બોલીવુડ જગત માટે 7 નવેમ્બર, 2025નો દિવસ દુઃખદ સમાચાર લઈને આવ્યો. પ્રખ્યાત અભિનેતા અને દિગ્દર્શક સંજય ખાનની પત્ની, પૂર્વ મોડેલ, અભિનેત્રી અને ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનર ઝરીન કતરક ખાન હવે આ દુનિયામાં નથી. ૮૧ વર્ષની ઉંમરે, લાંબી બીમારી બાદ તેમણે મુંબઈ સ્થિત પોતાના નિવાસસ્થાને શાંતિથી અંતિમ શ્વાસ લીધા. તેમની વિદાય માત્ર ખાન પરિવાર માટે જ નહીં, પરંતુ ભારતીય ફૅશન, ફિલ્મ અને ડિઝાઇન જગત માટે પણ એક મોટી ખોટ છે.
👑 સૌંદર્ય અને શિસ્તનું પ્રતિક રહેલી ઝરીન કતરક
ઝરીન કતરકનો જન્મ 1944માં મુંબઈમાં એક સંસ્કારી અને શિક્ષિત પારસી પરિવારમાં થયો હતો. બાળપણથી જ તેઓમાં અદભૂત સૌંદર્ય અને શિસ્તનો સંયોગ હતો. સ્કૂલના દિવસોથી જ તેમની વ્યક્તિગત આકર્ષણ અને આત્મવિશ્વાસ લોકોને ખેંચી લેતો. 1960ના દાયકામાં, જ્યારે ભારતીય ફૅશન જગત હજી શરૂઆતના પડાવ પર હતું, ત્યારે ઝરીને મોડેલિંગ અને જાહેરાત જગતમાં પોતાના પગલા મુક્યા.
તેમના સમયના અગ્રણી ફોટોગ્રાફર અને બ્રાન્ડ્સ સાથે તેમણે અનેક પ્રિન્ટ અને ટેલિવિઝન જાહેરાતોમાં કામ કર્યું. તેમની શાંત મુદ્રા, સ્મિત અને શિસ્તબદ્ધ અભિવ્યક્તિએ તેમને અન્ય મોડેલોથી અલગ બનાવી દીધા. ઝરીન કતરક એ સમયની એવી સ્ત્રી હતી, જેણે ભારતીય સ્ત્રીઓને ફૅશનમાં નવું આત્મવિશ્વાસ આપ્યું.
🎥 ફિલ્મ જગતમાં એન્ટ્રી અને હિરોઈન તરીકેનો સમય
મોડેલિંગના ક્ષેત્રમાં લોકપ્રિયતા મળ્યા બાદ, ઝરીન કતરકને ફિલ્મ જગત તરફથી પણ ઓફરો મળવા લાગી. તેમનો ફિલ્મી સફર શરૂ થયો દેવ આનંદ સાથેની ફિલ્મ *“તેરે ઘર કે સામને” (1963)*થી. આ ફિલ્મમાં તેમનો રોલ ભલે ટૂંકો હતો, પણ તેમનું આકર્ષક વ્યક્તિત્વ અને સ્ક્રીન પ્રેઝન્સ લોકોએ નોંધ્યું.
ત્યાર બાદ તેમણે થોડા સમય માટે ફિલ્મી જગતમાં અલગ-અલગ ભૂમિકાઓ નિભાવી, જેમાં કોસ્ચ્યુમ ડિઝાઇનિંગ પણ શામેલ હતું. ફિલ્મ *“એક ફૂલ દો માલી”*માં તેમણે કોસ્ચ્યુમ ડિઝાઇનર તરીકે કામ કર્યું, અને તેમનો ફેશન સેન્સ ત્યાંથી પ્રસિદ્ધ થયો.
તેમણે ફિલ્મી જગતના ચમકધમકવાળા માહોલમાં પણ એક શાંતિપૂર્ણ અને સંયમિત સ્વભાવ જાળવી રાખ્યો. કદાચ એ જ કારણ હતું કે તેઓ ચમકતી દુનિયામાં રહીને પણ પોતાનું અલગ સ્થાન બનાવી શકી.
💞 સંજય ખાન સાથેની પ્રેમકથા — બસ સ્ટોપથી જીવનસાથી સુધી
સંજય ખાન અને ઝરીન કતરકની પ્રેમકથા જાણે કોઈ ફિલ્મની કથાવસ્તુ જેવી લાગે છે. અહેવાલો અનુસાર, તેમની પહેલી મુલાકાત મુંબઈના બસ સ્ટોપ પર થઈ હતી. એક સામાન્ય મુલાકાતથી શરૂઆત થઈ, જે ધીમે ધીમે મિત્રતા અને પછી પ્રેમમાં પરિવર્તિત થઈ.
