પંચમહાલમાં કમોસમી વરસાદની સહાય મુદ્દે ગરમાવો : 42 હજાર ખેડૂતોનો સર્વે, પરંતુ ફોર્મ ભરનાર 61 હજારથી વધુ – ‘સહાય મળશે કોને?’ ખેડૂતોમાં ચકચાર

પંચમહાલ જિલ્લામાં ઓક્ટોબર મહિનામાં પડેલા કમોસમી વરસાદે હજારો ખેડૂતોને મુશ્કેલીમાં મુક્યા હતા. પાકને થયેલા ભારે નુકસાન બાદ હવે સરકાર દ્વારા સહાયની ચુકવણીની પ્રક્રિયા શરૂ થઈ ગઈ છે. પરંતુ સહાય માટે ઓનલાઇન ફોર્મ ભરનાર ખેડૂતોની સંખ્યા અને વાસ્તવિક સર્વેમાં સામેલ ખેડૂતોની સંખ્યા વચ્ચે મોટો તફાવત સર્જાતા ખેડૂતોમાં અનેક પ્રશ્નો ઊભા થયા છે.

જિલ્લામાં કમોસમી વરસાદથી કુલ 42 હજાર જેટલા ખેડૂતોના પાકને નુકસાન ગયાનું તંત્ર દ્વારા સર્વેમાં સામે આવ્યું છે. જ્યારે સહાય માટે 61 હજારથી વધુ ખેડૂતોએ ફોર્મ જમા કરાવ્યા છે. આ બાબતને લઇને ખેડૂતો વચ્ચે ચર્ચા છે કે સર્વે બહારના ખેડૂતોને સહાય મળશે કે નહીં?

🔹 42 હજાર ખેડૂતોનો નુકસાન સર્વે – 17850 હેક્ટર પાક બરબાદ

ઓક્ટોબરમાં પડેલા અતિભાવ વરસાદના પગલે જિલ્લાભરમાં સરકારે તાત્કાલિક 135 ટીમો દ્વારા સર્વે શરૂ કર્યો હતો. આ સર્વેમાં સામે આવ્યું :

• 42,000 ખેડૂતોના પાકને નુકસાન

• 17,850 હેક્ટર વિસ્તારમાં 33%થી વધુ નુકસાન

• સહાય દર : પ્રતિ હેક્ટર ₹22,000

આ પ્રમાણે કુલ ₹39.27 કરોડની સહાય ચુકવવામાં પાત્ર ગણવામાં આવી છે.

ખેતીવાડી અધિકારીએકર્યું છે કે સહાય ફક્ત સર્વે થયેલા 42 હજાર ખેડૂતોને જ મળશે, કારણ કે સરકારના નિયમ મુજબ સહાય માટે સર્વેમાં સામેલ થવું ફરજિયાત છે.

🔹 પરંતુ ફોર્મ ભરનાર 61 હજારથી વધુ! – ખેડૂતોમાં ગૂંચવણ

જ્યારે સહાય માટે ફોર્મ ભરવાની અંતિમ તારીખ 5 ડિસેમ્બર હતી, ત્યારે પંચમહાલ જિલ્લાના પ્રત્યેક તાલુકામાં ગ્રામ પંચાયત કચેરીઓમાં ખેડૂતોની ભારે ભીડ જોવા મળી હતી.

જિલ્લામાં કુલ 61,466 ખેડૂતોએ ફોર્મ ભર્યા છે, જ્યારે પાત્ર ગણાયેલા ખેડૂતોની સંખ્યા માત્ર 42,000 છે.

આ તફાવત ખેડૂતોમાં મૂંઝવણ ઊભી કરી રહ્યો છે.

ઘણા ખેડૂતો પ્રશ્ન ઉઠાવી રહ્યા છે :

“અમે પણ કમોસમી વરસાદથી અસરગ્રસ્ત છીએ, પછી સર્વેમાં અમારી એન્ટ્રી કેમ નથી? અને હવે સહાય મળશે કે નહીં?”

🔹 જિલ્લાવાર ફોર્મ જમા કરાવનાર ખેડૂતોની સંખ્યા

નીચે તાલુકાવાર આંકડા પ્રમાણે કુલ 61 હજારથી વધુ ફોર્મ જમા થયા છે :

આ આંકડો યાદ અપાવે છે કે સર્વેમાં 42 હજાર અને ફોર્મ 61 હજાર – વચ્ચે 19 હજાર ખેડૂતોનો મોટો તફાવત છે.

