પરિચય : આયુર્વેદનો મહિમા
ભારતની ધરતી પર જન્મેલું આયુર્વેદ માત્ર એક વૈજ્ઞાનિક ચિકિત્સા પદ્ધતિ નથી, પરંતુ જીવન જીવવાની એક સંપૂર્ણ પદ્ધતિ છે. હજારો વર્ષોથી ભારતના ઋષિ-મુનિઓએ આ જ્ઞાનનું સંવર્ધન કર્યું છે અને આજના આધુનિક સમયમાં પણ તેનો પ્રભાવ અને પ્રાસંગિકતા અડગ છે. આ જ પરંપરા અને જ્ઞાનને લોકપ્રિય બનાવવા તેમજ નાગરિકોમાં સ્વાસ્થ્ય જાગૃતિ ફેલાવવા માટે દર વર્ષે આયુર્વેદ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
ભારત સરકારના આયુષ મંત્રાલયની આગેવાની હેઠળ દેશભરમાં કાર્યક્રમો યોજાય છે અને ખાસ કરીને જામનગર સ્થિત ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટીચિંગ એન્ડ રિસર્ચ ઇન આયુર્વેદ (ITRA), જે વિશ્વમાં આયુર્વેદ અભ્યાસ અને સંશોધન માટેનું અગ્રણી કેન્દ્ર માનવામાં આવે છે, તે આ ઉજવણીમાં અગ્રેસર રહે છે.
૧૦મા આયુર્વેદ દિવસની ઉજવણી અને આયોજન
૨૦ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ના રોજ આયુર્વેદ દિવસની ૧૦મી ઉજવણી અંતર્ગત ITRA, જામનગર દ્વારા જાગૃતિ રેલીનું આયોજન કરવામાં આવ્યું. આ રેલીનો મુખ્ય હેતુ સામાન્ય નાગરિકોમાં આયુર્વેદિક જીવનશૈલીના ફાયદા, રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવાના ઉપાયો, અને પ્રાકૃતિક ઉપચારના મહત્વ અંગે જાગૃતિ ફેલાવવાનો હતો.
આયુર્વેદ દિવસની થીમ આ વર્ષે “Ayurveda for Holistic Health & Global Wellbeing” રાખવામાં આવી હતી. રેલી દ્વારા આ જ સંદેશ જનમાનસ સુધી પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવ્યો.
રેલીની શરૂઆત અને આગેવાની
રેલીની શરૂઆત ITRA કેમ્પસમાંથી કરવામાં આવી હતી. ઇ. ચા. ડાયરેક્ટર પ્રો. વૈદ્ય બી. જે. પાટગિરીએ લીલી ઝંડી બતાવીને રેલીને પ્રસ્થાન કરાવ્યું.
રેલીમાં ડિન, ડેપ્યુટી ડાયરેક્ટર, વિભાગ અધ્યક્ષો, પ્રોફેસરો, સંશોધન વિજ્ઞાનીઓ, તેમજ સૈંકડો વિદ્યાર્થીઓ અને કર્મચારીઓ ઉત્સાહપૂર્વક જોડાયા. સૌએ હાથમાં વિવિધ બેનરો અને પ્લેકાર્ડ્સ પકડીને “આયુર્વેદ અપનાવો – સ્વસ્થ જીવન જીવજો”, “નૈસર્ગિક ઉપચાર – તંદુરસ્તીનો આધાર”, અને “Global Recognition for Ayurveda” જેવા સૂત્રોચ્ચાર કર્યા.
વિદ્યાર્થીઓ અને સ્ટાફનો ઉત્સાહ
વિદ્યાર્થીઓએ રંગીન પોસ્ટરો તૈયાર કર્યા હતા જેમાં આયુર્વેદના સિદ્ધાંતો જેમ કે ત્રિદોષ સિદ્ધાંત (વાત, પિત્ત, કફ), આહાર અને વિહારના નિયમો, યોગ અને પ્રાણાયામના ફાયદા, તેમજ હર્બલ દવાઓની મહત્તા અંગે આકર્ષક ચિત્રો સાથે સંદેશ આપવામાં આવ્યા હતા.
સ્ટાફ સભ્યોએ રેલીમાં નેતૃત્વ કર્યું અને જનસમુદાયને સમજાવ્યું કે – આયુર્વેદ માત્ર રોગની સારવાર માટે નથી, પરંતુ સ્વસ્થ રહેવા માટેનો જીવનમાર્ગ છે.
સામાજિક પ્રતિક્રિયા
રેલી જેમ જેમ શહેરની મુખ્ય સડકો પરથી પસાર થઈ, ત્યાં હાજર લોકોએ તાળીઓ પાડી અને સમર્થન આપ્યું. અનેક નાગરિકોએ જણાવ્યું કે –
-
“આયુર્વેદ એ આપણા દેશનો વારસો છે, તેને સાચવવો જરૂરી છે.”
