સૌરાષ્ટ્રના જેતપુરની પવિત્ર ધરતી પર દર વર્ષે ધુમધામથી ઉજવાતો જન્માષ્ટમી લોકમેળો આજે ઘેરી વિવાદમાં ઘેરાઈ ગયો છે. જેટપુર જીમખાના મેદાનમાં પચાસ વર્ષથી યોજાતો લોકમેળો, જે સામાન્ય જનતા માટે આનંદનું મંચ હોય છે, તે હવે કેટલાક ચોક્કસ લોકોએ લૂંટવા માટેનો મંચ બની ગયો હોય તેવા સંજોગો ઉભા થયા છે.
હિન્દુસેનાએ આક્ષેપ કર્યો છે કે, મેલાની અંદર સ્ટોલ, પાથરણા, રાઈડ્સ અને રેંકડીઓ જેવી જગ્યા વિનાની હરાજી કર્યા વિના, મનગમતા લોકોને ફાળવી દેવામાં આવી છે, જે જનહિતના મંચને નિજહીત માટેના લાયસન્સમાં ફેરવી દેવામાં આવ્યું છે.
જેતપુરનું લોકમેળો: ઐતિહાસિક અને સંસ્કૃતિક વારસો
જેટપુર શહેરમાં જીમખાના મેદાન પર જન્માષ્ટમીના તહેવાર નિમિત્તે આયોજિત થતો લોકમેળો માત્ર મનોરંજન પૂરતો નથી રહ્યો — આ મેળો સમગ્ર જિલ્લાનું સાંસ્કૃતિક અને આર્થિક દર્પણ છે. અહીં વર્ષોથી લોકોએ નાના વ્યાપારોથી લઈને હસ્તકલા વેચાણ, ગરબા-રસ-દંડિયાની મોજથી લઈને રાઈડ્સ-ફૂડ સ્ટોલના માધ્યમથી સચોટ સંસ્કૃતિ જીવી છે.
આ મેળાની સમગ્ર વ્યવસ્થા સામાન્ય રીતે ખાનગી ટ્રસ્ટ કે સંસ્થાઓ સંભાળે છે, પરંતુ તેમાં જાહેર સ્થળનો ઉપયોગ અને જાહેર હિત સાથે સંકળાયેલ વ્યવહાર હોવાને કારણે, તેમાં પારદર્શિતા જરૂરી ગણાય છે.
હિન્દુસેનાની દલીલ: હરાજી વિના ફાળવણી અયોગ્ય અને ભ્રષ્ટાચારનું દ્યોતક
હિન્દુસેનાના પ્રદેશ પ્રમુખ તથા શહેર આગેવાનોના જણાવ્યા મુજબ, 올해 જન્માષ્ટમી મેળા માટે કોઈ પણ પ્રકારની જાહેર હરાજી થઈ નહોતી. છતાં રાઈડ્સ, સ્ટોલ, રેંકડીઓ જેવી મીઠી આવકવાળી જગ્યાઓ મિત્રમંડળ અને આપેલા નામો દ્વારા ગોપનીય રીતે ફાળવી દેવાઈ.
આ પ્રકારના “સોગંધનામા વિના અને જાહેર નોટિસ વિના” ફાળવાયેલ સ્ટોલો/રાઈડ્સ અંગે મોંઘા ભાડા લેવામાં આવ્યા હોવાના, અને તેમાં પણ “પસંદીદા લોકો“ને ફાયદો આપવામાં આવ્યો હોવાના પણ ગંભીર આક્ષેપો થયા છે.
આ મુદ્દે સ્થાનિક પ્રશાસન શા માટે મૌન છે?
મેળો સરકારી મેદાન પર યોજાય છે અને તેમાં સ્થાનિક પોલીસ, નગરપાલિકા, અને તંત્રની મોટી જવાબદારી હોય છે. છતાં, આ મામલે અત્યાર સુધી કોઈ પણ શાસનતંત્ર દ્વારા ખુલાસો કે સ્પષ્ટીકરણ આપવામાં આવ્યું નથી.
વિશ્લેષકોના મતે, “જાહેર સ્થળ અને જાહેર મેળામાં આવક ઊપજાવતી જગ્યા ફાળવણી વિના હરાજી ન હોવી એ સીધા સીધા RTI અને સ્થાનિક નીતિના ઉલ્લંઘન સમાન છે.“
લોકોમાંથી ઉઠતા સવાલો: ક્યાં ગઈ પારદર્શિતા?
