19 કિલોના કોમર્શિયલ ગેસ સિલિન્ડરમાં રૂ. 10.50 સુધીનો ઘટાડો – ઘરેલુ સિલિન્ડરના ભાવ યથાવત; RBIની બેઠક 3 થી 5 ડિસેમ્બર, વ્યાજદરમાં 0.25% ઘટાડાની શક્યતા
દેશના ગેસ ગ્રાહકો અને નાના-મોટા બિઝનેસ માટે સોમવારનો દિવસ મહત્વપૂર્ણ સુધારો લઈને આવ્યો છે. જાહેર ક્ષેત્રની તેલ માર્કેટિંગ કંપનીઓએ ડિસેમ્બર મહિનાની શરૂઆત સાથે જ કોમર્શિયલ ગેસ સિલિન્ડરના ભાવમાં રાહત આપી છે. 19 કિલોના કોમર્શિયલ સિલિન્ડરમાં રૂ. 10.50 સુધીનો ઘટાડો કરવામાં આવ્યો છે. બીજી તરફ, દેશમાં કરોડો ઘરેલુ ગ્રાહકો જે 14.2 કિલોના LPG સિલિન્ડરનો ઉપયોગ કરે છે, તેમના માટે કોઈ રાહત કરવામાં આવી નથી. ઘરેલુ સિલિન્ડરના ભાવ યથાવત જ રાખવામાં આવ્યા છે.
આ નિર્ણય સાથે નાના રેસ્ટોરાં, ચા-નાસ્તાની દુકાનો, મેસ-કેન્ટીન, હોટલો અને કેટરિંગ ઉદ્યોગોને સીધો લાભ મળશે. છેલ્લા કેટલીક ક્વાર્ટર્સથી કોમર્શિયલ ગેસમાં વારંવાર વધઘટ થતા વ્યવસાયોને માઠી અસર થઈ રહી હતી, ત્યારે આ ઘટાડો તેમના માટે થોડો શ્વાસ લેવાનો અવકાશ આપી રહ્યો છે.
➤ કોમર્શિયલ સિલિન્ડરમાં ઘટાડો – ક્યા શહેરમાં કેટલા ભાવ?
તેલ માર્કેટિંગ કંપનીઓ દ્વારા જાહેર કરેલા તાજેતરના ભાવ મુજબ, 19 કિલો કોમર્શિયલ સિલિન્ડરમાં રૂ. 5 થી રૂ. 10.50 સુધીના ઘટાડા જોવા મળ્યા છે. હાં, શહેર પ્રમાણે આ ઘટાડામાં હલકો તફાવત રહેતો હોય છે.
-
દિલ્હી: લગભગ ₹10.50નો ઘટાડો
-
મુંબઈ: ₹9–₹10નો ઘટાડો
-
અમદાવાદ-વડોદરા: ₹8–₹9નો ઘટાડો
-
કોલકાતા અને ચેન્નાઈ: સરેરાશ ₹7–₹8નો ઘટાડો
કોમર્શિયલ સિલિન્ડરના ભાવમાં છેલ્લા 6 મહિનામાં આ ત્રીજો નોંધપાત્ર ઘટાડો છે, જેનાથી હોટેલ-ફૂડ ઉદ્યોગોમાં ખર્ચમાં માટે થોડી રાહત મળશે.
➤ ઘરેલુ LPG ભાવમાં કોઈ ફેરફાર નહીં – કેમ?
ખાસ વાત એ છે કે ઘરેલુ LPG સિલિન્ડર, જે દેશના 32 કરોડથી વધુ ગ્રાહકો વાપરે છે, તેમાં સરકારએ કોઈ ઘટાડો જાહેર કર્યો નથી. તેનો મુખ્ય કારણ—
-
ઇન્ટરનેશનલ માર્કેટમાં ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં અચાનક ઉછાળો.
-
સરકાર તરફથી પહેલાથી ચાલી રહેલી સબસિડીની વિરોધાભાસી નાણાકીય અસર.
-
તહેવારોની સીઝન બાદ બજાર સ્થિર કરવાની કંપનીઓની નીતિ.
ફડકે કહે તો, કોમર્શિયલ ગેસ ઉદ્યોગિક ખર્ચ સાથે જોડાયો હોવાથી તેમાં ઘટાડો કરવો કંપનીઓ માટે વધુ સરળ બને છે. પરંતુ ઘરેલુ LPG સામાજિક, લોકકલ્યાણ અને રાજકીય સંવેદનશીલ મુદ્દા હોવાથી ભાવ બદલાતા પહેલા અનેક સ્તરે વિચારણા કરવી પડતી હોય છે.
RBIની નીતિગત બેઠક 3 થી 5 ડિસેમ્બર – વ્યાજદર ફરી ઘટશે?
ગેસ સિલિન્ડરના ભાવમાં ઘટાડાની જાહેરાત વચ્ચે હવે તમામની નજર ભારતના રિઝર્વ બેંક (RBI) ઉપર છે. RBIના મોનેટરી પોલિસી કમિટી (MPC) ની 3 દિવસીય બેઠક 3 થી 5 ડિસેમ્બર દરમિયાન યોજાશે. બજાર નિષ્ણાતોના અંદાજ મુજબ આ બેઠકમાં વ્યાજદર (રિપો રેટ)માં 0.25% જેટલો ઘટાડો થઈ શકે છે.
