અમદાવાદ એરપોર્ટ ફરી એકવાર સોનાની દાણચોરી પકડાઈ જવાથી ચર્ચામાં છે. કસ્ટમ્સ વિભાગે દુબઈથી આવેલા પેસેન્જર પાસેથી બજાર કિંમત આશરે રૂપિયા ૫૫.૪૮ લાખનું ૨૪ કેરેટ સોનાનું દાગીના (ચેઇન) જપ્ત કરીને તેની ધરપકડ કરી છે. ખાસ વાત એ છે કે છેલ્લા માત્ર પાંચ દિવસમાં ત્રીજી વખત દુબઈ-અમદાવાદ ફ્લાઇટમાંથી સોનાની દાણચોરી બહાર આવી છે. આ ઘટનાએ માત્ર એરપોર્ટ સુરક્ષાની જ નહીં પરંતુ આંતરરાષ્ટ્રીય સોનાની સ્મગલિંગ સિન્ડિકેટની કામગીરીની દિશામાં પણ ગંભીર પ્રશ્નો ઊભા કર્યા છે.
ઘટના વિગતવાર
દુબઈથી અમદાવાદ આવેલા એક મુસાફર પર કસ્ટમ્સ અધિકારીઓએ શંકા આધારિત ચકાસણી હાથ ધરી. પ્રાથમિક પૂછપરછ દરમિયાન તે મુસાફર ટાળમટોળ કરતો જણાયો. તેની લગેજ તેમજ વ્યક્તિગત તલાશીમાં ૨૪ કેરેટ શુદ્ધ સોનાની ચેઇન મળી આવી. ચેઇનની કુલ વજન અને તેની બજાર કિંમત ૫૫.૪૮ લાખ રૂપિયા આંકવામાં આવી છે. કાયદેસર દસ્તાવેજો રજૂ કરવામાં નિષ્ફળ જતા કસ્ટમ્સે દાગીના જપ્ત કરી લીધા અને મુસાફરને કાયદેસરની કાર્યવાહી માટે ધરપકડ કરવામાં આવી.
અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે આ પકડાયેલી ચેઇન ખૂબ જ સાવચેતીપૂર્વક છુપાવવામાં આવી હતી. ચકાસણી દરમિયાન મળી આવેલ સોનાને સુરક્ષિત કબજામાં લઈ ફોરેન્સિક ચકાસણી કરાવવામાં આવી રહી છે.
પાંચ દિવસમાં ત્રીજી કિસ્સો
આ ઘટના માત્ર એકલા દિવસની નથી. છેલ્લા પાંચ દિવસમાં ત્રીજી વાર દુબઈથી અમદાવાદ આવી રહેલી ફ્લાઇટમાંથી સોનાની દાણચોરી પકડાઈ છે.
-
પહેલી ઘટના: બે દિવસ પહેલાં કસ્ટમ્સે ૬૦ લાખથી વધુના સોનાના બિસ્કિટ પકડી પડ્યા હતા.
-
બીજી ઘટના: ત્યારબાદ એક અન્ય મુસાફર પાસેથી ૪૫ લાખથી વધુના સોનાના દાગીના જપ્ત કરાયા.
-
ત્રીજી ઘટના: હવે તાજેતરમાં ૫૫.૪૮ લાખની ચેઇન મળી આવી.
આ ત્રણેય ઘટનાઓમાં એકસરખું પેટર્ન દેખાઈ રહ્યું છે – મુસાફરો દુબઈથી આવી રહ્યા છે, સોનાની માત્રા લાખોમાં છે અને તમામ કિસ્સાઓમાં અલગ-અલગ સ્મગલિંગ ટેક્નિકનો ઉપયોગ થયો છે.
દાણચોરીની નવી ટેક્નિક્સ
કસ્ટમ્સ અધિકારીઓએ ખુલાસો કર્યો છે કે સોનાની દાણચોરી કરતા લોકો સતત નવી ટેક્નિક્સ અજમાવી રહ્યા છે. તાજેતરમાં પકડાયેલા કિસ્સાઓમાં કેટલીક ખાસ રીતો સામે આવી છે:
-
લગેજમાં ગુપ્ત ખૂણાં: સૂટકેસ અને બેગમાં ડબલ લેયર બનાવી સોનું છુપાવવું.
-
દેહ પર પહેરીને લાવવું: દાગીના સ્વરૂપે ચેઇન, બ્રેસલેટ અથવા બેલ્ટમાં સોનું પહેરીને આવવું.
-
ઇલેક્ટ્રોનિક્સમાં છુપાવવું: મોબાઇલ, લેપટોપ કે કુકિંગ એપ્લાયન્સમાં ખોખલા ભાગોમાં સોનું મૂકવું.
તાજેતરના કિસ્સામાં મુસાફરે ચેઇન પોતાના કપડાં હેઠળ પહેરી રાખી હતી જેથી સામાન્ય નજરે એ દાગીના વ્યક્તિગત ઉપયોગ માટે હોવાનું લાગી શકે. પરંતુ અધિકારીઓની ચોખ્ખી નજરે આખરે સોનું ઝડપાઈ ગયું.
કેમ બની રહ્યો છે દુબઈ-અમદાવાદ રૂટ સ્મગલિંગ માટે આકર્ષક?
ગુજરાત લાંબા સમયથી સોનાના વેપાર અને જ્વેલરી ઉદ્યોગનું કેન્દ્ર રહ્યું છે. અમદાવાદ, સુરત અને રાજકોટ જેવા શહેરોમાં જ્વેલર્સ માટે કાચા સોનાની ભારે માંગ છે.
-
દુબઈમાંથી સોનું ભારતમાં કરતાં સસ્તું મળે છે.
