જામનગરના શૈક્ષણિક ઇતિહાસમાં આજે વધુ એક સોનાનું પાનું ઉમેરાયું છે. દેવરાજ દેપાળ સ્કૂલના વિશાળ પરિસરમાં ગુજરાત શૈક્ષણિક સંશોધન અને તાલીમ પરિષદ (GCERT) તથા જિલ્લા શિક્ષણ અને તાલીમ ભવન (DIET), જામનગરના સંયુક્ત ઉપક્રમે શહેરી કક્ષા ગણિત-વિજ્ઞાન પ્રદર્શન ૨૦૨૫-૨૬નું ભવ્ય આયોજન સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ થયું.
વિદ્યાર્થીઓમાં વૈજ્ઞાનિક વિચારસરણી, ગણિતીય લોજિક અને પ્રયોગાત્મક દૃષ્ટિકોણ વિકસે તેવો મહત્વપૂર્ણ હેતુ ધરાવતા આ પ્રદર્શનમાં જામનગર શહેરની વિવિધ શાળાઓમાંથી ૮૦ જેટલા બાળ વૈજ્ઞાનિકો ઉત્સાહપૂર્વક જોડાયા હતા.
પ્રદર્શનનો હેતુ: સર્જનાત્મકતા, વૈજ્ઞાનિકતા અને પ્રયોગાત્મક અભિગમને વેગ
આ પ્રદર્શન માત્ર એક કાર્યક્રમ નથી, પરંતુ ભવિષ્યના વૈજ્ઞાનિકો અને નવીન વિચારોને પાંખ આપતી શક્તિશાળી પ્રવૃત્તિ છે.
GCERT તથા DIET દ્વારા આયોજિત આવાં પ્રદર્શનોનો મુખ્ય હેતુ છે:
-
વિદ્યાર્થીઓને વિજ્ઞાન અને ગણિતને પ્રયોગાત્મક રીતે શીખવવાની તક આપવી
-
વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિકોણ તથા સમસ્યા-નિદાન ક્ષમતા વિકસાવવી
-
ટેકનોલોજી સાથે વિદ્યાર્થીઓને જોડવું
-
ઈનોવેશન અને સંશોધન પ્રત્યે કુતૂહલ જાગૃત કરવું
-
શિક્ષકોને નવી શિક્ષણ પદ્ધતિઓ વિશે મંત્રણા આપવી
આ પ્રદર્શન બાળકોમાં ‘હેન્ડ્સ-ઓન’ લર્નિંગને પ્રોત્સાહન આપતું મંચ છે, જેમાં તેઓ પુસ્તકોની બહાર જઈને પોતાની કલ્પનાશક્તિને પ્રયોગોમાં રૂપાંતરિત કરે છે.
🔬 પ્રદર્શનની સમગ્ર વિગતો
➤ કુલ 5 વિભાગો સાથે નું વિશાળ શૈક્ષણિક પ્લેટફોર્મ
વિજ્ઞાન અને ગણિતના વિવિધ ઉપવિષયો આવરી લેનારા પાંચ વિભાગોની રચના કરવામાં આવી હતી, જેમાં નીચેના વિષયોનો સમાવેશ થાય છે:
-
ગણિતીય મોડલ્સ
-
ભૌતિક વિજ્ઞાન પર આધારિત પ્રયોગો
-
જીવન વિજ્ઞાનના માળખા અને પ્રદર્શન
-
પર્યાવરણ આધારિત કાર્ય
-
ટેકનોલોજી આધારિત મોડલ્સ અને કાર્યરત પ્રયોગો
દરેક વિભાગમાં વિદ્યાર્થીઓએ આધુનિક સમસ્યાઓના વૈજ્ઞાનિક ઉપાયો રજૂ કર્યા હતા.
➤ ભાગ લેનાર બાળ વૈજ્ઞાનિકો: 80
જામનગર શહેરની વિવિધ શાળાઓમાંથી 8થી 12 ધોરણ સુધીના 80 વિદ્યાર્થીઓએ પોતાના હસ્તકૌશલ્ય, પ્રયોગાત્મક સમજ અને સર્જનાત્મકતાનું અદ્દભુત પ્રદર્શન કર્યું.
