ભાણવડમાં રહસ્યમય ધડાકા પર સિસ્મોલોજી વિભાગનો વૈજ્ઞાનિક સર્વે : લોકોમાં ભય છતાં નિષ્ણાતોનું આશ્વાસન

દ્વારકા જિલ્લાના ભાણવડ તાલુકામાં છેલ્લા પંદર દિવસથી સતત રહસ્યમય ધડાકાની અવાજોની ઘટનાઓ બનતી હતી. ગામજનોમાં અચાનક જોરદાર ધડાકા જેવો અવાજ સાંભળતા ભયનો માહોલ સર્જાયો હતો. કેટલાકે આ અવાજને ભૂકંપની સંભાવના સાથે જોડ્યો તો કેટલાકે તેને અન્ય કુદરતી કે માનવસર્જિત કારણો સાથે સંકળાવવાનો પ્રયાસ કર્યો. લોકોમાં ફેલાતી અફવાઓ અને અસુરક્ષાની ભાવનાને ધ્યાનમાં રાખીને રાજ્યના સિસ્મોલોજી વિભાગ, ગાંધીનગરની ટીમે ભાણવડ ખાતે વૈજ્ઞાનિક સર્વે હાથ ધર્યો.

આ સર્વે દરમિયાન ગામના વિવિધ વિસ્તારોમાં નિરીક્ષણ કરાયું, સ્થાનિક લોકો સાથે વાતચીત થઈ અને ભૂકંપ માપક યંત્રો સ્થાપિત કરાયા. સર્વેના પ્રાથમિક તારણોમાં જાણવા મળ્યું કે જમીનના અંદર અંદાજે બે થી ત્રણ કિલોમીટરના સ્તરે સૂક્ષ્મ હલચલ થતી હોવાથી જોરદાર ધડાકા જેવો અવાજ સંભળાય છે. આ ઘટનાઓ સામાન્ય સ્વરૂપની હોવાની સાથે નુકસાનકારક નથી એવું નિષ્ણાતોએ સ્પષ્ટ કર્યું છે.

ભાણવડમાં છેલ્લા પંદર દિવસથી રહસ્યમય ધડાકા

ભાણવડ તાલુકાના રણજીતપરા, રામેશ્વર પ્લોટ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં છેલ્લા બે અઠવાડિયાથી રહસ્યમય ધડાકાના અવાજો સંભળાતા હતા.
ક્યારેક આ અવાજો એટલા પ્રચંડ લાગતા કે લોકો ઘરોમાંથી બહાર આવી જતા અને કુદરતી આપત્તિ કે માઇનિંગના વિસ્ફોટની અફવા ફેલાતી.
સામાન્ય લોકોમાં અશાંતિ અને ભય વ્યાપી રહ્યો હતો કે કદાચ વિસ્તારમાં કોઈ મોટો ભૂકંપ આવવાનો છે.

તંત્ર સજ્જ : સિસ્મોલોજી ટીમની એન્ટ્રી

લોકોના વધતા ચિંતાજનક માહોલને ધ્યાનમાં રાખીને ગાંધીનગરથી સિસ્મોલોજીની વિશેષ ટીમ ભાણવડ ખાતે પહોંચી.

ટીમ સાથે તાલુકા મામલતદાર અને જિલ્લા ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ સેલના અધિકારીઓ પણ જોડાયા.
ટીમે ગામના રણજીતપરા અને રામેશ્વર પ્લોટ વિસ્તારમાં સર્વે કર્યો.
ભૂકંપની સંભાવનાઓ માપવા માટે સિંચાઈ વિભાગની ઓફિસમાં ભૂકંપ માપક યંત્ર સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું.
બીજું યંત્ર વર્તુ-૨ ડેમ પર લગાવવામાં આવશે જેથી ભવિષ્યમાં આવનારી હલચલનું તાત્કાલિક માપન શક્ય બને.

સિસ્મોલોજી ટીમની પ્રાથમિક તપાસ

ટીમ દ્વારા સર્વે દરમિયાન નીચેના મુદ્દાઓ સામે આવ્યા :

સૂક્ષ્મ ભૂકંપની ઘટનાઓ (Micro Tremors) –
જમીન સ્તરથી માત્ર 2-3 કિ.મી.ની ઊંડાઈએ સૂક્ષ્મ હલનચલન થતું હોય છે. આ કારણે જોરદાર ધડાકા જેવો અવાજ સંભળાય છે.
ત્રિવર્તા ખૂબ જ ઓછી –
આ ભૂકંપીય હલચલનો પ્રભાવ ખૂબ નાનો છે. તેના કારણે કોઈ પ્રકારનું નુકસાન થવાની શક્યતા નથી.
લોકો માટે આશ્વાસન –
નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું કે લોકો ગભરાય નહીં, પરંતુ સાવચેત રહે. સામાન્ય રીતે આવી ઘટનાઓ કુદરતી હોય છે અને તેનો માનવજીવન કે ઈમારતો પર ખાસ પ્રભાવ પડતો નથી.

