ભારતના લોકશાહી તંત્રને વધુ મજબૂત અને પારદર્શક બનાવવા માટે ચૂંટણી પંચ દ્વારા સમગ્ર દેશમાં “સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR)” એટલે કે મતદારયાદી ખાસ સઘન સુધારણા કાર્યક્રમ હાથ ધરવામાં આવ્યો છે. આ અભિયાન અંતર્ગત જામનગર જિલ્લામાં પણ આ મહત્વપૂર્ણ પ્રક્રિયાનો આરંભ થઈ ગયો છે. આ અંતર્ગત આજથી જામનગર જિલ્લાના તમામ બુથ લેવલ ઓફિસરો (BLO) માટે ત્રણ દિવસીય તાલીમ કાર્યક્રમનો પ્રારંભ થયો છે.
આ ત્રિદિવસીય તાલીમનો હેતુ એ છે કે દરેક બી.એલ.ઓ.ને મતદારયાદી સુધારણા પ્રક્રિયાની સંપૂર્ણ સમજ મળી રહે, જેથી તેઓ પોતાના વિસ્તારના દરેક યોગ્ય મતદારનું નામ યાદીમાં ઉમેરે અને ડુપ્લિકેટ અથવા અયોગ્ય નામોને દૂર કરે.
🏛️ જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારીશ્રી કેતન ઠક્કરની માર્ગદર્શક મુલાકાત
જામનગર જિલ્લાના જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારી અને કલેકટર શ્રી કેતન ઠક્કરે આ તાલીમ કેન્દ્રની વ્યક્તિગત મુલાકાત લીધી હતી. તેમણે ૭૮-વિધાનસભા મતવિસ્તાર માટે યોજાયેલી તાલીમમાં હાજરી આપીને તમામ તાલીમાર્થી બી.એલ.ઓ. અને અધિકારીઓને જરૂરી સૂચનાઓ આપી હતી.
તેઓએ પોતાના માર્ગદર્શનમાં જણાવ્યું કે – “મતદારયાદી સુધારણા માત્ર ટેકનિકલ પ્રક્રિયા નથી, પરંતુ તે લોકશાહીના મૂળ સ્તંભને મજબૂત કરવાની પ્રક્રિયા છે. દરેક બી.એલ.ઓ.એ પોતાના વિસ્તારના દરેક મતદાર સુધી પહોંચવાની જવાબદારી નિભવવી જોઈએ. મતદારયાદી શુદ્ધ રહેશે તો ચૂંટણી નિષ્પક્ષ રહેશે.”
શ્રી ઠક્કરે વધુમાં ઉમેર્યું કે મૃત્યુ પામેલા, કાયમી સ્થળાંતર કરેલા અથવા ડુપ્લિકેટ નામ ધરાવતા મતદારોને દૂર કરવાનું કાર્ય પ્રાથમિકતા સાથે કરવું પડશે. સાથે નવા લાયક મતદારોને મતદારયાદીમાં જોડવા માટે ઘેરઘેર જઈને Enumeration Form આપવો પડશે અને યોગ્ય માર્ગદર્શન આપવું પડશે.
🗓️ સુધારણા કાર્યક્રમની સમયરેખા
ચૂંટણી પંચ દ્વારા જાહેર કરાયેલા આ કાર્યક્રમ હેઠળ મતદારયાદી ખાસ સઘન સુધારણા કાર્યક્રમ ૨૦૨૬ તારીખ ૨૮ ઑક્ટોબર ૨૦૨૫થી ૭ ફેબ્રુઆરી ૨૦૨૬ સુધી અમલમાં રહેશે.
જામનગર જિલ્લામાં આ અંતર્ગત પ્રથમ તબક્કે બી.એલ.ઓ.ને તાલીમ આપવામાં આવશે, જે આજથી શરૂ થઈ ૩ નવેમ્બર સુધી ચાલશે. તાલીમ પૂર્ણ થયા બાદ, ૪ નવેમ્બરથી તમામ મતદાન મથકોમાં મતદારયાદી ખરાઈનું કાર્ય શરૂ થશે.
