નવી દિલ્હી / ગાંધીનગર :
ભારતના કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અને ગુજરાતના રાજકીય મહારથી શ્રી અમિત શાહે તાજેતરમાં ગાંધીનગર ખાતે નવીનતામય અને આધુનિક MLA ક્વાર્ટર્સનું લોકાર્પણ કર્યું. આ MLA ક્વાર્ટર્સનું આકાર અને વૈભવ જોઈને લોકોની આંખો ચમકી ગઈ. 5 સ્ટાર હોટલ જેવી સુવિધાઓ ધરાવતા આ નિવાસ સ્થાનો માટે લાખો રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો છે, જ્યારે ધારાસભ્યો પાસેથી દર મહિને માત્ર રૂ. 37 જેટલું નામમાત્ર ભાડું વસુલાશે.
આ સમાચાર બહાર આવતા જ રાજ્યભરમાં ચર્ચાનો તોફાન મચી ગયો છે. એક બાજુ સરકારી શાળાઓ અને આંગણવાડીઓમાં બાળકો માટે પૂરતી ગ્રાન્ટ ન મળતી હોવાની ફરિયાદો ઉઠી રહી છે, તો બીજી બાજુ આ પ્રકારના આલીશાન નિવાસસ્થાનો પર કરોડો રૂપિયાનું ખર્ચ થતું જોવા મળતાં લોકોમાં અસંતોષ છવાઈ ગયો છે.
🏛️ “જનસેવા” માટે નહીં પરંતુ “સત્તાસેવા” માટેની સુવિધા?
નવા MLA ક્વાર્ટર્સમાં સંપૂર્ણ એર કન્ડીશન સુવિધાઓ, સેન્ટ્રલાઇઝ્ડ લિફ્ટ સિસ્ટમ, ફિટનેસ ઝોન, કોન્ફરન્સ હોલ, ગેસ્ટ રૂમ, લોબી, અદ્યતન પાર્કિંગ અને સ્માર્ટ હોમ સિસ્ટમ જેવી સુવિધાઓ આપવામાં આવી છે. દરેક નિવાસ એકમમાં ફર્નિચર, ડિઝાઇનર ઇન્ટિરિયર અને સલામતી માટે CCTV સહિતના આધુનિક ઉપકરણો લગાવવામાં આવ્યા છે.
મૂળ પ્રશ્ન એ છે કે જ્યારે સામાન્ય નાગરિકો વીજળીના બિલ અને ઘરભાડાના ભારથી ત્રસ્ત છે, ત્યારે રાજ્યના ધારાસભ્યોને આવા આલીશાન ક્વાર્ટર્સ આપવાની શું જરૂર હતી?
એક સામાજિક કાર્યકર્તાએ જણાવ્યું કે, “ધારાસભ્ય જનસેવા માટે ચૂંટાય છે. તેઓના નિવાસસ્થાનો રાજમહેલ જેવા બને ત્યારે તે સંદેશ શું આપે છે? ગરીબ માતાઓને આંગણવાડીમાં સંતાન માટે પૂરતું પૌષ્ટિક આહાર નથી મળતું, અને ધારાસભ્યોના રૂમમાં માર્બલના ફલોર બિછાય છે.”
💰 રૂ. 37 ભાડું : જનતાના પૈસે વૈભવનો આનંદ
આ MLA ક્વાર્ટર્સના ભાડાની જાહેરાત થયા પછી સોશિયલ મીડિયામાં ભારે ચર્ચા શરૂ થઈ. લોકો પ્રશ્ન કરી રહ્યા છે કે “જ્યારે ધારાસભ્યોના પગાર, ભથ્થાં અને પ્રવાસ ભથ્થાં લાખોમાં છે, ત્યારે ભાડું માત્ર 37 રૂપિયા શા માટે?”
એક નાગરિકે ટિપ્પણી કરી —
“જો એ જ ક્વાર્ટર કોઈ સરકારી કર્મચારી માટે બનાવાય હોત, તો દર મહિને 15,000 થી 20,000 રૂપિયાનું ભાડું વસુલાત. પરંતુ ધારાસભ્યો માટે એ માત્ર 37 રૂપિયા. આ કાયદા કરતાં પણ મોટું અસમાનતાનું ચિત્ર છે.”