➤ કેમ શક્ય છે વ્યાજદરમાં ઘટાડો?
1. મોંઘવારી નિયંત્રણમાં
ઓક્ટોબર-નવેમ્બર મહિનામાં CPI ઈન્ફ્લેશન 5%થી નીચે આવી ગયું છે, જે RBIના 4%-6%ના બેન્ડમાં આરામથી આવે છે.
2. જીડીપી વૃદ્ધિમાં તેજી
તાજેતરમાં સરકારે જાહેર કરેલા આંકડા મુજબ ભારતની GDP વૃદ્ધિ 8%થી વધુ છે. સ્થિર અર્થતંત્રમાં વ્યાજદર ઘટાડવાની RBIને પૂરતી તક મળે છે.
3. બેંકિંગ લોન માર્કેટને પ્રોત્સાહન
ઘર, વાહન અને બિઝનેસ લોનમાં રાહત આપવા RBI વ્યાજદર ઘટાડે તેવી શક્યતા છે, જેથી માર્કેટમાં માંગ વધે.
0.25% વ્યાજદર ઘટે તો સામાન્ય લોકોને શું લાભ?
જો રિપો રેટમાં 0.25%નો ઘટાડો થાય તો—
ઘર-મકાન લોન પર સીધી રાહત
30 લાખની લોન પર વ્યાજદર 0.25% ઓછો થાય તો દર મહિને EMIમાં 400–600 રૂપિયા જેટલી રાહત મળી શકે છે.
વાહન લોન અને પર્સનલ લોનમાં ઘટાડો
બેંકો રિપો રેટ સાથે સંકળાયેલા લોન પ્રોડક્ટમાં ડિસ્કાઉન્ટ આપે છે.
બિઝનેસ લોન-ટર્મ લોનમાં ઘટાડો
મધ્યમ-છૂટક ઉદ્યોગોને નાણાકીય પ્રવાહ સરળ બનશે, રોજગારીનું સર્જન વધશે.
શેરબજારમાં ઉછાળો
નિવેશકોમાં વિશ્વાસ વધશે અને માર્કેટમાં પોઝિટિવ મોમેન્ટમ જોવા મળી શકે છે.
ગેસ ભાવ અને RBIની નીતિ – બંને નિર્ણયોનો સામાન્ય પરિવારો પર સંયુક્ત અસર
ભલે ઘરેલુ ગેસના ભાવ આ વખતે ઘટ્યા નથી, પરંતુ કોમર્શિયલ LPGના ઘટતા ભાવથી—
-
રેસ્ટોરાંમાં ભાવ જળવાઈ રાખવામાં સહાય
-
કેટરિંગ ચાર્જીસમાં સ્થિરતા
-
નાની દુકાનો-મેસ માટે ખર્ચમાં ઘટાડો
મધ્યમ વર્ગ પરની આ પરોક્ષ અસર પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
જો RBI વ્યાજદર ઘટાડે તો—
-
EMI ઓછું થશે
-
નવું ઘર અથવા વાહન લેવાના વિચારોને વેગ મળશે
-
બિઝનેસ ક્ષેત્રમાં પ્રવૃત્તિ વધશે
નાણાકીય દબાણમાંથી બહાર આવવા મધ્યમ પરિવારોને આ બંને નિર્ણયોમાં સલાહ અને રાહત બંને ઉપસ્થિત છે.
ગેસ બજારમાં આવતા સમયના સંકેત
નિષ્ણાતો મુજબ ડિસેમ્બર–જાન્યુઆરીમાં આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડ ઓઇલમાં ભારે ઉછાળો નહીં જોવા મળે. તેથી—
-
ઘરેલુ LPG માં 2026ની શરૂઆતમાં કટોકટી રિલીફ આવી શકે છે.
-
કોમર્શિયલ ગેસમાં વધુ ઘટાડાની શક્યતા ઓછી છે.
-
હોટેલ-રેસ્ટોરાં ઉદ્યોગને હાલની સ્થિતિમાં થોડા મહિના સુધી સ્થિરતા મળશે.
સારમાં—આમ જનતા માટે મિશ્ર અસરનો દિવસ
✔ 19 કિલોના કોમર્શિયલ સિલિન્ડરના ભાવમાં ઘટાડો થયો
✔ ઘરેલુ સિલિન્ડરનો ભાવ સ્થિર રહ્યો
✔ RBI 3–5 ડિસેમ્બરની બેઠકમાં વ્યાજદર 0.25% ઘટાડે તેવી શકયતા
✔ રેસ્ટોરંટ-હોટેલ ઉદ્યોગને મોટી રાહત
✔ ઘરેલુ ગ્રાહકો માટે વ્યાજદર ઘટાડો સૌથી મોટી ગૂડન્યુઝ બની શકે છે