📍 તાલીમ સ્થળ અને ઉપસ્થિત અધિકારીઓ
આ તાલીમ જામનગર શહેર પ્રાંત અધિકારીશ્રીની કચેરીના મીટિંગ હોલમાં યોજાઈ રહી છે. કાર્યક્રમ દરમિયાન નાયબ જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારીશ્રી દીપા કોટક, શહેર પ્રાંત અધિકારીશ્રી અદિતી, સ્ટેમ્પ ડ્યુટી મૂલ્યાંકન નાયબ કલેકટરશ્રી આદર્શ બસેર, મામલતદારશ્રી તેમજ જિલ્લા ચૂંટણી શાખાના અનેક અધિકારીઓ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
તાલીમ દરમિયાન બી.એલ.ઓ.ને ફોર્મ-૬, ફોર્મ-૭ અને ફોર્મ-૮ સહિતની તમામ પ્રક્રિયાની વિગતવાર સમજ આપવામાં આવી. આ ફોર્મો દ્વારા નવા મતદારોના નામ ઉમેરવા, અયોગ્ય નામ દૂર કરવા અને વિગતો સુધારવા માટેની પ્રક્રિયા થાય છે.
📲 ટેકનોલોજી આધારિત સુધારણા – ઈસી આઈની નવી પહેલ
જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારીએ જણાવ્યું કે આ વખતેની મતદારયાદી સુધારણા પ્રક્રિયામાં ટેકનોલોજીનો વ્યાપક ઉપયોગ કરવામાં આવશે.
મતદારો પોતાના નામની તપાસ અથવા સુધારણા માટે https://voters.eci.gov.in વેબસાઈટ પર જઈ શકે છે. ઉપરાંત Voter Helpline Mobile App દ્વારા પણ પોતાના નામની સ્થિતિ ચકાસી શકાય છે. જે લોકોને ઓનલાઈન ફોર્મ ભરવામાં મુશ્કેલી થાય છે, તેમને બી.એલ.ઓ. ઘર સુધી જઈ મદદ કરશે.
આ રીતે ડિજિટલ પદ્ધતિ દ્વારા મતદારયાદી સુધારણા વધુ પારદર્શક, ઝડપી અને વિશ્વસનીય બનશે.
🧾 મતદારયાદી સુધારણાની મુખ્ય પ્રક્રિયા
-
મૃત્યુ પામેલા મતદારોના નામ દૂર કરવાં: નગરપાલિકા કે ગ્રામપંચાયત પાસેથી મૃત્યુના પ્રમાણપત્ર આધારે.
-
ડુપ્લિકેટ એન્ટ્રીઓ દૂર કરવી: એક જ વ્યક્તિનું નામ બે જગ્યાએ હોય તો તેની ખાતરીપૂર્વક સમાપ્તિ.
-
સ્થળાંતર કરેલા મતદારોને દૂર કરવાં: કાયમી રીતે અન્ય સ્થળે ગયેલા લોકોના નામ દૂર કરવાં.
-
નવા લાયક મતદારો ઉમેરવા: ૧ જાન્યુઆરી ૨૦૨૬ની કટ ઑફ તારીખે ૧૮ વર્ષ પૂર્ણ કરનારા નાગરિકોને મતદાર તરીકે નોંધણી.
-
વિગતોમાં સુધારણા: મતદારના નામ, સરનામું અથવા લિંગમાં સુધારણા કરવાનું સુવિધા આપવી.
🧑🏫 બી.એલ.ઓ.ની ભૂમિકા – લોકશાહીનું પાયો
બુથ લેવલ ઓફિસર (BLO) એ ચૂંટણી તંત્રનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ઘટક છે. તે પોતાના વિસ્તારના મતદારયાદીના ‘સ્થાનિક રક્ષક’ તરીકે ઓળખાય છે.
તેઓને તાલીમમાં આ બાબતો પર વિશેષ માર્ગદર્શન આપવામાં આવ્યું:
-
દરેક મતદારના ઘેર જઈને માહિતીની ખરાઈ કરવી.
