દેવભૂમિ દ્વારકા જિલ્લામાં આવેલો શિવરાજપુર બીચ માત્ર ગુજરાત જ નહીં, પરંતુ ભારતના સૌથી સુંદર અને સ્વચ્છ બીચમાંની એક ગણાય છે. આ બીચને “બ્લૂ ફ્લેગ” પ્રમાણપત્ર મળ્યું છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેની સ્વચ્છતા, સુરક્ષા અને પર્યાવરણ સંરક્ષણના માપદંડોને માન્યતા આપે છે. દર વર્ષે અહીં હજારો દેશી-વિદેશી પ્રવાસીઓ આવે છે, જેના કારણે સ્થાનિક લોકોને રોજગાર અને વેપાર માટે મોટા અવસર મળી રહે છે.
પરંતુ છેલ્લા કેટલાક મહિનાથી અહીંની વોટર સ્પોર્ટ્સ એક્ટિવિટીઓ – જેમ કે જેટ સ્કી, બાનાના રાઈડ, પેરાસેઇલિંગ, સ્પીડ બોટ અને સ્કૂબા ડાઈવિંગ જેવી પ્રવૃત્તિઓ – વિવિધ ટેકનિકલ અને પ્રશાસનિક કારણોસર બંધ છે. આ કારણે સ્થાનિક યુવાનો, ખાસ કરીને વોટર સ્પોર્ટ્સ ઓપરેટરો, બોટ માલિકો, ખાદ્ય-પદાર્થ વેચનાર વેપારીઓ અને હેન્ડીક્રાફ્ટ વેચનારા લોકોના જીવનનિર્વાહ પર ગંભીર અસર થઈ છે.
🌊 સ્થાનિક વેપારીઓમાં ભારે રોષ – આંદોલનની ચીંગારી
શિવરાજપુર ગામ અને આસપાસના વિસ્તારોના વેપારીઓ, મહિલા મંડળો અને યુવક મંડળોએ આ મામલે સરકાર સામે પોતાનો રોષ વ્યક્ત કર્યો છે. “વોટર સ્પોર્ટ્સ ફરી શરૂ કરો” એવા બેનરો સાથે લોકોએ બીચ પર શાંતિપૂર્ણ આંદોલન કર્યું અને બાદમાં ખંભાળિયા પ્રાંત કચેરીએ રેલી કાઢી આવેદનપત્ર આપ્યું.
આવેદનમાં તેઓએ સ્પષ્ટ જણાવ્યું હતું કે, વોટર સ્પોર્ટ્સ બંધ થવાને કારણે સૌથી વધુ અસર નાના વેપારીઓ પર પડી છે. બીચ પર ચાની લારી, નાસ્તા-ઠેલાં, સોવનિયર દુકાનો અને ભાડે બોટ આપનાર લોકોએ પોતાના ધંધા ગુમાવ્યા છે. ઘણા પરિવારોના ભોજનનો પ્રશ્ન ઊભો થયો છે.
એક સ્થાનિક વેપારીએ ભાવુક શબ્દોમાં કહ્યું –
“સરકારે શિવરાજપુરને વિશ્વસ્તરનું ટુરિઝમ ડેસ્ટિનેશન બનાવ્યું, પરંતુ આજે એ જ સરકારની બેદરકારીથી અમારા ઘરોમાં ચુલા બુઝી ગયા છે.”
⚓ વોટર સ્પોર્ટ્સ બંધ થવાના કારણો
આ મામલે અધિકૃત સ્તરે કહેવામાં આવે છે કે, કેટલીક ટેકનિકલ મંજૂરીઓ, સુરક્ષા માર્ગદર્શિકા અને ઈન્શ્યોરન્સ સંબંધિત દસ્તાવેજોમાં વિલંબ થવાને કારણે તાત્કાલિક રીતે વોટર સ્પોર્ટ્સ બંધ રાખવામાં આવ્યા હતા.
પર્યાવરણ વિભાગ અને ગુજરાત મેરિટાઇમ બોર્ડના નિયમો અનુસાર, દર વર્ષે વોટર સ્પોર્ટ્સ ચલાવવા માટે નવી લાયસન્સ પ્રક્રિયા કરવી જરૂરી હોય છે. પરંતુ આ વખતે પ્રક્રિયામાં વિલંબ થતાં બિઝનેસ સીઝન પહેલાં જ પ્રવૃત્તિઓ બંધ થઈ ગઈ.
પ્રવાસીઓને પણ નિરાશા
દિવાળી અને શિયાળાની રજાઓ દરમિયાન શિવરાજપુરમાં પ્રવાસીઓની ભારે આવક રહે છે. અનેક લોકો અહીં એડવેન્ચર સ્પોર્ટ્સનો આનંદ માણવા આવતા હોય છે. પરંતુ આ વખતે બીચ પર પહોંચેલા પ્રવાસીઓને “વોટર સ્પોર્ટ્સ તાત્કાલિક બંધ છે” એવા બોર્ડ દેખાતા નિરાશા છવાઈ ગઈ.
સુરતથી આવેલા એક પ્રવાસીએ કહ્યું –
“અમે ખાસ વોટર રાઈડ્સ માટે આવ્યા હતા, પણ બધું બંધ મળ્યું. બીચ સુંદર છે, પણ એડવેન્ચર વગર મજા અધૂરી લાગે છે.”
આ સ્થિતિને જોતા સ્થાનિક હોટલ અને હોમસ્ટે ઓપરેટરોનું પણ નુકસાન થઈ રહ્યું છે.
