પ્રેમનગરના ખેડૂતો રસ્તા પર ઉતર્યા, થાળી–વેલણ વગાડી ઉગ્ર વિરોધ
રવિ સિઝનમાં પાણી નહિ મળતા ખેતી કાર્ય ખોરવાયું; આંદોલન ઉગ્ર કરવાની ચીમકી
પાટણ | રાધનપુર:
પાટણ જિલ્લાના રાધનપુર તાલુકાના પ્રેમનગર ગામમાં નર્મદા નિગમની ગંભીર બેદરકારી સામે ખેડૂતોનો ગુસ્સો ફાટી નીકળ્યો છે. રવિ સિઝન માટે અત્યંત જરૂરી પાણી ન મળતા ખેતી કાર્ય ખોરવાઈ જતાં અંતે ખેડૂતો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા. નર્મદા નિગમ દ્વારા કેનાલની સમયસર અને યોગ્ય સાફ–સફાઈ ન કરવામાં આવતાં પાણીનો પ્રવાહ અટક્યો હોવાનો ગંભીર આક્ષેપ કરી ખેડૂતો દ્વારા ઉગ્ર વિરોધ પ્રદર્શન કરવામાં આવ્યું હતું.
ખેડૂતોના આ વિરોધમાં અનોખી અને પ્રતિકાત્મક રીતે થાળી–વેલણ વગાડી પોતાની નારાજગી વ્યક્ત કરવામાં આવી હતી. સાથે જ અનેક ખેડૂતો કાળી પટ્ટી ધારણ કરી નર્મદા નિગમ સામે પોતાનો રોષ પ્રગટ કર્યો હતો. સમગ્ર વિસ્તારમાં “નર્મદા નિગમ હાય હાય”, “ખેડૂતોને પાણી આપો” જેવા તીખા સૂત્રોચ્ચારથી માહોલ ગરમાયો હતો.
🌾 રવિ સિઝનમાં પાણીના અભાવે ખેતી પર ગંભીર અસર
ખેડૂતોના જણાવ્યા મુજબ હાલ રવિ સિઝન ચાલી રહી છે, જે ખેતી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ સમયગાળો છે. ઘઉં, જીરૂ, ચણા, રાયડો સહિતના રવિ પાકો માટે સમયસર અને પૂરતું પાણી આવશ્યક છે. પરંતુ કેનાલમાં માટી, ઝાડઝંખડ, કચરો અને ગંદકી ભરાઈ જતાં પાણી ખેતરો સુધી પહોંચી રહ્યું નથી.
પાણીના અભાવે:
-
પાકની વૃદ્ધિ અટકી ગઈ છે
-
કેટલીક જગ્યાએ પાક સૂકાવાની કગાર પર છે
-
ખેડૂતોએ કરેલો ખર્ચ વ્યર્થ જવાની ભીતિ છે
ખેડૂતોએ જણાવ્યું હતું કે જો તાત્કાલિક પાણી નહીં મળે તો ઉભો પાક બરબાદ થવાની પૂરી શક્યતા છે, જેના કારણે ખેડૂતોને ભારે આર્થિક નુકસાન સહન કરવું પડશે.

🏞️ કેનાલની સફાઈ ન કરાઈ હોવાનો ગંભીર આક્ષેપ
પ્રેમનગરના ખેડૂતોનું કહેવું છે કે નર્મદા નિગમ દ્વારા કેનાલની યોગ્ય અને સમયસર સાફ–સફાઈ કરવામાં આવી નથી. પરિણામે કેનાલમાં માટી, ઝાડઝંખડ અને કચરાના ઢગલા જમા થઈ ગયા છે. આ ગંદકીને કારણે પાણીનો પ્રવાહ અવરોધિત થયો છે અને ખેતરો સુધી પૂરતું પાણી પહોંચતું નથી.
ખેડૂતોએ આક્ષેપ કર્યો હતો કે:
-
કેનાલની જાળવણી માત્ર કાગળ પર થાય છે
-
મેદાન પર હકીકતમાં કોઈ કામગીરી થતી નથી
-
અધિકારીઓ સ્થળ પર આવી પરિસ્થિતિ નિહાળતા નથી
આ બેદરકારીના કારણે ખેડૂતોને મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
📝 અગાઉ અનેક વખત રજૂઆત છતાં તંત્ર નિષ્ક્રિય
ખેડૂતોએ જણાવ્યું હતું કે આ મુદ્દે અગાઉ પણ અનેક વખત નર્મદા નિગમના અધિકારીઓ સમક્ષ લેખિત તેમજ મૌખિક રજૂઆતો કરવામાં આવી હતી. છતાં તંત્ર દ્વારા કોઈ અસરકારક પગલાં લેવામાં આવ્યા નથી.
ખેડૂતોના મતે:
-
અધિકારીઓ માત્ર આશ્વાસન આપે છે
-
સમસ્યાનું કાયમી નિરાકરણ લાવવામાં આવતું નથી
-
ખેડૂતોની વ્યથા પ્રત્યે ગંભીરતા દાખવાતી નથી
આ નિષ્ક્રિયતા અને ઉદાસીન વલણથી કંટાળી અંતે ખેડૂતોને રસ્તા પર ઉતરવું પડ્યું હોવાનું તેમણે જણાવ્યું હતું.

