મુંબઈ – ગણેશ ચતુર્થીની ઘડીઓ નજીક આવી રહી છે. મુંબઈકર્સ પોતાના પ્રિય ગણપતિ બાપ્પાના આગમન માટે તૈયાર થઈ રહ્યા છે. ઘરોમાં, ગલીઓમાં, પંડાલોમાં ઉત્સાહનો માહોલ છવાયો છે. દર વર્ષે જેમ શહેરની રોશની વધે છે, તેમ સુરક્ષા માટેની ચિંતાઓ પણ વધે છે. ખાસ કરીને મુંબઈ જેવા મહાનગરમાં, જ્યાં લાખો લોકો એકસાથે ઊમટી પડે છે, ત્યાં તહેવાર દરમિયાન સુરક્ષાની વ્યવસ્થા કરવી કોઈ નાની બાબત નથી. આ વખતે મુંબઈ પોલીસે તહેવારને શાંતિપૂર્ણ અને સુરક્ષિત બનાવવા માટે એક અનોખું પગલું લીધું છે. પહેલી વાર, મુંબઈ પોલીસ AI ટેકનોલોજી અને ડ્રોનનો મોટા પાયે ઉપયોગ કરશે. સાથે સાથે, 17,000થી વધુ પોલીસકર્મીઓ શહેરના ખૂણેખૂણે તૈનાત રહેશે.
ટેક્નોલોજી સાથેનો નવો સુરક્ષા અભિગમ
આ વર્ષે સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ એક ઐતિહાસિક કડિયો બની રહ્યો છે. મુંબઈ પોલીસ દ્વારા એઆઈ આધારિત સર્વેલન્સ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. આ સિસ્ટમ શંકાસ્પદ ચહેરાઓ, અણધારી ચળવળ કે ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓ ઝડપથી ઓળખી શકે છે. ડ્રોન દ્વારા ભીડ નિયંત્રણ પર નજર રાખવામાં આવશે, જેથી તાત્કાલિક કાર્યવાહી કરી શકાય. મોટા ગણેશ પંડાલો, લોકપ્રિય વિસર્જન સ્થળો અને દરિયાકાંઠાના વિસ્તારોમાં ડ્રોન સતત દેખરેખ રાખશે.
પોલીસ દળનું વિશાળ જાળું
કાયદો અને વ્યવસ્થાના સંયુક્ત પોલીસ કમિશનર સત્યનારાયણ ચૌધરીએ જણાવ્યું કે તહેવાર દરમિયાન 14,430 કોન્સ્ટેબલ, 2,637 પોલીસ અધિકારીઓ, 51 અસિસ્ટન્ટ કમિશનર ઑફ પોલીસ અને 36 ડેપ્યુટી કમિશનર ઑફ પોલીસ સહિત કુલ 17,000થી વધુ પોલીસકર્મીઓ સતત ફરજ પર રહેશે. ગણેશ મૂર્તિ સ્થાપનથી લઈને વિસર્જન સુધી પોલીસ દળ 24 કલાક એલર્ટ પર રહેશે.
સહાયરૂપ દળોની તૈનાતી
સ્થાનિક પોલીસ સિવાય સુરક્ષામાં અન્ય દળો પણ જોડાશે. તેમાં રાજ્ય રિઝર્વ પોલીસ દળની 12 કંપનીઓ, રેપિડ એક્શન ફોર્સ, રમખાણ નિયંત્રણ ટીમો, ડેલ્ટા કોમ્બેટ યુનિટ્સ અને હોમગાર્ડ્સ સામેલ છે. હજારો સ્વયંસેવકો પણ પોલીસને સહાયતા માટે તૈનાત થશે. આ પગલાંથી સ્પષ્ટ થાય છે કે મુંબઈ પોલીસ કોઈ પણ પરિસ્થિતિને પહોંચી વળવા માટે સંપૂર્ણ તૈયાર છે.
11,000થી વધુ CCTV કેમેરા
સમગ્ર શહેરમાં સુરક્ષાના ભાગ રૂપે 11,000થી વધુ CCTV કેમેરા લગાવવામાં આવ્યા છે. વ્યૂહાત્મક સ્થળોએ સાદા કપડામાં સ્પેશિયલ બ્રાન્ચના અધિકારીઓની તૈનાતી પણ કરવામાં આવી છે. આથી, સામાન્ય જનતામાં ભળીને પણ પોલીસે શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખી શકશે. CCTV ફૂટેજ અને AI એનાલિસિસ સાથે મળીને એક સશક્ત મોનિટરિંગ સિસ્ટમ ઊભી કરવામાં આવી છે.
