રાધનપુર, પાટણ જિલ્લા:
“શિક્ષણ દરેક બાળકનો અધિકાર છે” – આ માત્ર નારા માટે બોલાતું વાક્ય નથી, પરંતુ ભારતના બંધારણમાં સંવિધાનિક હક્ક તરીકે ઉલ્લેખિત છે. છતાં આજે પણ ગુજરાતના કેટલાક ભાગોમાં એવી દયનિય સ્થિતિ છે, જ્યાં બાળકો શિક્ષણ મેળવવા માટે દરી અને પાટલાં નહિ પણ રેતી અને ટપાલના શેડમાં બેસી શિક્ષકના શબ્દો સાંભળી રહ્યા છે. એવી જ એક વાસ્તવિકતા છે પાટણ જિલ્લાના રાધનપુર તાલુકાના છાણીયાથર ગામની પ્રાથમિક શાળાની.
📍 શાળાની પરિસ્થિતિ – આંખ ખોલાવતી હકીકત
છાણીયાથર ગામની સરકારી પ્રાથમિક શાળાની હાલત છેલ્લા 8 વર્ષથી અત્યંત જર્જરિત છે. વર્ષ 2017 પછીથી શાળાના રૂમો ધ્વસ્ત થવાની કગરે છે. દિવાલો તૂટી ગઈ છે, છત ટપકે છે અને કેટલાય રૂમ વાપરવા અયોગ્ય થઇ ચૂક્યા છે. આવા માળખાકીય અભાવ વચ્ચે ધો. 1 થી 8 અને બાલવાટિકા સહિત કુલ 195 બાળકો રોજિંદા ભણતર માટે શાળામાં આવે છે – પણ તે પણ શાળાના બાંધકામમાં નહિ, પરંતુ તેની બહાર ટપાલ જેવા તાત્કાલિક બનાવાયેલા શેડમાં!
શિક્ષકો બાળકોને ખાલી જગ્યામાં, ક્યારેક ઝાડની છાયામાં, તો ક્યારેક તપતાં તાપમાં ભણાવવાનું પસંદ કરે છે – કેમ કે એ શાળાના રૂમ જીવલેણ જોખમ બની ચૂક્યા છે.
📣 ગ્રામજનોની રજૂઆતો છતાં મૌન તંત્ર
આ ગામના વાલીઓ અને ગ્રામજનો છેલ્લા કેટલાય વર્ષોથી તાલુકા અને જિલ્લા કક્ષાએ રજૂઆતો કરે છે. શિક્ષણ વિભાગ અને સ્થાનિક તંત્રને અનેકવાર ફરિયાદ આપી ચુક્યા છે, પત્રો લખ્યા છે, મુલાકાતો લીધા છે… પણ હજુ સુધી સરકાર તરફથી એક પણ નવો રૂમ બનાવાયો નથી.
વાલીઓનો રોષભર્યો સવાલ છે –“અમે બાળકોને ભણાવવા માટે શાળા મોકલીએ છીએ, પણ જ્યાં છત જ સુરક્ષિત નથી, ત્યાં ભણવાનું કે જીવતું રહેવાનું, શું કોઈ ગંભીરતાથી વિચારશે?”
👨🏫 શિક્ષકોનો સહાનુભૂતિભર્યો સંઘર્ષ
શાળાના શિક્ષકોની વાત કરીએ તો તેઓ પણ આ દયનીય પરિસ્થિતિમાં પણ બાળકોએ અભ્યાસ છોડે નહિ, એ માટે પોતાનું શ્રેષ્ઠ આપી રહ્યા છે. જો કે, ગરમીમાં તડકો અને વરસાદમાં ભીની પેઢી વચ્ચે બેચેની અને ભય સાથે ભણાવવું ક્યાં સુધી શક્ય રહેશે?
શાળાના એક શિક્ષકનું જણાવવું હતું:“અમે શિક્ષક છીએ, સાહેબ. બાળકોએ અભ્યાસ છોડવો નહિ એ માટે ક્યાંય પણ બેસીને ભણાવીએ છીએ… પણ એનું ભવિષ્ય છત વગર આગળ વધે એ અશક્ય છે. નવા રૂમો બને એ અમારું એકમાત્ર ધ્યેય છે.”
