લોથલનો વૈશ્વિક ગૌરવ: વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના ‘વિકાસ ભી, વિરાસત ભી’ ધ્યેયને સાકાર કરતું નેશનલ મેરિટાઇમ હેરિટેજ કૉમ્પ્લેક્સ

ભારતના પ્રાચીન ઇતિહાસમાં લોથલ એ માત્ર એક ભૂગોળીય સ્થાન નહીં પરંતુ એક સંસ્કૃતિનું અરીસું, એક સમૃદ્ધ વેપાર પરંપરાનું કેન્દ્ર અને ભારતીય સમુદ્ર શક્તિનું જીવંત પ્રતીક છે. સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિના આ ઐતિહાસિક નગરને આજના યુગમાં ફરી જીવંત બનાવવા માટે ભારત સરકાર દ્વારા વિશાળ સપના સાથે **નેશનલ મેરિટાઇમ હેરિટેજ કૉમ્પ્લેક્સ (NMHC)**નું નિર્માણ હાથ ધરવામાં આવ્યું છે. અંદાજે ₹4500 કરોડના ખર્ચે ઉભું થતું આ કૉમ્પ્લેક્સ ભારતના ઇતિહાસ, વેપાર, સંસ્કૃતિ અને વૈશ્વિક જોડાણોની સાક્ષી બનશે.

આ ભવ્ય પ્રોજેક્ટની સમીક્ષા બેઠક તથા નિરીક્ષણ માટે વડાપ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદી 20 સપ્ટેમ્બરનાં રોજ લોથલ ખાતે આવી રહ્યા છે. આ પ્રસંગે પ્રોજેક્ટની અત્યારસુધીની પ્રગતિની વિગતવાર સમીક્ષા કરાશે અને આગામી કામોની રૂપરેખા નક્કી કરાશે.

લોથલ: સમુદ્રી શક્તિનું અખૂટ પ્રતીક

લોથલ એ હડપ્પન યુગનું એવું શહેર છે જે આજે પણ ભારતના સમુદ્રી ગૌરવનું પ્રતીક છે. ઈ.સ.પૂર્વે આશરે 2400 વર્ષ પહેલા વિકસેલા આ નગરમાં વિશ્વનો સૌથી પ્રાચીન માનવસર્જિત ડોકયાર્ડ મળ્યો હતો. આ સાથે અહીં જહાજોની મરામત, વેપાર-વ્યવહાર અને સામુદ્રિક હસ્તકલાઓના અઢળક પુરાવાઓ પણ મળ્યા છે.

આ બધું સાબિત કરે છે કે લોથલ માત્ર એક નગર નહોતું, પણ એ સમયના વિશ્વ વ્યાપારનું કેન્દ્ર હતું. આજના આધુનિક કાળમાં એ જ લોથલને ફરીથી વિશ્વ મંચ પર પ્રતિષ્ઠિત કરવા માટે નેશનલ મેરિટાઇમ હેરિટેજ કૉમ્પ્લેક્સ એક નવી ઉજાશ લાવશે.

વડાપ્રધાનનું દ્રષ્ટિકોણ: ‘વિકાસ ભી, વિરાસત ભી’

વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પાંચ પ્રણોમાંનું એક પ્રાચીન વિરાસતોનું સંવર્ધન રાખ્યું છે. તેમના મતે વિકાસ એ ત્યારે જ સંપૂર્ણ ગણાય જ્યારે એમાં ઇતિહાસની ધરોહરને જાળવવામાં આવે.

લોથલમાં ઉભું થતું કૉમ્પ્લેક્સ આ વિચારનું જીવંત રૂપ છે.
અહીં ઇતિહાસ, શિક્ષણ, સંશોધન અને મનોરંજનનો સુભગ સમન્વય સર્જાશે.
પ્રાચીન સમુદ્રી પરંપરા અને આધુનિક ટેક્નોલૉજીનો સમન્વય ભારતને વૈશ્વિક સ્તરે એક અનોખી ઓળખ આપશે.

વાસ્તવમાં, NMHC વડાપ્રધાનના સૂત્ર **‘વિરાસત ભી, વિકાસ ભી’**ને સાકાર કરનાર અભૂતપૂર્વ પ્રોજેક્ટ બનશે.

ભવ્ય સુવિધાઓનું પરિચય

1. વિશ્વનું સૌથી ઊંચું લાઇટહાઉસ મ્યુઝિયમ

77 મીટર ઊંચું આ મ્યુઝિયમ એક આઇકોનિક આકર્ષણ બનશે.
65 મીટર ઊંચાઈએ ઓપન ગેલેરી હશે, જ્યાંથી સમગ્ર કૉમ્પ્લેક્સનું દૃશ્ય માણી શકાશે.
રાત્રિના સમયે અહીં આકર્ષક લાઇટિંગ શો પણ યોજાશે.