રાજકીય વિશ્લેષકો માને છે કે આ પ્રકારની નીતિઓ રાજકારણને ‘લોકસેવા’ની જગ્યાએ ‘લોકલક્ષી વૈભવ’માં ફેરવી રહી છે.
🏫 બીજી બાજુ શાળાઓ અને આંગણવાડીઓમાં તંગી
આ પ્રસંગે તુલના સ્વાભાવિક છે — કારણ કે તાજેતરમાં જ રાજ્યની અનેક જિલ્લા પંચાયતોએ જાહેર કર્યું કે તેમને આંગણવાડી ભવનના સમારકામ માટે પૂરતી ગ્રાન્ટ મળી નથી. ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં અનેક શાળાઓમાં વિદ્યાર્થીઓને પૂરતી બેસવાની વ્યવસ્થા નથી, તો ક્યાંક બાળકોને ગરમ ભોજન માટે ગેસ સિલિન્ડર કે રસોઈયા માટે પગાર મેળવવામાં પણ મુશ્કેલી પડે છે.
જામનગર, નર્મદા, બનાસકાંઠા અને કચ્છ જેવા વિસ્તારોમાં શિક્ષણ વિભાગના અહેવાલ મુજબ 30 ટકા શાળાઓમાં પૂરતી ટોયલેટ સુવિધા નથી, જ્યારે 40 ટકા શાળાઓમાં પીવાના પાણીની અછત છે.
એક શિક્ષકે કટાક્ષરૂપે જણાવ્યું —
“અમારા બાળકો માટીના ફલોર પર બેસીને અભ્યાસ કરે છે અને ધારાસભ્યો માર્બલના ફલોર પર આરામ કરે છે.”
આ તુલના માત્ર આર્થિક નહિ, પણ નૈતિક પ્રશ્ન પણ ઉભો કરે છે કે પ્રાથમિક જરૂરિયાતો પૂરી કર્યા વિના વૈભવી સુવિધાઓ માટે કરોડો રૂપિયાનું રોકાણ કરવું કેટલું યોગ્ય છે?
🏗️ MLA ક્વાર્ટર્સ : ડિઝાઇનથી લઈને બજેટ સુધી
આ MLA ક્વાર્ટર્સની રચના માટે રાજ્યના નિર્માણ વિભાગે વિશેષ આયોજન કર્યું હતું. દરેક ક્વાર્ટરનું વિસ્તાર આશરે 3,000 ચોરસ ફૂટ જેટલું છે, જેમાં બે બેડરૂમ, એક હોલ, ડાઇનિંગ એરિયા, સ્ટડી રૂમ અને ઓફિસ સુવિધા છે. દરેક બિલ્ડિંગમાં 24×7 વીજળી, પાણી અને સુરક્ષા વ્યવસ્થા છે.
આ પ્રોજેક્ટનો કુલ ખર્ચ 120 કરોડ રૂપિયાથી વધુ હોવાનું સૂત્રો દ્વારા જાણવા મળે છે. તે પૈકી મોટો ભાગ બિલ્ડિંગના ડિઝાઇન, લિફ્ટ અને ફર્નિશિંગ માટે વપરાયો છે.
એક ઈજનેરે જણાવ્યું —
“આ MLA ક્વાર્ટર્સ સામાન્ય નિવાસ સ્થાન નહીં પરંતુ એક ‘સત્તા કોમ્પલેક્સ’ છે, જ્યાં દરેક સુવિધા ધારાસભ્યોના આરામને ધ્યાનમાં રાખીને ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે.”
