જામનગર જિલ્લામાં છેલ્લા કેટલાંક દિવસોથી સતત વરસતા ભારે વરસાદને પગલે ડેમો, તળાવો અને જળાશયો ઓવરફ્લો થવાની સ્થિતિમાં આવી ગયા છે. જેના કારણે જિલ્લાની વિવિધ નદીઓમાં પાણીનો પ્રવાહ વધ્યો છે. સુરક્ષા અને જનહિતને ધ્યાનમાં રાખીને જામનગર જિલ્લા પ્રશાસન અને જળસંપત્તિ વિભાગ દ્વારા તાત્કાલિક કાર્યવાહી કરતાં અનેક ડેમનાં દરવાજા ખોલવાની ફરજ પડી છે. આ કારણે નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પૂરનો ભય સર્જાતા જિલ્લા કલેક્ટર અને અધિકારીઓ દ્વારા લોકોને એલર્ટ કરવામાં આવ્યા છે.
આ અહેવાલમાં અમે દરેક ડેમની હાલત, પાણી છોડવાના નિર્ણય, તેના પ્રભાવિત વિસ્તારો, પ્રશાસનની ચેતવણીઓ અને ગામલોકોની સ્થિતિનો વિગતવાર ઉલ્લેખ કરીશું.
🟠 ૧. રંગમતી ડેમ – ચંગા નજીક
ચંગા ગામ પાસે આવેલ રંગમતી ડેમમાં વરસાદી પાણી સતત ભરાતાં પાણીની સપાટી સુરક્ષિત મર્યાદા કરતાં વધી ગઈ હતી. પરિણામે, અધિકારીઓએ આ ડેમનો ૧ દરવાજો ૦.૨૫ ફૂટ ખોલવાનો નિર્ણય લીધો.
➡️ પરિણામ:
-
રંગમતી નદીમાં પાણીનો પ્રવાહ વધ્યો છે.
-
ચંગા અને આસપાસના વિસ્તારોના લોકો માટે પૂરનો ભય સર્જાયો છે.
-
સ્થાનિક ખેડૂતોને તેમના ખેતરોમાં પાણી ભરાઈ જવાની શક્યતા અંગે ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
🟡 ૨. ઉમિયાસાગર ડેમ – સિદસર નજીક
સિદસર ગામ પાસે આવેલ ઉમિયાસાગર ડેમમાં પણ ભારે વરસાદના કારણે જળસંગ્રહ ક્ષમતા પૂર્ણ થઈ ગઈ. સુરક્ષા હિતાર્થે અધિકારીઓએ ૪ દરવાજા ૧.૫ ફૂટ જેટલા ખોલ્યા.
➡️ પરિણામ:
-
સિદસર નદીમાં પાણીનો જોરદાર પ્રવાહ શરૂ થયો.
-
ગામમાં રહેતા લોકો માટે પ્રશાસન દ્વારા જાહેર ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
-
ખાસ કરીને પશુધન અને ખેતીને નુકસાન ન થાય તે માટે ગ્રામજનોને સતર્ક રહેવા વિનંતી કરાઈ છે.
🔵 ૩. ફુલઝર કોબા ડેમ – કોટડા બાવીસી નજીક
કોટડા બાવીસી ગામની નજીક આવેલ ફુલઝર કોબા ડેમના પણ પાણી છોડવા પડ્યા. અહીંના ૪ દરવાજા ૦.૯૦ ફૂટ ખોલવામાં આવ્યા.
➡️ પરિણામ:
-
ફુલઝર નદીમાં પાણીનું સ્તર તેજીથી ઉંચું થયું.
-
કોટડા બાવીસી તેમજ આસપાસના વિસ્તારોમાં પાણીના પ્રવાહને લીધે નદીકાંઠે રહેનારા પરિવારોને ખાસ એલર્ટ આપવામાં આવ્યું છે.
-
ગામોમાંથી પસાર થતી સડકો પર પાણી ભરાઈ જવાની શક્યતા વધુ હોવાથી વાહનચાલકોને નદીના પટમાંથી પસાર ન થવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
🟢 નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં એલર્ટ
જામનગર શહેર તથા તાલુકાના વિવિધ ગામો –
-
નવાગામ ઘેડ
-
જૂના નાગના
-
ચંગા
-
ચેલા
-
દરેડ
-
હરીયાસણ
-
ખારચીયા
-
ચરેલીયા
-
રાજપરા
-
રબારીકા
-
સિદસર
-
કોટડા બાવીસી
-
ગીંગણી
આ બધા વિસ્તારોના લોકોને સાવચેત રહેવા તાકીદ કરવામાં આવી છે. ખાસ કરીને નદીના પટમાં કે તેની આસપાસ અવરજવર ન કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે.
⚠️ પ્રશાસનની તાકીદ
જામનગર જિલ્લા કલેક્ટરશ્રીએ જાહેર કર્યું છે કે –
-
ડેમનાં દરવાજા ખોલાતા પાણીની ધારો નદીમાં જોરદાર રીતે વધે છે.
-
કોઈ પણ વ્યક્તિ નદીના પટમાં ન જાય.
-
પશુધનને પણ સુરક્ષિત જગ્યાએ ખસેડવામાં આવે.
