રાષ્ટ્રીય STEM ક્વિઝ ૪.૦ : દેશના વિદ્યાર્થીઓ માટે ૨ કરોડના ઇનામો અને વૈજ્ઞાનિક સંસ્થાઓની મુલાકાતની સુવર્ણ તક

વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી પ્રત્યે નવા યુવાનોમાં જાગૃતિ ફેલાવવાનો પ્રયાસ

વિજ્ઞાન અને ટેક્નોલોજી કોઈપણ રાષ્ટ્રના વિકાસનો આધારસ્તંભ ગણાય છે. આજના સમયમાં રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રતિસ્પર્ધા કરવા માટે આપણા યુવાનો પાસે વિશ્વસ્તરીય જ્ઞાન, નવીન વિચારશક્તિ અને સમસ્યાઓ ઉકેલવાની કુશળતા હોવી અત્યંત આવશ્યક છે. આ દિશામાં ભારત સરકાર અને ગુજરાત રાજ્ય સરકાર દ્વારા સતત પ્રયત્નો કરવામાં આવી રહ્યા છે. એ જ પ્રયત્નોની કડીરૂપે, GUJCOST (ગુજરાત કાઉન્સિલ ઓન સાયન્સ એન્ડ ટેક્નોલોજી) દ્વારા આ વર્ષે રાષ્ટ્રીય STEM ક્વિઝ ૪.૦: નવી પેઢીની નવી સફરનું ભવ્ય આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

ગાંધીનગર ખાતેથી ભવ્ય લોન્ચિંગ

ગાંધીનગર ખાતે આજે આ ક્વિઝનું સત્તાવાર લોન્ચિંગ DST (વિજ્ઞાન અને પ્રોધોગિકી વિભાગ) ની સચિવ સુશ્રી પી. ભારતીના હસ્તે થયું. આ પ્રસંગે તેઓએ કહ્યું કે,
“STEM ક્વિઝ માત્ર એક સ્પર્ધા નથી, પરંતુ એ આપણા યુવાનો માટે નવીનતા તરફનું પ્રવેશદ્વાર છે. વિદ્યાર્થીઓમાં જિજ્ઞાસા, વિશ્લેષણાત્મક વિચારશક્તિ અને સમસ્યાઓ ઉકેલવાની કુશળતા વિકસે તે જ આ આયોજનનો મુખ્ય હેતુ છે.”

આ અવસર પર જુનિયર અને સિનિયર લેવલના વિદ્યાર્થીઓ માટે ખાસ તૈયાર કરાયેલા ‘ક્વિઝ બેંક’ પુસ્તકનું વિમોચન પણ કરવામાં આવ્યું. આ પુસ્તક વિદ્યાર્થીઓને તૈયારી માટે માર્ગદર્શક બનશે.

વિજેતા વિદ્યાર્થીઓ માટે સોનેરી તક

રાષ્ટ્રીય STEM ક્વિઝ ૪.૦માં ભાગ લેનારા અને વિજેતા બનનારા વિદ્યાર્થીઓને માત્ર ઇનામની રકમ જ નહીં પરંતુ અનેક અનોખા અવસર પણ મળશે:

કુલ ₹૨ કરોડ સુધીના ઇનામો વિવિધ સ્વરૂપે આપવામાં આવશે.
ટોચના વિદ્યાર્થીઓને BARC (મુંબઈ), DRDO (દિલ્હી), SAC-ISRO (અમદાવાદ), NFSU (ગાંધીનગર) જેવી દેશની અગ્રણી વૈજ્ઞાનિક સંસ્થાઓની મુલાકાત લેવાની તક મળશે.
શ્રેષ્ઠ ૨૦૦ વિદ્યાર્થીઓને STEM બુટ કેમ્પમાં ભાગ લેવાની તક મળશે, જ્યાં તેમને વૈજ્ઞાનિકો સાથે સીધી વાતચીત કરવાનો મોકો મળશે.
વિદ્યાર્થીઓને ભવિષ્યમાં ઇનોવેશન, સંશોધન અને સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્રે આગળ વધવા માટે પ્રોત્સાહન મળશે.

