35 દર્દીઓના ‘જરૂરિયાત વગર’ સ્ટેન્ટ મૂકાઈ PMJAYમાંથી 42 લાખ ઉપાડ્યા, હોસ્પિટલ પર રૂ. 1.26 કરોડનો દંડ, ડો. શ્રીપદ ભિવાસ્કર સસ્પેન્ડ
જામનગરમાં આરોગ્ય ક્ષેત્રે સતત બીજી વખત મોટું કૌભાંડ બહાર આવતા સમગ્ર તબીબી જગતમાં ચર્ચા અને ચિંતા ફેલાઈ ગઈ છે. થોડા સમય પહેલાં JCC હોસ્પિટલમાં કાર્ડિયાક ટ્રીટમેન્ટ સંબંધિત અનિયમિતતાઓ પ્રકાશમાં આવી હતી. હવે શહેરની જાણીતી ઓશવાલ આયુષ હોસ્પિટલમાં ‘જરૂરિયાત વગર’ કરવામાં આવેલા હૃત્દયના સ્ટન્ટ ઓપરેશનોનો મોટો સ્કેમ બહાર આવતા સૌ કોઇ સ્તબ્ધ થઈ ગયા છે.
સ્રોતોના અનુસાર, હોસ્પિટલ દ્વારા ઓછામાં ઓછા 35 દર્દીઓને કોઈ જરૂરીયાત ન હોવા છતાં એન્જિઓગ્રાફી, સ્ટન્ટ અને અન્ય કાર્ડિયાક ટ્રીટમેન્ટ આપી, અને ત્યારબાદ સરકારી આયુષ્માન PMJAY યોજના હેઠળ રૂ. 42 લાખના ક્લેઇમ મંજુર કરાવી લીધા હતા. તાજેતરમાં આ સમગ્ર કૌભાંડ ખુલ્લું પડતાં આરોગ્ય તંત્ર હરકતમાં આવ્યું અને કડક કાર્યવાહી હાથ ધરવામાં આવી છે.
કાર્ડિયાક ટ્રીટમેન્ટના ‘જરૂરિયાત વગર’ ઓપરેશનો — દર્દીઓ સાથે ખુલ્લો ભોંયમાં ભભૂકો
આરોગ્ય વિભાગનો પ્રાથમિક રિપોર્ટ સૂચવે છે કે હોસ્પિટલમાં દાખલ કરાયેલા અનેક દર્દીઓને વાસ્તવિક રીતે હૃદય સંબંધિત ગંભીર સમસ્યા ન હોવા છતાં, તેમની એન્જિઓગ્રાફી કરી સ્ટન્ટ મૂકવામાં આવ્યા. કેટલાક દર્દીઓને સિમ્પલ ચેસ્ટ પેઇન અથવા બ્લડપ્રેશર જેવી સામાન્ય સમસ્યાઓ હોવા છતાં ‘જટિલ હૃદયરોગ’ બતાવવામાં આવ્યા હતા.
વધુ તપાસમાં બહાર આવ્યું છે કે દર્દીઓના મૂળ પરીક્ષણમાં ‘નો બ્લોકેજ’ અથવા ‘માયનર બ્લોકેજ’ હતું, જેનાથી માત્ર દવાઓ દ્વારા સારવાર શક્ય હતી. તેમ છતાં તેમને એન્જિઓપ્લાસ્ટી માટે મજબુર કરવામાં આવ્યા, જેથી હોસ્પિટલ PMJAY હેઠળ ભારે રકમના બિલ મેળવી શકે.
PMJAY યોજના નો ગેરઉપયોગ — ગરીબ દર્દીઓનો વિશ્વાસ ભંગ
દેશના ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગના નાગરિકોને મફત અને ગુણવત્તાયુક્ત સારવાર ઉપલબ્ધ કરાવવા માટે શરૂ કરાયેલી **પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (PMJAY)**નો દુરુપયોગ કરતી હોસ્પિટલ સામે આ પહેલીવાર કડક કાર્યવાહી થઈ છે.
દર્દીઓની સારવારના નામે રૂ. 42 લાખના ખોટા ક્લેઇમ દાખલ કરાયા હતા. ઘણા દર્દીઓએ બાદમાં અન્ય હોસ્પિટલોમાં કરાવેલી તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે સ્ટન્ટ તેમના માટે જરૂરી જ નહોતું. આ જાણ્યા બાદ કેટલાક દર્દીઓએ તંત્રને ફરિયાદ કરી હતી, જેના આધારે તપાસ શરૂ થઈ.