ભીડ નિયંત્રણ માટે વિશેષ યોજના
ગણેશ વિસર્જનના અંતિમ દિવસે મુંબઈમાં ભીડનો માહોલ અસાધારણ હોય છે. લાખો લોકો દરિયાકાંઠે ઉમટી પડે છે. તેને ધ્યાનમાં રાખીને વધારાના 5,000 પોલીસકર્મીઓને ખાસ વિસર્જન માર્ગો પર તૈનાત કરવામાં આવશે. ટ્રાફિક પોલીસ માટે અલગથી નિયંત્રણ રૂપરેખા ઘડાઈ છે, જેથી ભીડ હોવા છતાં માર્ગ વ્યવસ્થા ખોરવાય નહીં.
મહિલાઓ, બાળકો અને વૃદ્ધો માટે ખાસ ધ્યાન
મુંબઈ પોલીસ દ્વારા સ્પષ્ટ સૂચના આપવામાં આવી છે કે તહેવાર દરમિયાન મહિલાઓ, બાળકો અને વૃદ્ધો પર વિશેષ ધ્યાન આપવામાં આવશે. ભીડમાં ગુમ થયેલા બાળકો કે તકલીફમાં આવેલા વૃદ્ધોને મદદ કરવા માટે સ્પેશિયલ હેલ્પડેસ્ક ઉભા કરાશે. મહિલાઓ માટે અલગ સુરક્ષા પેટ્રોલિંગ ટીમો કાર્યરત રહેશે.
નાગરિક સહકારની જરૂરિયાત
મુંબઈ પોલીસે નાગરિકોને અપીલ કરી છે કે તેઓ પણ સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં સહકાર આપે. જાહેર સ્થળોએ શંકાસ્પદ વસ્તુઓ અડ્યા વિના તરત પોલીસને જાણ કરવી, નિયમોનું પાલન કરવું અને ભીડમાં ધક્કામુક્કી ટાળવી જરૂરી છે. સાથે સાથે, કટોકટીની સ્થિતિમાં તરત 100 અથવા 112 હેલ્પલાઇન નંબર પર સંપર્ક કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
સામાજિક માહોલ અને પોલીસનો પડકાર
ગણેશોત્સવ માત્ર ધાર્મિક તહેવાર જ નહીં પરંતુ સામાજિક એકતાનું પ્રતિક પણ છે. દર વર્ષે લાખો લોકો એકસાથે ઉજવણીમાં જોડાય છે. પરંતુ એટલા મોટા પાયે ભીડ એકત્ર થતી હોય ત્યારે સુરક્ષા દળો માટે પડકાર વધે છે. આતંકવાદી ખતરોથી માંડીને ગુનાહિત પ્રવૃત્તિઓ સુધી, દરેક બાબત પર નજર રાખવી ફરજિયાત બને છે. મુંબઈ પોલીસે આ વખતે AI અને ડ્રોન ટેકનોલોજીના સહારે એ પડકારને ટેકનોલોજીકલ રીતે પહોંચી વળવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.
ભવિષ્ય માટે એક મોડલ
આ વર્ષે અપનાવવામાં આવેલી AI આધારિત સુરક્ષા પદ્ધતિ ભવિષ્ય માટે પણ એક મોડલ બની શકે છે. જો મુંબઈમાં આ પ્રયોગ સફળ થશે તો દેશના અન્ય મોટા શહેરોમાં પણ તહેવારો દરમિયાન આવી ટેક્નોલોજી અપનાવવાની શક્યતા છે. ખાસ કરીને કુંભમેળો, દિવાળી, નવરાત્રી જેવા વિશાળ તહેવારોમાં સુરક્ષા માટે તેનો ઉપયોગ થઈ શકે છે.
નિષ્કર્ષ
ગણેશોત્સવ મુંબઈની ઓળખ છે. બાપ્પાના આગમનથી લઈને વિસર્જન સુધી શહેરનું દરેક ખૂણું ભક્તિ, સંગીત અને ઉત્સાહથી છલકાતું હોય છે. પરંતુ આ આનંદમય માહોલ સાથે સુરક્ષા સૌથી મોટી ચિંતા બની રહે છે. આ વર્ષે મુંબઈ પોલીસે AI ટેકનોલોજી, ડ્રોન સર્વેલન્સ અને 17,000થી વધુ પોલીસકર્મીઓની તૈનાતી દ્વારા સુરક્ષાનું એવું જાળું ઊભું કર્યું છે કે જે નાગરિકોમાં વિશ્વાસ પ્રસ્થાપિત કરે છે.
સુરક્ષિત વાતાવરણમાં જ ઉત્સવનો આનંદ સાચે માણી શકાય. મુંબઈ પોલીસની આ વ્યૂહરચના માત્ર તહેવારને ઘટના-મુક્ત બનાવે એવી જ નહીં પરંતુ ભવિષ્યમાં ભારતના અન્ય શહેરો માટે પણ એક માર્ગદર્શક સાબિત થઈ શકે છે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