➤ વૈજ્ઞાનિક કૃતિઓ: 40
આ 40 કૃતિઓમાં નીચેના પ્રકારનાં મોડલ્સ વિશેષ આકર્ષણનું કેન્દ્ર બન્યાં:
-
સ્માર્ટ ટ્રાફિક મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ
-
સોલાર એનર્જી આધારિત પાણી શુદ્ધિકરણ
-
ભૂકંપ એલર્ટિંગ સિસ્ટમ
-
ફાર્મ ઓટોમેશન સિસ્ટમ
-
રોબોટિક હેન્ડ
-
પર્યાવરણ સુરક્ષા માટે ગ્રીન હાઉસ મોડલ
-
ગણિતીય સમીકરણોને 3D રૂપમાં દર્શાવતા માળખા
આ બધા મોડલોએ દર્શકોને મંત્રમુગ્ધ કરી દીધા.
➤ માર્ગદર્શક શિક્ષકો: 40
વિદ્યાર્થીઓની તૈયારી, વિચાર, ડિઝાઇન, સામગ્રી, ગણિતીય રજૂઆત અને પ્રસ્તુતિમાં 40 જેટલા математics–science શિક્ષકોનું યોગદાન અતિમહત્વનું રહ્યું.
🤝 આયોજન, સંકલન અને નેતૃત્વ
આ સમગ્ર કાર્યક્રમનું સફળ અને શિસ્તબદ્ધ સંચાલન
શ્રી રાકેશભાઈ માકડિયા તથા શહેરના તમામ CRC મિત્રો દ્વારા કરવામાં આવ્યું.
-
સ્ટોલ ગોઠવણ
-
સમયસર શરુઆત
-
જુદા જુદા વિભાગોનું સંકલન
-
నిర్ణાયક સ્ટાફની વ્યવસ્થા
-
મહેમાનોનું સ્વાગત
-
વિદ્યાર્થીઓના માર્ગદર્શન
આ બધું અત્યંત આયોજનબદ્ધ રીતે કરાયું.
નિર્ણાયક તરીકે જિલ્લા શિક્ષણ સમિતિના અનુભવી ગણિત–વિજ્ઞાન શિક્ષકો જોડાયા, જેમણે દરેક કૃતિનું ગુણોત્તર, પ્રભાવ, કાર્યક્ષમતા અને વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિકોણના આધારે મૂલ્યાંકન કર્યું.
🌟 મહાનુભાવોનું આગમન અને પ્રોત્સાહન
આ પ્રદર્શનને વિશેષ ગૌરવ પ્રાપ્ત થયું કારણ કે રાજ્યના માન. શિક્ષણ મંત્રીશ્રી રીવાબા જાડેજા કાર્યક્રમમાં હાજર રહી બાળ વૈજ્ઞાનિકોને પ્રોત્સાહિત કર્યા.
સાથે હાજર રહ્યા:
- રિવાબ જાડેજા Minister of State for Primary, Secondary and Adult Education
- દિવ્યેશભાઈ અકબરી, ધારાસભ્ય – 79 દક્ષિણ જામનગર
-
ક્રિષ્નાબેન, ડેપ્યુટી મેયર
-
નિલેશભાઈ કગથરા, સ્ટેન્ડિંગ કમિટી ચેરમેન
-
પરસોત્તમભાઈ કકનાણી, નગર પ્રાથમિક શિક્ષણ સમિતિ અધ્યક્ષ
-
દિનેશભાઈ દેસાઈ, નગર શિક્ષણ સમિતિ ઉપાધ્યક્ષ
-
શિક્ષણ સમિતિના અન્ય સભ્યો
શૈક્ષણિક ક્ષેત્રમાંથી પણ મહાનુભાવો મોટી સંખ્યામાં જોડાયા:
-
ડાયેટ પ્રાચર્ય શ્રી સંજયભાઈ જાની
-
DPEP શ્રી સી. એમ. મહેતા
-
શાસનાધિકારી ફાલ્ગુનીબેન પટેલ
-
ચંદ્રકાંત ખાખરીયા, ગુજરાત રાજ્ય નગર પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘ પ્રમુખ
-
મોતીબેન કરેથા, રાષ્ટ્રીય શૈક્ષિક સંઘ – શહેર પ્રમુખ
તેમણે તમામ કૃતિઓ ખૂબ ધ્યાનપૂર્વક નિહાળી અને બાળકો સાથે ચર્ચા કરી તેમને વધુ સંશોધન કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યા.
