જામનગર મહાનગરપાલિકાનું સ્વચ્છતા તંત્ર થોડા સમયથી ચર્ચાનો વિષય બન્યું છે. કારણ કે, સમગ્ર ભારતના 4589 શહેરો વચ્ચે સ્વચ્છતા સર્વેક્ષણ 2024-25માં જામનગર શહેરે 29મો ક્રમ મેળવી લેતા મહાનગરપાલિકા તંત્રમાં આનંદની લાગણી છવાઈ ગઈ છે. ગત વર્ષે માત્ર 83મા ક્રમે સંતોષ માનવો પડ્યો હતો, ત્યારે માત્ર એક વર્ષમાં શહેરે 54 ક્રમની ઝંપલાવ મારી છે, જે નોંધપાત્ર કહેવાય તેવી ઉપલબ્ધિ છે.
સ્વચ્છતા સર્વેક્ષણ 2024-25નો રિઝલ્ટ જાહેર
શહેરી વિકાસ અને આવાસ મંત્રાલય દ્વારા સમગ્ર દેશમાં દર વર્ષે સ્વચ્છતા સર્વેક્ષણ હાથ ધરાય છે. તે અંતર્ગત ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, રોગચાળો નિયંત્રણ, કચરો ઉકેલવાની પદ્ધતિ, જનજાગૃતિ, નાગરિકોનો અભિપ્રાય, ડોર ટુ ડોર કલેક્શન, જાહેર શૌચાલયોની હાલત અને માર્કેટ એરીયાની સફાઈ જેવી અનેક વિગતો આધારે માર્કિંગ કરવામાં આવે છે.
જામનગર મહાનગરપાલિકાએ જાહેર કરેલા સિટી રિપોર્ટ કાર્ડ મુજબ, શહેરને વિવિધ વિભાગોમાં સરેરાશ 90 ટકાથી વધુ સ્કોર મળ્યો છે. જેમાં કેટલીક શ્રેણીઓમાં 100 ટકા પણ પ્રાપ્ત થયાનું તંત્ર દ્વારા જણાવાયું છે.
કયા વિભાગમાં કેટલા માર્ક્સ મળ્યા?
-
ડમ્પસાઈટ મેનેજમેન્ટ: 100%
-
કચરો એકત્રિત અને પ્રક્રિયા: 100%
-
રહેણાંક વિસ્તારોની સફાઈ: ~95%
-
જળસ્રોતોની સફાઈ: 100%
-
માર્કેટ એરિયા સફાઈ: 97%
-
ડોર ટુ ડોર કચરો કલેક્શન: 95%
-
જાહેર શૌચાલયોની સફાઈ: 90%
-
ભીનો-સુકો કચરો અલગ કરવો: સૌથી ઓછી કામગીરી, અહીં સૌથી વધુ માર્ક્સ કપાયા
જામનગર માટે ગૌરવનો ક્ષણ, તંત્ર માટે શબ્બાશીનો સમય
શહેર માટે આ રેન્ક એક મોટા ગૌરવની વાત છે. અત્યારે ગુજરાતના કેટલાય મહાનગરો જેમ કે વડોદરા, રાજકોટ અને ભાવનગર આગળ રહી રહ્યા છે ત્યારે જામનગરે પણ પોતાનું નામ ટોચના 30 માં નોંધાવ્યું છે એ ખરા અર્થમાં પ્રશંસનીય છે.
મહાનગરપાલિકા તંત્રના સૂત્રોએ જણાવ્યા મુજબ, આ સફળતા પાછળ છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી ચાલતી સતત દેખરેખ, ટેન્ડર મુજબના કાર્યનિષ્ઠ અમલ, કર્મચારીઓની ફીલ્ડ પદવીઓ, અને નાગરિકો સાથે જનસંવાદ તેમજ કામગીરીમાં પારદર્શિતાની ભુમિકા મહત્વપૂર્ણ રહી છે.