-
નવા મતદારોને યોગ્ય રીતે ફોર્મ ભરાવવા સહાય કરવી.
-
દરેક એન્ટ્રીને ઇલેક્ટ્રોનિક રીતે અપલોડ કરવાની પ્રક્રિયા શીખવી.
-
કોઈપણ ભૂલ અથવા ડુપ્લિકેશન ટાળવા માટે ચોક્કસ ચેકલિસ્ટ અનુસરવી.
જામનગર જિલ્લાના ચૂંટણી તંત્રના જણાવ્યા મુજબ, આ વખતે કુલ ૧૦૦૦થી વધુ બી.એલ.ઓ.ને તાલીમ આપવામાં આવશે.
🌐 ડિજિટલ ઈન્ડિયા અભિયાન સાથે સંકલન
આ આખી પ્રક્રિયા “ડિજિટલ ઈન્ડિયા” અભિયાન સાથે જોડાયેલી છે. હવે ચૂંટણી પ્રક્રિયા સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ ડેટા આધારિત બની રહી છે. હવેથી કોઈપણ મતદાર પોતાનું નામ, સરનામું, પોલિંગ સ્ટેશન વગેરેની માહિતી મોબાઈલ દ્વારા તપાસી શકે છે.
આ પહેલ માત્ર સુવિધા પૂરતી નથી, પરંતુ તે પારદર્શિતા અને વિશ્વાસ વધારવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.
🏙️ ૭૮-વિધાનસભા વિસ્તારનું વિશેષ મહત્વ
જામનગર શહેર અને ગ્રામ્ય વિસ્તાર મળી ૭૮-વિધાનસભા મતવિસ્તાર હેઠળ આવે છે, જે રાજકીય રીતે પણ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. આ વિસ્તારમાં મતદારયાદીની ચોકસાઈ રાજ્યની ચૂંટણી માટે નિર્ણાયક સાબિત થઈ શકે છે.
જિલ્લા કલેકટરે સ્પષ્ટ જણાવ્યું કે — “દરેક મતદારનું નામ સાચું રહે તે જ લોકશાહીના સ્વસ્થ ધોરણની ઓળખ છે. જો મતદારયાદી ખોટી હોય, તો આખી ચૂંટણી પ્રક્રિયા પ્રભાવિત થાય છે.”
📞 જનજાગૃતિ અભિયાન પણ હાથ ધરાશે
જિલ્લા ચૂંટણી કચેરી દ્વારા જનજાગૃતિ માટે પણ ખાસ અભિયાન શરૂ થવાનું છે. જેમાં શાળા, કોલેજ, સરકારી કચેરીઓ, એનજીઓ અને મીડિયા દ્વારા મતદાર નોંધણીના મહત્વ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવામાં આવશે.
યુવાનોને મતદાર તરીકે નોંધાવવા માટે ખાસ ડ્રાઇવ ચલાવવામાં આવશે અને “માય ફર્સ્ટ વોટ” નામથી કાર્યક્રમ યોજાશે.
🗳️ અંતમાં… લોકશાહીનો ઉત્સવ શરૂ
જામનગરમાં આજથી શરૂ થયેલ બી.એલ.ઓ.ની તાલીમ સાથે લોકશાહી સુધારણા પ્રક્રિયાનું વાસ્તવિક “ઉત્સવ” શરૂ થયો છે. આ તાલીમ દ્વારા ચૂંટણી તંત્રના મૂળ સ્તરે બેઠેલા કર્મચારીઓને સશક્ત બનાવીને મતદારયાદી શુદ્ધિકરણના મહાભિયાનમાં નવો ધોરણ સ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ છે.
જિલ્લા કલેકટર કેતન ઠક્કરે અંતમાં કહ્યું —
“દરેક નાગરિકનો મત લોકશાહીનું શસ્ત્ર છે. આ શસ્ત્ર સાચા હાથમાં રહે, એ માટે જ મતદારયાદી સુધારણા કાર્યક્રમ એટલો જરুরি છે.”