સંજય ખાન, તે સમયે એક ઉદયમાન અભિનેતા હતા, જ્યારે ઝરીન ફૅશન જગતમાં તેજીથી પ્રખ્યાત થઈ રહી હતી. બંને વચ્ચેનો સંબંધ પરસ્પર આદર, સમજણ અને પ્રેમ પર આધારિત હતો. 1966માં બંનેએ લગ્ન કર્યા અને આ જોડીએ બોલીવુડના સૌથી સૌમ્ય અને પ્રતિભાશાળી દંપતી તરીકે ઓળખ મેળવી.
લગ્ન પછી ઝરીને ફિલ્મી જગતથી પોતાને થોડું દૂર રાખ્યું અને પરિવારને પ્રાથમિકતા આપી. તેમ છતાં, તેઓ હંમેશા સંજય ખાનના કારકિર્દીના મહત્વપૂર્ણ સહયોગી રહ્યાં.
🏡 ફેમિલી લાઇફ — ચાર સંતાનોની પ્રેમાળ માતા
ઝરીન અને સંજય ખાન blessed ચાર સંતાનોના માતા-પિતા બન્યા — ફરાહ અલી ખાન, સુઝાન ખાન, સિમોન અરોરા, અને પુત્ર ઝાયેદ ખાન, જે બાદમાં ફિલ્મ અભિનેતા બન્યા.
ઝરીનએ પોતાના બાળકોને સંસ્કાર, શિસ્ત અને આત્મવિશ્વાસના મૂલ્યો શીખવ્યા. તેમનાં બાળકો અનેક પ્રસંગોએ કહ્યું છે કે તેમની માતા “એક શાંત શક્તિ” હતી — ઘરનું ધબકતું હૃદય.
ઝાયેદ ખાન વારંવાર કહે છે,
“મારી માતા મારી સૌથી મોટી પ્રેરણા છે. તેમના આશીર્વાદ વિના હું આજે જે છું તે બન્યો હોત નહીં.”
સુઝાન ખાન, જાણીતી ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનર અને હૃતિક રોશનની પૂર્વ પત્ની, પણ તેમની માતાને પોતાનો રોલ મોડલ ગણાવે છે.
“મમ્મી પાસે એક જાદુ હતું — દરેક વસ્તુમાં સૌંદર્ય જોવાની ક્ષમતા,” સુઝાને એક ઇન્ટરવ્યૂમાં કહ્યું હતું.
✨ ઝરીન કતરક – ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનમાં નવી ઓળખ
ફિલ્મ અને ફૅશન બાદ, ઝરીન કતરકે ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનિંગમાં પોતાનો અલગ માર્ગ બનાવ્યો. તેમણે અનેક બંગલા, હોટેલ અને ફિલ્મ સેટની ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનમાં યોગદાન આપ્યું. તેમની કલાત્મક દૃષ્ટિ, રંગોની પસંદગી અને સૌંદર્યપ્રેમી વિચારધારા હંમેશા પ્રશંસિત રહી.
તેમની પુત્રી સુઝાન ખાને પણ એ જ ક્ષેત્રમાં સફળતા મેળવી, જેનો આધાર અને પ્રેરણા માતા ઝરીન તરફથી મળ્યો હતો. ઝરીનનું માનવું હતું કે “ઘર માત્ર ઈમારત નથી, તે પ્રેમ અને ઉષ્માથી બનેલું સ્થાન છે.”
💔 બીમારી સાથેનો લાંબો સંઘર્ષ
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી ઝરીન કતરક ઉંમર સંબંધિત બીમારીઓથી ઝઝૂમી રહી હતી. પરિવારના સૂત્રો મુજબ, તેઓને છેલ્લા કેટલાંક મહિનાથી હૃદય સંબંધિત તકલીફો હતી. તાજેતરમાં તેમને અચાનક કાર્ડિયાક એરેસ્ટ થયો હતો, જેના કારણે તેઓએ અંતિમ શ્વાસ લીધા.
પરિવારના સભ્યો તેમની પાસે હતા અને તેમણે પોતાના ઘરમાં, શાંતિપૂર્વક અને આત્મીય વાતાવરણમાં દુનિયાને અલવિદા કહી.
😢 ફિલ્મ ઉદ્યોગ અને ચાહકોનો શોક
ઝરીન કતરકના નિધનના સમાચાર ફેલાતાં જ ફિલ્મ ઉદ્યોગ, ફૅશન વર્લ્ડ અને સોશિયલ મીડિયા પર શોકની લાગણી છવાઈ ગઈ. ચાહકો અને સેલેબ્રિટીઝે સોશિયલ મીડિયા પર તેમને શ્રદ્ધાંજલિ પાઠવી.