-
“આવી રેલી યુવા પેઢીને પોતાની મૂળ પરંપરા તરફ વળવા પ્રેરણા આપે છે.”
-
“આયુર્વેદને વૈશ્વિક સ્તરે માન્યતા મળી રહી છે, તે આપણાં માટે ગૌરવની વાત છે.”
આયુર્વેદ દિવસની શ્રેણીબદ્ધ ઉજવણીઓ
રેલી સિવાય ITRA દ્વારા આ પ્રસંગે અનેક કાર્યક્રમોનું પણ આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું :
-
સેમિનાર અને વ્યાખ્યાનમાળા – જેમાં પ્રખ્યાત વૈદ્યો અને સંશોધકોએ આયુર્વેદના આધુનિક પરિપ્રેક્ષ્ય પર ચર્ચા કરી.
-
ફ્રી હેલ્થ ચેક-અપ કેમ્પ – સામાન્ય નાગરિકો માટે આયુર્વેદિક નિદાન અને ઉપચાર.
-
હર્બલ પ્રોડક્ટ્સ પ્રદર્શન – ઔષધિ, હેલ્થ ડ્રિન્ક્સ, અને હર્બલ કોસ્મેટિક્સનું પ્રદર્શન.
-
નિબંધ અને પોસ્ટર સ્પર્ધા – વિદ્યાર્થીઓએ આયુર્વેદ સંબંધિત વિષયો પર સર્જનાત્મકતા દર્શાવી.
ITRA જામનગરની ભૂમિકા
જામનગરનું ITRA (Institute of Teaching and Research in Ayurveda) દેશ-વિદેશમાં આયુર્વેદ શિક્ષણ અને સંશોધનનું અગ્રણી કેન્દ્ર છે. અહીંથી હજારો વિદ્યાર્થીઓએ અભ્યાસ કરીને ભારત તેમજ વિદેશમાં આયુર્વેદ પ્રચાર-પ્રસાર કર્યો છે.
આ સંસ્થા માત્ર શિક્ષણ પૂરતું મર્યાદિત નથી, પરંતુ –
-
આધુનિક સાધનો સાથે સંશોધન કરે છે.
-
આયુર્વેદિક દવાઓના ક્લિનિકલ ટ્રાયલ કરે છે.
-
WHO જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠનો સાથે સંકલન કરીને Global Ayurveda Standards તૈયાર કરે છે.
વૈશ્વિક સ્તરે આયુર્વેદ
આયુર્વેદ હવે માત્ર ભારત પૂરતું મર્યાદિત નથી. અમેરિકાથી યુરોપ, આફ્રિકા અને એશિયા સુધી, અનેક દેશોમાં આયુર્વેદ કેન્દ્રો શરૂ થયા છે. લોકો હવે નેચરલ અને હોલિસ્ટિક હેલ્થ કેર તરફ વળી રહ્યા છે.
રેલીમાં આ સંદેશ પણ આપવામાં આવ્યો કે –
“Ayurveda is India’s Gift to the World”.
ભવિષ્ય માટેનો સંકલ્પ
રેલીના અંતે ITRAના તમામ વિદ્યાર્થીઓ અને સ્ટાફે પ્રતિજ્ઞા લીધી કે તેઓ –
-
પોતાના જીવનમાં આયુર્વેદિક આદર્શોને અપનાવશે.
-
સમાજમાં સ્વસ્થ જીવન માટે જાગૃતિ ફેલાવશે.
-
વૈશ્વિક સ્તરે આયુર્વેદના પ્રચાર-પ્રસાર માટે યોગદાન આપશે.
તારણ
આયુર્વેદ દિવસની આ રેલી માત્ર એક કાર્યક્રમ નહોતો, પરંતુ ભારતીય પરંપરા, વૈજ્ઞાનિકતા અને માનવજાતના આરોગ્ય માટેની પ્રતિબદ્ધતાનું પ્રતીક હતી.
જામનગરના ITRA દ્વારા આયોજિત આ રેલી એ સાબિત કરી દીધું કે આયુર્વેદ આજે પણ એટલું જ પ્રાસંગિક છે જેટલું હજારો વર્ષ પહેલાં હતું.
આવા કાર્યક્રમો દ્વારા દેશ-વિદેશના યુવાનોમાં પ્રકૃતિ આધારિત જીવનશૈલી અપનાવવાની પ્રેરણા મળે છે અને “સર્વે ભવન્તુ સુખિનઃ” નો સંદેશ વાસ્તવમાં સાકાર થવા તરફ એક મોટું પગલું પડે છે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 6606