મેયર અને કમિશનર તરફથી શલાગા
મેયરશ્રી વિનોદભાઈ ખીમસૂર્યા અને મ્યુનિ. કમિશનર વિજયખાન પરમારએ જાહેર જાહેરમાં તંત્રના સફાઈ વિભાગની ટીમને અભિનંદન પાઠવી જણાવ્યું હતું કે,“અમે સફાઈને માત્ર કાર્યક્રમ તરીકે નહીં પણ નાગરિકોના સ્વાસ્થ્ય અને ભવિષ્ય સાથે જોડાયેલી જવાબદારી તરીકે લઈએ છીએ. આ રેન્ક એ અમારું પ્રથમ પડકાર છે – હવે ટોચના 10 અને પછી નંબર 1 સુધી લઈ જવાનો લક્ષ્યાંક છે.”
કેટલાંક પડકારો હજી પણ યથાવત
તેમ છતાં, રિપોર્ટમાં કેટલીક ગંભીર ખામીઓ તરફ પણ ઇશારો કરાયો છે. ખાસ કરીને ભીનો-સુકો કચરો અલગ કરાવવામાં સતત નબળા પડતા માર્ક્સ અને સૂત્રવ્યસ્થિત સેગ્રિગેશન સિસ્ટમના અભાવે શહેર હજી પણ સંપૂર્ણ ‘ઝીરો વેસ્ટ’ તરફ નથી જઈ શકતું. કેટલાક વિસ્તારોમાં ડોર ટુ ડોર કલેક્શન તો થાય છે પણ નાગરિકોને શુદ્ધ રીતે ભીનો અને સુકો અલગ આપવા માટે પૂરતી માર્ગદર્શન અને ઢાંછાગત વ્યવસ્થા હજી શિખર પર નથી.
નમ્રતાથી સ્વીકાર – ટોચ પર પહોંચવાનો હજી લાંબો માર્ગ
જામનગર મહાનગરપાલિકા તંત્રે આ રેન્કિંગને આનંદની સાથે નમ્રતાથી સ્વીકારતી જણાવ્યું છે કે, “અમે હજી પણ શીખી રહ્યા છીએ. અમારી વ્યવસ્થાઓમાં સુધારાના અવકાશ છે. કેટલીક બાબતોમાં ટકાવારી સારી છે પણ નાગરિકોની જોડાણને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે વધુ કાર્યની જરૂર છે. આ એક અટક 아닙ે નહીં – હવે દર વર્ષે વધુ મજબૂત પદ્ધતિથી આગળ વધવાનું લક્ષ્ય છે.”
નાગરિકોની ભૂમિકા પણ રહી મહત્વની
સ્વચ્છતા માટે નાગરિકોની સહભાગીદારી અનિવાર્ય છે. જામનગરના રહેવાસીઓએ ઘણા વિસ્તારોમાં “મેરા ઘર – સફાઈ કરું વારંવાર” અને “સૂકો-ભીનો કચરો અલગ કરો” જેવી પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લઈ તંત્રને સહકાર આપ્યો છે. વિશેષ કરીને RWAs (રેસિડન્ટ વેલફેર એસોસિએશન), વિદ્યાર્થીઓના ગ્રુપ અને મહિલા સંગઠનો દ્વારા વિવિધ વિસ્તારોમાં સફાઈ અભિયાન હાથ ધરવામાં આવ્યા હતા.
અંતે શું?
જામનગરે એક પોઝિટિવ સંકેત આપ્યો છે કે શ્રેષ્ઠતા હમણાં શક્ય છે જો તંત્ર અને નાગરિકો સહભાગી બને. 29મો ક્રમ એ માત્ર શરૂઆત છે – હવે દેખાવ નહિ પરંતુ ઘાતક અસર સાથે ‘સ્વચ્છતા’ને શહેરી સંસ્કૃતિનો હિસ્સો બનાવવા પ્રયત્નો કરવાનું છે.
INSTAGRAM: https://www.instagram.com/samay__sandesh/
FACEBOOK: https://www.facebook.com/SamaySandeshoffice
YOUTUBE: https://www.youtube.com/channel/UCB1F8pcrgBkKzZCgUIb2s3Q
આવા ને આવા લટટેસ્ટ ન્યુસ જાણવા માટે સમયસંદેશન્યુસની વેબસાઇટને વિઝિટ કરો