🗣️ વિપક્ષ અને નાગરિક સંગઠનોનો વિરોધ
વિપક્ષ પક્ષોએ આ લોકાર્પણ બાદ તીવ્ર પ્રતિક્રિયા આપી છે. કોંગ્રેસના એક પ્રવક્તાએ જણાવ્યું કે,
“જ્યારે રાજ્યમાં શિક્ષણ અને આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં ફંડિંગ માટે વિલંબ થાય છે, ત્યારે આ MLA ક્વાર્ટર્સ પર કરોડો ખર્ચવા એ સરકારની પ્રાથમિકતાઓ પર પ્રશ્નચિન્હ છે.”
આમ આદમી પાર્ટીના નેતાઓએ પણ ટ્વિટર પર લખ્યું કે,
“જનતાને 200 યુનિટ વીજળી મફત આપવાનો વાયદો નકારી દે છે અને ધારાસભ્યોને 5 સ્ટાર સુવિધાઓ મફતમાં આપે છે. આ છે ડબલ સ્ટાન્ડર્ડ.”
સામાજિક સંગઠનો અને વિદ્યાર્થીઓએ પણ પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો છે કે શા માટે વિકાસના નાણા સત્તાના આરામ માટે વપરાય છે અને લોકોની મૂળભૂત જરૂરિયાતો માટે નહીં?
🧩 લોકતંત્રમાં સમાનતાનો અભાવ
લોકતંત્રની સૌથી મોટી શક્તિ એ છે કે શાસક અને શાસિત વચ્ચે સમાનતા હોય, પરંતુ આવા બનાવો આ તત્વને ખંડિત કરે છે. જ્યારે ધારાસભ્યોને 37 રૂપિયામાં હવેલીઓ મળે છે અને સામાન્ય નાગરિકને રૂમ ભાડા માટે અડધી સેલરી ચૂકવવી પડે છે, ત્યારે ન્યાય અને નીતિના શબ્દો ખાલી દેખાવ બની જાય છે.
એક રાજકીય વિશ્લેષકએ કહ્યું —
“જે દિવસ ધારાસભ્યો અને નાગરિકો એકસરખી સુવિધાઓમાં જીવી શકશે, એ દિવસ ખરેખર લોકતંત્રનો ઉત્સવ ગણાશે.”
📣 નાગરિકોની પ્રતિક્રિયા : “આ વૈભવ જનતાના હકના પૈસે”
સોશિયલ મીડિયામાં લોકોના પ્રતિભાવમાં ગુસ્સો સ્પષ્ટ દેખાય છે.
એક યુઝરે લખ્યું —
“શાળાના છતમાંથી પાણી ટપકે છે, આંગણવાડીમાં બાળકો ગરમીમાં બેભાન થાય છે, અને ધારાસભ્યોના ઘરમાં સેન્ટ્રલ એસી ચાલુ રહે છે. આ જ છે સુવિચારિત ભારત?”
બીજાએ કહ્યું —
“જો ધારાસભ્યોને જનતાના પૈસે વૈભવ મળે છે, તો તેમને જનતાની મુશ્કેલી પણ અનુભવી જોઈએ. ક્યારેક સામાન્ય બસ્તીમાં એક રાત રહીને જુઓ, સમજાશે કે 37 રૂપિયાથી શું મળે છે.”
🏁 સમાપન : વિકાસના નામે અસમાનતાનું નવું પ્રતિક
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ દ્વારા MLA ક્વાર્ટર્સનું લોકાર્પણ નિશ્ચિતપણે એક ભવ્ય કાર્યક્રમ હતો — પરંતુ એ સાથે જ તેણે સમાજમાં અસમાનતાના પ્રતિબિંબને પણ ઉજાગર કર્યું છે. જ્યારે નાગરિકો આરોગ્ય, શિક્ષણ અને રોજગાર માટે ઝઝૂમી રહ્યા છે, ત્યારે નેતાઓના આલીશાન નિવાસસ્થાનો એ તંત્રની “પ્રાથમિકતાઓની હકીકત” બતાવે છે.
એક સામાન્ય નાગરિકના શબ્દોમાં —
“જે દેશમાં શાળાના બાળકોને બેસવા ખુરશી નથી, ત્યાં ધારાસભ્યો માટે માર્બલના સોફા છે — આ જ છે ‘ન્યૂ ઈન્ડિયા’?”
