વિગતવાર સમાચાર :
જામનગર, તા.૨૬ સપ્ટેમ્બર

ગુજરાત રાજ્યના શિક્ષણક્ષેત્રમાં તાજેતરમાં લેવાયેલા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયને લઈને રાજ્યભરના પ્રાથમિક શિક્ષકોમાં ભારે અસંતોષ જોવા મળી રહ્યો છે. સર્વોચ્ચ અદાલતના આદેશ મુજબ હવે શિક્ષકોને બઢતી મેળવવા કે નોકરીમાં યથાવત્ રહેવા માટે શિક્ષક પાત્રતા કસોટી (TET) ફરજીયાત બનાવી દેવામાં આવી છે. આ નિર્ણયથી અનેક વર્ષોથી સેવા આપતા શિક્ષકોમાં રોષ અને અસંતોષ ફાટી નીકળ્યો છે. જામનગરમાં આ મુદ્દે ગુજરાત રાજ્ય પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘ દ્વારા કલેક્ટર મારફતે વડાપ્રધાનશ્રીને આવેદનપત્ર પાઠવવામાં આવ્યું હતું, જેમાં આ નિર્ણય પર પુનર્વિચાર કરવાની કડક માંગણી કરવામાં આવી છે.
આવેદનપત્રની મુખ્ય માંગણીઓ
સંઘ દ્વારા રજૂ કરાયેલા આવેદનમાં જણાવાયું છે કે હાલ કાર્યરત અને સેવા આપી રહેલા શિક્ષકો, ખાસ કરીને જેમને નિવૃત્તિ માટે માત્ર ૫ વર્ષ અથવા ઓછો સમય બાકી છે, તેઓને ફરીથી પરીક્ષા આપવાની ફરજ પાડવી અયોગ્ય અને અયોગ્યાયુક્ત છે.
-
જો આવા શિક્ષકો પરીક્ષા પાસ નહીં કરે તો તેમને સેવા છોડવી પડશે.
-
બઢતી મેળવવા માંગતા શિક્ષકોને પણ ફરજીયાત TET પાસ કરવી પડશે.
-
આ નિર્ણય શિક્ષકોના મનોબળમાં ઘટાડો લાવશે.
-
શિક્ષણની ગુણવત્તા ઉપર સીધી નકારાત્મક અસર થશે, કારણ કે લાંબા અનુભવ ધરાવતા શિક્ષકો નિરાશામાં આવી શકે છે.
શિક્ષકોની પીડા અને આક્રોશ
જામનગર જિલ્લાના શિક્ષકો દ્વારા જણાવાયું હતું કે તેઓએ વર્ષોથી પ્રાથમિક શિક્ષણક્ષેત્રે શ્રમ અને ત્યાગ કર્યો છે, પરંતુ હવે નિવૃત્તિની નજીક આવી પહોંચેલા શિક્ષકોને ફરીથી પાત્રતા સાબિત કરવાની ફરજ પાડવી અસમાનતા જેવું છે.
એક વરિષ્ઠ શિક્ષકે જણાવ્યું :
“૩૦-૩૫ વર્ષ સેવા આપ્યા બાદ, બાળકોના ભવિષ્યને ઘડ્યા બાદ પણ જો સરકાર આપણને લાયક નથી ગણતી તો આ મોટું દુઃખ છે. હવે જીવનના અંતિમ તબક્કામાં આવીને અમને ફરીથી પરિક્ષા આપવાની ફરજ પાડવી અત્યંત અપમાનજનક છે.”
બીજા શિક્ષકે કહ્યું :
“શિક્ષક પાત્રતા કસોટી (TET) નવી ભરતી માટે જરૂરી છે તે બાબત અમે સ્વીકારીએ છીએ, પરંતુ હાલના શિક્ષકોને ફરજીયાત કરવી એ અયોગ્ય છે. અમે વર્ષોથી બાળકોને શિક્ષણ આપીને સમાજની સેવા કરી છે, હવે આ કાયદો અમારા અનુભવને અવગણવા જેવો છે.”
આવેદનમાં ઉઠાવેલા મુદ્દાઓ
સંઘના આવેદનપત્રમાં સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યું કે –
-
અનુભવી શિક્ષકોને પરીક્ષાની ફરજમાંથી મુક્તિ આપવી જોઈએ.
-
નિવૃત્તિ નજીકના શિક્ષકોને આ કાયદામાંથી બહાર રાખવા જોઈએ.
-
બઢતી માટે નવી વ્યવસ્થા કરવી સ્વીકાર્ય છે, પરંતુ હાલ કાર્યરત શિક્ષકોને અચાનક આવી જ શરત લગાડવી અન્યાય છે.
-
શિક્ષણક્ષેત્રમાં ગુણવત્તા વધારવા માટે તાલીમ, સેમિનાર અને ટેક્નોલોજી આધારિત શિક્ષણ પર ભાર મૂકવો જોઈએ, માત્ર પરીક્ષા ફરજીયાત કરવાથી ગુણવત્તા સુધરે એવું નથી.
પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘનો કડક વિરોધ
ગુજરાત રાજ્ય પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘના આગેવાનોનું કહેવું છે કે જો સરકાર આ મુદ્દે ગંભીરતા દાખવશે નહીં તો રાજ્યભરના શિક્ષકોને રસ્તા પર ઊતરવા મજબૂર થવું પડશે. તેઓએ સ્પષ્ટ કહ્યું :
“અમે શિક્ષકોની પીડાને વડાપ્રધાનશ્રી સુધી પહોંચાડી છે. હવે જો કેન્દ્ર સરકાર આ નિર્ણય પર ફરી વિચાર નહીં કરે તો અમે મોટા પાયે આંદોલન ચલાવવાનો નિર્ણય લઈશું.”
શિક્ષકોના પરિવાર પર અસર
આ નિર્ણયના કારણે માત્ર શિક્ષકો નહીં પરંતુ તેમના પરિવારજનોમાં પણ ચિંતા વધી રહી છે. ઘણા પરિવારોમાં એકમાત્ર કમાણી કરનાર શિક્ષક છે, જો તેઓ પરીક્ષા પાસ નહીં કરે તો નોકરી ગુમાવવાનો ખતરો ઊભો થશે. શિક્ષક પરિવારોમાં ભયનું વાતાવરણ છે.
કાનૂની અને વહીવટી દલીલો
સંઘે આવેદનમાં દલીલ કરી છે કે –
-
૨૦૦૭ના ભરણપોષણ અને કલ્યાણ અધિનિયમ મુજબ વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે સુવિધા આપવાનો કાયદો છે, તો શિક્ષકોને નિવૃત્તિ નજીક આવીને ફરી પરીક્ષાની ફરજ પાડવી તે જ અધિનિયમના ભાવના વિરુદ્ધ છે.
-
સુપ્રીમ કોર્ટનો નિર્ણય શિક્ષકોને બઢતી માટે લાગુ કરવો યોગ્ય છે, પરંતુ હાલના સેવા બજાવતા શિક્ષકો માટે લાગુ કરવો બંધ થવો જોઈએ.
જામનગરના શિક્ષકોની પ્રતિસાદ સભા
આ આવેદન પહેલાં જામનગરમાં પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘ દ્વારા વિશાળ સભાનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેમાં સેકડો શિક્ષકોએ હાજરી આપી હતી અને એકમતથી આ નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો હતો. સભામાં શિક્ષકોએ કાળા ફિતા બાંધીને પોતાનો વિરોધ દર્શાવ્યો હતો અને સૂત્રોચ્ચાર કર્યા હતા.
શિક્ષણક્ષેત્રના નિષ્ણાતોની પ્રતિક્રિયા
શિક્ષણવિદોનું કહેવું છે કે –
-
TET જેવી પરીક્ષા નવી ભરતી માટે જરૂરી છે, જેથી શિક્ષણમાં ગુણવત્તા જળવાઈ રહે.
-
પરંતુ, લાંબા સમયથી સેવા આપતા શિક્ષકોને ફરજીયાત કરવાથી તેઓના આત્મવિશ્વાસમાં ઘટાડો થશે.
-
અનુભવ અને પ્રાયોગિક શિક્ષણ પદ્ધતિઓ પરીક્ષાથી વધુ મહત્વની છે.
એક નિષ્ણાતએ કહ્યું :
“પરીક્ષાથી શિક્ષણની ગુણવત્તા માપી શકાય એમ નથી. શિક્ષણમાં સમર્પણ, અનુભવ અને સંવેદના સૌથી મોટા માપદંડ છે. તેને કાગળની પરીક્ષાથી પરખી શકાતું નથી.”
આગળની લડત
જામનગરમાં કલેકટર મારફત વડાપ્રધાનને આવેદન આપ્યા બાદ હવે રાજ્યભરમાં આંદોલનને તેજ કરવા તૈયારી ચાલી રહી છે. સંઘે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જો તેમની માંગણીઓ સ્વીકારવામાં નહીં આવે તો તેઓ ગાંધીનગર ખાતે વિશાળ રેલી અને ઉપવાસ આંદોલન કરશે.
ઉપસંહાર
જામનગરના શિક્ષકો દ્વારા વડાપ્રધાનને કરાયેલ આવેદન એ સમગ્ર ગુજરાતના શિક્ષકોના મનનો અવાજ છે. બઢતી માટે ફરજીયાત TET પરીક્ષાનો નિર્ણય, ખાસ કરીને નિવૃત્તિની નજીક આવેલા શિક્ષકો માટે અન્યાયપૂર્ણ જણાઈ રહ્યો છે. આ મુદ્દો હવે માત્ર એક કાનૂની લડત નહીં, પરંતુ શિક્ષકોના માન, ગૌરવ અને ભવિષ્યની સુરક્ષા સાથે જોડાયેલો છે.
સરકાર આ મુદ્દે સમાનતા, ન્યાય અને શિક્ષકોના યોગદાનનો વિચાર કરીને જ અંતિમ નિર્ણય લેશે તેવી અપેક્ષા સાથે શિક્ષકો હાલમાં આશાભેર રાહ જોઈ રહ્યા છે.