આરોગ્ય કમિશનરનું મોટું પગલું — હોસ્પિટલ પર રૂ. 1.26 કરોડનો દંડ
તપાસ રિપોર્ટના આધારે રાજ્યના આરોગ્ય કમિશનરોએ હોસ્પિટલ સામે કડક કાર્યવાહી જાહેર કરી છે. જેમાં:
-
હોસ્પિટલને રૂ. 1,26,77,000 નો દંડ ફટકારાયો છે
-
હોસ્પિટલના કાર્ડિયોલોજી વિભાગને તાત્કાલિક PMJAY યોજનામાંથી સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યો
-
મુખ્ય આરોપી તરીકે માનવામાં આવતા ડો. શ્રીપદ ભિવાસ્કરને તાત્કાલિક સસ્પેન્ડ કરવામાં આવ્યા
આ પગલાં બાદ જામનગરની તબીબી દુનિયામાં હલચલ મચી ગઈ છે, કારણ કે ડો. ભિવાસ્કર શહેરના જાણીતા કાર્ડિયોલોજિસ્ટ છે અને ઘણા વર્ષोंથી આ ક્ષેત્રે સેવા આપી રહ્યા છે.
દર્દીઓ અને તેમના પરિવારોમાં ગુસ્સો: “અમારી સાથે છેતરપિંડી થઈ”
આ કૌભાંડ બહાર આવતા ઘણાં દર્દીઓએ ખુલાસો કર્યો છે કે તેમને સારવાર દરમિયાન પૂરતી માહિતી આપવામાં આવી નહોતી. કેટલાકે જણાવ્યું:
-
“અમને કહ્યુ હતું કે બ્લોકેજ ગંભીર છે, આજે જ સ્ટંટ મૂકવો પડશે. જીવ બચાવવા સિવાય વિકલ્પ નહોતો.”
-
“પછી બીજી હોસ્પિટલમાં રિપોર્ટ બતાવતા ડૉક્ટરે કહ્યું કે સ્ટન્ટની કોઈ જરૂર જ નહોતી.”
-
“આયુષ્માન યોજના માટે અમને ખોટી માહિતી આપી સાઇન લેવાયા.”
દર્દીઓમાં રોષ અને નિરાશા બંનેનો માહોલ છે, કારણ કે તેઓએ એક જાણીતી અને પ્રતિષ્ઠિત હોસ્પિટલ પર વિશ્વાસ રાખ્યો હતો.
કૌભાંડ કેવી રીતે ખુલ્યું? — રિપોર્ટિંગ સિસ્ટમમાં અલર્ટ પછી શરૂ થઈ તપાસ
તપાસ અધિકારીઓ અનુસાર PMJAY હેઠળ सामान्य કાર્ડિયાક સારવાર કરતા ઓશવાલ હોસ્પિટલ દ્વારા ‘અસામાન્ય’ સંખ્યામાં એન્જિઓપ્લાસ્ટી થયાના ડેટા મળ્યા.
ઉપરાંત કેટલાંક કેસમાં સ્ટન્ટની બ્રાન્ડ, નંબર અને ક્લેઇમ થયેલી રકમોમાં ગડબડ જોવા મળતાં સસ્ટમમાં અલર્ટ જનરેટ થયું.
તે બાદ આરોગ્ય વિભાગે સમગ્ર વિભાગનું રેકોર્ડ, દર્દીઓની ફાઇલો, ઓપરેશન વિડિઓ, એન્જિઓગ્રાફી ક્લિપ્સ અને બિલિંગની તપાસ શરૂ કરી.
વિડિઓમાં ઘણા દર્દીઓમાં સ્ટન્ટની ‘જરૂરિયાત’ દર્શાવતા ચિન્હો નહોતા.
આ પુરાવાઓના આધારે આખું કૌભાંડ બહાર આવ્યું.
JCC પછી બીજી મોટી ઘટના — શું જામનગરમાં સુવ્યવસ્થિત ‘મેડિકલ રેકેટ’ કાર્યરત?