વિરલ ભાયાણીએ પોતાના ઈન્સ્ટાગ્રામ પર લખ્યું:
“ઝરીન કતરક, સંજય ખાનની પત્ની અને બૉલિવુડની સૌંદર્યપ્રતિક, આજે આપણી વચ્ચે નથી. તેમનો ગૌરવ, શિસ્ત અને નમ્રતા હંમેશા યાદ રહેશે.”
તેમના પુત્ર ઝાયેદ ખાને લખ્યું,
“મારી માતા મારી દુનિયા હતી. તેમણે મને સન્માન, પ્રેમ અને ધીરજ શીખવી. હું જીવનભર તેમના આશીર્વાદ હેઠળ રહીશ.”
🌷 સંજય ખાન માટે અપૂરણીય ખોટ
અભિનેતા-દિગ્દર્શક સંજય ખાન, જેઓ પોતે 83 વર્ષના છે, માટે આ ખોટ અસહ્ય છે. જીવનના દરેક પડાવ પર ઝરીન તેમનો આધાર રહી હતી. તેમની વચ્ચેની સમજણ અને સાથ અનેક દાયકાઓ સુધી ટકી રહી.
સંજય ખાને એકવાર પોતાના સ્મૃતિલેખ *“ધ બેસ્ટ મિસ્ટેક ઓફ માય લાઇફ”*માં લખ્યું હતું:
“ઝરીન મારી શક્તિ છે, મારી સંતુલન છે. તેના વિના જીવન અપૂર્ણ છે.”
આજ તે જ સ્ત્રીના વિદાય સાથે સંજય ખાનની જીવનયાત્રામાં ખાલીપો છવાઈ ગયો છે.
🕯️ અંતિમ વિદાય
ઝરીન કતરકની અંતિમવિધિ મુંબઈમાં ખાન પરિવારના નિવાસસ્થાને શુક્રવાર બપોરે પારિવારિક વાતાવરણમાં કરવામાં આવી. સંતાનો, સંબંધીઓ અને નજીકના મિત્રોએ હાજરી આપી.
ફિલ્મ જગતના અનેક દિગ્ગજોએ ફૂલ અર્પણ કરીને અંતિમ શ્રદ્ધાંજલિ આપી. ચાહકો માટે તેમનું જીવન પ્રેરણારૂપ રહ્યું — એક એવી સ્ત્રી, જેણે સફળતા, સૌંદર્ય અને શાંતિને એકસાથે જીવ્યું.
💐 ઝરીન કતરકની વારસાગાથા
ઝરીન કતરક માત્ર સંજય ખાનની પત્ની કે ઝાયેદ ખાનની માતા ન હતી — તેઓ પોતે એક ઓળખ હતી.
તેમની વારસામાં છે:
-
સૌંદર્ય અને શિસ્તનો માપદંડ
-
કૌટુંબિક મૂલ્યોની ઉદાત્ત ઉદાહરણ
-
ફૅશન અને ઇન્ટિરિયર ડિઝાઇનમાં સન્માનિત યોગદાન
તેમના જીવનથી એક પાઠ મળે છે — સફળતા એ ત્યારે સાચી બને છે, જ્યારે તેમાં માનવતા અને સંવેદના જોડાયેલી હોય.
🌹 સમાપ્તિ — પ્રેમ અને સૌંદર્યની અમર વારતા
ઝરીન કતરકનું જીવન જાણે એક સુંદર ગીત જેવું હતું — જેમાં સૌંદર્ય હતો, પ્રેમ હતો, ફરજ હતી અને અંતે એક શાંતિપૂર્ણ સમાપ્તિ.
તેમની વિદાય સાથે બૉલિવુડે એક એવી સ્ત્રી ગુમાવી છે, જેણે ફક્ત પડદા પર જ નહીં, પરંતુ જીવનના દરેક ક્ષેત્રમાં સૌંદર્ય અને ગૌરવનો પાઠ આપ્યો.
“કોઈને પ્રેમ આપવો, પોતાના પરિવાર માટે જીવવું અને શાંતિથી વિદાય લેવી — એ જ જીવનની સાચી સફળતા છે.”
ઝરીન કતરક (1944 – 2025):
મોડેલ, અભિનેત્રી, ડિઝાઇનર, માતા અને સમર્પણની પ્રતિમા —
તેમની યાદો અને સંસ્કાર સદાય અવિનાશી રહેશે.