સ્થાનિક નાગરિકો અને વેપારીઓનો ગુસ્સો પણ છલકાયો છે. ઘણા શહેરીજનો દ્વારા નોંધાવાયું છે કે તેઓ દર વર્ષે હરાજીમાં ભાગ લઈ સ્ટોલ મેળવતા હતા, પરંતુ આ વખતે “જાણકારોને જ સંપર્ક કરવા જણાવવામાં આવ્યું” અને સામાન્ય નાગરિકો પાસેથી અરજીઓ સ્વીકારવામાં આવી ન હતી.
એક વેપારીએ ગુસ્સાથી જણાવ્યું કે,”અમે દર વર્ષે દરખાસ્ત કરીને સ્ટોલ મેળવીએ છીએ, આ વખતે કોઈ પણ જાહેરાત નથી થઈ. પાછા એક જૂથના લોકો બધું લૂંટે છે.“
હિન્દુસેનાની માગ: લોકમેળાનું આયોજન હવે માત્ર સ્થાનિક પ્રશાસન સંભાળે
આ સમગ્ર કૌભાંડ સમાન વ્યવસ્થાની સામે હિન્દુસેનાએ જિલ્લા કલેક્ટર, એસ.પી., અને નગરપાલિકાને લેખિત રજૂઆત કરીને આયોજક સંસ્થાની ભૂમિકા પર પ્રશ્નચિહ્ન મૂક્યાં છે.
તેમનો સીધો અવાજ છે કે,”જેથી લોકમેળો સાચે ‘લોક’નો રહે, તે માટે તેનો સંચાલન સ્થાનિક તંત્ર દ્વારા થવો જોઈએ — જેમાં હરાજી, ફાળવણી, દરખાસ્તો, સર્વસામાન્ય માટે ખુલ્લી પ્રવેશ વ્યવસ્થા થાય.“
તેમણે આગામી સમયમાં આજના ફાળવાયેલા સ્ટોલ, રાઈડ્સ અંગે RTI દ્વારા માહિતી મેળવવાની, તેમજ જો જવાબ ન મળે તો આંદોલન, મહાનગર પાલિકા સમક્ષ ધરણા અને કાનૂની લડત શરૂ કરવાની પણ ચીમકી ઉચ્ચારી છે.
આગામી સંભવિત પરિણામો: તપાસ કે ઢંકી દેવાનો પ્રયાસ?
સામાન્ય રીતે આવા કાર્યક્રમો પછી “ભૂલચૂક થઈ ગઈ” એવા બહાને તંત્ર દ્વારા જવાબદારીના ટાળટૂલા કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ વખતના મામલામાં હિન્દુસેના સહિત અનેક સામાજિક સંસ્થાઓ પણ ખંડપણે માંગ કરી રહી છે કે “ફાળવણી કોણે કરી, ક્યારે કરી, કેટલા ભાડે કરી, તે જાહેર કરવામાં આવે.“
જો તંત્ર તટસ્થ તપાસ શરૂ કરે તો, આ મેળામાં ફાળવવામાં આવેલી જમાવટિયાળ જગ્યા અને મહારુજુ ભાડાના કરાર સંદર્ભે અનેક બાબતો બહાર આવી શકે છે.
ઉપસાંહાર: મોજમસ્તીના મેળાને ગેરવહીવટના લાયસન્સમાં ન ફેરવો
જન્માષ્ટમી જેવા પવિત્ર તહેવારને દેશભરમાં ધાર્મિક, સાંસ્કૃતિક અને સામૂહિક ઉત્સાહથી ઉજવવામાં આવે છે. તેવા તહેવારના મેળાને ચટાકેદાર કમાણીનું સાધન બનાવી, પારદર્શિતાના વિરૂદ્ધ જઈ સ્ટોલ-રાઈડ્સ ફાળવી દેવી, એ સામાન્ય નાગરિકો માટે ન્યાયસંગત નથી.
જેટપુરના લોકમેળા પર ઉઠેલા આક્ષેપો એક તંત્ર વિરુદ્ધના સંકેત છે — કે જો હવે પણ યોગ્ય પગલાં નહીં લેવાય તો, ભવિષ્યમાં આવાં મેળાઓને લોકો ‘લોકમેળો’ નહીં પણ ‘લૂંટમેળો’ કહેશે.
WhatsApp link-
https://chat.whatsapp.com/L18FV1R9B1r42hmCOLc6QL
FACEBOOK LINK –
https://www.facebook.com/SamaySandesh…
Instagram link –
https://t.me/joinchat/g1_gPdcFxtM1NDZl
TELEGRAM LINK –
https://t.me/joinchat/uIljpkLp6VViYjRl
જનતાના અવાજને અમે કરીશુ ઉજાગર…
સંપર્ક કરો. +91 88660 66060