તાજેતરમાં JCC હોસ્પિટલમાં પણ કાર્ડિયાક સ્કેમ સંબંધિત ચર્ચા અને તપાસ ચાલી રહી છે. હવે ઓશવાલ આયુષ હોસ્પિટલનો આ કેસ બહાર આવતા ಜನતામાં પ્રશ્નો ઊભા થયા છે કે શું જામનગરમાં મેડિકલ માફિયાઓ કાર્યરત છે?
તબીબી અગવડતાનો લાભ લઈ દર્દીઓના જીવન સાથે ખિલવાડ કરવાનું આ માળખાબદ્ધ નેટવર્કનું પરિણામ તો નથીને?
તંત્રના અધિકારીઓએ જણાવ્યું છે કે આવનારા દિવસોમાં વધુ હોસ્પિટલોના રેકોર્ડ્સ પણ ચકાસવામાં આવશે.
સરકારની સખત વૃત્તિ — “દર્દીઓના વિશ્વાસ સાથે રમનારને છોડવામાં આવશે નહીં”
રાજ્ય સરકારી સૂત્રોના જણાવ્યા મુજબ, હેલ્થ વિભાગે તમામ PMJAY-એમ્પેનલ્ડ હોસ્પિટલોમાં કાર્ડિયાક સારવારની વિશેષ ઓડિટ શરૂ કરી છે.
તંત્રના વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું:
“દરેક દર્દીનો જીવ અમૂલ્ય છે. ગરીબોની યોજનાનો દુરુપયોગ કરનાર સામે કડક સજા થશે. કોઈપણ હોસ્પિટલને છૂટછાટ નહીં.”
ઓશવાલ હોસ્પિટલ શું કહે છે? — સત્તાવાર નિવેદન નહી
આ બનાવ પર હોસ્પિટલ તરફથી કોઈ સત્તાવાર નિવેદન આપવામાં આવ્યું નથી.
કેટલાક સ્ટાફ સભ્યોના જણાવ્યા મુજબ, “આરોપો અતિશયોક્તિભર્યા છે અને હોસ્પિટલ પોતાની તરફથી સંપૂર્ણ દસ્તાવેજો રજૂ કરશે.”
પરંતુ તંત્રની તપાસ રિપોર્ટમાં પુરાવા મજબૂત જણાતા હાલ હોસ્પિટલનું વલણ રક્ષણાત્મક છે.
આગળ શું? — વધુ ધરપકડ અને ફોજદારી કાર્યવાહી શક્ય
કૌભાંડ ગૂંચવણભર્યું હોવાથી પોલીસ અને ACB પણ આ મામલે પ્રાથમિક નોંધ લઈ રહી છે.
જો દર્દીઓનું ઇરાદાપૂર્વક શોષણ કરાયું હોય તો આગળ ગંભીર ગુનાઓની કલમો લાગશે:
-
IPC કલમ 420 (છેતરપિંડી)
-
468 (દસ્તાવેજોની ખોટી એન્ટ્રી)
-
120B (સાંઠગાંઠ)
-
અને PMJAY હેઠળ વિશેષ ફ્રોડની કલમો
આગામી દિવસોમાં તંત્ર વધુ પૂછપરછ અને FIR માટે પગલાં લઈ શકે છે.
સમાપન: આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં વિશ્વાસને ઝાંખો કરનારની સામે કડક કાર્યવાહી જરૂરી
ઓશવાલ આયુષ હોસ્પિટલમાં કાર્ડિયાક કૌભાંડ જામનગરના આરોગ્ય ક્ષેત્ર માટે મોટો ઝટકો છે. કારણકે દર્દીઓ માટે હોસ્પિટલ માત્ર સારવારનું કેન્દ્ર નહીં, પરંતુ વિશ્વાસનું સ્થાન હોય છે. જયારે જ્ઞાતથી ગેરજરૂરી ઓપરેશન કરી ફાયદો કમાવવા જેવી કૃત્ય થાય ત્યારે તબીબી વ્યવસાયની પ્રતિષ્ઠા ઓછી થાય છે.
આ કૌભાંડથી સરકાર અને આરોગ્ય તંત્ર સાવચેત થયું છે અને દર્દીઓના અધિકારોની રક્ષા માટે વધુ કડક નીતિઓની જરૂરત અનુભવી છે.