2. આધુનિક પ્રવાસન સુવિધાઓ

ફ્લોટિંગ રેસ્ટોરન્ટ
100 રૂમનું ટેન્ટ સિટી અને રિસોર્ટ
ઈ-કાર્સ દ્વારા પ્રવાસન
500 ઇલેક્ટ્રિક કાર પાર્કિંગ
66 કે.વી. સબસ્ટેશનની સુવિધા

આ સુવિધાઓને કારણે લોથલ માત્ર ઇતિહાસિક સ્થળ જ નહીં, પરંતુ એક વિશ્વસ્તરીય પ્રવાસન કેન્દ્ર બની જશે.

3. 14 થીમેટિક ગેલેરીઓ

હડપ્પીયન સમયથી આજ સુધીના સમુદ્રી વારસા પર પ્રકાશ પાડતી ગેલેરીઓ.
દરેક રાજ્ય અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના કોસ્ટલ સ્ટેટ્સ પેવેલિયન.
ઇન્ટરેક્ટિવ ટેક્નોલૉજીથી લોકો પ્રાચીન યુગનો અનુભવ કરી શકશે.

4. થીમ પાર્ક્સ

મેમોરિયલ થીમ પાર્ક
મેરિટાઇમ અને નેવી થીમ પાર્ક
ક્લાઇમેટ થીમ પાર્ક
એડવેન્ચર અને એમ્યુઝમેન્ટ થીમ પાર્ક

આ પાર્ક્સ ખાસ કરીને બાળકો અને યુવાનોને આકર્ષશે અને શિક્ષણ સાથે મનોરંજન પૂરુ પાડશે.

5. મેરિટાઇમ યુનિવર્સિટી

અહીં મેરિટાઇમ સ્ટડીઝ માટે અલગ યુનિવર્સિટી અને ઇન્સ્ટિટ્યૂટ સ્થાપાશે.
વિદ્યાર્થી અહીંથી ડિગ્રી અને સંશોધન અવસર મેળવી શકશે.
સ્ટુડન્ટ એક્સચેન્જ પ્રોગ્રામ થકી આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે જોડાણ વધશે.

રોજગારી અને વિકાસની તકો

આ પ્રોજેક્ટ માત્ર ઇતિહાસિક ગૌરવ સુધી મર્યાદિત નહીં રહે, પરંતુ અર્થવ્યવસ્થામાં ક્રાંતિ લાવશે.

હજારો લોકોને રોજગારીના અવસર મળશે.
સ્થાનિક સ્તરે કુટીર ઉદ્યોગો અને હસ્તકળાઓને પ્રોત્સાહન મળશે.
ભાલ પ્રદેશની અર્થવ્યવસ્થા વધુ સશક્ત બનશે.

આ રીતે, NMHC માત્ર મ્યુઝિયમ નહીં પરંતુ પ્રવાસન, શિક્ષણ અને આર્થિક વિકાસનું કેન્દ્ર બનશે.

આત્મનિર્ભર ભારત તરફ એક પગલું

લોથલના આ કૉમ્પ્લેક્સ થકી ભારત વૈશ્વિક મંચ પર મેરિટાઇમ હેરિટેજ ટુરિઝમમાં અગ્રણી સ્થાન પ્રાપ્ત કરશે.

આધુનિક ટેક્નોલૉજીથી સામાન્ય માણસ પણ ઇતિહાસને સરળતાથી સમજી શકશે.
ભારતના સમુદ્રી વારસા અંગે સંશોધન અને નીતિગત વિકાસને વેગ મળશે.
આથી વડાપ્રધાનનું ‘આત્મનિર્ભર ભારત’ વિઝન વધુ મજબૂત બનશે.

નિષ્કર્ષ

20 સપ્ટેમ્બરે વડાપ્રધાન નરેન્દ્રભાઈ મોદી લોથલ ખાતે આવીને નેશનલ મેરિટાઇમ હેરિટેજ કૉમ્પ્લેક્સની પ્રગતિની સમીક્ષા કરશે. આ કૉમ્પ્લેક્સ એ ભારતના પ્રાચીન સમુદ્રી ઇતિહાસને આધુનિક યુગ સાથે જોડતો વિશ્વસ્તરીય પ્રોજેક્ટ છે.

ગુજરાત માટે આ ગૌરવની વાત છે કે સિંધુ સંસ્કૃતિના ગૌરવસ્થળ લોથલને ફરી વૈશ્વિક મંચ પર પ્રસ્થાપિત કરવામાં આવી રહ્યું છે. NMHC એ ભારતના તેજસ્વી ઇતિહાસ અને ભવિષ્યના વિકાસ વચ્ચેનો એક સેતુ બનશે.

‘વિકાસ ભી, વિરાસત ભી’ના સૂત્રને સાકાર કરતી આ પહેલ માત્ર એક મ્યુઝિયમ નથી, પણ ભારતની ઓળખ, આત્મવિશ્વાસ અને વૈશ્વિક પ્રતિષ્ઠાનો એક સોનેરી અધ્યાય સાબિત થશે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606