દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં છેલ્લા કેટલાક સમયથી આરોગ્ય વ્યવસ્થાની છાયામાં એક ગંભીર સમસ્યા ઊભી થઈ હતી – બોગસ ડોક્ટરોની. વર્ષોથી ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં ડિગ્રી વગર ક્લિનિક ચલાવતા અને સામાન્ય ગામડાના ભોળા લોકોના આરોગ્ય સાથે રમતા એવા ડોક્ટરોનો રાફડો હવે ફાટ્યો છે. જિલ્લા પોલીસ વડા SP જયરાજસિંહ વાળાએ ચાર્જ સંભાળ્યા બાદ માત્ર ૧૦ દિવસમાં ૮ બોગસ ડોક્ટરોને ઝડપીને એક મજબૂત સંદેશો આપ્યો છે કે આરોગ્ય જેવી સંવેદનશીલ સેવા સાથે છેતરપિંડી હવે સહન કરવામાં આવશે નહીં.
📍 તાજેતરના દરોડા : વાડીનાર, સલાયા અને મીઠાપુરમાં કાર્યવાહી
પોલીસે તાજેતરમાં જ વાડીનાર, સલાયા અને મીઠાપુર વિસ્તારોમાં ચેકિંગ દરમિયાન ત્રણ એવા બોગસ ડોક્ટરોને પકડી પાડ્યા હતા, જેઓ પાસે કોઈ માન્ય ડિગ્રી કે લાયસન્સ નહોતું છતાં તેઓ દવાના દુકાન અને ક્લિનિક ચલાવતા હતા.
-
આ ડોક્ટરો સામાન્ય તાવ, ઠંડી, ખાંસીથી લઈને ગંભીર બીમારીઓ માટે પણ સારવાર આપતા હતા.
-
કેટલાક તો ઈન્જેક્શન, ગર્ભવતી મહિલાઓની સારવાર તેમજ નાની ઓપરેશન જેવી પ્રવૃત્તિઓ પણ હાથ ધરતા હતા, જે દર્દીઓના જીવન માટે સીધી જોખમી હતી.
-
છાપામાંથી સ્ટેથોસ્કોપ, ઈન્જેક્શન, દવાઓના જથ્થા તથા નકલી પ્રમાણપત્રો પણ જપ્ત કરવામાં આવ્યા હતા.
🧑⚕️ બોગસ ડોક્ટરોનો ભયાનક ખેલ
ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં સ્વાસ્થ્ય સુવિધાઓ સીમિત હોવાને કારણે લોકો સહેલાઈથી નજીકના “ડોક્ટર” પાસે દોડે છે. આ પરિસ્થિતિનો લાભ લઈ ઘણા લોકો “કમ્પાઉન્ડર” કે “કેમિસ્ટ”થી સીધા ડોક્ટર બની ગયા છે.
-
ફક્ત ૧૦૦-૨૦૦ રૂપિયામાં સારવાર આપવાનું લાલચ આપી તેઓ ગામડાના ભોળા લોકોથી પૈસા કમાય છે.
-
ઘણા દર્દીઓએ ખોટી સારવારના કારણે લાંબા સમય સુધી બીમારીઓ સહન કરવી પડી છે.
-
અનેકવાર ખોટી દવા કે ઈન્જેક્શનના કારણે દર્દીઓને ગંભીર પરિસ્થિતિમાં હોસ્પિટલ ખસેડવા પડ્યા છે.
🚔 SP જયરાજસિંહ વાળાનો સખત અભિગમ
SP જયરાજસિંહ વાળાએ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે આરોગ્ય સાથે છેતરપિંડી કરનાર કોઈપણને છોડવામાં નહીં આવે.
તેમના જણાવ્યા અનુસાર :
-
“ડિગ્રી વગરના કોઈપણ વ્યક્તિને ડોક્ટર બનવાનો હક નથી. દર્દીઓનું જીવન રમકડું નથી. નકલી ડોક્ટરો સામે શૂન્ય સહનશીલતાની નીતિ અપનાવવામાં આવી છે.”
-
“જિલ્લામાં દરેક તાલુકા અને ગામમાં ચકાસણી હાથ ધરવામાં આવશે. આરોગ્ય વિભાગની ટીમ સાથે મળીને આવા નકલી ડોક્ટરોને શોધી કાઢવામાં આવશે.”
📊 ૧૦ દિવસમાં ૮ બોગસ ડોક્ટરો ઝડપાયા
દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં ફક્ત ૧૦ દિવસમાં કુલ ૮ બોગસ ડોક્ટરોને પકડી પાડવામાં આવ્યા છે. આ આંકડો દર્શાવે છે કે લાંબા સમયથી આ કાળી કમાણીનો ખેલ ચાલી રહ્યો હતો.
-
પકડાયેલા લોકોમાંથી કેટલાકે ગામના લોકોનો વિશ્વાસ જીતવા માટે પોતાના નામ આગળ “ડૉ.” લગાવવાનું શરૂ કર્યું હતું.
-
કેટલાક તો નર્સિંગ હોમના ખોટા પેડ, સર્ટિફિકેટ કે “આયુર્વેદિક પ્રેક્ટિશનર”ના નકલી કાગળોનો ઉપયોગ કરતા હતા.