❗ સરકારી દાવાઓ સામે જમીન પરનો તથ્ય પછાત
ગુજરાત સરકારે “શાળાઓના સુવિકસિત માળખા અને આધુનિક ભણતર” માટે મોટી ગ્રાંટોનું વખાણ કર્યુ છે. ઘણી જગ્યાએ સ્માર્ટ ક્લાસરૂમ, ટેક્નોલોજી આધારિત શિક્ષણ અને સ્કૂલ સંચાલનના મોર્ડન મોડલનું પ્રચાર કરવામાં આવ્યું છે. પણ છાણીયાથર જેવી શાળાઓમાં હકીકત એટલી કરુણ છે કે એક રૂમ પણ નવો નથી મળ્યો – અને બાળકો હજુ પણ છત વગર શીખવાનો સંઘર્ષ કરે છે.“અમે ચૂંટણી વખતે નાગરિકોની આંખોમાં વાદળ નાંખીએ છીએ, અને પછી એવી શાળાઓને 8 વર્ષ સુધી અવગણીએ છીએ – શું એજ છે ગુજરાતના વિકાસ મોડલનું મર્મ?”
📌 શાળાની તાત્કાલિક જરૂરિયાતો
1. નવા રૂમોના તાત્કાલિક બાંધકામ માટે નાણાંકીય મંજૂરી
2. વિદ્યાર્થીઓ માટે સુરક્ષિત, શીતલ અને પાણી રહિત ભણતર માહોલ
3. ભવિષ્ય માટે બાલવાટિકા માટે અલગ ઓરડો અને શૌચાલય વ્યવસ્થા
4. છાણીયાથર શાળાને મોટેરા અથવા પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે વિકસાવવા રાજ્ય સરકાર દ્વારા વિશેષ પગલાં
📷 તસવીરો કહે છે વધુ
પ્રાપ્ત થયેલી તસવીરોમાં બાળકોને ખાલી મેદાનમાં જમીન પર બેઠેલા, બેફામ તાપમાં તડપતા અને છત વગર પથારી બનાવેલી જગ્યામાં ભણતા જોઈ શકાય છે. જ્યારે માબાપ પાસે પોતાનું બાળક શિક્ષણ માટે મોકલતા દુવિઘામાં છે – “ભણાવે કે બચાવે?”
👨👩👧👦 વાલીઓની વ્યથા – “ભવિષ્ય કેમ બંધાય?”
ગ્રામજનો અને વાલીઓનું કહેવું છે કે તેમણે શાળાને બે વખત મંજુર થનારી ગ્રાન્ટ માટે જિલ્લા પદાધિકારીઓ સમક્ષ રજૂઆત કરી હતી. પરંતુ કોઈ અવાજ ન મળ્યો. હવે તો બાળકોના આરોગ્ય અને ભવિષ્ય બંને જોખમમાં છે.
એક વાલીનું સ્પષ્ટ કહેવું હતું –“અમે નથી માંગતા કે ભણતર માટે અમારા બાળકો શહેર જાય… પણ જો ગામમાં એવી શાળા જ નહીં હોય કે જ્યાં છત હોય, તો પછી ભણતરનો શું અર્થ?”
📝 જવાબદારી ક્યાં છે?
આ સમગ્ર ઘટનાને લઈને એક મોટો સવાલ ઊભો થાય છે — જ્યારે સરકારે “સર્વ શિક્ષા અભિયાન” અંતર્ગત શાળાઓમાં ગુણવત્તાવાળું ભણતર આપવાનું હેતુ દર્શાવ્યું છે, ત્યારે છાણીયાથર જેવી શાળાઓ પર ધ્યાન કેમ નથી આપવામાં આવતું? શા માટે જિલ્લા કક્ષાએ યોજાયેલી શાળાઓની સમીક્ષાઓમાં આ બાબત પ્રકાશમાં આવતી નથી?
🛑 ભવિષ્યની અપેક્ષા અને સત્તાધીશોને સંદેશ
છાણીયાથર ગામના લોકો હવે માત્ર માગ નથી કરતા – પરંતુ એક સામૂહિક ચેતવણી આપે છે.“અમે સરકાર સમક્ષ વિનંતી કરતા થાકી ગયા છીએ, હવે માગ નથી – આશા છે કે કોઈ જવાબદારી લે.”
આ શાળાની પરિસ્થિતિ રાજ્ય સરકાર માટે આંખ ખોલે તેવી છે. સત્તાધીશોએ અત્યારે નહીં તો ક્યારે પગલાં લેશે?
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