-
કરન્સી એક્સચેન્જ અને કસ્ટમ્સ ડ્યૂટીના તફાવતને કારણે દર ૧૦૦ ગ્રામ સોનામાં હજારોથી લાખો રૂપિયા સુધીનો ફાયદો મળે છે.
-
ગુજરાતમાં વિશાળ જ્વેલરી માર્કેટ હોવાના કારણે સ્મગલર્સને ઝડપથી ખરીદદારો મળી જાય છે.
આ તમામ પરિબળોને કારણે દુબઈ-અમદાવાદ રૂટ દાણચોરી માટે ખૂબ જ “હોટ” બની ગયો છે.
કાયદાકીય કાર્યવાહી અને જપ્તી
પકડાયેલા મુસાફર સામે કસ્ટમ્સ એક્ટ, ૧૯૬૨ હેઠળ ગુનો નોંધાયો છે. આ કાયદા મુજબ, જો કોઈ વ્યક્તિ કાયદેસર પરવાનગી વિના વિદેશથી સોનું કે અન્ય પ્રતિબંધિત માલ દેશમાં લાવે છે, તો તેને:
-
દાગીના કે સોનાની જપ્તી થાય છે.
-
મુસાફરને ધરપકડ કરીને કોર્ટમાં રજુ કરવામાં આવે છે.
-
ગંભીર કિસ્સામાં ૭ વર્ષ સુધીની સજા અને ભારે દંડની જોગવાઈ છે.
આ કિસ્સામાં કસ્ટમ્સે માત્ર સોનાની જપ્તી જ નહીં, પરંતુ મુસાફરની સંપત્તિ અને તેની ગતિવિધિઓની પણ તપાસ શરૂ કરી છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય સ્મગલિંગ સિન્ડિકેટની શંકા
વિશેષજ્ઞોનું માનવું છે કે એક પછી એક આવા કિસ્સાઓ સામે આવવાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે આ માત્ર એકલવ્યક્તિની હરકત નથી, પરંતુ તેની પાછળ કોઈ મોટા આંતરરાષ્ટ્રીય નેટવર્ક છે.
-
મુસાફરોને “કુરીઅર” તરીકે વાપરવામાં આવે છે.
-
તેઓને નક્કી ફી ચૂકવવામાં આવે છે.
-
ભારત આવીને સોનું ચોક્કસ એજન્ટને સોંપવાનું હોય છે.
તાજેતરમાં પકડાયેલા મુસાફર પાસેથી મળેલી પૂછપરછની માહિતીના આધારે કસ્ટમ્સ અને DRI (ડિરેક્ટોરેટ ઓફ રેવન્યુ ઇન્ટેલિજન્સ) મોટા નેટવર્ક સુધી પહોંચવા પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે.
આર્થિક અસર
સોનાની દાણચોરી માત્ર કાયદેસર ગુનો નથી, પણ દેશની અર્થવ્યવસ્થાને પણ મોટું નુકસાન પહોંચાડે છે.
-
સરકારને કર આવકમાં કરોડોનું નુકસાન થાય છે.
-
ગેરકાયદેસર સોનાની બજારમાં પ્રવેશ થવાથી કાયદેસર વેપારીઓને નુકસાન થાય છે.
-
કાળા નાણાંના પ્રવાહમાં વધારો થાય છે, જે આતંકવાદી પ્રવૃત્તિઓ સુધી પહોંચે છે.
સરકાર અને સુરક્ષા એજન્સીઓની જવાબદારી
આવા સતત કિસ્સાઓ બાદ હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થયો છે કે સુરક્ષા એજન્સીઓએ વધુ કડક પગલાં લેવા જરૂરી છે:
-
ફ્લાઇટ્સની સઘન ચકાસણી: ખાસ કરીને દુબઈ અને અન્ય મધ્યપૂર્વ દેશોથી આવતા મુસાફરોની તલાશી વધુ કડક બનાવવી.
-
પ્રોફાઇલિંગ સિસ્ટમ: શંકાસ્પદ મુસાફરોની આગોતરી માહિતી મેળવી તપાસ કરવી.
-
ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ: આધુનિક સ્કેનર્સ અને બોડી સ્કેન મશીનોનો વધુ ઉપયોગ.
-
આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ: દુબઈ સહિતના દેશોની એજન્સીઓ સાથે માહિતી વહેંચવી.
નિષ્કર્ષ
અમદાવાદ એરપોર્ટ પર પાંચ દિવસમાં ત્રીજી વખત સોનાની દાણચોરી પકડાઈ જવી એ સામાન્ય ઘટના નથી. આ દર્શાવે છે કે દુબઈ-અમદાવાદ રૂટ હવે મોટા સ્મગલિંગ સિન્ડિકેટનું કેન્દ્ર બની ગયો છે. કસ્ટમ્સ વિભાગે સમયસર પગલાં લઈને ૫૫.૪૮ લાખની ચેઇન જપ્ત કરી હોવા છતાં, જરૂરી છે કે આ ચેઇન ક્યાં સુધી ફેલાયેલી છે તે જાણવા માટે ઊંડાણપૂર્વકની તપાસ થાય.
જ્યારે એક તરફ દેશ સોનાની માંગને પહોંચી વળવા કાયદેસર આયાત પર નિર્ભર છે, ત્યારે બીજી તરફ દાણચોરી જેવા કૃત્યો ભારતની આર્થિક સુરક્ષાને પડકાર આપે છે. સરકાર અને સુરક્ષા એજન્સીઓએ સંકલિત પ્રયાસો કરીને આવા ગેરકાયદેસર ધંધાને ઝડપથી કાબૂમાં લેવું હવે સમયની માંગ છે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