⚖️ કાયદાકીય કાર્યવાહી
બોગસ ડોક્ટરો સામે IPC ની વિવિધ કલમો હેઠળ ગુનો નોંધવામાં આવ્યો છે :
-
IPC કલમ 419 (છળથી પોતે બીજો હોવાનું બતાવવું)
-
IPC કલમ 420 (છેતરપિંડી કરવી)
-
Drugs and Cosmetics Act તથા Medical Council Act હેઠળ કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
આ ગુનાઓ માટે ૭ વર્ષ સુધીની જેલ તથા દંડની જોગવાઈ છે.
👥 લોકોમાં ભય અને જાગૃતિ
આ ઘટનાઓ બાદ સ્થાનિક લોકોએ રાહતનો શ્વાસ લીધો છે. ઘણા ગામલોકોએ જણાવ્યું કે લાંબા સમયથી તેઓ એવા ડોક્ટરો પાસે સારવાર લેતા હતા, જેમની સાચી ઓળખ તેમને ખબર નહોતી.
-
હવે લોકોમાં જાગૃતિ ફેલાઈ છે કે સારવાર ફક્ત માન્ય ડિગ્રી ધરાવતા અને સરકાર માન્ય હોસ્પિટલ કે ડોક્ટર પાસે જ કરાવવી જોઈએ.
-
આરોગ્ય વિભાગે પણ જનજાગૃતિ અભિયાન શરૂ કર્યું છે, જેમાં લોકોને નકલી ડોક્ટરોને ઓળખવા અંગે માર્ગદર્શન આપવામાં આવી રહ્યું છે.
🏥 ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં આરોગ્ય સુવિધાનો અભાવ
બોગસ ડોક્ટરોનો પ્રભાવ મોટાભાગે ત્યાં જોવા મળે છે જ્યાં :
-
સરકારી હોસ્પિટલો દૂર હોય,
-
ડૉક્ટરોની ખોટ હોય,
-
લોકોને તાત્કાલિક સારવારની જરૂર હોય.
દેવભૂમિ દ્વારકાના ઘણા ગામોમાં હોસ્પિટલ સુધી પહોંચવા માટે લોકોને ૧૦-૨૦ કિ.મી. સુધી જવું પડે છે. આવી પરિસ્થિતિમાં તેઓ નજીકના “ડોક્ટર” પાસે જવાનું પસંદ કરે છે. આ જ કારણ છે કે બોગસ ડોક્ટરો સરળતાથી લોકોનો વિશ્વાસ જીતે છે.
🌍 સામાજિક અને આરોગ્ય પર અસર
-
ખોટી સારવારના કારણે દર્દીઓના જીવન પર જોખમ વધે છે.
-
ઘણીવાર ગંભીર દર્દીઓનો સમય બગડે છે અને તેઓ મોટી હોસ્પિટલ પહોંચતા પહોંચતા જીવ ગુમાવી બેસે છે.
-
નકલી ડોક્ટરો એન્ટિબાયોટિક્સનો અતિરેક ઉપયોગ કરે છે, જેના કારણે લોકોમાં દવાનો પ્રતિકાર (resistance) વધી જાય છે.
📰 ભૂતકાળના ઉદાહરણો
-
૨૦૨૨માં જામનગર જિલ્લામાં પણ આવા જ બોગસ ડોક્ટરો ઝડપાયા હતા, જ્યાં ખોટી સારવારથી એક દર્દીની હાલત ગંભીર થઈ ગઈ હતી.
-
ગુજરાતના અનેક જિલ્લાઓમાં આવા કેસો સામે આવતા રહ્યા છે.
✅ આગળની દિશા
SP જયરાજસિંહ વાળાએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે આ અભિયાન અટકશે નહીં.
-
દરેક તાલુકામાં ટાસ્ક ફોર્સ બનાવવામાં આવશે.
-
આરોગ્ય વિભાગ સાથે મળીને ગામદીઠ ચકાસણી હાથ ધરાશે.
-
નાગરિકોને અપીલ કરવામાં આવી છે કે જો તેઓ કોઈ શંકાસ્પદ ડોક્ટર જોઈ રહ્યા હોય તો તરત પોલીસને જાણ કરે.
✍️ સમાપન
દેવભૂમિ દ્વારકામાં બોગસ ડોક્ટરો વિરુદ્ધની આ કામગીરી એક મોટો સંદેશ આપે છે કે હવે આરોગ્ય સાથે છેતરપિંડી કરનારને છોડવામાં નહીં આવે. SP જયરાજસિંહ વાળાના દૃઢ નેતૃત્વ હેઠળ જિલ્લા પોલીસએ ફક્ત ૧૦ દિવસમાં ૮ બોગસ ડોક્ટરોને પકડી પાડીને લોકોમાં વિશ્વાસ જગાવ્યો છે.
આગામી સમયમાં પણ આવી જ કાર્યવાહી ચાલુ રહેશે તો નકલી ડોક્ટરોની ગેરકાયદે દુકાન બંધ થશે અને સામાન્ય લોકોને સાચી આરોગ્ય સેવાઓ મળવા સરળ બનશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