🥁 થાળી–વેલણ વગાડી અનોખો વિરોધ
રાધનપુર સ્થિત નર્મદા નિગમ કચેરી ખાતે મોટી સંખ્યામાં ખેડૂતો ભેગા થયા હતા. વિરોધ દરમિયાન ખેડૂતો દ્વારા થાળી–વેલણ વગાડી પોતાનો આક્રોશ વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો હતો, જેનાથી આખો વિસ્તાર ગુંજી ઉઠ્યો હતો.
આ ઉપરાંત:
-
ખેડૂતો કાળી પટ્ટી ધારણ કરી વિરોધમાં જોડાયા
-
તીખા અને ઉગ્ર સૂત્રોચ્ચાર કરવામાં આવ્યા
-
નર્મદા નિગમ વિરુદ્ધ નારાજગી વ્યક્ત કરવામાં આવી
ખેડૂતોના આ પ્રતિકાત્મક વિરોધે તંત્રનું ધ્યાન ખેંચવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
💸 પહેલેથી જ મુશ્કેલીમાં ખેડૂતો, પાણીનો અભાવ “છેલ્લો ઘા”
ખેડૂતોનું કહેવું છે કે તેઓ પહેલેથી જ:
-
વધતી મોંઘવારી
-
ખાતર અને બીજના વધતા ભાવ
-
કુદરતી આફતો અને હવામાનની અનિશ્ચિતતા
વચ્ચે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં જો રવિ સિઝનમાં પાણી નહીં મળે તો તે ખેડૂતો માટે “છેલ્લો ઘા” સાબિત થઈ શકે છે.
ખેડૂતોએ સ્પષ્ટ શબ્દોમાં જણાવ્યું હતું કે ખેતી તેમનો એકમાત્ર જીવન આધાર છે. પાણીના અભાવે જો પાક નષ્ટ થયો તો પરિવારના ગુજરાન પર ગંભીર અસર પડશે.
🚨 તાત્કાલિક માંગ અને ઉગ્ર આંદોલનની ચીમકી
ખેડૂતોએ નર્મદા નિગમ સમક્ષ નીચે મુજબની સ્પષ્ટ માંગો રજૂ કરી છે:
-
કેનાલની તાત્કાલિક અને સંપૂર્ણ સફાઈ
-
રવિ સિઝન માટે નિયમિત અને પૂરતું પાણી છોડવું
-
મેદાન પર અધિકારીઓ દ્વારા સ્થળ નિરીક્ષણ
-
ભવિષ્યમાં આવી સ્થિતિ ન સર્જાય તે માટે કાયમી વ્યવસ્થા
સાથે જ ખેડૂતો દ્વારા ચેતવણી આપવામાં આવી છે કે જો તેમની માંગોને તાત્કાલિક સંતોષવામાં નહીં આવે તો:
-
આંદોલનને વધુ ઉગ્ર બનાવવામાં આવશે
-
મોટા પાયે વિરોધ પ્રદર્શન કરવામાં આવશે
જેની સંપૂર્ણ જવાબદારી નર્મદા નિગમ અને સંબંધીત અધિકારીઓની રહેશે.

❓ નર્મદા નિગમની કામગીરી પર ગંભીર પ્રશ્નો
આ સમગ્ર ઘટનાએ ફરી એકવાર નર્મદા નિગમની કામગીરી અને ખેડૂતો પ્રત્યેની સંવેદનશીલતા પર ગંભીર પ્રશ્નો ઉભા કર્યા છે. સરદાર સરોવર જેવી વિશાળ યોજનાથી પાણી ઉપલબ્ધ હોવા છતાં જો અંતિમ ખેડૂત સુધી પાણી ન પહોંચે તો તે તંત્રની નિષ્ફળતા ગણાય.
હવે સૌની નજર એ પર છે કે:
-
શું નર્મદા નિગમ તાત્કાલિક પગલાં ભરે છે?
-
શું કેનાલની સફાઈ અને પાણી પુરવઠો વહેલામાં વહેલો શરૂ થશે?
-
કે પછી ખેડૂતોને પોતાનો સંઘર્ષ વધુ તીવ્ર બનાવવો પડશે?
રાધનપુર તાલુકાના પ્રેમનગર ગામના ખેડૂતો દ્વારા કરવામાં આવેલો આ ઉગ્ર વિરોધ માત્ર પાણીની માંગ પૂરતો સીમિત નથી, પરંતુ તે ખેડૂતોની વ્યથા, અસંતોષ અને તંત્રની બેદરકારી સામેનો અવાજ છે. હવે જોવાનું રહ્યું કે નર્મદા નિગમ ખેડૂતોની સમસ્યાને ગંભીરતાથી લઈને તાત્કાલિક ઉકેલ લાવે છે કે નહીં. જો તંત્ર સમયસર હરકતમાં નહીં આવે તો આ મુદ્દો આવનારા દિવસોમાં વધુ મોટું સ્વરૂપ ધારણ કરી શકે છે.







