સર્વધર્મ સમભાવના સિદ્ધાંતને સાબિત કર્યો.
✔️ હિન્દુ ધર્મના 18 મૃતકો માટે શાસ્ત્રોક્ત વિધિથી અંતિમ સંસ્કાર
અન્ય 18 મૃતકો હિન્દુ હતા, જેમના નશ્વર અવશેષોને વાડજ સ્મશાનમાં હિન્દુ શાસ્ત્રોક્ત વિધિ દ્વારા અંતિમ સંસ્કાર અપાયા. તે પછી અસ્થિઓ નારણ ઘાટ, સાબરમતી નદીના પાવન તટે વિસર્જિત કરવામાં આવ્યા. સમગ્ર વિધિમાં પંડિતો દ્વારા વિધાનપૂર્વક વિધિ કરાવવામાં આવી અને દરેક મૃતકને સંપૂર્ણ સન્માન અપાયું.
✔️તંત્રમાં તંત્રની સતત દેખરેખ
આ તમામ કાર્યક્રિયાઓ આમદવાદ સિવિલ હોસ્પિટલના સુપ્રિટેન્ડેન્ટ, ફોરેન્સિક વિભાગના વડા, મેડિકલ ઓફિસર્સ, રેસિડન્ટ ડોક્ટરો, અને ક્લાસ-4 સ્ટાફની સતત હાજરીમાં થઈ. ઉપરાંત પોલીસ વિભાગમાંથી ઝોન-4ના SP ડો. કાનન દેસાઈ અને PI પ્રતિપાલસિંહ ગોહિલ (નરોડા) પણ ઘટનાસ્થળે સતત મોનિટરિંગમાં હતા.
✔️ મૃત્યુના શોકને સન્માનમાં રૂપાંતરિત કરતો અભિગમ
જેમજ મૃતકોના શરીર વગરના અવશેષો મળ્યા, તેમજ તેમના જીવનપ્રેમી સંબંધો, યાદો અને ધર્મની માન્યતાઓ પણ જોડાઈ હતી. એવા સંવેદનશીલ સમયે સરકારના તંત્રએ કોઈપણ પ્રકારની અવ્યવસ્થાને સ્થાન આપ્યા વિના, મૃતકોના જીવન માટે “સન્માનભર્યો વિદાય સંસ્કાર” સર્જ્યો.
✔️ વૈશ્વિક સ્તરે ગુજરાતના વર્તન માટે સરાહના
આ સમગ્ર વ્યવસ્થા માત્ર એક નિષ્ઠાભર્યું કાર્ય નહોતું, પણ તે ભારતીય માનવતાવાદ અને ધાર્મિક સહિષ્ણુતાના ઉદાહરણરૂપ બની. તટસ્થ વિધિ, સમયસૂચક કામગીરી અને પરિવારજનો માટે માનવ સહાનુભૂતિ સાથે ચાલેલી પ્રક્રિયાએ રાજ્ય સરકારની પ્રતિબદ્ધતાને દર્શાવી.
અંતમાં, ગુજરાત સરકારે પ્લેન ક્રેશ જેવી ભયાનક અને દુઃખદ દુર્ઘટનાને પણ વિશિષ્ટ માનવતા, સંસ્કાર અને તટસ્થતાથી સંભાળી, સમગ્ર વિશ્વ સમક્ષ એક ઉદાહરણ પૂરું પાડ્યું છે કે – “વિજ્ઞાન સાથે સંવેદના, અને વ્યવસ્થા સાથે વેદના હોય તો—even in death, there is dignity.”
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
