રાજકોટ/અમદાવાદ, સંજીવ રાજપૂત: ગુજરાતમાં લોખંડ ઉદ્યોગમાં ભ્રષ્ટ અને નકલ કરતા તત્વોની પર્દાફાશ થતા ઉદ્યોગ જગતમાં હડકંપ મચી ગયો છે. લોકપ્રિય બ્રાન્ડ ‘રૂદ્ર ટીએમટી બાર્સ’ના નામે બજારમાં નકલી સળીયા વેચાતાં હોવાની ફરિયાદ બાદ રાજકોટ ઝોન સી.આઈ.ડી. ક્રાઈમ દ્વારા કાયદેસર કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવી છે. ગુના દાખલ થતાં રાજ્યના લોખંડ ઉદ્યોગમાં એકવાર ફરીથી નકલવિરોધી કાર્યવાહીનું મહત્વ છલકી આવ્યું છે.
રૂદ્ર ગ્લોબલના મીડિયા હેડની તાપસથી ખુલ્યો ભાંડો
આ સમગ્ર ઘટનાનો ખુલાસો થયો ત્યારે, ભાવનગરના કાળીયાબિડ વિસ્તારમાં આવેલી રૂદ્ર ગ્લોબલ ઇન્ફા પ્રોસ લિમિટેડ કંપનીમાં મીડિયા અને એડવર્ટાઈઝીંગ હેડ તરીકે ફરજ બજાવતા આદિત્ય અમરીશ નાગર નામના યુવકે પોતાના બ્રાન્ડની નકલ થઈ રહી હોવાના સંકેતો મળતા સાવચેત થઈને સીઆઈડી ક્રાઈમ ગાંધીનગર ખાતે લેખિતમાં ફરિયાદ દાખલ કરી હતી. ફરિયાદ અનુસાર વાંકાનેર તાલુકાના જાલીડા ગામે આવેલી “અજય સ્ટીલ” નામની ફેક્ટરીમાં કંપનીના બ્રાન્ડ “રૂદ્ર ટીએમટી બાર્સ”ની નકલ કરીને “રૂદ્રક્ષ ટીએમટી” નામે વેચાણ કરાતું હતું.
તપાસમાં નકલી બ્રાન્ડિંગ અને રેપરો મળી આવ્યા
આપાતકાલીન આધારે સીઆઈડી ક્રાઈમની ટીમે કંપની અધિકારીઓ સાથે સ્થળ પર જઈને તપાસ હાથ ધરી. તફતીશ દરમિયાન કંપની દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી પેકેજીંગ, લેબલિંગ અને રેપરોના નકલ કર્યા ગયેલા મોટા જથ્થા મળી આવ્યા. નકલી રેપરો વડે વિક્રેતાઓ દ્વારા ગ્રાહકોને ધોખો આપી ઓરીજીનલ સામાન તરીકે વેચાણ કરવામાં આવી રહ્યું હતું.
કોપીરાઈટ ભંગના આધાર પર ગુનો નોંધાયો
તપાસમાં બહાર આવ્યું કે “રૂદ્રક્ષ ટીએમટી”ના માલિકો પાસે માત્ર ટ્રેડમાર્કનો નોંધ કે દાવા હોય પરંતુ કોપીરાઈટ રજીસ્ટ્રેશન કરાવેલું નહોતું. ફરીયાદીને પૂછતાછમાં આ સ્પષ્ટ થતાં સી.આઈ.ડી. ક્રાઈમે બંને આરોપી વિરુદ્ધ કોપીરાઈટ એક્ટ, ૧૯૫૭ હેઠળ ગુનો દાખલ કર્યો. આરોપીઓમાં અમદાવાદના સોલા વિસ્તારમાં રહેતા કનૈયાલાલ તુલસીદાસ પટેલ અને રાજકોટના કુંભારવાડા વિસ્તારમાં રહેતા યામીનભાઈ મહમદભાઈ ગાંજાનું નામ ખુલ્યું છે.
મોટો મુદ્દામાલ કબજે, વધુ તપાસ ચાલુ
અજય સ્ટીલ ફેક્ટરીમાંથી રૂદ્રક્ષ ટીએમટી બ્રાન્ડના રેપરોવાળા ૨.૩૦ લાખ રૂપિયાના લોખંડના સળીયાઓનો જથ્થો કબજે કરાયો છે. હવે સી.આઈ.ડી. ક્રાઈમ દ્વારા પુછતાછનો દોર આગળ ધપાવાયો છે કે શું આ સળીયાઓ રાજ્યના અન્ય શહેરોમાં પણ વહેંચાઈ ચૂક્યાં છે? અને એવી કઈ વધુ ફેક્ટરીઓ છે જે આવી જ રીતે નકલી માલ ઉત્પાદન કરી રહી છે?