અફવાઓનું ખંડન

લોકોમાં વાતો ચાલી રહી હતી કે કદાચ માઈનિંગના કામ દરમ્યાન વિસ્ફોટ થતો હોઈ શકે છે. પરંતુ તંત્ર દ્વારા સ્પષ્ટ કરાયું કે :

હાલમાં આ વિસ્તારમાં કોઈ પણ પ્રકારનું માઇનિંગ કામ થતું નથી.
કોઈ ઉદ્યોગ કે ખાનગી સંસ્થા દ્વારા વિસ્ફોટ કરવામાં આવી રહ્યો નથી.
તમામ ધડાકા કુદરતી સૂક્ષ્મ ભૂકંપીય હલચલના પરિણામે છે.

સ્થાનિક લોકોની પ્રતિક્રિયા

ગામના રહેવાસીઓએ જણાવ્યું કે પહેલી વાર જોરદાર અવાજો સંભળાતા તેઓ ભયભીત થઈ ગયા હતા.
કેટલાક લોકો પોતાના ઘરોમાંથી રાત્રે બહાર આવી જતા હતા.
હવે સિસ્મોલોજી ટીમે સ્પષ્ટતા કર્યા બાદ લોકોને થોડું આશ્વાસન મળ્યું છે, જોકે સાવચેતી રાખવાની ચેતવણીને ગંભીરતાથી લઈ રહ્યા છે.
લોકોએ સરકાર અને તંત્રને આભાર માન્યો કે તરત જ નિષ્ણાતોની ટીમ મોકલીને તેઓને સાચી માહિતી આપી.

સુરક્ષા અને સાવચેતી માટે તંત્રની સૂચનાઓ

સિસ્મોલોજી વિભાગ અને જિલ્લા તંત્ર દ્વારા નીચે મુજબની સૂચનાઓ આપવામાં આવી :

અફવાઓ પર વિશ્વાસ ન કરવા.
કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના થાય તો તરત જ તંત્રને જાણ કરવાની.
ઘરોમાં અનાવશ્યક ભય ન પેદા કરવા.
જરૂર પડે તો સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડાવા તંત્ર પૂરતું સજ્જ છે.

ભાણવડમાં ભવિષ્ય માટેની તૈયારીઓ

વર્તુ-૨ ડેમ પર સ્થાપિત થનાર યંત્ર દ્વારા સતત ડેટા એકત્રિત થશે.
ભાણવડ વિસ્તારના સિસ્મિક પેટર્નનું વિશ્લેષણ થશે જેથી ભવિષ્યમાં આવનારી સંભાવનાઓનું અનુમાન લગાવી શકાય.
આ પ્રોજેક્ટ અંતર્ગત રાજ્યના અન્ય વિસ્તારોમાં પણ આવાં યંત્રો લગાવવાનો વિચાર ચાલી રહ્યો છે.

નિષ્કર્ષ

ભાણવડમાં છેલ્લા 14 દિવસથી ચાલતા રહસ્યમય ધડાકાના અવાજોને કારણે લોકોમાં ભય અને અફવા ફેલાઈ હતી. પરંતુ સિસ્મોલોજી વિભાગ, ગાંધીનગરની ટીમે કરેલા વૈજ્ઞાનિક સર્વે બાદ સ્પષ્ટ થયું છે કે આ માત્ર સૂક્ષ્મ ભૂકંપીય હલચલના કારણે જોરદાર અવાજો સંભળાયા હતા. આ ઘટનાઓમાં કોઈ નુકસાનકારક તત્વ નથી, પરંતુ સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે.

લોકોએ નિષ્ણાતોની ટીમને આભાર માન્યો કે સમયસર આવીને ભય દૂર કર્યો. તંત્રે પણ અફવાઓથી દૂર રહી વૈજ્ઞાનિક તથ્યો પર વિશ્વાસ રાખવા અપીલ કરી છે.

WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL

FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…

Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl

TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl

જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606