🏝️ ધારાસભ્ય પબુભા માણેકનો ત્વરિત હસ્તક્ષેપ
આંદોલન દરમિયાન વેપારીઓએ દ્વારકાના ધારાસભ્ય શ્રી પબુભા માણેકનો સંપર્ક કર્યો. ધારાસભ્ય માણેકે લોકોને આશ્વાસન આપ્યું કે તેઓ આ મુદ્દાને ગંભીરતાથી લઈને રાજ્ય સરકારના પર્યટન વિભાગ તેમજ મેરિટાઇમ બોર્ડના અધિકારીઓ સાથે બેઠક કરશે.
તેમણે જણાવ્યું –
“શિવરાજપુર બીચ દેવભૂમિ દ્વારકાનું ગૌરવ છે. અહીંના લોકોના રોજગારનું રક્ષણ કરવું સરકારની ફરજ છે. હું વ્યક્તિગત રીતે આ મુદ્દાને તાત્કાલિક ઉકેલવા માટે ગાંધીનગરમાં રજૂઆત કરીશ.”
તેમણે સ્થાનિક પ્રતિનિધિઓ સાથે બેઠક યોજીને તાત્કાલિક ઉકેલ શોધવાની દિશામાં કાર્ય શરૂ કરવાનો પણ નિર્દેશ આપ્યો.
💬 સ્થાનિક મહિલા મંડળોની ભાવુક રજૂઆત
આંદોલનમાં અનેક મહિલાઓ પણ જોડાઈ હતી. ઘણા પરિવારોમાં મહિલાઓએ નાસ્તાની લારી, શોપિંગ સ્ટોલ, કે વોટર સ્પોર્ટ્સ ટિકિટ કાઉન્ટર ચલાવતાં હતા. વોટર સ્પોર્ટ્સ બંધ થતાં તેમને આવકનો મુખ્ય સ્ત્રોત ગુમાવવો પડ્યો છે.
એક મહિલા સભ્યે કહ્યું –
“અમારા પતિઓ બોટ ચલાવતા, અમે ટિકિટ વેચતાં. હવે બીચ સુનસાન છે. બાળકોની ફી અને ઘરના ખર્ચા માટે હવે ઉધાર લેવું પડે છે.”
🌅 સરકારની જવાબદારી અને આગલા પગલા
ધારાસભ્ય માણેકના હસ્તક્ષેપ બાદ જિલ્લા કલેક્ટર અને પર્યટન વિભાગના અધિકારીઓએ સંબંધિત ફાઇલોની સમીક્ષા શરૂ કરી છે. શક્ય છે કે આવનારા થોડા દિવસોમાં નવી મંજૂરીઓ સાથે વોટર સ્પોર્ટ્સ એક્ટિવિટીઓ ફરી શરૂ થશે.
અધિકારીઓએ ખાતરી આપી છે કે, સુરક્ષા અને નિયમોનું પાલન કરીને જ પ્રવૃત્તિઓ પુનઃ શરૂ થશે, જેથી પ્રવાસીઓનો વિશ્વાસ જળવાઈ રહે અને સ્થાનિકોને રોજગાર મળે.
🪁 શિવરાજપુર – ગુજરાતનું પ્રાઇડ ટુરિઝમ સ્પોટ
શિવરાજપુર બીચે છેલ્લા દાયકામાં ગુજરાતના પર્યટન ક્ષેત્રમાં એક અનોખી ઓળખ ઉભી કરી છે.
-
2018માં “બ્લૂ ફ્લેગ બીચ” તરીકે માન્યતા મળી.
-
દર વર્ષે 5 લાખથી વધુ પ્રવાસીઓ અહીં પહોંચે છે.
-
સરકાર દ્વારા પાર્કિંગ, ટોઇલેટ, સોલાર લાઇટિંગ, લાઇફગાર્ડ અને CCTV જેવી આધુનિક સુવિધાઓ પૂરી પાડવામાં આવી છે.
આ વિસ્તારના 300થી વધુ પરિવારો વોટર સ્પોર્ટ્સ, ફૂડ સ્ટોલ અને ટ્રાન્સપોર્ટેશન દ્વારા સીધા અથવા આડકતરી રીતે રોજગાર મેળવે છે.
🌞 આશાની નવી કિરણ
ધારાસભ્ય પબુભા માણેકના હસ્તક્ષેપ પછી વેપારીઓમાં આશાની નવી કિરણ જાગી છે. તેઓ આશા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે કે સરકાર ટૂંક સમયમાં હકારાત્મક નિર્ણય લઈ આ લોકપ્રિય બીચ પર ફરી હાસ્ય અને ઉત્સાહ પરત લાવશે.
સ્થાનિક વેપાર મંડળના અધ્યક્ષે જણાવ્યું –
“આંદોલન અમારું અંતિમ ઉપાય હતું. હવે ધારાસભ્ય સાહેબે જે આશ્વાસન આપ્યું છે તે અમલમાં આવશે એવી આશા છે. વોટર સ્પોર્ટ્સ શરૂ થશે તો અમારું જીવન પાછું માર્ગે આવશે.”
✍️ અંતિમ વિચાર
શિવરાજપુર બીચ માત્ર સમુદ્રનો કિનારો નથી – એ હજારો પરિવારો માટે આશાનો દરિયો છે. જો વોટર સ્પોર્ટ્સ જેવી પ્રવૃત્તિઓ સુચારૂ રીતે ચાલુ રહે, તો માત્ર સ્થાનિક અર્થતંત્ર જ નહીં પરંતુ ગુજરાતનું પર્યટન ક્ષેત્ર પણ વધુ મજબૂત બને.
હવે જોવાનું એ છે કે સરકાર ધારાસભ્ય માણેકના આંદોલન પછી કેટલા ઝડપથી પગલાં લે છે અને શિવરાજપુર બીચ પર ફરી એડવેન્ચર અને ઉત્સાહની લહેર ક્યારે ઉઠે છે.

Author: samay sandesh
22