-
બાળકો અને વૃદ્ધોને નદી કે તળાવ પાસે રમવા કે જવા ન દેવા.
-
આકસ્મિક પરિસ્થિતિ સર્જાય તો ૧૦૮ એમ્બ્યુલન્સ સેવા અને સ્થાનિક પ્રશાસનનો સંપર્ક કરવા.
🌧️ વરસાદી પૃષ્ઠભૂમિ
આ વર્ષે જામનગર જિલ્લામાં સરેરાશ કરતાં વધારે વરસાદ નોંધાયો છે.
-
સપ્ટેમ્બર-ઓક્ટોબરમાં વરસેલા વરસાદે ગ્રામ્ય વિસ્તારોમાં પાણી ભરાઈ જવાની પરિસ્થિતિ સર્જી છે.
-
અનેક તળાવો અને ડેમોમાં પાણીની સપાટી છલકાઈ ગઈ છે.
-
ખેતી માટે પાણી પૂરતું મળ્યું છે, પરંતુ પુરની આશંકાએ ખેડૂતોમાં ચિંતા પણ વધી છે.
🚜 ખેડૂતોની ચિંતા
ખેડૂતોને સૌથી વધુ ચિંતા તેમની ખેતી અને પાકની છે.
-
તાજા વાવેતર કરેલી મગફળી, કપાસ અને તલના પાકને પાણી ભરાઈ જવાથી નુકસાન થઈ શકે છે.
-
સિંચાઈ માટે પાણીનું પ્રમાણ પૂરતું હોવા છતાં વધારાના પ્રવાહથી જમીન ધોવાઈ જવાની આશંકા છે.
-
પશુપાલન કરતા પરિવારો તેમના પશુઓને સલામત સ્થળે ખસેડવાની તૈયારીમાં લાગી ગયા છે.
👨👩👧👦 ગામલોકોની સ્થિતિ
ગામલોકોમાં એક તરફ પાણીની સમૃદ્ધિથી ખુશી છે કે આ વર્ષે પીવાના પાણીની તંગી નહીં પડે. પરંતુ બીજી તરફ પૂરની આશંકાથી ભય વ્યાપી ગયો છે.
-
બાળકોને શાળાએ જવામાં મુશ્કેલી પડે છે.
-
કેટલીક આંતરિક સડકો પર પહેલેથી જ પાણી ભરાઈ ગયું છે.
-
લોકો ઘરમાં જ રહેવાની કોશિશ કરી રહ્યા છે અને નદીકાંઠે જવાનું ટાળી રહ્યા છે.
🛡️ એનડીઆરએફ અને પોલીસની સાવચેતી
જિલ્લા પ્રશાસન દ્વારા એનડીઆરએફ (NDRF) ટીમોને એલર્ટ પર રાખવામાં આવી છે.
-
પોલીસ અને હોમગાર્ડ સ્ટાફ નદીના પટ અને ડેમો પાસે પેટ્રોલિંગ કરી રહ્યા છે.
-
મોહલ્લા સ્તરે એલર્ટ સિસ્ટમ કાર્યરત કરાઈ છે જેથી લોકો સુધી તાત્કાલિક માહિતી પહોંચે.
📣 જાહેર જનજાગૃતિ અભિયાન
-
ગામોમાં લાઉડસ્પીકર દ્વારા ચેતવણી આપી રહી છે.
-
સોશિયલ મીડિયા અને વોટ્સએપ ગ્રુપ મારફતે લોકોને પાણી છોડવાની માહિતી શેર કરવામાં આવી રહી છે.
-
સરપંચ અને તાલુકા વિકાસ અધિકારીઓ સતત ગામલોકોને સતર્ક કરી રહ્યા છે.
🧭 ભવિષ્યની શક્યતાઓ
હવામાન વિભાગે આગામી દિવસોમાં પણ છૂટાછવાયા વરસાદની આગાહી કરી છે. જો વરસાદ વધુ તીવ્ર રહેશે તો ડેમોમાંથી વધુ પાણી છોડવાની ફરજ પડશે.
-
જેના કારણે પરિસ્થિતિ વધુ ગંભીર બની શકે છે.
-
પ્રશાસન તમામ પરિસ્થિતિ માટે તૈયાર છે, પરંતુ નાગરિકોની સતર્કતા અત્યંત આવશ્યક છે.
✅ નિષ્કર્ષ
જામનગર જિલ્લામાં રંગમતી, ઉમિયાસાગર અને ફુલઝર કોબા ડેમમાંથી પાણી છોડાતા જિલ્લામાં પૂરનો ભય ઊભો થયો છે. પ્રશાસન દ્વારા લોકોને નદીના પટમાં ન જવાની, સાવધાન રહેવાની અને તાત્કાલિક પરિસ્થિતિમાં સહકાર આપવાની ચેતવણી આપવામાં આવી છે.
👉 આ પરિસ્થિતિ ખેડૂતો, ગામલોકો અને પ્રશાસન ત્રણેય માટે પરીક્ષાની ઘડી છે.
👉 પૂરથી બચવા માટે સાવચેતી અને સંયમ જ એકમાત્ર ઉપાય છે.