🏆 પુરસ્કાર વિતરણ: ઉજ્જવળ ભવિષ્યની પાયાવિધી
પ્રદર્શનના અંતે પાંચેય વિભાગ મુજબ
પ્રથમ, દ્વિતീയ અને તૃતીય સ્થાન મેળવનારા વિદ્યાર્થીઓ
અને તેમના માર્ગદર્શક શિક્ષકોને સન્માનિત કરવામાં આવ્યા.
પુરસ્કારરૂપે:
-
શિલ્ડ
-
મોમેંટો
-
પ્રમાણપત્ર
-
મહાનુભાવો દ્વારા પ્રોત્સાહન
આ બધું મળતાં વિદ્યાર્થીઓમાં ઉત્સાહની લહેર જોવા મળી.
🎤 વિદ્યાર્થીઓ અને શિક્ષકોની પ્રતિભાવો
વિદ્યાર્થીઓએ શું કહ્યું?
-
“આવો પ્રદર્શન અમને એક્શન આધારિત શીખવાનો અવસર આપે છે.”
-
“અમારું મોડલ આગળ જઈને સ્ટાર્ટઅપમાં ફેરવી શકીએ તેવી પ્રેરણા મળી.”
-
“મંત્રીએ અમારા પ્રશ્નો સાંભળ્યા, આ ક્ષણ યાદગાર બની.”
શિક્ષકોના અભિપ્રાયો
-
“વિદ્યાર્થીઓમાં જ્ઞાન સાથે કુશળતા વિકસાવવાનો શ્રેષ્ઠ પ્રયાસ.”
-
“ગણિત અને વિજ્ઞાનને રસપ્રદ બનાવતું આ પ્રદર્શન શૈક્ષણિક ગુણવત્તા વધારવામાં મદદરૂપ બનશે.”
📚 પ્રદર્શનની વિશાળ અસર
આ કાર્યક્રમ જામનગરના શૈક્ષણિક ક્ષેત્રમાં અનેક પરિવર્તન લાવશે:
✔ વિદ્યાર્થીઓમાં સંશોધન ભાવના વધશે
વૈજ્ઞાનિક રીતે વિચારવાની ક્ષમતા વધુ પ્રબળ થશે.
✔ STEM ક્ષેત્રમાં રસ વધશે
વિજ્ઞાન, ટેક્નોલોજી, એન્જિનિયરિંગ અને ગણિત પ્રત્યેની ઝંખના વધુ મજબૂત બનશે.
✔ શિક્ષકોને નવી પદ્ધતિઓ શીખવાનો અવસર
શિક્ષકો વચ્ચે નિષ્પ્રયોજન ચર્ચા–મંથન થયું.
✔ શાળાઓ વચ્ચે સર્જનાત્મક સ્પર્ધા
દરેક શાળા પોતાના વિદ્યાર્થીઓને વધુ સારા મોડલ તૈયાર કરવા પ્રેરણા આપશે.
🌈 સફળ આયોજન — જામનગર માટે ગૌરવનો ક્ષણ
આ સમગ્ર પ્રદર્શને જામનગરને શહેર સ્તરે જ નહીં, પરંતુ રાજ્યના શૈક્ષણિક નકશા પર વિશેષ સ્થાન અપાવ્યું છે.
વિદ્યાર્થીઓના ચહેરા પરનો આત્મવિશ્વાસ, શિક્ષકોની મહેનત, તંત્રની આયોજન કુશળતા અને મહાનુભાવોના શબ્દોએ આ દિવસને યાદગાર બનાવી દીધો.
આવો અનોખો સમન્વય જામનગરને ભાવિ વિજ્ઞાન-શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં અગ્રેસર સ્થાન આપશે તે નિશ્ચિત છે.
