શહેરા તાલુકાના ઉમરપુર ગામમાં ભાથીજી મંદિર પાસે આવેલી વીજ ડીપી (ડિસ્ટ્રીબ્યુશન પોઇન્ટ) છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી નમી ગયેલી હાલતમાં હોવાને કારણે ગ્રામજનોમાં ભારે ચિંતા અને ભયનું વાતાવરણ સર્જાયું છે. ગામની વચ્ચેથી પસાર થતા મુખ્ય અવરજવર માર્ગની બાજુમાં, જીવંત વીજ વાયરો સાથે નમી ગયેલી આ ડીપી કોઈપણ સમયે મોટી દુર્ઘટનાનું કારણ બની શકે તેવી પરિસ્થિતિ ઊભી કરી રહી છે. ખાસ કરીને મંદિર અને પ્રાથમિક શાળા નજીક હોવાને કારણે બાળકો, વડીલો અને દર્શનાર્થીઓ માટે આ સ્થિતિ અત્યંત જોખમી બની ગઈ છે.
ઘણા મહિનાઓથી જોખમ વચ્ચે જીવતા ગ્રામજનો
ઉમરપુર ગામના રહેવાસીઓ જણાવે છે કે ભાથીજી મંદિર પાસે આવેલી વીજ ડીપી પાછલા કેટલાક મહિનાઓથી નમી ગયેલી છે. શરૂઆતમાં થોડું ઝૂકેલું લાગતું આ માળખું હવે એટલું નમી ગયું છે કે કોઈપણ ક્ષણે ધરાશાયી થઈ શકે તેવી સ્થિતિમાં પહોંચી ગયું છે. વીજ વાયર જીવંત હોવાને કારણે જો ડીપી પડી જાય અથવા વાયર તૂટી જાય તો જાનહાનિ થવાની પૂરી શક્યતા છે.
ગ્રામજનોનું કહેવું છે કે વરસાદ, પવન કે ભારે વાહન વ્યવહારના કારણે આ ડીપી પર વધારાનું દબાણ પડે છે. રાત્રિના સમયે ઓછું પ્રકાશ હોવાને કારણે લોકો ધ્યાન ન આપે તો અકસ્માતની શક્યતા અનેકગણી વધી જાય છે.
સરપંચ દ્વારા વારંવાર રજૂઆત
ગામના સરપંચ દ્વારા આ ગંભીર મુદ્દે એમ.જી.વી.સી.એલ (MGVCL) કચેરીનું ધ્યાન દોરવામાં આવ્યું હતું. સરપંચે લેખિત તેમજ મૌખિક રીતે રજૂઆત કરી હતી કે ભાથીજી મંદિર અને પ્રાથમિક શાળા નજીક આવેલી નમી ગયેલી વીજ ડીપી તાત્કાલિક સુધારવામાં આવે.
સરપંચે જણાવ્યું હતું કે, “આ ડીપી ગામની વચ્ચોવચ્ચ છે અને રોજ સેંકડો લોકો અહીંથી પસાર થાય છે. બાળકો શાળાએ જાય છે, ભક્તો મંદિર આવે છે. જો કોઈ અકસ્માત થયો તો તેની જવાબદારી કોણ લેશે? આથી યુદ્ધના ધોરણે કામગીરી થવી જોઈએ.”
મંદિર અને શાળાની નજીક હોવાને કારણે જોખમ વધુ
ભાથીજી મંદિર ઉમરપુર ગામનું મહત્વપૂર્ણ ધાર્મિક સ્થળ છે, જ્યાં રોજ પૂજા-અર્ચના માટે ગ્રામજનો તથા આસપાસના વિસ્તારોમાંથી લોકો આવે છે. આ ઉપરાંત નજીકમાં પ્રાથમિક શાળા હોવાને કારણે સવાર-સાંજ બાળકોનો અવરજવર રહે છે. આવી સંવેદનશીલ જગ્યાએ નમી ગયેલી વીજ ડીપી હોવી એ ગંભીર બેદરકારી સમાન હોવાનું ગ્રામજનો માને છે.
માતા-પિતાઓનું કહેવું છે કે બાળકો અજાણતાં વીજ વાયર પાસે પહોંચી જાય તો મોટો અકસ્માત બની શકે છે. ખાસ કરીને વરસાદી માહોલમાં જમીન ભીની હોય ત્યારે વીજ પ્રવાહ વધુ ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે.
ગ્રામજનોમાં રોષ અને નિરાશા
વારંવાર રજૂઆત છતાં હજુ સુધી કોઈ નક્કર કામગીરી ન થતાં ગ્રામજનોમાં રોષ જોવા મળી રહ્યો છે. ઘણા ગ્રામજનોએ જણાવ્યું હતું કે એમજીવીસીએલ તંત્ર દ્વારા માત્ર આશ્વાસનો આપવામાં આવે છે, પરંતુ સ્થળ પર કોઈ ટેકનિકલ ટીમ આવી નથી.