🔹 સહાયની ચુકવણી શરૂ – પરંતુ ઘણા ફોર્મ RETURN

સરકાર દ્વારા ફોર્મ VC દ્વારા જમા થવાની પ્રક્રિયા શરૂ થતાં ઘણાં ખેડૂતો ઉત્સાહપૂર્વક દોડયા હતા. પરંતુ તંત્રએ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે :

• દસ્તાવેજ અધુરા હોવાથી અનેક ફોર્મ RETURN કરાયા છે

• અપાત્ર ખેડૂતોના ફોર્મ મંજૂર નહીં થાય

• ફક્ત સર્વે થયેલા 42 હજાર ખેડૂતોને જ રકમ મળશે

આજે બુધવારથી સહાયની રકમ ખેડૂતોના ખાતામાં જમા થવી શરૂ થઈ ગઈ છે.

ખેડુતોના મતે આ સહાય સમયસર મળે તો તેઓ રબીના વાવેતર માટે તૈયારીઓ સક્ષમ રીતે કરી શકશે.

🔹 સર્વે વગરના ખેડૂતોની સહાય શંકાસ્પદ – મંત્રીને રજુઆત પણ થઈ

જિલ્લાના ગોધરા ધારાસભ્ય તેમજ APMC દ્વારા રાજ્યના મંત્રીને લેખિત રજુઆત કરી, સર્વેમાં આવતાં રહી ગયેલા ખેડૂતોનો પુનઃ સર્વે કરવામાં આવે તેવી માંગ કરી છે.

તે બાદ ઘણા ખેડૂતો પૂર્વ-સાવચેતી રૂપે ફોર્મ ભરવા આગળ આવ્યા છે. પરંતુ ખેતીવાડી વિભાગે સ્પષ્ટ કર્યુ છે :

“સર્વે બહારના ખેડૂતોનો ફોર્મ ભરવાથી સહાય મળવાની કોઈ ખાતરી નથી.”

એટલા માટે ખેડૂતોમાં આ મુદ્દે ચિંતા વધતી જાય છે.

🔹 ખેડૂતોમાં ચર્ચાનો મુદ્દો : પ્રાપ્ત સહાય માત્ર સર્વે મુજબ, તો બાકીનું શું?

ખેડૂતોના પ્રશ્નો :

• જો પાકને નુકસાન વાસ્તવિક હતું, પરંતુ સર્વે ટીમે ગામમાં મુલાકાત લીધી ન હોય તો?

• સર્વેમાં અમને કેમ સામેલ ન કરવામાં આવ્યા?

• ફોર્મ તંત્ર સ્વીકારી ગયું, છતાં સહાય નહીં મળે?

• શું સરકાર પુનઃસર્વે પર વિચારશે?

આવા પ્રશ્નોથી તાલુકા કચેરીઓ, ગ્રામ પંચાયતો અને ખેતીવાડી ઓફિસોમાં ચર્ચા ગરમાગરમ ચાલી રહી છે.

🔹 સરકાર તરફથી મળતું નિર્દેશ : નિયમો મુજબ સહાય, દસ્તાવેજ ફરજિયાત

કૃષિ વિભાગના અધિકારીઓનું મત છે :

• સરકારના નિયમો મુજબ સહાય માત્ર સર્વે આધારિત

• દાવા-આપત્તિ માટે આગળ સ્પેશિયલ કેમ્પ થઈ શકે

• દસ્તાવેજ વિના કોઈ ફોર્મ માન્ય નહીં

• ભવિષ્યમાં આવું ન બને તે માટે સર્વે વધુ મજબૂત કરવાની યોજના

🔚 સારાંશ : પંચમહાલમાં સહાયની કાર્યવાહી તેજ – પરંતુ સર્વે બહારના હજારો ખેડૂતોની મૂંઝવણ યથાવત

જિલ્લામાં કમોસમી વરસાદે ખેડૂતોને ભારે આઘાત પહોંચાડ્યો હતો. સરકારે સહાય ચુકવવાની પ્રક્રિયા શરૂ તો કરી છે, પરંતુ 42 હજાર સર્વે થયેલા અને 61 હજાર ફોર્મ ભરનાર વચ્ચેનો તફાવત હવે મોટો મુદ્દો બની રહ્યો છે.

ખેડૂતોની માંગ છે કે સરકાર બાકી રહેલા ખેડૂતોની પણ સચોટ તપાસ કરે, જેથી કોઈ ખેડૂત અધિકારોથી વંચિત ન રહે.

જો તમે ઇચ્છો તો હું આ રિપોર્ટને 1500–2000 શબ્દોમાં વધુ વિસ્તૃત, અથવા સહાય-પોલિસી એનાલિસિસ સાથે સ્પેશિયલ રિપોર્ટિંગ એંગલમાં તૈયાર કરી આપી શકું.