સ્પર્ધાની રચના અને નિયમો

ક્વિઝ બે સ્તરે યોજાશે:
1. જુનિયર લેવલ – ધોરણ ૯ અને ૧૦ના વિદ્યાર્થીઓ માટે.
2. સિનિયર લેવલ – ધોરણ ૧૧ અને ૧૨ના વિદ્યાર્થીઓ માટે.
દેશભરના તમામ માધ્યમ અને બોર્ડના વિદ્યાર્થીઓ www.stemquiz.gujarat.gov.in વેબસાઇટ પર ૩૦ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ સુધી વિનામૂલ્યે રજિસ્ટ્રેશન કરાવી શકશે.
પ્રાથમિક ચરણમાં ઓનલાઈન પરીક્ષા લેવામાં આવશે. ત્યારબાદ જિલ્લા અને રાજ્ય સ્તરે ઓફલાઈન ક્વિઝ યોજાશે.
અંતે રાષ્ટ્રીય સ્તરે ગ્રાન્ડ ફિનાલેનું આયોજન કરવામાં આવશે, જેમાં શ્રેષ્ઠ વિદ્યાર્થીઓને સન્માનિત કરવામાં આવશે.

GUJCOSTની ભૂમિકા અને વિઝન

GUJCOSTના એડવાઇઝર અને મેમ્બર સેક્રેટરી શ્રી નરોત્તમ સાહુએ જણાવ્યું કે:
“GUJCOST વર્ષ ૨૦૨૨થી ગુજરાત STEM ક્વિઝનું સફળ આયોજન કરી રહ્યું છે. STEM ક્વિઝના માધ્યમથી ગુજરાતે માત્ર રાજ્ય નહીં પરંતુ સમગ્ર દેશના વિદ્યાર્થીઓ સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.”

વર્ષ ૨૦૨૩-૨૪માં યોજાયેલી ગુજરાત STEM ક્વિઝ ૩.૦માં દેશભરના ૧૦.૧૨ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓએ રજિસ્ટ્રેશન કરાવ્યું હતું.
આ વર્ષે ૨૦ લાખથી વધુ વિદ્યાર્થીઓ જોડાય તે માટે ખાસ પ્રયાસો હાથ ધરવામાં આવી રહ્યા છે.

ભૂતકાળની સફળતાઓનો સફરનામું

STEM ક્વિઝની અગાઉની આવૃત્તિઓએ અનેક વિદ્યાર્થીઓનું જીવન બદલી નાખ્યું છે.

ઘણા વિદ્યાર્થીઓએ વિજ્ઞાન પ્રત્યેની રુચિને કારકિર્દી તરીકે અપનાવી.
કેટલાકે IITs, IISERs, NITs જેવી પ્રતિષ્ઠિત સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ મેળવ્યો.
કેટલાક વિદ્યાર્થીઓએ પોતાના સંશોધન આધારિત સ્ટાર્ટઅપ શરૂ કર્યા છે.

આથી GUJCOSTના આ આયોજનને માત્ર સ્પર્ધા નહીં પરંતુ વિજ્ઞાન પ્રત્યેના જનઆંદોલન તરીકે જોવામાં આવે છે.

કાર્યક્રમમાં ઉપસ્થિત મહાનુભાવો

લોન્ચિંગ પ્રસંગે અનેક વિજ્ઞાન અને શિક્ષણ ક્ષેત્રના અગ્રણી મહાનુભાવો ઉપસ્થિત રહ્યા.