એક સ્થાનિક રહેવાસીએ કહ્યું હતું, “જો કોઈ મોટી ઘટના બને પછી જ તંત્ર જાગશે? અમે અકસ્માત થાય તે પહેલા જ સમસ્યા ઉકેલવા માગીએ છીએ. માનવજીવન કરતા કોઈ કામ મોટું નથી.”
અવરજવરનો મુખ્ય માર્ગ હોવાથી જોખમ વધુ
ભાથીજી મંદિર પાસેનો રસ્તો ઉમરપુર ગામનો મુખ્ય અવરજવર માર્ગ છે. ખેતી કામ માટે ટ્રેક્ટર, બાઇક, સાયકલ અને પગપાળા લોકો સતત આ રસ્તાનો ઉપયોગ કરે છે. નમી ગયેલી વીજ ડીપી આ માર્ગને અડીને હોવાથી વાહન અથડાવાની પણ શક્યતા છે. જો કોઈ ભારે વાહન અચાનક ડીપી સાથે અથડાય તો વીજ વાયર તૂટી પડવાની અને આગ લાગવાની પણ સંભાવના છે.
“નૈતિક ફરજ નિભાવવાની” ગ્રામજનોની માંગ
ગ્રામજનોએ સ્પષ્ટ માંગ કરી છે કે એમજીવીસીએલ તંત્ર પોતાની નૈતિક અને કાયદેસર ફરજ નિભાવી તાત્કાલિક આ નમી ગયેલી વીજ ડીપીનું સમારકામ કરે અથવા નવી ડીપી સ્થાપિત કરે. લોકોનું કહેવું છે કે વીજ પુરવઠો જરૂરી છે, પરંતુ તેનાથી વધુ જરૂરી લોકોની સુરક્ષા છે.
કેટલાક ગ્રામજનોએ ચેતવણી આપી છે કે જો સમયસર કાર્યવાહી નહીં થાય તો તેઓ તાલુકા કચેરી અથવા ઉચ્ચ અધિકારીઓ સુધી રજૂઆત કરશે.
જવાબદારી કોની?
સ્થાનિક લોકો પ્રશ્ન ઉઠાવી રહ્યા છે કે જો કોઈ દુર્ઘટના બને તો તેની જવાબદારી કોની રહેશે? ગ્રામ પંચાયતની રજૂઆત છતાં જો વીજ તંત્ર આંખ મીંચી બેસી રહ્યું છે, તો શું માનવજીવનની કિંમત એટલી ઓછી છે?
નિયમ મુજબ, જાહેર સ્થળે આવેલી વીજ સુવિધાઓ સુરક્ષિત રાખવી એ વીજ વિતરણ કંપનીની ફરજ છે. ખાસ કરીને શાળા અને મંદિર જેવી જગ્યાઓ પાસે જોખમ ઉભું થાય તો તાત્કાલિક પગલાં લેવાના હોય છે.
સમયસર કાર્યવાહી જરૂરી
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે નમી ગયેલી વીજ ડીપી માત્ર તાત્કાલિક જોખમ નથી, પરંતુ લાંબા ગાળે વધુ ગંભીર સમસ્યાઓ ઊભી કરી શકે છે. મોનસૂન દરમિયાન જમીન નરમ થવાથી ડીપી વધુ નમી શકે છે અથવા પાયાનું માટી ધસી શકે છે.
આથી, તાત્કાલિક ટેકનિકલ સર્વે કરીને ડીપીની સ્થિતિ તપાસવી, તેને સીધી કરવી કે નવી ડીપી સ્થાપિત કરવી જરૂરી છે.
નિષ્કર્ષ
ઉમરપુર ગામના ભાથીજી મંદિર પાસે નમી ગયેલી વીજ ડીપી આજની તારીખે માત્ર એક ટેકનિકલ ખામી નહીં પરંતુ સંભવિત દુર્ઘટનાનું નિમિત્ત બની રહી છે. સરપંચ દ્વારા રજૂઆત છતાં કામગીરીમાં થતો વિલંબ ગ્રામજનો માટે ચિંતાજનક છે.
અકસ્માત થયા પછી પગલાં લેવાને બદલે, અકસ્માત થાય તે પહેલા જ એમજીવીસીએલ તંત્ર પોતાની જવાબદારી નિભાવે તેવી ઉમરપુરના ગ્રામજનોની એકસૂત્ર માંગ છે. હવે જોવાનું એ રહેશે કે વીજ તંત્ર સમયસર પગલાં લઈ લોકોની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરે છે કે પછી કોઈ અનિચ્છનીય ઘટના બાદ જ જાગે છે.
રિપોર્ટર પ્રિતેશ દરજી પંચમહાલ