બ્રાન્ડ નકલનું કૌભાંડ વ્યાપક સ્તરે હોઈ શકે તેવી આશંકા
વિશ્લેષકોના જણાવ્યા અનુસાર, માર્કેટમાં બ્રાન્ડ નકલ કરવાનું કૌભાંડ માત્ર એક ફેક્ટરી પૂરતું સીમિત ન હોય પણ statewide નેટવર્ક હોઈ શકે છે. નકલી લોખંડના સળીયાઓ, ખાસ કરીને બાંધકામ ઉદ્યોગ માટે ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. નિર્માણની ગુણવત્તા પર સવાલ ઊભા થાય છે તેમજ માનવ જીવ જોખમમાં મૂકાઈ શકે છે.
કંપની દ્વારા કડક કાર્યવાહી માટે આગ્રહ
ફરીયાદી આદિત્ય નાગરે મીડિયાને આપેલી પ્રાથમિક પ્રતિક્રિયામાં જણાવ્યું કે, “અમે એક બ્રાન્ડ તરીકે ગુણવત્તા અને વિશ્વાસ પર દયાળું ધ્યાન આપીએ છીએ. અમારી બ્રાન્ડની નકલ કરીને કોઈપણ ગ્રાહક કે સાથીદારોને ધોખો આપવામાં આવ્યો હોય, તો તેના માટે કાયદેસર કાર્યવાહી અમારે માટે અગ્રિમતા છે.”
યુનિક ઓળખ તથા સુરક્ષા પદ્ધતિઓનું અભાવ ચિંતાજનક
અમે જે કૌભાંડ જોઈ રહ્યાં છીએ તે એ પણ દર્શાવે છે કે કેટલીક ફેક્ટરીઓ હજુ પણ ફોર્મલ રજિસ્ટ્રેશન વિના માલ વેચાણ કરે છે. લોખંડના સળીયાઓ જેવી સામગ્રી પર યુનિક હોલોમાર્ક, ટ્રેસેબિલિટી કોડિંગ જેવી સુરક્ષા પદ્ધતિઓનો અભાવ હોય છે. નકલી ઉત્પાદનો અસલીની સાથે ભેળવી દેવામાં આવતા મોટા પ્રમાણમાં ગ્રાહક છેતરાઈ જાય છે.
નકલી ઉત્પાદન સામે ઉદ્યોગજગતની ચિંતાઓ
જિલ્લા લોખંડ વેપારી એસોસિયેશનના એક આગેવાને જણાવ્યું કે, “નકલી ટીએમટી બાર્સ માર્કેટમાં ફેલાવું એ માત્ર કોપીરાઈટનો ભંગ નથી પરંતુ સમગ્ર લોખંડ ઉદ્યોગની નૈતિકતાને ખોડ પહોંચાડે છે. એવું ઉત્પાદન ટકાઉ હોવાનો ભરોસો ન હોવાને કારણે બિલ્ડિંગ્સ અને ઢાંચાઓ માટે જોખમદાયક બની શકે.”
રાજ્યના અન્ય વિસ્તારોમાં પણ તપાસની માંગ
આ બનાવની પૃષ્ઠભૂમિ જોતા લોખંડના વેપાર સાથે સંકળાયેલા વર્તુળોમાં એવી માંગ ઉઠી છે કે રાજ્યના તમામ જિલ્લાના મોટા વેપારીઓ અને સપ્લાયર્સ સામે સી.આઈ.ડી. દ્વારા તપાસ હાથ ધરવી જોઈએ. ખાસ કરીને એ વિસ્તારો જ્યાંથી મોટા પ્રમાણમાં બાંધકામની सामગ્રી સપ્લાય થાય છે.
નિષ્કર્ષ:
રૂદ્ર ટીએમટી બાર્સના નામે ચાલતી નકલના કૌભાંડથી એક તરફ વ્યવસાયિક ઈમાનદારીને ઠેસ પહોંચી છે તો બીજી તરફ આ પ્રકારના નકલી ઉત્પાદનોના કારણે જનસુરક્ષા પણ ખતરમાં પડી શકે છે. આવું કૌભાંડ માત્ર બ્રાન્ડ માટે નહી, આખા બાંધકામ ઉદ્યોગ માટે ચેતવણીરૂપ છે. આવી ઘટનાઓ સામે તાકીદે પગલા ભરીને કંપનીઓ, સરકારી તંત્ર અને વ્યાપારી સમિતિઓએ સંયુક્ત રીતે નકલી ઉત્પાદન સામે લડત આપવી ફરજિયાત બની છે.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