GSBTMના મિશન ડાયરેક્ટર શ્રી દિગ્વિજયસિંહ જાડેજા
GSEMની મિશન ડાયરેક્ટર સુશ્રી નેહા કુમારી
GCERTમાંથી ડૉ. વિજય પટેલ

વર્ચ્યુઅલ માધ્યમથી દેશભરના રીજનલ અને ડિસ્ટ્રિક્ટ સાયન્સ સેન્ટરના પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટરો, જિલ્લા લોક વિજ્ઞાન કેન્દ્રના સંયોજકો, CBSE અને જવાહર નવોદય વિદ્યાલયના પ્રતિનિધિઓ, તેમજ હજારો વિદ્યાર્થીઓ જોડાયા હતા.

વિદ્યાર્થીઓ માટે અનોખો અવસર

આ સ્પર્ધામાં ભાગ લેતા વિદ્યાર્થીઓને માત્ર ઇનામો જ નહીં પરંતુ અનેક જીવન બદલાવી શકે એવા અવસર મળશે.

વૈજ્ઞાનિક સંસ્થાઓની મુલાકાત દરમ્યાન વિદ્યાર્થીઓને લેબોરેટરીઝમાં થઈ રહેલા કાર્યનો સીધો અનુભવ મળશે.
STEM બુટ કેમ્પમાં તેમને વૈજ્ઞાનિકો અને પ્રોફેસરો સાથે ચર્ચા કરવાની તક મળશે.
વિદ્યાર્થીઓમાં ટીમ વર્ક, નેતૃત્વ ક્ષમતા અને સમસ્યા ઉકેલવાની કુશળતા વિકસશે.

સરકારની પ્રતિબદ્ધતા

વિજ્ઞાન અને પ્રોધોગિકી વિભાગ (DST) દ્વારા STEM ક્વિઝને પ્રોત્સાહન આપવાનું હેતુ સ્પષ્ટ છે – વિજ્ઞાન આધારિત ભારતનું નિર્માણ.

સચિવ સુશ્રી પી. ભારતીએ ઉમેર્યું:
“ભારતના યુવાનોમાં અનંત ક્ષમતા છે. જો આપણે તેમને યોગ્ય માર્ગદર્શન અને અવસર આપીએ તો તેઓ વિશ્વને નેતૃત્વ આપી શકે છે. STEM ક્વિઝ એ જ દિશામાં એક મોટું પગલું છે.”

પરિણામ અને ભવિષ્ય

રાષ્ટ્રીય STEM ક્વિઝ ૪.૦ માત્ર એક સ્પર્ધા નહીં પરંતુ નવી પેઢીને નવી દિશા આપનારી પહેલ છે. આથી, ભારતના ખૂણે ખૂણે બેઠેલા વિદ્યાર્થીઓને પોતાની પ્રતિભા દર્શાવવાનો અને રાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા મેળવવાનો અવસર મળશે.

વિદ્યાર્થીઓને માત્ર ઇનામો જ નહીં પરંતુ અનુભવ, જ્ઞાન અને પ્રેરણા પણ મળશે, જે તેમના સમગ્ર જીવનમાં માર્ગદર્શક બની રહેશે.

નિષ્કર્ષ

આ વર્ષે યોજાતી રાષ્ટ્રીય STEM ક્વિઝ ૪.૦ લાખો વિદ્યાર્થીઓના જીવનમાં એક નવો ચેપ્ટર લખશે. વિજ્ઞાન પ્રત્યેની જિજ્ઞાસા જગાડવા, પ્રતિભાને રાષ્ટ્રીય મંચ પર લાવવાની સાથે સાથે આ ક્વિઝ દેશના ભવિષ્યના વૈજ્ઞાનિકો, સંશોધકો અને ઇનોવેટર્સ તૈયાર કરવાની દિશામાં એક અતિ મહત્વપૂર્ણ પહેલ સાબિત થશે.

૨ કરોડના ઇનામો એ તો માત્ર પ્રોત્સાહન છે, પરંતુ સાચું ઇનામ તો વિદ્યાર્થીઓને મળનારું જ્ઞાન, અનુભવ અને ભવિષ્યની નવી તકો રહેશે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606